Najlepsze praktyki w zakresie konsultacji społecznych. Australia .

1. Warsztaty pt. „DOBRE RZĄDZENIE POPRZEZ WKŁAD SPOŁECZNY.Zwiększenie udziału organizacji pozarządowych w procesie legislacyjnym.” Najlepsze praktyki w zakresie konsultacji społecznych.Australia. Łochów, 18-19.11.2010 r. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

2. Australia - monarchia konstytucyjna • System rządów ustanawia konstytucja (1901); opiera się na tradycji liberalnej demokracji, w tym tolerancji religijnej, wolności słowa i stowarzyszania się. • Formalnie głową państwa jest królowa brytyjska Elżbieta II reprezentowana przez Gubernatora Generalnego wyznaczanego przez Premiera. • Władza ustawodawcza - dwuizbowy Parlament: Izba Reprezentantów (niższa) – odgrywa kluczową rolę; Senat (wyższa) – zapewnia zgodność wprowadzanego prawa z obowiązującym oraz jego równość we wszystkich stanach. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

3. Kompetencje poszczególnych władz: • Kompetencje Związku Australijskiego określa Konstytucja ogólnokrajowa. Rząd federalny współpracuje z rządami stanowymi w wielu obszarach, np. edukacja, transport, zdrowie oraz tworzenie nowego prawa w różnych zakresach. • Stany (6) i terytoria (2) mają własne parlamenty, rządy i konstytucje. Mogą dowolnie kształtować kwestie: opieki zdrowotnej, edukacji, dróg, użytkowania gruntów publicznych, policji, straży pożarnej i pogotowia ratunkowego, dalszy podział administracyjny na swoim obszarze, tworzenia samorządów lokalnych i delegowania im uprawnień. • Kompetencje samorządów lokalnych są zróżnicowane, zazwyczaj odpowiadają za: planowanie urbanistyczne, nadzór budowlany, drogi lokalne, wodę, kanalizację, gospodarkę odpadami i usługi sanitarne oraz publiczne tereny i udogodnienia rekreacyjne, podatki i opłaty lokalne; czasami za: działalność przedsiębiorstw transportowych i energetycznych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

4. Działania władz publicznych na rzecz poprawy partycypacji społecznej w tworzeniu prawa, tło: • Powołanie zespołu ds. zmniejszenia obciążeń prawnych dla biznesu. • Oprac. raportu dla Premiera: Rethinking Regulation:Report of the Taskforce on Reducing Regulatory Burdens on Business(01/2006). • Zatwierdzenie przez rząd 6 zasad, które powinny towarzyszyć procesowi tworzenia prawa (2006), m.in. nacisk na włączanie partnerów społecznych w procesy legislacyjne. • Rząd powołał Wydział Deregulacji Polityki (Deregulation Policy Division) w Ministerstwie Finansów i Deregulacji oraz zarządził upowszechnianie najlepszych praktyk w zakresie tworzenia prawa. • W Australii partnerzy społeczni są obligatoryjnie włączani w proces konsultacji dot. zmian w prawie lub tworzenia nowych przepisów. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

5. Zwiększenie zaangażowania NGO (1): • Utworzenie Biura do spraw najlepszych praktyk w procesie legislacyjnym (OBPR) – kluczowa jednostka w doskonaleniu procesów legislacyjnych i jakości prawa, zapewnia doradztwo i szkolenia legislatorom (w tym przeprowadzającym konsultacje społeczne) oraz promocję najlepszych praktyk w tym zakresie. • „Podręcznik najlepszych praktyk w procesie legislacyjnym” – dla ministerstw i agencji rządowych. • „Przewodnik dla rad międzyrządowych i innych gremiów” z udziałem przedstawicieli rządu federalnego oraz rządów stanowych, terytorialnych i samorządów lokalnych zaangażowanych w tworzenie różnych regulacji, w tym w ustalanie standardów. • Publikowanie raportów (Best Practice Regulation Report) dot. stosowania się do wytycznych odnośnie tworzenia prawa przez administrację publiczną i agencje rządowe. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

