DATY

1. DATY POSTACIE WYDARZENIA CIEKAWOSTKI

2. Był taki smutny czas w historii naszej Ojczyzny, gdy na 123 lata utraciła niepodległość. Zaborcy – trzy mocarstwa: Austria, Prusy i Rosja podzielili między siebie polską ziemię, a Polakom chcieli narzucić swoją kulturę, język i religię. Nasz naród nie poddawał się. Każde pokolenie stawało w obronie tych najcenniejszych wartości. Walczyło też w wielkich powstaniach narodowych. Kończyły się one jednak klęską POLSKA POD ROZBIORAMI 1795 r

3. Nie tylko zwykli obywatele nie mogli się zdecydować, który z zaborców jest gorszym wrogiem – Rosja czy Prusy (Austrii nikt się nie bał). Pierwszym krokiem do odzyskania niepodległości było tworzenie się na terenie zaboru austriackiego partii politycznych Politycy mieli jednak różne zdania: Roman Dmowski, przywódca obozu narodowego (Endecji): Tylko zwycięstwo Rosji pozwoli zjednoczyć ziemie polskie! Wtedy Polacy będą mieli taką siłę w carskim państwie, że z czasem sami wymuszą niepodległość. Największym naszym wrogiem są Niemcy Józef Piłsudski, przywódca Legionów: Trzeba tworzyć polskie siły zbrojne i walczyć przeciwko Rosji, bo ona jest największym wrogiem

4. Należy również wspomnieć o Ignacym Paderewskim muzyku i polityku,który reprezentował sprawę Polski na zachodzie. Jego działalność przyczyniła się do stanowiska prezydenta USA także melomana – Wilsona, który stwierdził że po wojnie powinna się odrodzić niepodległa Polska IGNACY JAN PADEREWSKI THOMAS WOODROW WILSON

5. Dopiero światowy konflikt, w roku 1914 w którym wzięły udział wszystkie mocarstwa zaborcze, stał się szansą na niepodległość. W I wojnie światowej Rosja stanęła naprzeciw sojuszu Niemiec i Austro-Węgier. Zarówno państwa centralne (Niemcy, Austro-Węgry, Turcja i Bułgaria) jak i Państwa Ententy (Wielka Brytania, Francja, Rosja, stany Zjednoczone i inne) starały się pozyskać do swego obozu wybitne osobistości polskie, by te skłoniły rodaków do walki po ich stronie

6. Najsilniejszy obóz niepodległościowy był związany z Austro-Węgrami. Tam też J. Piłsudski utworzył Kompanię Kadrową, z którą w sierpniu 1914 roku wkroczył do zaboru rosyjskiego, licząc na wywołanie powstania. Niestety, akcja ta nie powiodła się, a oddziały Piłsudskiego zostały podporządkowane Austrii Przemarsz Pierwszej Kompanii Kadrowej przez Kielce w 1914

7. Z kolei Rosja zaproponowała utworzenie Królestwa Polskiego, lecz była to bardzo mglista obietnica. Projekt ten podchwyciła jednak Narodowa Demokracja z Romanem Dmowskim na czele, która była zwolenniczką odzyskania niepodległości w oparciu o Rosję. Jednak car poza tym nie poczynił nic, by wesprzeć endeków w działaniach, tak więc sprawa upadła Mikołaj II Romanow

8. Wojna w 1916 znalazła się w impasie, toczono walki pozycyjne, a wiele z nich miało miejsce właśnie na terenach polskich. Wyczerpanie się potencjału ludzkiego zmusiło cesarzy Niemiec i Austrii do wydania odezwy w dniu 5 listopada 1916 roku. Zawierała ona intencję utworzenia samodzielnego Królestwa Polskiego, jednak miało ono istnieć w ścisłej korelacji z obu mocarstwami. Reakcja na ten akt była w większości sceptyczna. Piłsudski wszedł, co prawda, do Tymczasowej Rady Stanu, namiastki polskiej władzy związanej z państwami centralnymi, ale w celu zorganizowania samodzielnego wojska polskiego

