II Europejska Konferencja Samorządowych Specjalistów do spraw Energii

2. ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII I EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA JAKO OBSZAR FINANSOWANIA BANKOWEGO W PARTNERSTWIE PUBLICZNO-PRYWATNYM • II Europejska Konferencja Samorządowych Specjalistów do spraw Energii • Warszawa, 5-6 października 2006

3. PLAN PREZENTACJI • Potrzeby inwestycyjne ochrony środowiska • Doświadczenia BOŚ S.A. w finansowaniu projektu przed ustawą o partnerstwie publiczno-prywatnym • Zamierzenia BOŚ S.A. w zakresie finansowania projektów PPP w obszarze ochrony środowiska

4. POTRZEBY INWESTYCYJNE W OCHRONIE ŚRODOWISKA wg projektu Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014

5. DLACZEGO PPP W OBSZARZE OCHRONY ŚRODOWISKA? • Duże potrzeby inwestycyjne: 15,9 – 15,4 mld zł średniorocznie • Konieczność wzrostu aktywności inwestycyjnej samorządów lokalnych • Ograniczona wielkość wsparcia ze źródeł funduszy UE i krajowych środków publicznych

6. EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA – KIERUNKI INWESTOWANIA • Modernizacja systemów ciepłowniczych i sieci c.o. • Energooszczędna modernizacja oświetlenia • Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii • Zakup i montaż energooszczędnego wyposażenia • Termomodernizacja budynków

7. DOŚWIADCZENIA BOŚ S.A. PRZED USTAWĄ O PPP Formuła „trzeciej strony” (TPF) – prekursorstwo partnerstwa publiczno-prywatnego (1) • Oferta BOŚ S.A. kredytowania inwestycji w formule trzeciej strony powstała w 2002 roku • Formuła „trzeciej strony” – rozwiązanie polegające na realizacji, sfinansowaniu i eksploatacji przedsięwzięcia inwestycyjnego na rzecz Zamawiającego przez Realizatora ze środków będących w jego dyspozycji (środków własnych, pochodzących z kredytów, pożyczek i innych źródeł). Realizator na swój koszt wprowadza odpowiednią technologię w obiektach Zamawiającego w celu uzyskania oszczędności lub osiągnięcia wpływów z eksploatacji zrealizowanych przedsięwzięć.

8. DOŚWIADCZENIA BOŚ S.A. PRZED USTAWĄ O PPP Formuła „trzeciej strony” (TPF) – prekursorstwo partnerstwa publiczno-prywatnego (2) Przedmiotem kredytowania mogły być przedsięwzięcia, które służą: • uzyskaniu oszczędności ciepła, energii elektrycznej, zużycia wody • usprawnieniu i racjonalizacji procesów: składowania i zagospodarowania odpadów, oczyszczania ścieków, uzdatniania wody • uzyskaniu innych oszczędności, których efekty ekologiczne w wyrazie finansowym zapewniają zwrot udzielonego kredytu w okresie nie dłuższym niż 10 lat

9. DOŚWIADCZENIA BOŚ S.A. PRZED USTAWĄ O PPP Formuła „trzeciej strony” (TPF) – odmienność od innych kredytów inwestycyjnych (1) • kredyt udzielany jest wykonawcy zadania, a nie podmiotowi mającemu prawo do dysponowania nieruchomością, na której realizowana jest inwestycja • przedmiotem oceny zdolności kredytowej jest wyłącznie ocena realizowanego projektu (a nie historyczna ocena firmy) • ocena ryzyka projektu dokonywana jest na podstawie kontraktu, jaki zawierają strony w ramach TPF

10. DOŚWIADCZENIA BOŚ S.A. PRZED USTAWĄ O PPP Formuła „trzeciej strony” (TPF) – odmienność od innych kredytów inwestycyjnych (2) • dostosowanie obsługi zadłużenia do możliwości wynikających z uzyskiwanych wpływów z eksploatacji obiektu • zabezpieczenie spłaty kredytu wyłącznie na realizowanym obiekcie (cesja wpływów z umów ubezpieczenia, cesja z umów sprzedaży usług, zastaw na działach w spółce stworzonej do realizacji projektu, zabezpieczenia na powstającym majątku)

11. PRZYKŁADY RELIZACJI • LĘBORK • Modernizacja źródła ciepła (węgiel / biomasa - słoma) i instalacji centralnego ogrzewania Zespołu Szkół Budowlanych • Tryb finansowania przez „trzecią stronę” (na podstawie umowy zawartej przez Starostwo Powiatowe w Lęborku i BIO-ENERGIA ESP Sp. z o.o. – przygotowanie dokumentacji, realizacja, eksploatacja) • TRZCIANKA • Modernizacja systemu ciepłowniczego, w skład którego wchodzą: ciepłownia miejska (węgiel / biomasa - wierzba), sieć ciepłownicza (rury preizolowane) i kilkanaście kotłowni lokalnych (węgiel / gaz) • Finansowanie m.in. przez Dalkia Poznań, dzierżawiącą system ciepłowniczy miasta Trzcianka i zarządzającą nim. W obu przypadkach korzystano z dodatkowego dofinansowania (kredyt i dotacja WFOŚiGW; kredyt WFOŚiGW oraz dotacja EkoFunduszu) Przykłady zaczerpnięte ze stron internetowych Stowarzyszenia Gmin Polska Sieć „Energie Cites”