6. Zwiększenie zaangażowania NGO (2): • Portal internetowy Business Consultation (business.gov.au). • Część „Have Your Say” z linkiem do konsultacji społecznych na pierwszej stronie witryny rządu federalnego Australii (http://australia.gov.au). • Działania rządów i ministerstw stanowych na rzecz włączania NGO w procesy legislacyjne. • Formularz oceny wstępnej - dla osób tworzących nowe przepisy aby stwierdzić czy pogłębione i szczegółowe analizy wpływu są potrzebne (http://www.finance.gov.au/obpr/about/index.html). • Kalkulator kosztów wdrożenia prawa dla biznesu – narzędzie informatyczne dla przedsiębiorców szacujące koszty związane z dostosowaniem się do nowego prawa (http://www.finance.gov.au/obpr/about/index.html). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

7. Dobre praktyki - włączanie partnerów społecznych w proces legislacyjny: • Rządowy „Podręcznik najlepszych praktyk w procesie legislacyjnym” (2007) - zasady i wytyczne obligatoryjne dla administracji publicznej. Jedna z części podręcznika jest poświęcona konsultacjom społecznym. • 7 zasad prowadzenia konsultacji społecznych: ciągłość, ukierunkowanie, właściwy termin, dostępność, przejrzystość, spójność i elastyczność, ewaluacja i przegląd. • Wymagania dotyczące: • poddawania pod konsultacje propozycji aktów prawnych o istotnym znaczeniu (green papers) zawierających oświadczenia o wpływie regulacji (RIS), • testowania nowych przepisów (exposure draft), • strategii konsultacji (consultation strategy), • sporządzania rocznych planów regulacji (Annual Regulatory Plans). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

8. Oświadczenia o wpływie regulacji: Regulation Impact Statement - RIS mają zawierać m.in. odpowiedzi na pytania: • Jaka jest główna grupa społeczna, na którą będzie wpływać proponowane rozwiązanie prawne? Kto został włączony do konsultacji? • Jakie opinie zostały przedstawione? • W jaki sposób uwzględniono w proponowanych przepisach opinie interesariuszy? • W jaki sposób przebiegał proces konsultacji? • W jakich aspektach konsultacje były ograniczone lub nie zostały przeprowadzone, dlaczego pełne konsultacje były nieodpowiednie? Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

9. Roczne Plany Regulacji: • Mają je tworzyć wszystkie ministerstwa i agencje rządowe zaangażowane w prace legislacyjne. • Główny cele - zapewnienie zainteresowanym jak najwcześniej informacji dotyczących potencjalnych zmian w przepisach. • Informują o proponowanych działaniach, o rozwiązywanym problemie, o konsultacjach i przewidywanym harmonogramie. • Propozycje nowych rozwiązań legislacyjnych wymagające dalszych analiz prawnych oraz przeglądu regulacji powinny być włączone do RPR. • RPR - publikowane na stronie www każdego ministerstwa i agencji rządowej, linki do planów tych jednostek są na www OBPR i www konsultacji biznesowych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

10. Best Practice Regulation Report: • OBPR publikuje raporty dot. stosowania wytycznych ws. tworzenia prawa przez zobowiązane jednostki. • W internecie - 4 raporty, ostatni obejmuje okres od 1.04.2008 r. do 30.06.2009 r. i został opublikowany w grudniu 2009 r. • Wyniki oceny za pomocą 5 wskaźników 16 ministerstw i agencji rządowych. Stwierdzono, że w rozpatrywanym okresie: • 13 z 16 jednostek osiągnęło 100% adekwatnych wskaźników. • Wyniki oceny 12 rad międzyresortowych i jednostek zajmujących się ustalaniem standardów, zgodnie z zasadami Best Practice Regulation: A Guide for … • w 88% przypadków opracowano RIS na potrzeby prowadzenia konsultacji społecznych i w 96% przypadków – w 2 etapie tworzenia prawa, czyli jako podstawę do podjęcia decyzji w sprawie nowych przepisów. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

11. Portal internetowy Business Consultation: business.gov.au umożliwia: • dostęp do informacji nt. celu konsultacji społecznych i polityki rządu, nowych i planowanych zmian w prawie, obecnych i przeprowadzonych konsultacji; • rejestrację uczestników konsultacji; • automatyczne powiadamianie zainteresowanych stron, w tym przedsiębiorstw i agencji rządowych, o konsultacjach w dziedzinach, w których wyrazili swoje zainteresowanie; • przejście do stron ministerstw, agencji rządowych i innych; • pobranie wytycznych dla administracji publicznej dot. tworzenia prawa, w tym prowadzenia konsultacji i przygotowania i publikacji RPR. Obecnie zaproszenia do 18 konsultacji (05/2010 r. 26 konsultacji). Zróżnicowane zagadnienia poddawane pod konsultacje i okresy ich trwania (od 2,5 tyg. do 15,5 mies., często rok, kilka mies.). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

