190 likes | 592 Views
Jeuk!. W.Peter Arnold Marijke Visser – van Andel. Definitie van jeuk. Meestal onplezierig gevoel in de huid, dat de neiging tot krabben oproept. Oorzaken van jeuk. Pruritoceptief: cutane stimulus door bijvoorbeeld scabiës. Neuropathisch: pathologie afferente zenuwsysteem door b.v. IDDM.
E N D
Jeuk! • W.Peter Arnold • Marijke Visser – van Andel
Definitie van jeuk • Meestal onplezierig gevoel in de huid, dat de neiging tot krabben oproept.
Oorzaken van jeuk • Pruritoceptief: cutane stimulus door bijvoorbeeld scabiës. • Neuropathisch: pathologie afferente zenuwsysteem door b.v. IDDM. • Neurogeen: mediatoren die CZS stimuleren, b.v. opiaten, cholestase. • Psychogeen: b.v. parasietenwaan.
Pruritus sine materiagegeneraliseerd • H • U • I • D • P • A • S • T • A
Pruritus sine materiagegeneraliseerd • Hodgkin en andere haematologische / lymfoproliferatieve aandoeningen • Uraemie (nierpathologie) • Icterus (leverpathologie) • DM en andere endocrinologische aandoeningen (schildklierpathologie)
Pruritus sine materiagegeneraliseerd • Psychogeen • Anaemie • Senilitas • Toxicodermie (beginstadium) • Ancylostomiasis en andere worminfecties
Beleid Pruritus sine materiagegeneraliseerd • Anamnese: andere klachten, tropen, geneesmiddelgebruik (ook OTC!) • Lab: BB, incl. diff., BSE, CRP, NF, LF, T4, HbA1c, eiwit • Bij dermografie [tryptase] serum • Evt. X-Thorax / faeces
Therapie Pruritus sine materia Igegeneraliseerd • Oorzaak verhelpen • Bij cholestase Questran 4g 2dd1 (cave deficiëntie vit. A, D, E en K. • Bij senilitas zeepadvies / Calmurid crème • 3% polidocanolcrème • Sederende antihistaminica
Therapie Pruritus sine materia IIgegeneraliseerd • Lokale c.s. (intermitt.!) • 10% liq. carb. det. in vaselinelanette 20/80 (‘s avonds!) • UV-B • Naltrexon (= opiaat-antagonist) 50 mg 1dd1 • Ondansetron (= serotonine-3 receptor antagonist) 4 mg 2dd1 • Bij parasietenwaan pimozide 1 mg 1dd1
Pruritus sine materiacircumscripta • Nothalgia paraesthetica (mid-scapulair) • Brachioradiale pruritus (strekzijde armen) • Neurodermatitis circumscripta (scroti / vulva)
Oorzaken pruritus sine materiacircumscripta • NP: lichte thoracale wervelverzakking, waardoor huidzenuw afgeklemd raakt • BP: cervicale radiculopathie, waardoor een neuronale overgevoeligheid voor UV ontstaat • NC: aspec. stimulatie jeukreceptoren door broeien (synthetisch ondergoed!), waarbij pas door het krabben lichenificatie (en dus nog meer jeuk) optreedt
Therapie pruritus sine materiacircumscripta • NP: cr. capsaïcine 0,075% 1 week 6dd en daarna 2 weken 3dd • BP: gabapentine 300 mg 1 à 3 dd 1 + UV protectie! • NC: luchtige kleding en potente loc. of i.l. c.s. 2 weken 2dd en daarna intermitterend
Pruritus cum materiatop 4 • 1 atopisch eczeem • 2 scabiës • 3 galbulten • 4 toxicodermie
Therapie atopisch eczeem • Vanaf 3 mnd kl III cs in vetcrème max 2 weken 1 à 2dd en daarna intermitt. (3+/4-) vlgs NHG richtlijn • Indiff. e/o teerprepar. in overige dagen • Evt. vanaf 9 mnd ‘s avonds sed. antihist.
Therapie scabiës • Bron opsporen en meebehandelen! • Sanering huis / kleding (www.huidarts.info) • Permetrine 8 uur lokaal of ivermectine 200 microgram/kg
Therapie galbulten • Telfast 180 mg 1dd1 ‘s ochtends • Ander niet sederend antihistaminicum • Iter + ‘s avonds sederend antihistaminicum
Therapie toxicodermie • Verantwoordelijk geneesmiddel staken! • Lokale e/o orale corticosteroïden (prednisolon 30 mg 3 dg, 20 mg 3 dg en 10 mg 3 dg) • Alleen bij zuiver urticariële (zelden!) toxicodermie zijn antihistaminica zinvol!