I.Dünya Savaşı ve Mondros Ateşkes Antlaşması

1. I.Dünya Savaşı ve Mondros Ateşkes Antlaşması ÖZGÜ® GÜVE®CİN TA®İH NOTLA®I

2. MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI (30 Ekim 1918) Osmanlı Devletini Mondros’u İmzalamaya İten Nedenler: • Çanakkale dışında bütün cephelerde yenilmesi. • Müttefikleri ile bağlantısının kesilmesi. • Wilson ilkelerine güvenilmesi.

3. MADDELERİ: • Boğazlar itilaf devletlerine verilecek • Güvenlik sorunu olan bölgeler işgal edilecek (7.madde) • Doğudaki 6 vilayet (vilayet-i sitt) te karışıklık çıkarsa işgal edilecek.(24) • Haberleşme itilaf dev. kontrolünde. • Asayişi sağlayacak birlikler dışındaki Osmanlı ordusu dağıtılacak. (Terhis)

4. ERMENİ ve KÜRT DEVLETİ KURMA HAYALLERİ

5. MADDELERİ: • Osmanlı’da bulunan savaş esirleri bırakılacak ama İtilaf devletleri elinde bulunanlar bırakılmayacak. • Osmanlı’nın bütün liman ve madenleri İtilaf dev. kontrolünde olacak. • Toros tünelleri ve demiryolları İtilaf devletlerinin denetimine verilecek.

6. Mondros Ateşkes Antlaşması ile; Demiryolları, limanlar ve madenler İtilaf devletleri’nin denetimine bırakıldı. BU DURUM: Osmanlı devletinin sömürge durumuna getirildiğinin kanıtıdır.

7. Mondros Ateşkes Antlaşması ile; Haberleşme (telgraf hatları) ve demiryolları itilaf devletlerinin denetimine bırakılacaktır. Buradan çıkan sonuç; İtilaf Devletleri: • Ulusal örgütlenme ve direnişi engellemek istemiştir. • İşgalleri kolaylaştırmak istemiştir.

8. MONDROS’UN UYGULANMASI İtilaf Devletleri, özellikle Mondros’un 7.maddesine dayanarak Anadolu’yu işgale başlamışlardır. • 13 Kasım 1918 de İtilaf Devletleri donanması İstanbul’a girdi. • İngilizler: Musul, Urfa, Antep, Maraş işgal edilmiştir. Karadeniz limanlarına da girmişlerdir. • Fransızlar: Çukurova.

9. MONDROS’UN UYGULANMASI • İtalyanlar: Antalya, Konya, Muğla, Kuşadası. • Boğazlar ve bütün ulaşım ve haberleşme, itilaf devletleri tarafından denetim altına alınmış ve Osmanlı ordusu terhis edilmeye başlanmıştır.

11. Mondros Ateşkesi ile; Osmanlı fiilen sona ermiştir. Çünkü: • Haberleşme hatları ve İstanbul denetim altına alındı. • Ülke işgal edilmiş. • Hükümet bağımsız karar alamaz olmuştur.

12. PARİS BARIŞ KONFERANSI (18 Ocak 1919): Toplanma Amacı: İtilaf Devletlerinin yenilen devletler ile yapacakları barış antlaşmalarının koşularını belirlemek.

13. Bu Konferansta: • İzmir’in Yunanlılara verilmesi kararlaştırılmış. (İTALYA !!!) • Milletler Cemiyeti’nin kurulmasına karar verilmiştir. • Mandater Sistem kabul edildi. (Bir ülkenin, Milletler Cem.adına başka dev. tarafından yönetilm) • Doğu And. ERMENİ devleti !!!

14. Paris Barış Konferansında; I.Dünya Savaşında yenilmiş olan devletler ile yapılacak antlaşmaların koşullarını belirlemek için toplandı. İngiltere, Ege bölgesinde, güçlübir devlet olan İtalya’yı istemiyordu. Bu yüzden bu bölgeyi Yunanistan’a vermiştir.

15. Paris Barış Konferansında; Burada vurgu: “İtalya’nın güçlü” olmasıdır. Bu durum: İngiltere ile İtalya arasında sömürgecilik ve Akdeniz hakimiyeti mücadelesinin olduğunun kanıtıdır.

16. İTALYA ve YUNANİSTAN ÇIKARLARI

17. İZMİR’İN İŞGALİ YUNANLILAR: • Batı Anadolu’da Rumlar çoğunluktadır, (???) • Türkler, Rumları öldürmektedir. (???) • Geçmişten beri Ege bölgesi Yunan medeniyetine aittir, iddialarında bulunmuşlardır.

18. İZMİR’İN İŞGALİ İşgal Sonucunda; • Ulusal bilinç uyanmış, (!!!) • Kuvva-i Milliye ortaya çıktı, • İngiliz-İtalyan ilişkileri gerginleşti, • Amiral Bristol Raporu yayınlandı.

19. İZMİR’İN İŞGALİNDEN SONRA; Halk, kendi can ve mal güvenliğini sağlamak için Kuvva-i Milliye’yi kurdu. SONUÇ: • İstanbul hükümeti’nin askeri ve siyasi gücünün kalmadığı, • Halkın bağımsızlık ilkesini benimsemiş olduğudur.