12. Internetowe narzędzia konsultacji społecznych rządu Queensland: • „Comment on” („Skomentuj”) na głównej stronie rządu Queensland www.qld.gov.au - przyciągająca uwagę zakładka, prezentuje trzy ostatnio umieszczone zaproszenia do udziału w konsultacjach. • Skierowanie do podstrony - konsultacje aktualne, kończące się wkrótce i ostatnio zamknięte – stale aktualizowane. • Część „Thanks for having your say” - informacja zwrotna dla uczestników konsultacji. • Powiadamianie o zmianach na stronie za pośrednictwem komunikatu RSS. • Połączenie z platformą konsultacji społecznych „Get Involved”. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

14. Portal „Get Involved”: • www.getinvolved.qld.gov.au - strona internetowa rządu Queensland stworzona dla zachęcania mieszkańców do angażowania się w życie stanu. Obywatele i organizacje są zachęcane do: • przekazywania swoich opinii nt. polityki rządu on-line; • zapoznawania się z pracami Parlamentu stanowego; • udziału w otwartych posiedzeniach premiera, ministrów, sekretariatów Parlamentu i dyrektorów zarządzających ministerstwami (Community Cabinet), które organizuje się co 3-4 tygodnie w niedziele między 13.00 a 18.00, w różnych lokalizacjach na terenie stanu; • udziału w pracach komisji i forum powoływanych do konsultacji różnych zagadnień; • kontaktowania się z parlamentarzystami i ministrami, jednocześnie można łatwo przejść do parlamentarzysty z danego regionu oraz znaleźć telefon, e-mail oraz biografię wszystkich ministrów. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

16. Realizacja konsultacji społecznych przez Radę Rządów Australii: • Reforma ogólnokrajowego systemu licencjonowania obejmującego wybrane zawody. • 2 rundy konsultacji we wszystkich stanach i terytoriach (07 i 10/2008). Osobne spotkania dla instytucji publicznych i dla pozostałych interesariuszy, w tym organizacji przedsiębiorców i pracowników. • 1R: przedstawienie wstępnych informacji nt. planowanych zmian w przyznawaniu koncesji (RIS) – wpłynęło 15 opinii pisemnych. • 2R: 430 osób z 271 instytucji, 55 opinii pis. W RIS oprac. na zakończenie prac podano: • kwestie poruszone w opiniach ze wskazaniem uwzględnionych; • listę instytucji i organizacji (z nazwiskami osób reprezentujących je) zaangażowanych w konsultacje; • listę instytucji, które przedstawiły pisemne opinie w dwóch rundach; • zapowiedź konsultacji w trakcie dalszej legislacji i podczas wdrażania nowych rozwiązań. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

17. Wpływanie na legislację przez NGO - Australijska Izba Przemysłowo-Handlowa: Najważniejsza organizacja przedsiębiorców w Australii - 35 organizacji członkowskich: stanowe izby gospodarcze, ogólnokrajowe stowarzyszenia branżowe; ok. 350 tys. firm. Reprezentowanie i rzecznictwo interesów przedsiębiorców ułatwiają ACCI takie działania, jak: • zasiadanie w różnych ustawowych i biznesowych radach, komisjach i innych forach konsultacyjnych, • obecność na forach krajowych i międzynarodowych, w tym w Australijskiej Komisji Stosunków Przemysłowych (Australian Industrial Relations Commission) i Międzynarodowej Organizacji Pracy (International Labour Organisation), • realizacja badań i opracowywanie polityki dotyczącej zagadnień ogólnokrajowych, • realizacja badań ankietowych wśród przedsiębiorców, • publikowanie dokumentów informacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

