CANLILAR ALEMİ

1. CANLILAR ALEMİ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ FBÖ 205 BİYOLOJİ I CANLILAR ALEMİ YASİN İNCELER ARALIK, 2005 http://ogrenci.hacettepe.edu.tr/~b0344524/

4. VİRÜSLER

5. VİRÜSLER

6. VİRÜSLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ • Hem canlı hem cansız özelliği gösterirler. • Protein, enzim ve nükleik asitlerden oluşur. • Hücre zarı,çekirdek,sitoplazma ve organelleri bulunmaz. • Kendi enzim sistemleri yoktur.Bu yüzden de konak canlıya ihtiyaç duyarlar. Bazılarının konak canlının hücre zarına etki edecek enzimleri vardır. • Virüsler ancak " Elektron mikroskobu " ile görülebilirler. • Ancak canlı hücre içinde aktiftirler. Dış ortamda cansızdırlar. Ancak özelliklerini yitirmezler. • Bakteriyofaj virüsü ,bakterilere enfekte olarak kendini çoğaltır.

7. MONERA ALEMİ

9. BAKTERİLER

10. BAKTERİLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ • Mikroskobik , tek hücreli canlılardır. • Ribozom haricinde zarla çevrili organeli yoktur. • Ribozom,DNA,RNA,sitoplazma ve hücre zarı • temel organelleridir. • Bazı bakterilerde çeperin dışında kapsül bulunur. Bu kapsül bakteriye direnç verir ve hastalık yapma özelliğini artırır. • Bazıları kamçısıyla aktif olarak hareket edebilirken,bazıları pasif olarak hareket ederler. • Bazı bakteriler çubuk, bazıları yuvarlak, bazıları virgül, bazıları da spiral biçimindedir. • İnsan için zararlı olanlarının yanında ,faydalı bakterilerde vardır.

11. MAVİ YEŞİL ALGLER

12. MAVİ YEŞİL ALGLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ • Sulu ortamda yaşayan tek hücreli organizmalardır. • Fotosentez yada fagositoz yaparak beslenirler. • Alglerin en çok bilinenleri mavi-yeşil olanlarıdır. • Sitoplazmalarında hem klorofil(yeşil renk) hem de fikosiyanin(mavi renk) pigmentleri bulunur. • Çoğunlukla koloniler halinde dere,göl ve denizlerde yaşarlar. • Algler suda yaşayan canlılar için çok önemlidir. Bitkilerin yeryüzünde yaptıklarını algler suda yaparlar. • Sularda yaşayan canlılar için besin ve oksijen kaynağıdır.

13. PROTİSTA ALEMİ

15. CIVIK MANTARLAR

16. CIVIK MANTARLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ • Tek hücre veya birden fazla hücrenin birleşmesinden oluşur. • Hücreler arasında sınır bulunmaz ve kitle halinde bir yapıları vardır. • Yakaladıkları Amip,Bakteri, Paramezyum gibi diğer canlarla beslenirler. • Plazmodyum’dan oluşan sap şeklindeki yapıların uç kısımlarında spor keseleri oluşur. • Bu özellikleriyle mantarlara benzerken, hareket ve beslenme özellikleriyle hayvan hücrelerine benzemektedirler.

17. KAMÇILILAR

18. KAMÇILILARIN GENEL ÖZELLİKLERİ • Hareket organeli olarak kamçı taşıyan bir hücreli canlılardır. • Bazı türlerde, koloni halinde yaşam da görülebilir. • Öglena ve tripanasoma en sık raslanan türleridir. • Öglena klorofil içerdiğinden dolayı fotosentez ile kendi besinini yapar. Bu özelliğiyle bitki hücresine ,kamçısıyla hareket etmesinden dolayı ise hayvan hücresine benzetilir. • Tripanasoma ise parazit olup,bir sinek tarafından insanlara taşınarak uyku hastalığına yol açarlar. Bu hastalık ölüme bile yol açabilir.

