1 / 72

ENDOCRINOLOGIE

ENDOCRINOLOGIE. …een wandeling door de wondere wereld der hormonen…. Dr D. Nicolaij – 18-10-2007. Evolutie en endocrinologie . Eéncellig Meercellig Communicatie tussen cellen = chemisch Paracrien / Autocrien Endocrien Hormonen Neurocrien Neuro-transmitters.

Mercy
Download Presentation

ENDOCRINOLOGIE

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. ENDOCRINOLOGIE …een wandeling door de wondere wereld der hormonen… Dr D. Nicolaij – 18-10-2007

  2. Evolutie en endocrinologie . Eéncellig Meercellig Communicatie tussen cellen = chemisch • Paracrien / Autocrien • Endocrien Hormonen • Neurocrien Neuro-transmitters

  3. Eilandje van Langerhans Insuline Glucagon Somatostatine

  4. Wat zijn hormonen ? • Scheikundige stoffen • Kleine hoeveelheden : micro-, nano-, pico- • In het bloed afgescheiden • Transport door bloedsomloop • Dikwijls gebonden aan eiwitten • Typisch fysiologisch effect in cellen, weefsels en organen op afstand

  5. Welke endocriene klieren ? • Hypofyse • Schildklier • Bijschildklieren • Bijnieren = Bijnierschors + Bijniermerg • Gonaden = Testes + Ovaria • Eilandjes van Langerhans • Andere : G.I., nieren, hart,…

  6. Het grootste endocriene orgaan. Vet is meer dan een energiereserve

  7. Hoe werken de hormonen ? • Receptor specificiteit • Celmembraan • Cytoplasma • Celkern • Targetcel = doelwitcel • Regulatie = feedback = terugkoppeling • Negatief • Positief

  8. Feedback = Terugkoppeling - Hypothalamus + TRH Hypofyse VK - + TSH T4 Schildklier

  9. Endocriene ziekten • Eu = normaal • Hypo = te weinig • Hyper = te veel • Resistentie • Hyperplasie Adenoom Carcinoom

  10. Hypofyse • 1. “Hoofdklier” • 2. Relais CZS – perifere endocriene klieren • 3. Anatomie : • Sella turcica • Steeltje • Achterkwab = hersenstam - zenuwverbinding • Voorkwab = voordarm – portaal stelsel

  11. De normale hypofyse. • Anatomie : • Hypothalamus : 5 gr • Hypofysesteel • Hypofyse : 13 x 9 x 6 mm (BxDxH) 0.6 gr • Voorkwab = adenohypofyse 80 % • Achterkwab = neurohypofyse 20 % • Bloedvoorziening : VK portaal stelsel • Bezenuwing : AK neurosecretie

  12. Hypofyse • Hypofyse-voorkwab : • TSHThyroid Stimulating Hormone • FSHFollicle Stimulating Hormone • LHLuteinizing Hormone • GHGrowth Hormone • PRLProlactine • ACTH Adreno Cortico Tropic Hormone • Regulatie : • Releasing hormonen : TRH, GnRH, GHRH, CRH • Inhibiting hormonen : PIF, SRIF (Somatostatine) • Feedback-loops

  13. 47 XXY = KLINEFELTER X Y Testosterone laag / FSH hoog / LH hoog

  14. HYPOFYSAIRE INSUFFICIËNTIE • BEHANDELING • Voorkwab : • ACTH – deficiëntie : VITAAL !! • Cortisone • TSH – deficiëntie : • Schildklierhormoon • LH/FSH – deficiëntie : • Testosterone (M) of Pil (V) • Kinderwens : Stimulatie met LH, FSH of GnRH

  15. HYPOFYSAIRE INSUFFICIËNTIE. • BEHANDELING • Groeihormoon : • Bij kinderen : groei stimuleren • Bij volwassenen : • Verbeteren levenskwaliteit • Verbeteren cardiovasculair risico • Verbeteren lichaamssamenstelling • Verminderen vetmassa • Verhogen spiermassa • Verhogen botdensiteit

  16. Hypofyse Fysiologie hypofyse-achterkwab : • Ocytocine • ADH Anti Diuretisch Hormoon

  17. HYPOFYSAIRE SUBSTITUTIE. • Neurohypofyse : “Diabetes insipidus” • Vasopressine : DDAVP = Minirin™ • Acute fase : injectie • Onderhoudstherapie : intranasaal

  18. RONDO HATTON Acromegalie

  19. ACROMEGALIE. • 1886 - Pierre Marie : 2 patiënten • 1900 - Benda : eosinofiel adenoma AcroBel : • Prevalentie België : 41 / miljoen • Incidentie België : 2 / miljoen / per jaar

  20. ACROMEGALIE. Klinische kenmerken • Symptomen : • Door Groeihormoon-overproductie • Door mechanisch effect van tumor • Effecten van Groeihormoon : • Verloopt traag : gemiddeld 9 jaar tussen aanvang en diagnose Groeihormoon IGF-I Somatomedine C Acromegalie Visceromegalie

  21. ACROMEGALIE.Klinische kenmerken • Skelet : “Acro-megalie” • Onderkaak • Voorhoofd • Neus • Handen – Voeten • Gewrichten : • 70 % arthrose • Huid : • 70 % zweten, vettige huid, slechtriekend zweet • Toename rimpels, dikkere huid • Toename beharing

  22. ACROMEGALIE Hypofyse - adenoom

  23. ACROMEGALIE.Behandeling • Chirurgie : • Transsphenoidaal • Radiotherapie • Medicatie

  24. ACROMEGALIE

  25. SCHILDKLIER

  26. Schildklierfollikels

  27. SCHILDKLIERFYSIOLOGIE. I0 Tg TPO APEX Tg GOLGI T4 I- Tg T3 E.R. BASIS I- T3 T4

  28. Schildklierfysiologie.

  29. Feedback = Terugkoppeling - Hypothalamus + TRH Hypofyse VK - + TSH T4 Schildklier

  30. HYPOTHALAMUS-HYPOFYSE-SCHILDKLIER-AS. • Primaire Hypothyroidie. - Hypothalamus T4 laag TSH hoog + TRH Hypofyse VK - + TSH T4 Schildklier

  31. HYPOTHALAMUS-HYPOFYSE-SCHILDKLIER-AS. • Secundaire Hypothyroidie. - Hypothalamus T4 laag TSH laag + TRH Hypofyse VK - + TSH T4 Schildklier

  32. HYPOTHALAMUS-HYPOFYSE-SCHILDKLIER-AS. • Tertiaire Hypothyroidie. - Hypothalamus T4 laag TSH laag + TRH Hypofyse VK - + TSH T4 Schildklier

  33. HYPOTHALAMUS-HYPOFYSE-SCHILDKLIER-AS. • Hyperthyroidie. - Hypothalamus T4 hoog TSH laag + TRH Hypofyse VK - + TSH T4 Schildklier

  34. HYPOTHALAMUS-HYPOFYSE-SCHILDKLIER-AS. • Thyrotropinoma. - Hypothalamus T4 hoog TSH hoog + TRH Hypofyse VK - + TSH T4 Schildklier

  35. SCHILDKLIER - LABO. • Feedback en laboratorium.

More Related