Ratownictwo przedmedyczne

1. Ratownictwo przedmedyczne Pierwsza pomoc w nagłych przypadkach opracował: Piotr Trojanowski

2. Pamiętaj ! W nieszczęśliwych wypadkach i w schorzeniach przebiegających ostro często pierwsze minuty decydują o dalszych losach pacjenta! Szybka i właściwa pomoc może uratować życie.

3. Rany Krwotok Krwawienie Urazy stawów Złamanie Uraz kręgosłupa Zatrucie Oparzenie Porażenie prądem Utrata przytomności Zaburzenia oddychania Zatrzymanie krążenia Zagrożenia

4. Rany Rozróżniamy następujące rodzaje ran w zależności od ich cech charakterystycznych : Otarcia Oparzenia Rany cięte Rany kłute Rany tłuczone Rany miażdżone Rany szarpane Rany postrzałowe

5. Opatrywanie ran Ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy przy zranieniach • Rodzaj i wielkość opatrunku zależy od rozmiaru rany i od związanego z nią krwawienia • Przed założeniem opatrunku należy odsłonić części ubrania tak, aby ranę można było obejrzeć w całości • Każdą ranę pozostawiamy w stanie, w jakim ją zastaliśmy, pokrywając jedynie możliwie szybko materiałem opatrunkowym • W czasie opatrywania i tamowania krwawienia ranny powinien leżeć lub co najmniej siedzieć • Rany nie wolno dotykać ani przemywać, gdyż może dojść do dodatkowego zakażenia (wyjątek – oparzeniachemiczne i termiczne ) • Nie należy usuwać z rany ciał obcych • Ratownik musi przez cały czas obserwować rannego, dlatego powinien zawsze znajdować się od przodu opatrywanego • Jeżeli rana jest rozległa, zadaniem ratownika jest dopilnować, aby rannego obejrzał lekarz

6. Krwotok Podział krwotoków :

7. Objawy: Krwawienie z rany, z nosa, oka, ucha, z jamy ustnej Pojawienie się krwi w wymiocinach, w moczu, w trakcie wypróżniania Bladość śluzówek oczu, ust Osłabienie Zaburzenia świadomości Przyspieszenie słabo wyczuwalnego tętna Utrata przytomności Krwotok

8. Krwotok zewnętrzny Włóż sterylne rękawice gumowe. Kontakt z krwią może być niebezpieczny. Staraj się zachować czystość, gdyż otwarta rana jest podatna na zakażenie. Spróbuj opanować krwawienie przez uciśnięcie za pomocą opatrunku. Jeżeli opatrunek przesiąka, nie zdejmuj go, dołóż kolejną warstwę i silniej uciśnij. Krwotok wewnętrzny Ułóż ratowanego w pozycji leżącej z lekko uniesionymi nogami. Jeśli ratowany jest nieprzytomny, ale ma wyczuwalne tętno i oddycha, ułóż go na boku. Wezwij Pogotowie Ratunkowe. Krwotok Pierwsza pomoc :

9. Krwotok • Nie wolno !!! • czyścić rozległych ran • usuwać z ran ciał obcych • używać wąskich opasek uciskowych ( np.sznurka ) • zakładać opatrunku zbyt mocno • tamować krwotoku poprzez ucisk w miejscu krwawienia, jeżeli złamane są kości czaszki • zostawiać ratowanego samego

10. Krwawienie z nosa Pierwsza pomoc • Posadź ratowanego tak, aby głowa była pochylona do przodu. W ten sposób krew nie będzie spływała do tchawicy. • Uspokój ratowanego, każ mu oddychać ustami. • Sprawdź, czy w nosie nie tkwi ciało obce. • Każ ratowanemu wydmuchać nos. • Uciśnij miękką część nosa palcami i trzymaj przez 15-20 minut. • Do grzbietu nosa przyłóż zimny okład. • Wezwij Pogotowie Ratunkowe, jeśli krwotok jest masywny

11. Krwawieniez nosa • Nie wolno !!! • układać ratowanego w pozycji leżącej, ponieważ krwawienie nasila się jeżeli głowa jest nisko ułożona !

