SPACE SYNTAX MEKAN DİZİNİ

1. SPACE SYNTAXMEKAN DİZİNİ mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

2. DİZİN Dizin: basit ancak temel olarak birbirinden farklı mekansal düzenlemelerin üretilmesi için gereken kurallar bütünü olarak tanımlanır (Hillier and Leaman, 1974) MEKANSAL DİZİN Yapısal çevrenin tanımlanabilmesi için kullanılan bir teori ve yöntemdir. “ Biçimleri üreten dış etkiler ile sayısal güçler arasında ilişki vardır” teziyle yöntemin teorik tabanı ortaya çıkmıştır. (Hillier Hanson, 1984) mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

3. MİMARİ AÇIDAN MEKAN DİZİNİ Tasarım özellikleri ve hedeflenen amaç ile sosyal kısıtlamalar ve şekilsel olasılıklar arasındaki etkileşimin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunur. Mekansal dizin yerleşim bölgelerindeki ya da binalardaki mekansal biçimlenmenin açıklama ve sınıflandırmasını yapabilmek için kullanılan teknikler bütünü olarak tanımlanır. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

4. Mekansal dizin tanımı mekansal biçimi anlamak için öncelikle MEKANI ÜRETEN KURALLARIN ve KISITLAMALARIN anlaşılması gerektiğini ortya koymaktadır. Yöntem çeşitli tasarım alternatiflerinin etkilerini araştırmak, öngörmek ve değerlendirmek için de kullanılır. Yötem son zamanlara binaların tasarım stilleri ile kullanıcı ya da tasarımcı gözüyle okunabilirliğini ölçmekte kullanılmaya başlanmıştır. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

5. Mekansal dizin yöntemi fiziksel formların oluşturduğu verilerin ve mekan içinde hareket eden kişinin gözlemlediği, algılayabildiği yüzey, kenar, alan ve yolların birbirleriyle ve mekanın tümüyle olan ilişkilerini açıklamaya çalışır. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

6. Mekansal dizin yönteminde kullanılan çeşitli yazılımlar bulunmaktadır. Bunlardan “SPATIALIST” yazılımı da mekan içinde hareket eden kişinin gözlemlediği, algıladığı yüzeyler, kenarlar, alanlar ve yolların birbirleriyle ve mekanın tümüyle olan ilişkilerini sayısal bağıntılar yoluyla analiz eder. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

7. Spalialist programı • kenar bölme (e-partition), • yüzey bölme (s-partition), • görsel alan (visual field) • çizgi (line) analizlerini yapabilir. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

8. Bu yöntemlerle iç veya dış mekanların derinlik değerlerini, birbirleri ile ve belirlenmiş bir merkezle olan bütünleşmelerini, görsel algılama boyutlarını, sirkülasyon yapısını analiz edebilmekteyiz. Kenar ve yüzey bölme analizleri mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

9. Kenar ve yüzey bölme analizlerinde Planlar dışbükey parçalara ayrılır. Görsel alan analizlerinde plan içinde belirlenmiş noktalardan görünen görünürlük poligonları hesaplanır ve özellikleri belirlenir. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

10. Mekansal dizin yöntemini bu yazılım ile kullanabilimek için kat planlarının öncelikle bir bilgisayar destekli tasarım (BDT- CAD) programında duvarlar ve kapı boşlukları ölçüsünde sadeleştirilmesi gerekmektedir. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

11. GEÇİRGENLİK mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

12. Konfigürasyon Elemanların birbirleri ile bağımsız ilişkileridir. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

13. Konfigurasyonun içeriğindeki şekiller ne olursa olsun ilişkileri ve konfigürasyonu takip etmek mümkündür. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

14. İki komşu eleman Bitişik iki eleman Üstüste iki eleman Toplam mekan derinliği (total depth) td= da+db+dc mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

15. 7 adet tamamen benzer karenin ilişkilerine eklenen yeni bir karenin eklenme yeri hem tüm karelerdeki derinlik faktörünü değiştirmekte ve hem de toplamdaki derinliği etkilemektedir. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

16. Çeşitli konfigürasyonların Toplam derinlik: td Derinlik: d= td/birim sayısı sd= standard deviation (standart sapma) df=difference factor mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

17. Farklı konfigürasyonların başlangıç noktalarının farklılığına göre değişimi mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

18. Daire kare ve dikdörtgenlerin küçük karelere ayrılması ile elde edilen mekan derinliklerinin iafde edilmesi. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

19. Karolajla ilişkilerin ortaya çıkarılması yoğunluğun belirlenmesi işlemleri • Plan ii)karolaj iii)kullanım ilişkilerinin mekana yansıması iiii) eşikler v)eşiklere göre yoğunluklar vi)dış çevre vii) dış çevre ile yoğunluklar viii) mekan layerı ix)mekansal bağlantılar x-xi) dış mekan ve bağlantılar mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

20. Bütünleştirilmiş analizler mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

21. FRACTAL GEOMETRİ Sonu olmayan, kendini tekrar eden matematiksel şekillerin geometrisidir. Temelde doğal biçimlenmelerden yola çıkılarak tanımlanmaktadır. Fractal boyut şeklin/dokunun tekrar edebilme derecesidir. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

22. Dikdörtgenlerin kaskatlanması (üstüste gelmesi) örneği Hong Kong the peak 1982 Zaha Hadid mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

23. Temel fractallar Sierpinski Gasket Polonyalı matematikci Waclaw Sierpinski. Bir temel eşkenar üçgenle başlayan ve ortada bir eşkenar üçgenle devam eden fractaldır. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

24. Koch Curve İsveçli matematikçi Helge von Koch tarafından geliştirilmiştir. Bir düz çigi ile başlar. Çizgi üçe bölünür orta bölüm tabanı kaldırılmış bir eşkenar üçgene dönüştürülür. Diğer iki bölüm yeni bir elemanın türetilmesi için kullanılır. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

25. Peano Curve Minkowski Curve mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

26. Matematikte özbenzerlik: Bir geometrik yapının tüm boyutlarının aynı ölçekte değiştirilmesi ile elde edilen düzendir. Öze benzerlik (self-similarity) mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

27. Dragon Curve mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

28. Iterated Function Systems elemanların küçültülerek tekrarı ile elde edilir. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

29. Koch Curve ün IFS ile üretilmesi mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

30. Bilgisayarla elde edilmiş IFS yaklaşımları. mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

31. İçinde görsel etki bulunan kutucuklar yöntemi F. L. Wrihgt’ ın Robie House u için sayılan görsel etki kutucukları analizi mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar

32. UYGULAMA 6 / F.L. WRIHGT ROBIE HOUSE Vitrayı mim384mimarlıkta biçimbilimsel çalışmalar