19. KÖKAYAKLILAR

20. KÖKAYAKLILARIN GENEL ÖZELLİKLERİ • Sitoplazmik hareketlerle zarlarında geçici çıkıntılar oluştururlar. Bu çıkıntılara yalancı ayak denir. • Belirgin bir hücre şekilleri bulunmaz. • En bilinen türü Amip’tir • Amipler tatlı sularda yaşarlar. • Hareketlerini yalancı ayaklarla sağlarlar. • Besinlerini yine yalancı ayaklarıyla sararak alırlar. • Gaz alış verişi hücre zarı ile olur. • Kontraktil kofullar ile fazla suyu dışarı atarlar. • Amipli dizanteri adı verilen bir hastalığa neden olurlar.

21. SİLLİLER

22. SİLLİLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ • En gelişmiş protista grubudur. • En bilinen türü Terliksi Hayvandır.(Paramezyum) • Çok sayıda Mikronükleus ve Makronükleus içerirler. • Mikronükleus üremeden sorumludur, makronükleus ise metabolizmadan sorumludur. • Konjugasyonla ürerler. • Sililerde bulunan protein yapıdaki zara "pelikula" adı verilir. • Boşaltımdan, kontraktil koful sorumludur. • Bazı üyeleri, memelilerin sindirim sisteminde ortak olarak yaşarlarve selüloz sindirimine yardımcı olurlar.

23. SPORLULAR

24. SPORLULARIN GENEL ÖZELLİKLERİ • Plazmodyumun tüm türleri bu gruba girer. • Hareket organelleri yoktur. • Mitokondrileri bulunmaz ve tek hücreli sporlar meydana getirirler • Tamamı parazittir. • Eşeyli üremeyi sivrisinekte, eşeysiz üremelerini ise insanda tamamlarlar. • Dişileri etçildir, erkekleri ise bitki öz suyu ile beslenirler yani otçuldurlar.

25. FUNGİ ALEMİ

27. KÜF MANTARLARI

28. KÜF MANTARLARININ GENEL ÖZELLİKLERİ • Küfler, daha çok, miselyum ipliklerinden meydana gelmiş basit mantarlardır. • Ekmek, peynir, reçel patates gibi besin maddelerinin üzerinde oluşurlar. Miçelyumlarını bu maddelerin içine sokarlar, onları ayrıştırıp beslenirler. • Çağla bademi yeşili, kahverengi, beyaz, kurşuni renkli olanları vardır. • Küflerin pek çok çeşidi vardır. Bir kısmı tahılların, meyvelerin, sebzelerin üzerinde asalak olarak yaşarlar. İnsanlarda da hastalık yapan küf mantarı vardır. Öte yandan faydalı küf mantarı da vardır.

29. MAYA MANTARLARI

30. MAYA MANTARLARININ GENEL ÖZELLİKLERİ • Tek hücreden meydana gelmiş basit mantarlardır. Mantarlar aleminin en kalabalık grubudur. • Çoğunluğu; bitkilerde çeşitli hastalıklara sebep olur. • En önemlileri BİRA MAYASI dır. Şekerli sudaki şekeri ayrıştırarak kendisi için gerekli besini sağlar. Bira mayası özel olarak kurutularak saklanır. Hamurun mayalanması ve kabartılmasında kullanılır. • Mayalanmada karbonhidratlar parçalanır. CO2 gazı açığa çıkar. Çıkan gaz ekmeğin kabarıp sünger gibi olmasını sağlar.

31. ŞAPKALI MANTARLAR

32. ŞAPKALI MANTARLARININ GENEL ÖZELLİKLERİ • Çevremizde rastladığımız ve mantar olarak tanımladığımız türlerin çoğu bu gruba girer. • Zehirli ve zehirsiz şapkalı  mantarları içerir. • Orman ve çayırlarda gübre ile karıştırılmış humuslu topraklarda çürükçül olarak yaşarlar. • Son baharda kırlık yerlerde, nemli çayırlarda kısa zamanda kendiliğinden bitiverirler. • Çoğunlukla dikine duran bir şemsiyeye benzerler. • Renkli bir şapkaları, bodur gövdeleri vardır. Şapkaları pembe, turuncu, kırmızı ve kahverengi olabilir. Üstü lekeli, benekli olanları da vardır.

