Gwiazdy Podwójne

1. Gwiazdy Podwójne IS Szymon Zimorski

2. Definicja • Gwiazdą podwójną nazywamy układ dwóch gwiazd leżących (optycznie lub fizycznie) blisko siebie. • Gwiazdy optycznie podwójne mogą leżeć bardzo daleko od siebie, a jednak z naszego punktu widzenia zdają się "pokrywać". • Gwiazdy fizycznie podwójne to takie, które w rzeczywistości położone są blisko siebie i oddziałują na siebie grawitacyjnie Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

3. Mizar i Alkor w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

4. Układ gwiazd Syriusza (w widmie rentgenowskim) Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

5. Jak powstają • Proces tworzenia się z obłoków pyłu • Przez przyciąganie grawitacyjne Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

6. Podział gwiazd podwójnych • Ze względu na metody obserwacyjne • Z punktu widzenia konfiguracji Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

7. Ze względu na metody obserwacyjne • Układy wizualnie podwójne • odległość kątowa obu składników jest dostatecznie duża, aby układ był widziany przez teleskop jako dwie oddzielne gwiazdy Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

8. Ze względu na metody obserwacyjne • Gwiazda spektroskopowo podwójna • składników nie można rozdzielić optycznie • o obecności kilku składników w tych układach świadczy dopplerowskie przesunięcie linii widmach, spowodowane ruchem orbitalnym • typ SB2 – w widmach widać linie obydwu składników. • typ SB1 – widać tylko linie jednego (jaśniejszego) składnika. Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

9. Ze względu na metody obserwacyjne • Układy zaćmieniowe • obserwowany na ziemskim niebie wykazuje zmiany w swojej jasności • najczęściej układy podwójne, w których • składniki systemu obiegając się w regularnych odstępach czasu wzajemnie się zasłaniają • wzajemnie zakrywanie się składników jest powodem zmiany jasności widomej. Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

10. Ze względu na metody obserwacyjne • Układy astrometryczne • tylko jeden ze składników jest obserwowany • o obecności drugiego składnika wnioskuje się w oparciu o okresową zmianę pozycji gwiazdy pod wpływem pola grawitacyjnego niewidocznego towarzysza Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

11. Z punktu widzenia konfiguracji • Układy rozdzielone • utrudniona wymiana masy (może zachodzić tylko z pomocą wiatru gwiazdowego) • gwiazdy ewoluują niezależnie od siebie • do tej kategorii zaliczamy większość układów podwójnych Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

12. Z punktu widzenia konfiguracji • Układy półrozdzielone • gwiazda A wypełnia powierzchnię Roche’a • gwiazda B ma mniejszy promień niż jej pow. Roche’a • materia wypływa z warstw powierzchniowych gwiazdy A w kierunku towarzysza gwiazdy B. • opadając na gwiazdę B materia może tworzyć wokół niej dysk akrecyjny. • wymiana masy pomiędzy składnikami ma decydujący wpływ na ewolucję gwiazd. Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

13. Z punktu widzenia konfiguracji • Układ kontaktowy • powstaje, gdy oba składniki wypełniają swoje powierzchnie Roche’a. • mogą utworzyć wspólną powierzchnie wokół całego układu. • stała wymian materii • układ bardzo niestabilny • znaczna większość znanych układów kontaktowych to gwiazdy zaćmieniowe • ze względu na złożony kształt wszystkie wykazują okresowe zmiany jasności • obie gwiazdy są gwiazdami ciągu głównego. Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

14. Z punktu widzenia konfiguracji • Układ kontaktowy Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski

15. KONIEC http://home.elka.pw.edu.pl/~kleszczu/index.php?menu=menu_dir/gwiazdy_dir/podwojne http://pl.wikipedia.org/wiki/Gwiazda_podwójna Gwiazdy Podwójne - IS Szymon Zimorski