12. BOŚ S.A. W FINANSOWANIU PPP – MOŻLIWE SCENARIUSZE Partnerstwo publiczno-prywatne – rodzaje kontraktów i oferta bankowa (1) • Umowy o wykonawstwo – obiekt jest finansowany i stanowi własność sektora publicznego, partner prywatny odpowiada jedynie za projekt i budowę (przejmując te ryzyka) • finansowanie: wszelkie kredyty inwestycyjne, • źródło spłaty: dochody sektora publicznego • BOT – obiekt jest finansowany i stanowi własność sektora publicznego, partner prywatny odpowiada za projekt, budowę i eksploatację inwestycji (przejmując te ryzyka) • finansowanie: wszelkie kredyty inwestycyjne, • źródło spłaty: dochody sektora publicznego

13. BOŚ S.A. W FINANSOWANIU PPP – MOŻLIWE SCENARIUSZE Partnerstwo publiczno-prywatne – rodzaje kontraktów i oferta bankowa (2) • DBFO – obiekt jest projektowany, wykonywany, finansowany i eksploatowany przez podmiot prywatny, który tym samym przejmuje ryzyka związane z projektem, po określonym czasie obiekt wraca do sektora publicznego • finansowanie: zmodyfikowane kredyty w formule „trzeciej strony” • źródło spłaty: zapisy kontraktu, zapewniające zwrot poniesionych nakładów, w tym kosztów kredytu; koszty partnera prywatnego odzyskiwane są m.in. w formie subwencji publicznych

14. BOŚ S.A. W FINANSOWANIU PPP – MOŻLIWE SCENARIUSZE Partnerstwo publiczno-prywatne – rodzaje kontraktów i oferta bankowa (3) • Koncesja – obiekt jest projektowany, wykonywany, finansowany i eksploatowany przez podmiot prywatny, który tym samym przejmuje ryzyka związane z projektem, po określonym czasie obiekt wraca do sektora publicznego • finansowanie: zmodyfikowane kredyty w formule „trzeciej strony” • źródło spłaty: zapisy kontraktu, zapewniające zwrot poniesionych nakładów, w tym kosztów kredytu; koszty partnera prywatnego odzyskiwane są z opłat wnoszonych bezpośrednio przez użytkowników systemu, z uwzględnieniem zasady „zanieczyszczający płaci”

15. BOŚ S.A. W FINANSOWANIU PPP – MOŻLIWE SCENARIUSZE Partnerstwo publiczno-prywatne – rola partnerów i banku • Umowy o wykonawstwo / BOT • partner publiczny partnerem banku • obciążenie długu publicznego • DBFO / Koncesja • partner prywatny partnerem banku • brak obciążenia długu publicznego (partner publiczny nie przejmuje na siebie ryzyk projektu) • partner prywatny, przejmujący na siebie znaczną część ryzyk i odpowiedzialności za prowadzenie projektu, wykorzystuje posiadane doświadczenie z realizacji i eksploatacji podobnych obiektów

16. BOŚ S.A. W FINANSOWANIU PPP – MOŻLIWE SCENARIUSZE Partnerstwo publiczno-prywatne – proponowane rozwiązania • Stosowane w Banku procedury oceny ryzyka transakcji dotyczących finansowania projektów inwestycyjnych uwzględniają ryzyka określone w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 30.06.2006r. w sprawie niezbędnych elementów analizy przedsięwzięcia w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego • Dla finansowania projektów PPP niezbędna jest duża elastyczność procedur z uwagi na indywidualny charakter przedsięwzięć i kontraktów

17. BOŚ S.A. W FINANSOWANIU PPP – SZCZEGÓLNE MOŻLIWOŚCI • Organizowanie montażu finansowego zadania i doradztwo ekologiczne świadczone przez zatrudnionych w Banku inżynierów inżynierii środowiska • Możliwość zaangażowania w finansowanie zadania środków NFOŚiGW i WFOŚiGW a także EFRWP z którymi Bank współpracuje w zakresie „miękkiego” finansowania projektów infrastrukturalnych, • Finansowanie zadań ze środków zagranicznych linii kredytowych na warunkach korzystniejszych od rynkowych (dopuszczony wybór BOŚ S.A. z wolnej ręki, połączone linie EIB oraz CEB).

18. ZAPRASZAMY • http:/www.bosbank.pl • Grażyna Kasprzak Ekspert ds. Inżynierii Środowiska Departament Projektów Ekologicznych i Obsługi Samorządów tel. 0/22-850-88-59, kom. 0515-111-141 grazyna.kasprzak@bosbank.pl