18. Metody wpływania na legislację przez ACCI: • Wyznaczenie 4 obszarów działania i sformułowanie polityk izby (w sumie 42) w każdym obszarze. • Wydawanie zeszytów tematycznych - stanowiska biznesu dot. aktualnych zagadnień w poszczególnych obszarach (500 zeszytów w l. 1997-2008). • Przygotowywanie opinii i listów prezentujących stanowiska izby wobec bieżących zagadnień (ponad 160 w l. 1997-2009). • Informacje prasowe dla mediów (tylko w 2009 r. blisko 270 informacji prasowych). • Przedkładanie rządowi i instytucjom rządowym wniosków ws. pożądanych zmian w proponowanych uregulowaniach. • Zespoły robocze – oprac. tzw. blueprints, czyli planów działania w danym zakresie. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

19. Metody działania ACCI - identyfikowanie ważnych dla biznesu kwestii: Najważniejsze realizowane cyklinie od wielu lat badania: • ACCI-Westpac Survey of Industrial Trends – najstarsze badanie ankietowe realizowane od 1996 r. wśród przedsiębiorstw prywatnych w Australii; kwartalnie publikowany barometr aktywności gospodarczej i najważniejsze badanie pokazujące trendy w gospodarce. • ACCI-Survey of Investor Confidence – kwartalne badanie pokazujące kierunki inwestowania i ograniczenia w inwestowaniu. 700-800 respondentów z całego kraju, z różnych branż. • Commonwealth Bank - ACCI Business Expectations Survey – badanie pokazujące kondycję i oczekiwania przedsiębiorstw prywatnych zidentyfikowane na podst. zagregowanych danych pochodzących z 12 oddzielnych badań ankietowych realizowanych przez organizacje członkowskie ACCI. Ok. 2,5 tys. firm z całego kraju. • ACCI Small Business Survey – to badanie będące częścią pow. ankiety, przedstawienie sytuacji i oczekiwań małych przedsiębiorstw (do 20 zatr.) i porównanie tej grupy z przedsiębiorstwami średnimi (od 20 do 99 osób) i dużymi (powyżej 99 pracowników). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

20. Metody działania ACCI – relacje międzyludzkie: • Bardzo dobre relacje i osobiste kontakty z organizacjami członkowskimi, innymi grupami interesu, przedstawicielami rządu federalnego, ministrami, ich współpracownikami, z członkami partii opozycyjnej i partii mniejszościowych. • Regularne konsultacje w kluczowych dla biznesu obszarach. • Utrzymywanie przyjaznych relacji z przedstawicielami ogólnokrajowych i regionalnych mediów. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

21. Rekomendacje dla Polski: • Podjęcie przez rząd zdecydowanych i szerokich działań dla zmniejszenia obciążeń prawnych i administracyjnych poprzez lepsze procedury tworzenia prawa i wszelkich regulacji. • Zapewnienie dobrze zorganizowanego doradztwa, szkoleń i narzędzi dla legislatorów – przewodniki, zasady postępowania i gotowe wzory wymaganych dokumentów, kalkulatory itp. • Podejmowanych działań upowszechniających prowadzenie konsultacji społecznych i wykorzystywanie w tworzeniu przepisów wiedzy, doświadczeń i opinii różnych interesariuszy. • Otwarta polityka informacyjna władz publicznych, łatwy dostęp do wszelkich dokumentów poddawanych pod konsultacje, zapewnienie rzetelnej informacji zwrotnej uczestnikom konsultacji ze wskazaniem wpływu przekazanych przez nich opinii na tworzone regulacje. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

22. Rekomendacje dla Polski: • Upowszechnianie Internetu jako ważnego narzędzia w prowadzeniu konsultacji społecznych. Zapewnienie tradycyjnych sposobów przekazania opinii interesariuszom (pocztą oraz w trakcie bezpośrednich spotkań). • Zapewnienie odpowiednio długiego czasu trwania konsultacji społecznych – w Australii najczęściej przeznacza się na ten proces wiele tygodni, a nowe uregulowania często są wdrażane stopniowo, łącznie z możliwością testowania nowych przepisów, a następnie ich korekty. • Politycy różnych szczebli nie powinni obawiać się i unikać kontaktów z różnymi grupami społecznymi, a zwłaszcza z przedsiębiorcami – wręcz pożądane są bliskie relacje z przedstawicielami środowisk biznesowych, aby eliminować bariery w rozwoju przedsiębiorczości i wprowadzać korzystne dla jego funkcjonowania prawo. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

23. Dziękuję za uwagę iped@kig.pl info@dobrerzadzenie.pl www.iped.pl www.dobrerzadzenie.pl Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki