عنوان ارائه : خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده Self Care and Family Care

عنوان ارائه : خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده Self Care and Family Care Dr Abdolrahim Hazini, MD Hematologist , Oncologist, Specialist in Palliative Care, Isfahan Palliative Care Center, Seyed-Al-Shohada Cancer Hospital Dr Babak Sadeghpoor, MD General Physician, Isfahan Palliative Care Center, Seyed-Al-Shohada Cancer Hospital

Palliative careطب تسکینی یعنی؟ • TERMINAL CARE مراقبت فاز نهایی • HOME CARE مراقبت در منزل • SUPPORTIVE CARE مراقبت حمایتی • SPIRITUAL CARE مراقبت معنوی • PSYCHOSOCIAL CARE مراقبت روانی-اجتماعی • SELF CARE خودمراقبتی • FAMILY CARE خانواده مراقبتی خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

دریافت کنندگان خدمات طب تسکینی: • بیماران سرطانی مقاوم به درمان • هپاتیت های پیشرفته • بیماران گوارشی (سیروز کبدی پیشرفته) • موارد COPD (بیماران ریوی مزمن و پیشرفته ) • بیماران کلیوی End stage شامل • 1- بیماران با پس زدگی پیوند وبیماران مقاوم به پیوند • 2- بیماران با نارسایی کلیوی دارای بیماریهای قلبی و دیابت • بیماران مبتلا به عفونت HIVایدز • و غیره • هر بیمار با پاتولوژی پیشرفته (Active Progressive Disease) و مقاوم به درمان جزو گروه بیماران End Stage قرار می گیرد. خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

استراتژيهای طب تسکینی: • محور قرار دادن نيازهاي بهداشتي و درماني بيمار، مادر و خانواده در ارائه مراقبتها • فراهم نمودن حداكثر توانايي بیمار و خانواده براي انجام Self Care و Family Care بیمار و خانواده • طراحی و اجرای فرایندهای حین ترخیص و پیگیری مراقبت های پس از ترخيص از بيمارستان از طريق ارائه سرويس طراحي شده مراقبت در منزل • پیگیری و تداوم مراقبتها وارائه خدمات مراقبت در منزل بر اساس اصول علمي و استاندارد شده خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

خود مراقبتی و خانواده مراقبتی بخش اول: تئوریها

اهدف این بخش • مفاهيم • زبان • ديدگاه • رويکرد • اقدامات خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

موضوعات • خودمراقبتی چيست؟ • تاريخچه اجرايی • پايه های ذهنی اجتماعی و مبانی تئوريک • تعريف • مزايا • محورهای اصلی • حيطه ها و طيف خود مراقبتی • حمايت اجتماعی از خود مراقبتی • نتايج برخی شواهد موفق • ارتباط با شيوه زندگی سالم • مفاهيم خود مراقبتی • خود کارامدی و توانمند سازی خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

خود مراقبتي • وجود توان بالقوه و استعداد مراقبت از خود درهمه انسانها • لزوم بيدار كردن - پروردن - هدايت آن دركانال صحيح • يكي از وظايف نظام سلامت خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

تعريف • خود مراقبتي به معناي عملي است كه در آن شخص از خود به عنوان يك منبع استفاده و بطور مستقل از ديگران از سلامت خودش مراقبت مي كند ( تصميم گيري براي سلامت خويش با اتكاي به خود با يا بدون مشورت با افراد يا ساير منابع تخصصي يا غير تخصصي) • اقدامات و فعاليتهاي اگاهانه هدفدار و آموختهشده براي حفظ حيات و تامين و حفظ و ارتقاي سلامت خود و خانواده خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

