120 likes | 437 Views
Tuzla’da hayatı örmek: sınıf, toplumsal cinsiyet ve vatandaşlık Aslı Odman Sabancı Üniversitesi Kültürel Çalışmalar YL Programı Paneli 4 Ocak 2012. “58 (Sivas) Vatan, 34 (İst.) Mekan”: Güngören, 2011 (foto: JF.Pérouse). 34 MEKAN? : MapMedya 2008 _ ‘düz’ Tuzla haritası.
E N D
Tuzla’da hayatı örmek: sınıf, toplumsal cinsiyet ve vatandaşlıkAslı OdmanSabancı Üniversitesi Kültürel Çalışmalar YL Programı Paneli4 Ocak 2012 “58 (Sivas) Vatan, 34 (İst.) Mekan”: Güngören, 2011 (foto: JF.Pérouse)
34 MEKAN?Tuzla, 2007:(Tuzla Belediyesi Tanıtım Kataloğu) Birbirine dokunmayan mekansal işlev ve sınıflar: 5 Organize Sanayi Bölgesi, Tersaneler Bölgesi, Formula1, Akfırat Villakentleri, ‘Kentsel Dönüşüm’ Kapsamında Mahalleler, 3 Özel, 1 Devlet Üniversitesi,Askeri Alan/Piyade Okulu
Tuzla İçmeler Mahallesi – Tuzla Tersaneler Bölgesi: Sınıflar? Vatan? • Karadenizli Armatör / Tersaneciler • Millet-vekili Tersane İşverenleri (Vatan?) • Göç katmanlarının hiyerarşisi – işçi sınıf içindeki hiyerarşik katmanlaşma (Sınıf katmanları: Vatan?) • Kaynakçı • Montajcı • Raspa, boyacı taşeron (altişveren) şirket işçilerini • Borucu • Elektrikçi • Taşlamacı, temizlikçi kadrolu işçiler vinç operatörleri, forkliftçiler, iş güvenlikçiler
Esnek Çalışmanın Öncü Örneği Tuzla Tersaneler Bölgesi’nde Büyüme Döneminde (2008) Emek Rejimi: Vatan ve Sınıf • Sivas, Tokat, Kastamonulular: montaj, kaynak • Samsunlular: raspa • Batman, Hakkari, Diyarbakır, Urfalılar: temizlik Sınıf içi katmanlar etnikleşiyor, ‘vatan’ sınıfı katmanlıyor!
Tuzla’da Hemşehri Dernekleri – Vatan! 2002 Emniyet Müdürlüğü verilerinden –adrese göre- derlenmiş- 2010’da ise Tuzla Belediye Başkanı 32 il/ilçe hemşehri derneği ile toplanıyor.
Hemşehri Dernekleri – Erkek Vatan? • Kasım 2011 itibarıyla İstanbul İl Dernekler Müdürlüğü’ne göre: • İstanbul’da 4506 il derneği var, • Yaklaşık 584.000 üye mensup, • Ve sadece 24.000ı kadın üye!
Hemşehri Dernekleri – ‘Girişimci’ Vatan? • İşçi göçü ile ivmelenmiş hemşehri derneklerinin yönetimi gittikçe merkezileşiyor (İstanbul Rize, Siirt Dernekleri Federasyonu vs.) • Devlet bu merkezi yapılarla daha doğrudan ve ‘girişimcilik dili’ üzerinden klientelist bir ilişkiye geçebiliyor. • Derneklerin üye kompozisyonu artık sadece ağırlıklı olarak işçi değil, işverenleri de içeriyor. European Journal of Turkish Studies, ‘Hemşehri Dernekleri’ Özel Sayısı, 2/2005’: www.ejts.org
İstanbul’da (mekan!) hemşehri derneği (vatan!) yoğunluğu 2005
Tuzla: Ne Mekan, Ne Vatan, Ne de Sınıf? Formula 1 websitesinden istanbulPark’ın İstanbul Haritası
Tuzla Postane Mahallesi- KAMP ARMEN – Ermeni Yetimhanesi: Vatan-daşın mülkü? Eski Kamp Armen’li Garabet Örünöz Özel Arşivi’nden
İnsan ve Mekanın Tasnifi / ‘SINIFSALLAŞMASI’ paralel süreçler CAMEKAN EMEKAN Sosyal mekanın üretilmesi Somut insan Çalışmak/İkâmet/Tüketmek bütünlüğü (zihinsel ve bedensel emek bütünlüğü) Ölçülebilir/Ücretlendirilen emek-zamanı yerine, çizgisel olmayan ‘gündelik hayat’ zamanı (‘ritim’) ‘mânalı’ mekansal ağlar oluşturan mekansal pratikler • ‘soyut mekan’ (Lefebvre) • Sermaye birikiminin mekanı • Devlet düzenlemelerinin yarattığı ‘birikim kapları’ – hukuki sınırlar • Sermayenin canlı emeği, soyut emeğe / değişken sermayeye çevirme süreci (ölçülebilir emek-değer ücretlendirilir, somut insan değil!) • Çevre de ‘düzenlenir’ ve ‘ölçülebilir’ hale gelir.