9. W 1917 roku w Rosji wybucha rewolucja przeciwko carowi Mikołajowi II i monarchii absolutnej. Car abdykuje Nowa władza w Rosji, Rząd Tymczasowy, utrwala nadzieje Polaków, zapowiadając utworzenie państwa polskiego na tych ziemiach, gdzie żyje większość Polaków. Endecja zaczęła tworzyć polskie oddziały w Rosji, jednocześnie też Dmowski wiosną 1917 roku zażądał od państw Ententy utworzenia niepodległej Polski, zaś działający w Paryżu Komitet Narodowy Polski uzyskał zgodę od władz francuskich na tworzenie tam wojsk polskich. Komitet ten, któremu przewodniczył Dmowski, został uznany przez zachodnie mocarstwa za przedstawiciela władz polskich Komitet Narodowy Polski, Paryż 1918

10. Tymczasem sprawa polska w Niemczech i Austro-Węgrzech znalazła się w dramatycznym impasie po tak zwanym "kryzysie przysięgowym" w lipcu 1917 roku. Wówczas Piłsudski, stojąc na czele Polskiej Siły Zbrojnej nie zgodził się złożyć przysięgi na wierność cesarzowi Niemiec i Austro-Węgier. I i III Brygada poszły jego śladem i zostały rozbrojone i internowane, zaś sam Piłsudski został uwięziony w Magdeburgu

11. Obaj cesarze widząc, że pomoc Polaków po tych wszystkich wydarzeniach i samorozwiązaniu Tymczasowej Rady Stanu jest niemal żadna, próbowali temu przeciwdziałać, powołując w miejsce TRS Radę Regencyjną, we wrześniu 1917 roku, ale była ona popierana przez niewielką część społeczeństwa W tym czasie komuniści zdobyli władzę w Rosji, wyłamali się z Ententy i zawarli w marcu 1918 roku separatystyczny pokój z Niemcami, w którym sprawa polska została uznana za "wewnątrzniemiecką". Endecy w KNP systematycznie sprawę polską nagłaśniali, aż doprowadzili do tego, że w 1918 roku premier Wielkiej Brytanii - Lloyd George i prezydent USA - Wilson uznali stworzenie niepodległego państwa polskiego za niezbędny element powojennego ładu Rada Regencyjna od lewej: Józef Ostrowski, Aleksander Kakowski, Zdzisław ks. Lubomirski

12. Wobec pogarszającej się sytuacji państw centralnych na froncie zachodnim, zaczęły one tracić kontrolę nad okupowanymi ziemiami polskimi, także nad podległą im Radą Regencyjną, która 7 października 1918 roku wydała manifest do narodu, w którym jest mowa o odzyskaniu niepodległości. W innych zaborach w tym czasie również formułują się polskie lokalne władze. Społeczeństwo walczyło, rozbrajało i usuwało okupantów. W Lublinie w nocy z 6 na 7 listopada powstał Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, na czele z Ignacym Daszyńskim DASZYŃSKI IGNACY

13. 10 listopada powrócił do Warszawy Józef Piłsudski, komendant I Brygady Legionów, internowany od lipca 1917 r. przez Niemców w Magdeburgu. Przed domem, w którym mieszkał, zebrały się tłumy. Tego dnia rozbrojono wWarszawie niemiecki garnizon okupacyjny, 11 listopada Józef Piłsudski otrzymał z rąk Rady Regencyjnej władzę wojskową i rozpoczął konsultacje z przedstawicielami stronnictw politycznych w sprawie utworzenia koalicyjnego rządu. 14 listopada, nowym dekretem Rada Regencyjna postanowiła się rozwiązać i całą władze w państwie przekazała Piłsudskiemu, ustanawiając urząd naczelnika państwa. Józef Piłsudski na dworcu kolejowym w Warszawie dnia 10 listopada 1918 r. w dniu powrotu z więzienia w Magdeburgu (wówczas Prusy).

14. Oto kronika tamtych dni: 5 listopada 1916 - wydanie aktu gwarantującego powstanie Królestwa Polskiego, w bliżej nieokreślonych jeszcze granicach.14 stycznia 1917 - rozpoczęcie działalności przez Tymczasową Radę Stanu.12 listopada 1917 - przejęcie obowiązków głowy państwa przez Radę Regencyjną.7 października 1918 - ogłoszenie niepodległości Polski przez Radę Regencyjną.25 października 1918 - powołanie rządu Józefa Świeżyńskiego30 października 1918 - Polska Komisja Likwidacyjna w Krakowie przejęła władzę w Galicji Zachodniej. 1 listopada 1918 - wybuchły polsko-ukraińskie walki we Lwowie - Bój o Lwów.