33. BİTKİLER ALEMİ

35. AÇIK TOHUMLULAR

36. AÇIK TOHUMLULARIN GENEL ÖZELLİKLERİ • Gerçek tohum taslağı yoktur ve tohum kozalak içinde gelişir. • Çiçekleri yoktur bu yüzden bunlara kozalaklı bitkiler de denir. • Çok yıllık odunsu bitkilerdir. • Kış aylarında yapraklarını dökmezler. • Bu grupta çoğu iğne yapraklı olan çam, ladin, ardıç gibi bitkiler bulunur.

37. KAPALI TOHUMLULAR

38. KAPALI TOHUMLULARIN GENEL ÖZELLİKLERİ • Ovül(tohum taslağı) bir karpel içinde kapalı olan tohumlu bitkilerdir. • Olgunlaştığında tohumlar meyve içerisinde yer alırlar. • Vejetatif(morfolojik) olarak çok çeşitli yapılar gösterirler; fakat kural olarak böcekler tarafından tozlaştırılan çiçeklerinin olmasıyla ortak bir özellik kazanmışlardır. • Diğer tozlaşma şekilleri de gelişmiştir; örneğin rüzgarla tozlaşma bunlardan biridir.

39. TEK ÇENEKLİLER (KAPALI TOHUMLULAR)

40. TEK ÇENEKLİLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ • Tohum tek çenekten meydana geliyorsa böyle bitkilere tek çenekli bitkiler denir. • Otsu bitkilerdir. • Yaprakları ince ,uzun ,şerit şeklindedir. • İletim demetleri düzensizdir. • Gövdeleri incedir. • Örnekler: • Buğday ,mısır, soğanlı bitkiler

41. ÇİFT ÇENEKLİLER (KAPALI TOHUMLULAR)

42. ÇİFT ÇENEKLİLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ • Tohumda iki çenek varsa bu tür bitkilere çift çenekliler denir. • Genellikle odunsu bitkilerdir. • Yaprakları geniş ve parçalıdır. • Kambiyum bulunur. • İletim demetleri düzenlidir. • Örnekler: • Fasulye , nohut, elma, armut

43. HAYVANLAR ALEMİ

45. OMURGASIZ HAYVANLAR

46. BOŞLUKLU HAYVANLAR

47. BOŞLUKLU HAYVANLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ • Vücutlarının merkezinde bir sindirim boşluğu bulunur. • Vücutları iki tabakadan oluşur. • Dış hücre tabakasında yakıcı kapsüller bulunur. • bu kapsüller canlıyı düşmanlarına karşı korur. • Hayvanlar aleminin ilk gerçek sinir hücreleri bu hayvanlarda bulunur. • Örnekler: • Deniz anası, mercan, hidra

48. DERİSİDİKENLİLER

49. DERİSİDİKENLİLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ • Tamamı denizsel olan ve birçoğu gruplar halinde yaşayan canlılardır. • Baş ve beyin bulunmaz. • Duyu organları bakımından fakirdirler. • Sindirim borusunun tamamı endodermden meydana gelmiştir. Bazı deniz yıldızlarında anüs bulunmaz. Gerçek anlamda bir boşaltım ve dolaşım sistemi görülmez. Bunun yerine, bu şubeye özgü bir su-damar sistemi bulunmaktadır. • iskelet mezodermden meydana gelmiştir. • Vücut uzantıları üzerinde bulunan "amburakral ayaklar" harekette, dokunmada, avın tutulmasında, tutunmada ve solunumda görevlidir.

50. EKLEM BACAKLILAR