LIFE+ Instrument Finansowy na rzecz innowacji prośrodowiskowych

1. LIFE+Instrument Finansowy na rzecz innowacji prośrodowiskowych Michał Piskorz Kierownik Zespołu Strategii i Współpracy NFOŚiGW

2. Schemat prezentacji • LIFE+ Informacje ogólne • Komponenty tematyczne LIFE+ • Współfinansowanie NFOŚiGW • LIFE+ Skąd czerpać informacje?

3. Początki programu LIFE Jednolity Akt Europejski (1986) + V Program Działań na Rzecz Środowiska (1993) LIFE I (1992-1995) 5 komponentów, dofinansowanie 30 – 100% LIFE II (1995-1999) Rozszerzenie UE, zwiększenie budżetu, 3 komponenty LIFE III (1999-2004) + 2 Rozszerzenie UE, zwiększenie budżetu LIFE + (2007-2013) Zwiększenie budżetu, zmiana komponentów • Łącznie ponad 3017 projektów / 1718 innowacyjnych lub demonstracyjnych

4. Okres wdrażania i budżet programu • Program wdrażany w lalach 2007-2013 (ostatni nabór) • Projekty mogą być realizowane po 2013 r. • Coroczne nabory wniosków Alokacja nie wykorzystana w danym roku „przepada”.

5. Beneficjenci „Finansowanie poprzez LIFE+ mogą otrzymywać jednostki, podmioty i instytucje publiczne lub prywatne.” Art. 7 Rozporządzenia ws. LIFE+ Każdy podmiot zarejestrowany na terytorium Wspólnoty Europejskiej • podmioty publiczne • podmioty prywatne o charakterze komercyjnym • podmioty prywatne o charakterze niekomercyjnym • (w tym organizacje pozarządowe)

6. Zasady współfinansowania Maksymalna stawka współfinansowania 50% kosztów kwalifikowalnych (dla projektów mających na celu ochronę gatunków i siedlisk priorytetowych – do 75% k.k.) Lista gatunków ptaków priorytetowych dla LIFE+:http://ec.europa.eu/environment/nature/conservation/wildbirds/action_plans/index_en.htm Wypłata dotacji 40% (zaliczka) / 40% (płatność pośrednia) / 20% (płatność końcowa) Nie określono minimalnej wartości projektu

7. Miejsce LIFE+ w systemie instrumentów finansowych wspierających ochronę środowiska BADANIA NAUKOWE ZASTOSOWANIE WYNIKÓW BADAŃ W SZEROKIEJ SKALI 7 PR LIFE+ FS, EFRR EFR, EFRROW PROTOTYPOWE TECHNOLOGIE NARZĘDZIA METODY INNOWACJE DEMONSTRACJA PROMOCJA SPRAWDZONE TECHNOLOGIE NARZĘDZIA METODY

8. Ocena wniosków i wybór projektów Krajowy Punkt Kontaktowy (od IX 2008 NFOŚiGW) Wnioskodawca Komisja Europejska Ocena formalna Ocena merytoryczna decyzja o współfinansowaniu płatności, sprawozdawczość

9. Komponenty tematyczne LIFE+

10. Komponenty tematyczne • Komponent I - Przyroda i różnorodność biologiczna • ochrona gatunków lub siedlisk priorytetowych sieci Natura 2000 • projekty przyczyniające się do powstrzymania procesu • spadku różnorodności biologicznej • Komponent II - Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska • rozwój i wdrażanie nowych podejść, technologii, praktyk • w zarządzaniu środowiskiem • wdrażanie polityki ochrony środowiska UE • wzrost udziału społeczeństwa w zarządzaniu i ochronie środowiska • Komponent III - Informacja i komunikacja • kampanie mające na celu zwiększenie świadomości • społecznej w kwestiach związanych z ochroną środowiska • kampanie informacyjne, szkolenia ws. zapobiegania • pożarom lasów

11. Rodzaje projektów LIFE+ Przyroda: najlepsze praktyki lub demonstracyjne; LIFE+ Różnorodność biologiczna: innowacyjne i/lub demonstracyjne; LIFE+ Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska: innowacyjne i/lub demonstracyjne; LIFE+ Informacja i komunikacja: ogólnokrajowe kampanie informacyjne podnoszące świadomość społeczną oraz inne działania komunikacji społecznej dotyczące ochrony przyrody i/lub środowiska.

