1 / 61

Основи на анестезиологијата

Основи на анестезиологијата. Катедра по Анестезиологија со Реанимација. Проф. др. Мирјана Шошолчева. АНЕСТЕЗИЈА. АНЕСТЕЗИЈА ( lat. Anaesthesia (an = не ; sthesia = осет ; logia наука ) = згасната осетливост на сите видови осет. АНЕСТЕЗИЈА. Примена на методи со цел за губење

yolanda-harding
Download Presentation

Основи на анестезиологијата

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Основи на анестезиологијата Катедра по Анестезиологија со Реанимација Проф. др. Мирјана Шошолчева

  2. АНЕСТЕЗИЈА АНЕСТЕЗИЈА (lat.Anaesthesia (an = не; sthesia = осет; logiaнаука) = згасната осетливост на сите видови осет

  3. АНЕСТЕЗИЈА Примена на методи со цел за губење на чувството за сите видови осет (топло, студено, допир, болка и др.) Анестезија = вештачки времено предизвикана состојба на нечувствителност

  4. Термин - Анестезија • Дискордиес – 1 век пр.н.е. (ефекти на билката-мандрагора) • 1721 - an Universal Etymological English Dictionary – Бејли (“дефект на сензација”) • 1771 – Encyclopedia Britannica (“немање чувство”) • 1846 – Оливер Вендел Холмс (“состојба слична на спиење која ја прави хирургијата безболна”) • 20 –тите години на XX век (практикување или учење анестезија)

  5. ДЕФИНИЦИЈА: Науката која се занимава со проблемите на обезболувањето во текот на оперативната интервенција, како и состојбата на болните во предопреативниот и постоперативниот период, се нарекува АНЕСТЕЗИОЛОГИЈА

  6. Анестезиологија: • Предоперативна подготовка • Обезболување во тек на оперативната интервенција • Постоперативно опоравување • Откривање, следење и лечење на хомеостазата кај хируршките и критично болните пациенти

  7. Специјалност-Анестезиологија • Познавање на повеќе специјалности: • Хирургија • Интерна медицина • Педијатрија • Опстетриција • Клиничка фармакологија • Применета физиологија • Биомедицинска технологија

  8. Основна задача на анестезијата: • Да обезбеди комфор на пациентот, • максимална сигурност и безбедност • во тек на оперативната интервенција • - Погодни услови за работа на хирургот

  9. Анестезија: ОпштаилиРегионална ОДЛУКА? Општа анестезија→ истовремено реверзибилно губење на осетот на болка (аналгезија), на свеста и рефлексите, со различен степен на мускулна релаксација Нокса → атак на ткива и органи → системски одговор→ дешарж на хормони и медијатори → афекција на централен и автономен нервен систем → Болка Основна задача на анестезиологот: да го заштити организмот од несаканите ефекти на болната стимулација

  10. ТЕСТ ПРАШАЊЕ: Кога постои пречувствителност на сите видови осет се работи за: • регионална аналгезија • анестезија • аналгезија • алгезија • парестезија

  11. Историски преглед на развојот на Анестезиологијата Древни народи: - Египќани 1600 пр.н.е. користеле мандрагора за аналгезија - Старите Грци користеле опиум и екстракти на треви - Hanaoka Seishu (1760-1835) рецепт за мандрагора

  12. 1494-1541 год.Paracelziusзборува за физиолошки процеси во телото,го открил етерот 1778 год. (историска година за анестезиологијата и реаниматологијата) - Lavoazije: Атмосферскиот воздух е смеса од кислород и азот

  13. Joseph Priestley (1733-1804) O2 (1771 год) N2O (1772) Не го открил анестетичкиот ефект, но верувал дека неговите истражувања ќе доведат до примена во медицинската пракса

  14. Sir Humphry Davy (1778-1829) Ги открил анестетичките својства на N2O Во 1800 година, го тестирал гасот на себе и го препорачал азотниот оксидул за употреба при хируршки интервенции

  15. Henry Hickmanи Horace Wells Henry Hickman 1823 открил дека CO2 (парцијална асфиксија) може да се употреби како чудотворен лек Воениот хирург Dominique Larrey го прифатил, но хирургот Louis Velpeau напишал во1839: “да се одбегне болката е нереално и тоа е недозволиво да се бара да се одбегне”.