12. jest to zamknięte uszkodzenie stawu spowodowane zbytnim jego naciągnięciem, polegające na krótkotrwałym przemieszczeniu powierzchni stawowych kości. Do skręcenia najczęściej dochodzi na skutek gwałtownych, nieprawidłowych ruchów w stawach. Objawy : bolesność obrzęk okolicy stawu często krwawy wylew ograniczona ruchomość kończyny Urazy stawów Skręcenie

13. Skręcenie • Pierwsza pomoc : • Unieruchomić staw • i sąsiadujące z nim kości. Nie wolno poruszać stawu lub usiłować go nastawić!!!

14. jest to uszkodzenie stawu, w którym powierzchnie stawowe trwale utraciły ze sobą styczność. Rozdzielone elementy kostne w stawie nie mogą powrócić samoistnie do prawidłowej sytuacji anatomicznej. Objawy : bolesność obrzęk okolicy stawu często krwawy wylew niemożliwe wszelkie ruchy w stawie Urazy stawów Zwichnięcie

15. Zwichnięcie • Pierwsza pomoc: • Pozostaw staw w przymusowej pozycji • jaką sobie ustalił sam poszkodowany • Często zbędne są dalsze czynności • w celu unieruchomienia • Przy konieczności unieruchomienia • ustala się pozycję zwichniętego stawu • w pożądanym ułożeniu za pomocą • prostych środków pomocniczych

16. Złamanie Rodzaje złamań : proste zamknięte wieloodłamowe, gdy kość jest złamana w wielu miejscach i na wiele części otwarte

17. Złamanie • Pierwsza pomoc : • Unieruchomić dwa sąsiadujące stawy • Jeżeli pojawiło się krwawienie załóż opatrunek • Dowiedz się od ratowanego, czy doznał innych urazów • Wezwij Pogotowie Ratunkowe • lub zawieź ratowanego do szpitala • Objawy : • ból, bolesność dotykowa • zmiana zabarwienia skóry • zmiana kształtu • krwawienie • widoczne w ranie odłamy kostne

18. Złamanie • Nie wolno !!! • ruszać ratowanego bez wyraźnej potrzeby • przemieszczać ratowanego bez unieruchomienia złamanej części ciała • samodzielnie nastawiać złamanej kończyny • zostawiać ratowanego samego

19. Uraz kręgosłupa • Pierwsza pomoc : • Wezwij Pogotowie Ratunkowe • Stale obserwuj ratowanego. • Jeśli ratowanego trzeba umieścić w innym miejscu, poszukaj osób, które mogą w tym pomóc. • Sprawdź,czy ratowany ma wyczuwalne tętno i czy oddycha. Jeśli nie rozpocznij reanimację • Objawy: • ból głowy, szyi • ból pleców • zaburzenia oddychania • niedowład • porażenie siły mięśniowej • bezwiedne oddawanie moczu i (lub) stolca • zaburzenia czucia • utrata przytomności

20. Uraz kręgosłupa Nie wolno ruszać ratowanego, jeśli ze względu na jego bezpieczeństwo nie jest to absolutnie konieczne!

21. Zatrucie • Objawy : • ból głowy • biegunka • wymioty • bóle brzucha • zaburzenia oddychania • zaburzenia świadomości • utrata przytomności • Pierwsza pomoc : • Jeśli osoba zatruta jest przytomna i nie ma przeciwwskazań, spróbuj wywołać wymioty • Podaj do picia ciepłą wodę z dodatkiem soli (ok. 1 litra), następnie wywołaj wymioty podrażniając palcem tylną ścianę gardła • Podaj tabletki węgla jakośrodek wiążący truciznę • Jeśli objawy się nasilają, wezwij Pogotowie Ratunkowe

22. Zatrucie Nie wolno lekceważyć zatruć, nawet jeśli nie wystąpiły jeszcze objawy !!!

23. Oparzenie Objawy : • oparzenie I stopnia – zaczerwienienie skóry ( rumień ), obrzęk, poszkodowany odczuwa pieczenie • oparzenie II stopnia – powstają pęcherze, uszkodzenie naczynia krwionośnego, przez które może wypłynąć osocze, skóra czerwona, poszkodowany odczuwa piekący ból • oparzenie III stopnia – martwica skóry na całej jej grubości, uszkodzeniu ulegają receptory bólowe • oparzenie IV stopnia – zwęglenie części ciała

