Í klukkutíma fjarlægð Þórólfur Árnason borgarstjóri 2. febrúar 2004

1. Í klukkutíma fjarlægðÞórólfur Árnasonborgarstjóri2. febrúar 2004

2. Ísland • 105 sveitarfélög með 290.490 manns • Í aðildarsveitarfélögum SSH búa 63% þjóðarinnar • Í klukkutíma fjarlægð búa 77% þjóðarinnar • „Sérlausn” fyrir höfuðborgarsvæðið • Í öllum ráðuneytum er til byggðastefna • Í engu ráðuneyti er til borgarstefna

3. Reykjavík • Nýtur hagkvæmni stærðarinnar en vill einnig njóta hagkvæmni nærþjónustu • Hagkvæmni stærðarinnar í miðlægum þáttum • Yfirstjórn • Tölvu- og upplýsingamálum • Innkaupamálum • Stoðþjónustu við þjónustustofnanir • Hagkvæmni nærþjónustu þar sem hagræðingarmöguleikar felast í samþættingu fjölskylduþjónustu í 20 til 25 þúsund manna hverfum fremur en í stofnunum þar sem allir íbúar eru undir.

4. Reykvíkingar hafa val • Ekki stefnubreyting • Íbúar sækja þjónustuna þar sem þeir telja hana besta eða hentugast að sækja hana • sjötti hver grunnskólanemandi er í skóla utan skólahverfis lögheimilisins • foreldrar leikskólabarna ráða í hvaða leikskóla er sótt um skólavist • Valur eða KR • Grafarvogslaug eða Kópavogslaug • Flestir vilja þjónustuna í sínu hverfi • „Nálægðarreglan” • Þjónustu á að veita í svo miklu návígi við íbúa sem kostur er

5. Sveitarfélög • Skyldur sveitarfélagsins eru fyrst og fremst við íbúa sína • Sveitarfélagið velur sér ekki verkefni • Skyldurnar ráðast af lögum • Skyldurnar ráðast af stefnumörkun • Réttinum til að nýta sér þjónustu fylgir ábyrgð á innviðum • Skyldur höfuðborgar

6. Sameining Flest sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu sjá ekki knýjandi þörf fyrir sameiningu þrátt fyrir ný og aukin verkefni... • vegna þess að þau eru stór og ráða við þau • vegna þess að formlegt samstarf er um stærstu verkefnin

7. Sameining eða samvinna • Það er ekki frekar þörf á sameiningu nú en áður • Samstarfið hefur orðið nánara • Samstarfið nær til stærra svæðis • Samstarfið nær til fleiri þátta • Samstarfið sætir gagnrýni (byggðasamlögin)

8. Samstarfið • Byggir á sveitarfélögum sem grunneiningu ekki kjörnum fulltrúum. • Þarf virkari stefnumótun og eftirlit? (Hverjir eru kosnir í stjórnir?) • Skortir bakland? (2 fulltrúar af 7 samþykktu fjárhagsáætlun Strætó.) • Er viðkvæmt fyrir flokkspólitískri togstreitu og hreppapólitík.

9. Tvær leiðir fyrir SSH • Draga úr skuldbindandi samstarfi: Grunnkerfi sem byggir á sameiginlegri stefnumótun og kostnaðarskiptingu á íbúa. Viðbótarþjónusta, sem byggir á stefnumótun hvers sveitarfélags, keypt með þjónustusamningum. Stjórnir ekki stefnumótandi um þjónustustig. • Auka skuldbindandi samstarf: Pólitískt kjörið samstarfsráð höfuðborgarsvæðis með sérgreind verkefni og afmarkaða tekjustofna.

10. Höfuðborgarsvæðið • Er of þröngt skilgreint með því að líta einungis á SSH • Frá sveitarfélögunum innan SSH er um klukkutíma akstur á Hellu og í Borgarnes • Samstarf á borð við það sem nú er innan SSH á að ná til þessa svæðis • Þetta er eitt atvinnusvæði þar sem þarf að huga sameiginlega að...

11. Sorphirðu Öryggismálum Veitumálum Skipulagsmálum Hafnamálum Flugvallarmálum Samgöngumiðstöð Sportsiglingum Æfingaakstri Löggæslu Framhaldsskólum Sprengiefnageymslu Iðnaðarsvæðum Þungaiðnaði Skotaðstöðu Heilsugæslu Þjóðarleikvöngum Ferðamálum Verkefni

12. Samskiptin við ríkisvaldið • Ókláruð fjárhagsmál • grunnskólinn • einkahlutafélög • húsaleigubætur • Ný verkefni – nálægðarreglan • heilsugæsla • Nýir tekjustofnar – eggin í fleiri körfur • veltuskattar • sveitarfélög eru í vegagerð rétt eins og ríkið • hlutdeild í VSK með heilsugæslu

13. Hugmyndin er... • að rennt verði styrkari stoðum undir samstarf þeirra sveitarfélaga sem nú eru innan SSH • að samstarf á borð við það sem nú er innan SSH nái til suðvesturhornsins alls • að benda á að höfuðborgarsvæðið, með 77% þjóðarinnar, kallar ekki á „sérlausn” • að menn átti sig á hvernig Íslendingar hafa kosið að búa