20. AMİRAL BRİSTOL RAPORU ABD, İzmir ve çevresindeki Rum katliamı iddialarını araştırmak için bölgeye heyet göndermiştir. • Katliam yalandır. • Aksine Müslümanlar katledilmiştir. • Müslümanlar çoğunluktadır. • Bölgedeki Yunan kuvvetleri çekilip, İtilaf Kuvvetleri gelmelidir.

21. CEMİYETLER YARARLI (MİLLİ) CEMİYETLER ZARARLI CEMİYETLER MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN AZINLIKLARIN KURDUĞU

22. Milli (Yararlı) Cemiyetlerin Kurulma Nedenleri: • Mondros’un 7.ve 24.madde. • Ordu terhis edilmiş. • Osmanlı Hükümeti İtilaf devletleri kontrolünde.

23. YORUM: • Osmanlı otoritesinin bozulması, halkın direniş örgütleri kurmasına yol açmıştır. • Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikeye düştüğü için kurulmuştur.

24. Milli (Yararlı) Cemiyetler: 1. İzmir Müdafaa-i Hukuk: İzmir’in işgalinden önce kurulmuş ve Rumların iddialarının yanlışlığını ispatlamaya çalışmıştır. 2. Reddi İlhak: İzmir’in işgalinden sonra silahlı direniş faaliyetlerinde bulunmuş ve Kuvva-i Milliye birliklerini kurmuştur. Balıkesir ve Alaşehir Kongrelerini düzenlemiştir. 3. Trakya Paşaeli: Mavri Mira’ya karşı Edirne’de kuruldu.

25. Milli (Yararlı) Cemiyetler: 4. Trabzon Müdafaa-i Hukuk: Pontus Rumlarına karşı kuruldu. Erzurum kongresinden sonra Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk cemiyetine bağlandı. 5. Milli Kongre: İstanbul’da kuruldu. Basın-yayın yolunu kullandı. Kuvva-i Milliye tabirini ilk kez kullandı. 6. D.Anadolu Müdafaa-i Hukuk:Ermeni devleti kurulmasını önlemek için kuruldu. 7. Klikyalılar: Merkezi İstanbul’dur. Adana ve çevresinde Ermeni devleti kurmayı önlemek için kuruldu.

26. Yararlı Cemiyetlerin Ortak Özellikleri: * Bölgesel ve milliyetçidirler. * İşgallere karşı kuruldular. * Milli direniş bilinci uyandı. * Azınlık çalışmasını önlemek * Sivas kongresi ile birleştiler.

27. MİLLİ CEMİYETLER Bağımsızlık ilkesini benimsemişlerdir. Bu durum: • İşgallere karşı olduklarını, • Sömürgeciliğe karşı mücadele verdiklerini göstermektedir.

28. ZARARLI CEMİYETLER A.Azınlıkların Kurdukları: 1. Mavri Mira: Trakya, İstanbul ve Ege’yi Yunana bağlama amacındadır. 2. Etnik-i Eterya: 1894 yılında kurulmuştu. “Megalo İdea” hayali için çalıştı. 3. Rum Pontus: Karadeniz kıyı şeridinde büyük Pontus devletini kurmayı amaçladı. 4. Hınçak ve Taşnak: Wilson P.yararlanarak D.And ve Çukurova’da Ermeni dev.kurmak. 5. Makabi Alyans: Yahudilerin ayrıcalıklarının sürdürülmesi için kuruldu.

29. Zararlı (Azınlık) Cemiyetlerinin Özellikleri * İtilaf devletleri tarafından desteklenmişlerdir. * Osmanlıyı parçalama amacı var. * Ermeni, Rum ve Yahudi din adamları ve kiliseler yardım etti. * Bağımsız devlet kurmayı amaçladılar.

31. B. Milli Varlığa Düşman Cemiyetler: 1. Sulh ve Selamet-i Osmani: Padişaha bağlı. 2. Teali İslam: Hilafet ve Ümmetçiliğe bağlı. 3. Kürt Teali: D.Anadolu’da Kürt devleti kurmak. 4. İngiliz Muhipleri: İngiliz mandası. 5. Wilson İlkeleri: Amerikan mandası.

32. Milli Varlığa Düşman(Türkler tarafından kurulmuş) Zararlı Cemiyetler: Özellikleri: I. Milli mücadeleye karşı çıkıp, II. Manda ve Himayeyi savunmuşlardır. Bu durum: Bağımsızlığa ters düştüklerinin kanıtıdır.

33. KUVVA-İ MİLLİYE • İlk kez Yunan işgaline karşı Batı Anadolu’da kurulmuştur. • Bölgesel olarak kurulmuşlardır. • TBMM’ye karşı çıkan bazı ayaklanmaları bastırmıştır. • Daha sonra TBMM düzenli orduyu kurarak Kuvva-i Milliye birliklerinin görevine son vermiştir. (8 Ekim 1920)

34. Kuvva-i Milliye’nin Kaldırılma Nedenleri • Düzensiz birlikler olmaları, • Askerlik tekniğini iyi bilmemeleri, • Halktan zorla para ve malzeme toplamaları, • Suçluları kendileri yargılamaları, • TBMM’nin aldığı bazı kararlara karşı çıkmaları.