PARFÜMLERİN SINIFLANDIRILMASI VE UYGULANMASI

1. PARFÜMLERİN SINIFLANDIRILMASI VE UYGULANMASI DOÇ. DR. CELALETTİN R. ÇELEBİ Gazi Üniversitesi , Ankara

2. TANIM İnsan vücudunda , nesnelerde ve mekanlarda kullanıldığında hoş duygular uyandıran kokulu esansiyel yağlar ve aroma bileşiklerinin , fiksatif ve çözücülerle birlikte karışımlarına parfüm denir.

3. KOKULARI SINIFLANDIRMA YÖNTEMLERİ I-KOKU ALMA RESEPTÖRLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA II-PAZARLAMA VE SATIŞLARINA GÖRE SINIFLANDIRMA III-MARKA/SERİLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA IV-KRONOLOJİK/GENEOLOJİK SINIFLANDIRMA V-KONSANTRASYONLARINA GÖRE SINIFLANDIRMA VI- HAM MADDELERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA VII-AROMA FAMİLYALARINA GÖRE SINIFLANDIRMA VIII-NOTALARINA VE BUHARLAŞMA HIZLARINA GÖRE SNF. IX-FARMASÖTİK UYG .ŞEKİLLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA X-ÜRETİM TEKNİKLERİ/TEKNOLOJİLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA XI-BİLEŞENLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA XII-ÇOK BOYUTLU/PSİKOFİZYOLOJİK SINIFLANDIRMA(aromakolojik) XIII-SOSYOLOJİK SINIFLANDIRMA XIV-BURÇLARA GÖRE SINIFLANDIRMA

4. -I-KOKU ALMA RESEPTÖRLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA

6. Koku Alma Yerleşimi Köpeklerde X 40 Sell, C. Chem. Br.1997, 33, 39.

7. Oluşum Mekanizması Sell, C. Chem. Br.1997, 33, 39.

8. Kokuyu Bağlayan Proteinler [Odorant Binding Proteins (OBP)] • Small (19 kDa) • Monomer or Dimer • Water-soluble • Bind Reversibly (KD= nM – mM) • Lipocalin Family Pelosi, P. Crit. Rev. in Biochem. and Mol. Biol.1994, 29, 199.

9. Bovine OBP’nin Moleküler Yapısı Brownlow, S.; Sawyer, L. Nature Structural Biology1996, 3, 902.

10. Bovine OBP’nin Taşıdığı Moleküller Pevsner, J.; Hou, V.; Snowman, A.; Synder, S. J. of Biol. Chem.1990, 265, 6118.

11. OBP’nin Olası Rolü:TamponKonsantrasyonu azaltmak Van den Berg, M. and Ziegelberger, G. J. Neurosci. 1991, 37, 79.

12. OBP’nin Olası Rolü:Taşıyıcı Kokuların reseptör hücrelerine taşınması. Pevsner, J. and Snyder, S. Chem. Senses1990, 15, 217.

13. OBP’nin Olası Rolü:Kompleks Kokuları taşıyan OBP’lerin reseptör ile kompleks oluşturması. Pelosi, P. and Maida, R. Chem. Senses1990, 15, 205.

14. Koku Reseptörlerinin Farklılıkları Buck, L.; Axel, R. Cell1991, 65, 175.

15. G-Protein Coupled Receptors (GPCR) Buck, L.; Axel, R. Cell1991, 65, 175.

16. Bir GPCR Modeli Tasarımı Grigorieff, N.; Ceska, T.; Downing, K.; Baldwin, J.; Henderson, R. J. Mol. Biol. 1996, 259, 393.

17. Koku Alma Sinyalinin İletim Yolu Buck, L.; Axel, R. Cell1991, 65, 175.

18. RENK TEORİSİ KOKU TEORİSİ • Temel Kokular • 7 temel koku ; eter, kafur , nane, çiçek, keskin, küf ve leş. • 25 ara koku , birçok GPCR • Anosmia • Temel Renkler • 3 tip reseptör ; mavi ,kırmızı, sarı • Sarı+Mavi = Yeşil • Renk Körlüğü Amoore, J. Nature1967, 214, 1095. Amoore, J. Nature1967, 214, 1095.

19. 4 October 2004 The Nobel Assembly at Karolinska Institutet has today decided to award The Nobel Prize in Physiology or Medicine for 2004 jointly to Richard Axel and Linda B. Buck for their discoveries of "odorant receptors and the organization of the olfactory system Balık ~ 100 (reseptör/gen) Fare ~ 1000 (reseptör/gen) İnsan ~ 1000 (reseptör/gen) 10000 koku

20. -II-PAZARLAMA VE SATIŞLARINA GÖRE SINIFLANDIRMA

21. A) Premium fragrances • Premium men's fragrances • Premium Women’s fragrances • Premium unisex fragrances B) Mass fragrances • Mass men's fragrances • Mass women's fragrances • Mass unisex fragrances

22. -III-MARKA/SERİLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA

23. Acqua di Parma, Aftelier, Agatha, Ajmal Perfume Amouage, Annick Goutal, Artisan-Parfumeur, Alyss Ashley,Azzaro Paris, Balmain, Bijan, Black Phoenix Alchemy Lab, Bulgari, Cacharel, Chance by Chanel, Chanel, Carolina Herrera, Clive, Cloud, Ninehi, Creed, Elizabeth W, Essenza di Zegna,  Fable, Fragonard, Galimard, Gendarme, Givenchy, Guerlain, Hugo Boss Fragrances, Isis Fragrance, Jacomo, Jomalone, Joop, Laila, Lenth Eric, Les Nereides, M7, Mavive, Molinard, Paco Rabanne, Perfumes of Love,  Penhaligons, Stetson Cologne, Thierry Mugler, Tursiops, 

