220 likes | 313 Views
VI KONFERENCJA EWALUACYJNA WARSZAWA, 13-14.12.2010. dr MAREK MAZIARZ Politechnika Wrocławska dr TOMASZ PIEKOT Uniwersytet Wrocławski ZESPÓŁ PROFESORA JANA MIODKA. Prezentacja wyników ekspertyzy językoznawczej pt. „Język raportów ewaluacyjnych”. Kim jesteśmy?.
E N D
VI KONFERENCJA EWALUACYJNA WARSZAWA, 13-14.12.2010 dr MAREK MAZIARZ Politechnika Wrocławskadr TOMASZ PIEKOT Uniwersytet Wrocławski ZESPÓŁ PROFESORA JANA MIODKA Prezentacja wyników ekspertyzy językoznawczej pt. „Język raportów ewaluacyjnych”
Kim jesteśmy? ZESPÓŁ (pod kierunkiem prof. Jana Miodka): • Instytut Filologii Polskiej UWr • Zakład Sztucznej Inteligencji, Instytut Informatyki PWr CEL: opracowanie standardu „Plain Language” PROSTY JĘZYK – sztuczna odmiana języka • maksymalnie ekonomiczny i komunikatywny • używany w sferze publicznej
Dlaczego prosty język? • Język publiczny tworząelity społeczne (ok. 15%) • Poziom rozumienia tekstu zależy od długości edukacji • Połowa społeczeństwa nie czyta książek • Połowy polskiego społeczeństwa może dotyczyć wtórny analfabetyzm • Większość Polaków nie rozumie tekstów publicznych (administracyjnych, medialnych) • Używanie „języka elit” wyklucza wiele osób z życia publicznego
Prosty język PROSTY JĘZYK – maksymalna komunikatywność i szeroki zasięg społeczny POZIOMY: percepcyjny, tekstowy, poznawczy, interpersonalny POZIOM PERCEPCYJNY – tekst musi być maksymalnie przystępny. Efekt ten zapewnia tzw. dostosowanie się – nadawanie tekstowi takich cech, jakie występują w tekstach czytanych / pisanych przez grupę docelową. JAK DOSTOSOWAĆ TEKST DO PERCEPCJI ODBIORCY: • Odpowiednia mglistość tekstu – indeks FOG: • Długość zdań • Udział wyrazów trudnych • Podobieństwo leksykalne • Proporcje części mowy • Długość akapitów
Pytania badawcze 1. Jaki jest stopień komunikatywności języka raportów? 2. Czy język raportów jest dostosowany do poziomu kompetencji odbiorców? (percepcja) 3. Czy język streszczeń, broszur i rekomendacji jest przystępniejszy od języka części analitycznej?
Dostosowanie języka – długość akapitów Teksty raportów i broszur mają przystępną długość akapitów z powodu licznych wypunktowań.
Dostosowanie języka – podobieństwo słownictwa język naukowy język ogólny
Dostosowanie języka – podobieństwo słownictwa język naukowy Słownictwo raportów ani nie jest podobne do słownictwa naukowego, ani do ogólnego. Raporty są najbardziej podobne do tekstów o FE. język ogólny
Dostosowanie języka – mglistość tekstu - FOG Modelowym odbiorcą raportów jest naukowiec. Odbiorcą prasy ewaluacyjnej jest maturzysta.
Dostosowanie języka – długość zdań Składniowo – raporty to teksty naukowe. Artykuły prasowe o ewaluacji utrzymują poziom typowy dla prasy
Dostosowanie języka – wyrazy trudne Słownictwo raportów jest trudniejsze od słownictwa naukowego. Prasa ewaluacyjna używa wyrazów znacznie przystępniejszych.
Dostosowanie języka – proporcje części mowy Ewaluatorzy piszą stylem rzeczownikowym Prasa pisze o ewaluacji stylem czasownikowym
Wnioski 1. Długość akapitów – raporty są bardzo podobne do tekstów medialnych, jednak w mediach akapity są krótkie, w raportach – skraca się je wizualnie (wyliczeniami). 2. Podobieństwo leksykalne – słownictwo raportów jest bardzo podobne do słownictwa FE i niezbyt podobne do słownictwa ogólnonaukowego. Nie jest też podobne do słownictwa prasy i codziennej polszczyzny. 3. Mglistość tekstu – FOG – raporty osiągają mglistość przeciętnego tekstu naukowego. Są trochę mniej przystępne od języka FE, ale bardzo nieprzystępne w porównaniu z prasą (różnica 5-7 lat edukacji). 4. Składnia (długość zdań) – składniowo raporty przypominają teksty naukowe. Trudność składni osłabiają wyliczenia. 5. Trudność słownictwa – słownictwo raportów jest bardzo trudne (tak trudne, jak w tekstach o FE). Łatwiejsze są nawet teksty naukowe.
Wnioski • 6. Streszczenia i broszury streszczające – niewiele się różnią od analitycznej części raportu. Polscy ewaluatorzy nie potrafią uprościć języka w executive summary. Streszczanie = skracanie zdań i kondensowanie treści w rzeczownikach • 7. Dziennikarze – piszą o ewaluacji bardzo dobrze (komunikatywnie) – potrafią uprościć język raportów, z których korzystają. Mówią o ewaluacji stylem czasownikowym.