24. Pierwsza pomoc : Ochłodź oparzoną część ciała czystą zimną wodą Zdejmij odzież, starając się nie urazić oparzonej części ciała Po ochłodzeniu, kiedy skóra wyschnie, załóż opatrunek Osobie przytomnej podaj środki przeciwbólowe Jeśli oparzenie jest rozległe zawieź poszkodowanego do lekarza Oparzenie

25. Oparzenie • Nie wolno • podawać niczego doustnie przy oparzeniach wewnętrznych i rozległych oparzeniach zewnętrznych • smarować oparzonej skóry maściami, kremami, spirytusem lub tłuszczami spożywczymi • przekłuwać pęcherzy • zostawiać ratowanego samego , jeśli oparzenie jest rozległe

26. Porażenie prądem • Pierwsza pomoc : • Odłącz natychmiast ratowanego od źródła prądu. • wyłącz bezpieczniki, wyjmij z gniazdka wtyczkę urządzenia elektrycznego • odsuń kabel elektryczny od ratowanego przedmiotem, który nie przewodzi prądu ( np.suchym kijem od szczotki) • Sprawdź, czy poszkodowany nie wymaga reanimacji • Wezwij Pogotowie Ratunkowe • Objawy : • ból • poparzenia skóry • zaburzenia oddychania • utrata przytomności

27. Porażenie prądem Nie wolno dotykać osoby porażonej prądem, zanim nie odłączy się jej od źródła prądu !!!

28. Utrata przytomności Pierwsza pomoc • Sprawdź, czy ratowany oddycha. Jeśli nie, natychmiast rozpocznij sztuczne oddychanie. • Sprawdź,czy ma wyczuwalne tętno. Jeśli nie, rozpocznij sztuczne oddychanie i masaż serca • Jeśli ratowany jest nieprzytomny, ale ma wyczuwalne tętno i oddycha, ułóż go na boku. • Wezwij Pogotowie Ratunkowe.

29. Utrata przytomności • Nie wolno !!! • zostawiać ratowanego samego • podkładać niczego pod głowę (można spowodować zwężenie lub zamknięcie • dróg oddechowych) • pozostawiać w pozycji na wznak

30. Zaburzenia oddychania • Pierwsza pomoc : • Wynieś ratowanego na powietrze, jeśli jedyną przyczyną zaburzeń oddychania jest brak tlenu • Połóż ratowanego na plecach i sprawdź czy oddycha. Jeśli nie, natychmiast rozpocznij sztuczne oddychanie • Sprawdź, czy ma wyczuwalne tętno i czy oddycha . Jeśli nie rozpocznij sztuczne oddychanie i masaż serca • Objawy : • przyspieszony, płytki oddech • kaszel • sinica warg i paznokci • zaburzenia świadomości • zatrzymanie oddechu • utrata przytomności

31. Zatrzymanie krążenia • Objawy : • Utrata przytomności • Zatrzymanie oddechu • Brak wyczuwalnego tętna na dużych tętnicach • Bladoszara barwa skóry • Rozszerzone, sztywne źrenice Pierwsza pomoc : • Ułóż ratowanego na wznak na twardym podłożu • Sprawdź, czy ratowany ma wyczuwalne tętno • Sprawdź, czy ratowany oddycha • Jeśli nie wyczuwasz tętna lub oddechu • Wezwij Pogotowie Ratunkowe i rozpocznij sztuczne oddychanie i masaż serca

32. Resuscytacja krążeniowo - oddechowa 1. Udrożnij drogi oddechowe ratowanego. 2. Odegnij głowę do tyłu, tak by broda była skierowana ku górze. 3. Reanimację rozpocznij od sztucznego oddychania – po dwóch wdmuchnięciach powietrza przerwij. 4. Rozpocznij masaż serca – wykonaj 15 ucisków. 5. Ponownie 2 razy wdmuchnij powietrze i znów 15 razy uciśnij mostek. 6. Po około minucie sprawdź, czy ratowany ma wyczuwalne tętno i czy oddycha, jeśli nie – kontynuuj reanimację, jeśli tak – kontroluj jego stan do przyjazdu Pogotowia Ratunkowego. 7. Jeżeli reanimują dwie osoby, jedna wykonuje masaż serca, a druga sztuczne oddychanie. Należy wdmuchiwać powietrze w stosunku 1 : 5 , tzn. po jednym wdmuchnięciu powietrza drugi ratownik pięć razy uciska mostek.