15. 3 listopada 1918 - nastąpiła kapitulacja Austro-Węgier.z 6 na 7 listopada 1918 – powstał w Lublinie Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej z Ignacym Daszyńskim na czele.9 listopada - po abdykacji cesarza Wilhelma II proklamowano w Niemczech republikę.10 listopada - powrócił do Warszawy z internowania w Magdeburgu Józef Piłsudski. 11 listopada - w Compiegne we Francji podpisano zawieszenie broni będące kapitulacją Niemiec i kończące I wojnę światową

16. Pierwsza wojna światowa zakończyła się 11 listopada 1918 r. z chwilą podpisania przez Niemcy rozejmu w lasku pod Paryżem. Był to przełomowy moment nie tylko w dziejach całej Europy, ale i Polski. 11 listopada na ulicach wszystkich miast panowała euforia z powodu rodzącej się niepodległości. "Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogarnął. (. . .) Kto tych krótkich dni nie przeżył, kto nie szalał z radości w tym czasie wraz z całym narodem, ten nie dozna w swym życiu największej radości. Cztery pokolenia czekały, piąte się doczekało. Od rana do wieczora gromadziły się tłumy na rynkach miast; robotnik, urzędnik porzucał pracę, chłop porzucał rolę i leciał do miasta, na rynek, dowiedzieć się, przekonać się, zobaczyć wojsko polskie, polskie napisy, orły na urzędach. "

17. Polska ostatecznie odzyskała suwerenność jesienią 1918 roku. Suma czynników takich jak: zdecydowana klęska Niemców i Austriaków oraz chaos wywołany wojną domową w Rosji i w wyniku tego poparcie sprawy niepodległości Polski przez Ententę przestraszoną perspektywą zwycięstwa bolszewików, spowodowały możliwość reaktywowania państwowości Polskiej

18. Centralne obchody Święta Niepodległości odbywają się w Warszawie i są transmitowane przez radio i telewizję. Oglądamy wówczas wspaniałe defilady wojskowe, słuchamy przemówień ważnych osobistości i widzimy, jak oficjalne delegacje składają kwiaty na Grobie Nieznanego Żołnierza. W tym dniu - jak co roku - ks. Prymas w Bazylice Archikatedralnej na Starym Mieście, a ks. Biskup Polowy w Katedrze Wojska Polskiego w Warszawie odprawiają Mszę Św. za Ojczyznę. Modlitwy za poległych w obronie Ojczyzny zanoszone są też w innych świątyniach w kraju i poza jego granicami. Organizowane są także uroczyste apele żołnierskie i harcerskie, pod pomnikami bohaterów narodowych składane są kwiaty i palone są znicze na grobach żołnierzy. Gmachy państwowe, domy oraz ulice dekorowane są polskimi flagami. Dzień ten staje się dla wielu osób lekcją patriotyzmu.

19. Józef Klemens Piłsudski– polski działacz niepodległościowy, dowódca wojskowy, Naczelnik Państwa Polskiego i Wódz Naczelny Armii Polskiej od 11 listopada 1918

20. ROMAN DMOWSKI Współzałożyciel Narodowej Demokracji (endecji, ruchu narodowego). W 1917 został prezesem utworzonego przez siebie w Lozannie Polskiego Komitetu Narodowego uznanego przez państwa zachodnie za oficjalne przedstawicielstwo narodu polskiego, którego zadaniem było odbudowanie państwa polskiego

21. IGNACY JAN PADEREWSKI W 1918 r podjął się roli mediatora pomiędzy nim, a obozem Dmowskiego. 16 stycznia 1919 roku został premierem, pełniąc również funkcję ministra spraw zagranicznych.

22. CO TO ZNACZY Marszałek to najwyższy stopień wojskowy. W Polsce przyznawany jest od roku 1920. Pierwszy otrzymał go Józef Piłsudski

23. Józefa Piłsudskiego w latach 20. i 30. nazywano z sympatią dziadkiem

24. Wódz Piłsudski miał klacz Kasztankę. Jednak była ona za słaba by unieść swojego pana przy wjeździe do Wilna – były to już jej późne lata. Jego adiutant znalazł dublera Kasztanki. Nikt nie zauważył różnicy

25. Od czasu ustawienia święta niepodległości w 1937 roku, obchodzono je tylko 2 razy – w 1937 i 1938. W latach 1939–1944 – podczas okupacji hitlerowskiej świętowanie było niemożliwe. W roku 1945 władze komunistyczne świętem państwowym uczyniły dzień 22 lipca. Narodowe Święto Niepodległości obchodzone 11 listopada przywrócono w 1989 roku (w trakcie obrad Okrągłego Stołu).