12. Projekty demonstracyjne „Projekty demonstracyjne obejmują przeniesienie na grunt praktyczny, ocenę i rozpowszechnienie informacji o efektach działań nowych lub nie stosowanych dotychczas w proponowanym kontekście geograficznym, ekologicznym, społeczno-ekonomicznym itp. Założeniem podstawowym jest praktyczne sprawdzenie skuteczności działań tak, aby w przypadku osiągnięcia dobrych efektów, umożliwić ich zastosowanie również w innych miejscach o zbliżonych uwarunkowaniach. W związku z tym, od samego początku istotny jest element badawczo - wdrożeniowy. Monitoring, ocena skutków oraz aktywne rozpowszechnianie informacji o rezultatach podjętych działań to niezbędne składniki każdego projektu.” (Przewodnik dla wnioskodawców 2009)

13. Projekty innowacyjne • „Projekty “innowacyjne” wykorzystują technologie lub metody, które nie zostały wcześniej zastosowane/przetestowane i które oferują potencjalnie więcej korzyści dla środowiska niż obecnie przyjęta tzw. „najlepsza praktyka”. • W przypadku działań określanych jako innowacyjne, poziom innowacyjności może być oceniany: • w odniesieniu do technologii wdrażanych w ramach projektu (innowacja technologiczna); • w odniesieniu od sposobu wdrażania technologii (innowacja w zakresie procesów i metod); • w odniesieniu do modeli biznesowych lub ekonomicznych, wypracowanych w ramach projektu (innowacja ekonomiczna).”(Przewodnik dla wnioskodawców 2009)

14. Projekty innowacyjne cd. • Odniesienie do obecnego stanu wiedzy na poziomie światowym. • Geograficzny transfer praktyk lub technologii ≠ innowacja. • Teoretyczne badania naukowe lub czynności przygotowawcze do planowanych zmian w procesach produkcyjnych ≠ innowacja.

15. Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska • wkład w rozwój i prezentację innowacyjnej polityki, technologii, metod i instrumentów; • wkład w konsolidację wiedzy na rzecz rozwoju, monitoringu i oceny polityki ustawodawstwa na rzecz środowiska; • wspieranie tworzenia i wdrażania technik monitorowania i oceny stanu środowiska oraz czynników presji i reakcji z nimi związanych; • wspieranie wdrażania wspólnotowej polityki na rzecz środowiska, szczególnie na szczeblu lokalnym i regionalnym; Zgłaszane projekty mogą dotyczyć jednego z kilkunastu obszarów tematycznych

16. Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska „Zmiany klimatu” „Woda” „Powietrze” „Gleby” „Środowisko miejskie” „Hałas” „ Chemikalia” „Środowisko i zdrowie” „Odpady i zasoby naturalne” „Lasy” „Innowacje” „Kierunki strategiczne”

17. Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska Przemysł mleczarski samowystarczalny w wodę[LIFE03 ENV/NL/000488] Beneficjent:DOC Kaas ba Hoogeveen • Cel • zmniejszenie o 50 % ilości ścieków mleczarskich powstających w mleczarni w Hoogeveen; • Działania • zamknięcie wewnętrznego cyklu obiegu wody z wykorzystaniem wody zawartej w mleku (filtry membranowe) • wykorzystanie schłodzonego mleka do obniżenia temperatury wody procesowej (wymienniki ciepła) • rozpropagowanie wyników projektu • Rezultaty • zmniejszenie zużycia wody 550 tys. m3/rok; • ograniczenie ilości ścieków z 800 tys. m3 do 545 tys. m3/rok; • wyeliminowanie poboru wody podziemnej; • ograniczenie zużycia energii do schładzania o ok. 6,2 gWh/rok; • ograniczenie ilości energii do ogrzewania o ok. 2,4 mln m3 gazu/rok.

18. Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska Recykling odpadów mleczarskich i odzysk energii [LIFE00 ENV/S/000854] Beneficjent:Norrmejerier ekonomiska foerening • Cel • zmniejszenie ilości odpadów mleczarskich poprzez recykling serwatki i substancji zawartych w ściekach; • Działania • zaprojektowanie i wybudowanie systemu odzysku białek i tłuszczów, wydajność 450 tys. m3 rocznie; • zaprojektowanie i wybudowanie biogazowni zasilanej odpadami mleczarskimi; • rozpropagowanie wyników projektu • Rezultaty • zmniejszenie ilości odpadów o ok. 450 tys. m3 na rok; • odzysk energii z odpadów: biogaz: 18 000 mWh/rocznie; • odzysk energii z odpadów: ciepła woda: 10 000 mWh/rocznie; • nawóz organiczny przydatny w rolnictwie.

19. Możliwości współfinansowania projektów przez NFOŚiGW.

20. Program priorytetowy LIFE+ Program współfinansowania przedsięwzięć uzyskujących wsparcie w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+ • Program obejmujący wszystkie komponenty LIFE+; • Wzory wniosków zbliżone do wzorów obowiązujących w LIFE+; • Koszty kwalifikowane identyczne jak dla programu LIFE+ (Infrastruktura i wyposażenie finansowane po kosztach amortyzacji); • Dofinansowanie NFOŚiGW: • do 45% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 50%), • do 35% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 65%), • do 20% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 75%);

21. Poziom dofinansowania 45% kosztów kwalifikowanych (przedsięwzięcia dofinansowane przez KE w wysokości 50% kosztów kwalifikowanych projektu)

22. Funkcje informacyjne • Informowanie o terminach naboru, zasadach i miejscu składania wniosków o dofinansowanie z Instrumentu Finansowego LIFE+; • Prowadzenie strony internetowej • www.nfosigw.gov.pl/life • Aktualności • Formularz

23. Funkcje informacyjne • Organizowanie corocznych szkoleń dla potencjalnych Beneficjentów LIFE+; • Przygotowanie artykułów do czasopism branżowych; • Publikowanie informacji prasowych; • Prezentacja Instrumentu Finansowego LIFE+ na konferencjach i szkoleniach tematycznych; • Opracowywanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych, podręczników; • Organizacja warsztatów.

24. Funkcje koordynacyjne • Bieżąca współpraca z potencjalnymi wnioskodawcami LIFE+, w tym konsultacje przy przygotowywaniu wniosków do LIFE+; • Przyjmowanie i ocena kompletności wniosków do LIFE+ (ocena formalna); • Przekazywanie wszystkich otrzymanych wniosków LIFE+ do Komisji Europejskiej w terminie określonym w ogłoszeniu KE o corocznym naborze wniosków.

25. LIFE +Skąd czerpać informacje?

26. Skąd czerpać informacje? • http://ec.europa.eu/environment/life/index.htm • www.nfosigw.gov.pl • life@nfosigw.gov.pl (pytania) • tel. 0 (22) 459 03 96 (Barbara Maksimowska) 0 (22) 459 05 43 (Andrzej Muter) • adres: ul Konstruktorska 3A 02 – 673 Warszawa

27. STRONA INTERNETOWA LIFE Skąd czerpać informacje?

28. Skąd czerpać informacje ? • Life FOCUS • zeszyty tematyczne • Life BEST PROJECTS • najlepsze projekty • Life COMPILATIONS • coroczne zestawienia projektów • Przewodniki dla wnioskodawców • dostępne w języku polskim !!! • (także: Zasady oceny wniosków LIFE+) 28

29. Departament Edukacji i Ochrony Przyrody Wydział ds. V osi POIiŚ i LIFE+ NFOŚiGW fax. (22) 459 01 93 life@nfosigw.gov.pl Krajowy Punkt Kontaktowy www.nfosigw.gov.pl Jesienna aleja kolo Swignajna http://www.sadyba.free.ngo.pl/aleje.html 29