24. -IV-KRONOLOJİK/GENEOLOJİK SINIFLANDIRMA

26. -V-KONSANTRASYONLARINA GÖRE SINIFLANDIRMA

27. Parfum % 15-30 Eau de Parfum % 7-15 Eau de Toilette % 5-10 Eau de Cologne % 2-5 Solid Parfume % 5-10 Fragrant Powder % 1-2 Perfumed Soap % 1,5-4

28. -VI- HAM MADDELERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA

29. Plant Sources / Bitkisel Kökenliler Barks, Flowers and blossoms, Fruits Leaves and twigs, Resins, Roots, rhizomes, bulbs Seeds Woods B) Animal Sources / Hayvansal Kökenliler Ambergris, Castoreum, Civet, Honeycomb Musk, Rom terpenes C) Synthetic Sources / Sentetik Kökenliler Petroleum Distillates, Pine Resins, Organic Feedstock Calone, Linalool, Coumarin D) Other Natural Sources / Diğer Doğal Kökenliler Lichens, Protists

30. -VII-AROMA FAMİLYALARINA GÖRE SINIFLANDIRMA

33. MAJÖR KOKU GRUPLARI • MEYVE / CITRUS (tazelik) • YEŞİL / ÇİMEN (yaprak,doğal,otumsu) • TEK ÇİÇEK (saflık) • ÇİÇEK DEMETİ (Zariflik) • ALDEHİT (romantik) • ŞİPRE (kadınsı) • ORYANTAL (Seksi) • ÇİÇEĞİMSİ çiçek+oryantal (Sıcak)

34. MEYVE / CITRUS Taze ve hafif kokulardır. Temel notaları bergamot, limon, portakal, mandalina, greyfurt, portakal çiçeğidir. Bunlara genellikle çiçek ve şipre notaları eşlik eder.  

35. ŞİPRE Kuvvetli esansların karışımından oluşurlar, kalıcı ve zengin içeriklidirler. Olgun bayanların tercih ettiği kokulardır. Bergamot,misk,yasemin,gül, ağacımsı kokularıdır.

36. YEŞİL / ÇİMEN (DOĞAL) Çimen ve yeşil yaprak kokuları tazelik ve dinçlik hissi verir.

37. TEK ÇİÇEK Gül, yasemin, leylak, müge, gardenya kokularıdır. Sadelik ve tazelik aşılar.

38. ÇİÇEK DEMETİ Karışık çiçek kokularından oluşur. Kadınsı yumuşaklık ve elegant hissi verir.

39. ORYANTAL / BAHARATIMSI Sıcak ve şehvet uyandırıcı esansların karışımıdır. Temel notaları misk, vanilya, amber, güçlü ağaç kokularıdır. Bunlara genellikle egzotik çiçek ve baharat notaları eşlik eder.  

40. ALDEHİT Zarif ve hissedilir bir yumuşaklıkla romantik bir his arasında hoş bir duygu verir. Çiçek kokularının aldehitle birleşmesinden oluşur.

41. ÇİÇEĞİMSİ / FLORENTAL Çiçek kokuları ile beraber oryantal kokunun etkisini arttırır.

42. -VIII-NOTALARINA VE BUHARLAŞMA HIZLARINA GÖRE

43. Bir parfümün kokusunu yayma aşamalarına nota denir.Parfümler üst nota orta notalar ve alt notalar olarak 3 aşamada kokularını yayar. ÜST NOTA:Tepe veya baş notası da denir.Parfümü sıktığınızda aldığınız ilk kokudur.En uçucu esanslardan oluşur.Baş notanın kokusu 2 dakika içinde kaybolur. Meyve ve zencefil kokuları tipik üst notaları oluştururlar. ORTA NOTA:Kalp notası da denir.Parfümün ”tema”sını belirleyen kısımdır.Kokunun cilde yerleşmesiyle belirginleşir.Orta notanın kalıcılığı genellikle 2-60 dakika kadardır. Lavanta ve gül orta notanın tipik örnekleridir. ALT NOTA:Dip notada denir.Parfümün gerçek kişiliğini,kalıcılığını ve başarısını belirleyen kısımdır.Kalıcılığı kullandığımız parfümün konsantrasyonuna göre değişir(24 saate kadar). Genellkile buharlaşması yavaş olan büyük ve ağır moleküllerdir.

44. -IX-FARMASÖTİK UYGULAMA ŞEKİLLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA

45. Perfume Solutions Showers gels Shampoos Deodorants Anti-perspirant deodorant sticks Soaps Candles Potpourris and air fresheners

46. -X-ÜRETİM TEKNİKLERİ/TEKNOLOJİLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA

47. 1.Maceration/Solvent extraction *Supercritical fluid extraction *Ethanol Extraction 2.Distillation *Steam distillation *Dry/destructive distillation 3.Expression 4.Enfleurage

48. -XI-BİLEŞENLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA

49. Absolute Concrete Essential Oil Pomade Tincture Diğer kokular Modifiers (değiştiriciler) Blenders Fixatifler Koloranlar Çözücüler (etil alkol) Denatüranlar KOKU EKSTRELERİ DİĞER BİLEŞENLER

50. -XII-ÇOK BOYUTLU/PSİKOFİZYOLOJİK SINIFLANDIRMA(aromakolojik)