  16. Horace Wells (1815-1848) Во1844 – јавна демонстрација на ефектите на азотниот оксидулвоекстракцијата на заб ВоMassachusetts General Hospital воBoston – прва примена кај хируршки пациент (неуспешна) Во 1878 истражувањата на францускиот физиолог Paul Bert ja потврдил работата и на Hickman и на Wells.

  17. von Liebig, Soubeiran, Dumas i Guthrie Justus von Liebig (1803-1873)germanski hemi~ar, i Eugène Soubeiran (1793-1858)francuski apotekarvo1831 go sintetiziralechloroformotkoj go nareklechloraliliéther bichlorique Samuel Guthrie (1782-1848)amerikanski hirurg proizvelchloroform vo 1831 upotrebuvaj}i alkohol (viski) i hlorirano lepilo. Go narekol hloriran eter ili sladok viski

  18. Friedrich Serturner i Francois Magendie Friedrich Serturner (1783-1841) Vo1803-1805 god go otkril morfinot (po gr~kiot bog na sonovite - Morpheus Francois Magendie (1783-1855)francuski lekar i fiziolog vo 1822 gi otkril alakaloidite i gi vovel vo medicinskata praktika

  19. Joseph Priestly i Matthew Turner Joseph Priestley (1765) (pronao|a~ na mnogu medicinski gasovi vo hemijata) Matthew Turner (? - 1788) hirurg od Liverpul go prona{olsulfuric etheri vlegol vo istorijata na inhalacionata anestezija

  20. Hanaoka Seishu Komemorativna marka od proslavata na Japonskoto Hirur{ko Zdru`enie 2000. Vadewe na tumor Hanaoka Seishu (1760-1835) go na{ol receptot za op{ta anestezija (Tsusen san) na osnova na mandragora i koreni od bilki Vo1805 Seishu izveduva hirurgija vo op{ta anestezija со рецептот на мандрагора

  21. Od учење на шаманите do hipnoza 1.Thoth,star Egipetski Bog na medicinata i magijata 2.Asklepios/Aesculapius Gr~ko /Romanski Bog na zdravjeto Asklepiosbil lekar bogat so ve{tini koj bil proglasen za Bog okolu 500 g pr.n.e. 3.Ra|aweto na Eva, (Mikelanxelo vo Sikstinskata kapela). Kniga na sozdavaweto на светот 2:21 veli: I Gospod Bog predizvikal dlabok son vo koj padnal Adam i zaspal, i toj zel edno od negovite rebra i ja stvoril du{ata.. 4. Shamanicmaska od Nepal, 17 vek. Najstariot dokaz za [aman, najden e vo pe{tera vo Ju`na Francija, datira od okolu 16000 pr. n. e. 5. Franz Mesmer (1734-1815)Avstriski lekar koj gi promoviral ideiteza magnetni te~nosti vo teloto. Bil proglasen za izmamnik od Kralskata Komisija na doktori i akademici vo Pariz 1784. 6. Avicenna - imaginacijata mo`e da go fascinira i modificira ~ove~koto telo, pravej}i go ili bolen ili zdrav.

  22. Istoriski godini za pametewe: 1846 g. William Morton - vadi bezbolno zab so eter 1846 g. Warren - prva hirur{ka intervencija so eter (ekstirpacija na tumor na vrat) 1847 g. Simpson - (aku{er od Edinburg) go voveduva hloroformot za ubla`uvawe na porodilni bolki 1847 g. Ore izveduva op{ta anestezija intravenozno so hloral hidrat 1878 g. Macewen-prva endotrahealna intubacija 1884 g. Koller - lokalna anestezija na kornea so kokain

  23. Istoriski razvitok na anestezijata na Balkanot Dr. Betini vo 1846 vo Zadar izvadil zab vo op{ta anestezija Dr. Risto Ivanovski vo 1947 dal prva anestezija vo Belgrad Dr. Kqai} (anesteziolog od Zagreb) vo 1956 vo Makedonija - prvata op{ta anestezija Dr. Risto Ivanovski - prviot edukator na Makedonskite anesteziolozi Prof. Vladimir Andonov (1976) - KARIL

  24. Видови анестезија: Општа анестезија: за краткотрајни и долготрајни интервенции Регионална анестезија: за одредени региони, поле или како суплемент на општата анестезија

  25. ОПШТА АНЕСТЕЗИЈА • е резултат на дејството на фармаколошки агенси (АНЕСТЕТИЦИ), кои се внесени по: • Инхалациски • Интравенски • Интрамускулен • Ректален • Орален пат

  26. ОПШТА АНЕСТЕЗИЈА е реверзибилна, вештачки предизвикана состојба на НЕОСЕТЛИВОСТ, НАРКОЗА И РЕЛАКСАЦИЈА - “АНЕСТЕЗИЈА”

  27. Teorii za deluvawe na anesteti~kite gasovi • Anestetici mestona deluvawe: sinapsi, G- protein • Meyer-Overton–јачина на анестетик (rastvorlivost mast/gas) • 2. Precipitacija na koloidi (promena na • povr{inskata napnatost na kleto~nata membrana → • promena vo permeabilnost, viskoznost, sozdavawe na • belki sl.) • 3. Inertni gasovi (Ferguson 1939): ja~inata na inertnite • gasovi e obratno proporcionalna na nivniot pritisok • na isparuvawe (va`i samo za nekoi anesteti~ki gasovi) • 4. Hidrantna mikrokristalna teorija (za anestetici koi • vo formulata ne sodr`at vodorod): anesteti~kite molekuli • deluvaat kako centar okolu koj vodenite molekuli • formiraat kristali

  28. СОВРЕМЕНИ КОНЦЕПТИ: • Op{ta anestezija, spored molekularni soznanija, se definira kako: reverzibilni promeni na nevrolo{kata funkcija predizvikana od lekovi koi ja moduliraat sinapti~kata komunikacija (J.J.Richter :129, 1993) Dejstvoto vrz CNS se objasnuva so sinapti~ka komunikacija

  29. Komponenti na anestezija i efekti na op{tite anestetici Budnost, hipnoza, dlabo~ina na anestezija analgezija Muskulna relaksacija Gubitok na Eksplicitnata i Иmplicitnata memorija Hemodinamska stabilnost

  30. Budnost, hipnoza,dlabo~ina na anestezija Анестетичка будност, позната и како ненамерна будност за време на хируршки зафат е експлицитно сеќавање за сензорните перцепции за време на општаанестезија Таа е често дефинирана како способност да се одговори целисходно на интраоперативните стимулуси, и е често оценета како способност за покорување накомандите Ова подразбира предавање и осознавање на сензорниот влез, што е различноод рeфлексните движења кои се посредувани на ниво на ,рбетниот мозок или намозочното стебло. Анестезиолошката будност или интраоперативна будност не може да се препознае кај парализирани пациенти

  31. Когнитивноста (осознавањето) е опишана како меморија Меморија е способност да се прими, модифицира, задржи и повторно да се вратиинформација експлицитна и имплицитна меморија свесно сеќавање на претходен влез со повикувањена специфичен настан или стимулус пациентите не можат свесно да се сетат заинтраоперативните случувања, но можат да дадат доказ за интраоперативна меморијакоја се процесуира на подсвесно ниво Сеќавањето може да се смета како синоним заексплицитна меморија

  32. Термините “будност” и “имплицитна и експлицитна меморија” мораат да се разграничат Пациент може да биде буден за време на на хируршки зафат, но да нема сеќавање за настанот

  33. Svest i besvesna sostojba vo anestezija Anesteticiprogresivna depresija na CNS(od kortikalni centri, do vitalni centri i medula) Mozo~nata kora e aktivna duri i vo stadium na dlaboka hirur{ka anestezija (ascedentni impulsi odat kon mozo~na kora i ekscitiraat senzorni podra~ja) Retikularen s-m: stimulacijata difuzna nervna aktivnost  promeni vo EEG (preod od son kon budnost) Anesteticite deluvaat na ascedentniot del na retikularnata formacija (odgovorna za sostojba na svest) i predizvikuvaat son. Povreda na RF (vo eksperimenti na `ivotni) koma

  34. Мозочна анатомија Церебрален кортекс Ретикуларен активирачки систем Мозочно стебло

  35. Церебрален кортекс ● Когнитивен процес ● Волни движења ● Сензација

  36. Мозочно стебло Среден мозок Кранијален нерв III • пупиларна функцијa • движење на очите • Pons • Кранијални нерви IV, V, VI • коњугација (движење • на очите) • корнеален рефлекс

  37. Мозочно стебло • Медула Краниални нерви IX, X • Фарингеален (Gag) рефлекс • Трахеален(Кашлање) рефлекс • Респирација

  38. Retikularno Aktivira~ki sistem • Prima multipni senzorni podatoci • Posreduva pri budnost

  39. Физиолошки Son =povratna sostojba na bessoznanie (namalen odgovorna nadvore{ni stimuli). Stimulacijata so posna`ni stimulusi  prekin na sonot (budewe) Cikli~nost vo fiziolo{kata forma na son (NREM i REMfaza) Anesteti~kiot son e predizvikan od opioidi и anestetici,a za budeweto e potrebno da pomine vremetraeweto na deluvaweto na ovie lekovi

  40. Peroperativna bolka: Оперативната интервенција, пероперативната болка и анестезијата предизвикуваат снажна агресија врз организот Rezultat na direktno o{tetuvawe na kletkite, tkivata i osloboduvawe na medijatori: stimulus (nociocepcija) Pati{ta za transport na bolnite impulsi

  41. Efekti na operativnata trauma: Stres reakcija so sna`en odgovor na hipofizo-adrenalnata oska: • de{ar` na katabolni hormoni - metabolen odgovor (glikoliza i glikoneogeneza)

  42. ANALGEZIJA BLOKIRAWE NA RECEPTORITE ZA BOLKA NA RAZNI NIVOI NA CNS

  43. Peroperativna bolka i nejzino prekinuvawe Bolkata mo`e da bide blokirana (so anesteziolo{ki tehniki) na tri nivoa: 1.Segmentalno (na nivo na periferni nervi i medula spinalis) 2. Suprasegmentalno (na nivo na sreden mozok) 3. Kortikalno ( na nivo na korata na mozokot) Anesteziolo{ki tehniki: regionalna (bolkata se prekinuva na medula spinalis (segmentalna analgezija) op{ta (centralna anestezija) (prekin na bolkata na nekoe nivo na CNS)

  44. Мускулни релаксанти Bowman W. C.: New developments at the neuromuscular junction. In Proceedings of the J B Stenlake Symposium, Glsagow, September 1993; 15-22 Acetylcholine- transmiter ● vezikuli vo presinapti~kite nervni zavr{etoci ● nikotinskiACh-receptori na postsinapti~kata membrana, 5 subedinici(2 x α, βδε(γ)) ● sekoja α-subedica nosi po 1 ACh vrzuva~ki region isto kako i za MR

  45. Aktivacija na receptorite strukturelna promena vo receptorniot kompleks, centralnite kanali se otvoraat  influks na katjoni  te~ewe na zavr{nata plo~a depolarizacija  muskulen AP  kontrakcija ● zavr{uva so hidroliza na Ach od strana na Acetylcholinesterase vo sinapti~kata puknatina

  46. Depolarizanten nevromuskulen blok ● Succinylcholine chloridese vrzuva za α – subedinicite na receptorot  strukturelna alteracija na receptorot  jonskiot kanal se otvora, no za podolg period od Achinicijalna depolarizacija  kontrakcija= fascikulacija ● efektot perzistira, ponatamo{en APs e nesposoben da gi pomine jonskite kanali  muskulna oslabenost, nema repolarizacija ● Brzo zazdravuvawe (recovery) , Sch e metaboliziran glavno odPlasma Cholinesterase

  47. Ne - depolarizanten nevromuskulen blok ● bez strukturelna alteracija na Ach -receptorot, bez inicijalna depolarizacija, no kompetitiven so Ach na vrzuva~koto mesto  pomal potencijal na zavr{nata plo~a  insuficientna kontrakcija ● > 75%receptori treba da bidat blokirani za da ima efekt ● pobaven po~etok, pobavno zazdravuvawe (difuzija na MR pod koncentraciskiot gradient) ● МР ги блокираат рецепторите и оневозможуваат деполаризација, мембраната е константно поларизирана. МР се соперници со Ach, go zavzemaat negovoto mesto - kompetativen blok

  48. Vlijanie na anestezijata vrz organite Mehanizam na deluvawe na anestetici Fiziologija vo anesteziologijata Ulogata na kleto~nata membrana (kleto~ni kanali, mitohodrii, endoplazmatski retikulum) Nevrotransmiteri: (acetilholin, amini, adrenalin, noradrenalin, dopamin i 5-hidroksitriptamin, aminokiselini, peptidi)

More Related