تاريخچه • در همه جوامع و تمام طول تاريخ • رويكرد كنوني از 1960- 1970 • 1974 : سند “ نگاهي نو به سلامت كانادايي ها “ از نگاه وزير وقت سلامت كانادا مارك ليلوند/ناتواني يك كشور مدرن و پيشرفتها به دليل افزايش هزينه هاي مراقبت سلامت توسعه /برنامه هاي اصلاح شيوه زندگي/ • ابراز نگراني از ناتواني پزشكي مدرن و سيستم مراقبت براي ارتقاي سلامت شهروندان كانادايي خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

تاريخچه (ادامه) • ايجاد معاونت فدرال ارتقاي سلامت در سال 1978 • پيوستن انگليس- امريكا و سوئد به همين تفكر • شكل گيري حركت بين المللیHealth promotion بر اساس مفهوم نوين Self Care • منشور اتاوا - 1986 - قادر سازي افراد براي كنترل بيشتر و بهبود سلامتي شان خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

عوامل اقبال عمومي به خود مراقبتي • دو وجه مثبت و منفي : • محدوديت سيستم سلامت تخصصي و نقش پزشكي مدرن • برخي اثرات منفي مراقبتهاي پزشكي مدرن :حالت قيم گونه و پدر مابانه مراقبتهاي پزشكي و كمرنگ بودن نقش مردم در پزشكي مدرن • تغيير الگوي بيماريها از حاد به مزمن • تغيير ديدگاه از Cureبه care • رشد دانش افراد غير متخصص • تمايل افراد به كنترل شخصي مسائل بهداشتي • نياز به كنترل هزينه ها ي مراقبت خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

سلامت • ابعاد سلامت نامتناهی • سلامت يك وضعيت پويا • وسيله و منبع براي زندگي نه هدف ان • فرد سالم و بيمار غير قابل تفكيك / كيفيت زندگي / دركاز سلامت/ نيازهاي فرد • جنبه هاي كليدي (WHO) سلامت وسعت توانمندي فرد (جامعه) براي درك خواسته ها و آرمانهااز يك سو وتغيير شرايط محيط از يك طرف يا كنار امدن با آن (تاكيد بر منابع اجتماعي و فردي علاوه بر قابليتهاي جسماني ) • تاثير توسعه در طول زمان بر سلامت خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

چشم انداز آينده سلامت • Industrial age medicine پزشكي عصر صنعتي: اوليه ، ثانويه و ثالثيه منهاي مراقبت از خود • Information age health مراقبت بهداشتي درعصر اطلاعات: افزايش اطلاعات سلامت دراشخاص و خانواده ها خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

مباني تئوريك خود مراقبتي • تئوري يادگيري اجتماعي • تئوري شناخت رفتاري • تئوری اصلی خود کار آمدی: تئوری شناختی اجتماعی استاد روانشناس معروف دانشگاه استانفورد AlbertBandura١٩٧٧ • تئوريهاي مخصوص خود مراقبتي : • D. E. Orem's theory of self-care (1991), • the self-regulation model of self-care (E. Leventhal, H. Leventhal, and C. Robitaille) خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

مدلها • مدل مراحل تغيير براي تقويت رفتار خود مراقبتي فعاليت جسماني و ترك سيگار و معاينه پستان • مدل رويكرد اقدام بهداشتي ( مراحل ايجادانگيزه و اتخاذ رفتار) خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

محورهاي اصلي • آموزش و توانمند سازي مبتني برحق دسترسيبه اطلاعات در عصر رشد فناوري اطلاعات (سايتها ، نرم افزارها) • افزايش تكنولوژي مراقبتهاي پزشكي براي غير متخصصين ( 10 ميليارد دلار ارزش صنعت لوازم پزشكي خودت انجامش بده ) • رشد گروههاي خوديار و هميار خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

اختلاط مفاهيم • هزينه از جيب و كمبود نيرو :يك خلا را در كار تامين سلامت پر نميكند(كاري كه هيچكس نمي كند يا نمي توان برايش ادم تربيت كرد ) بلكه يك سيستم مراقبتي كاراتر مبتني بر بهره برداري ازتمام اجزا وتواناييهاودرگيري تعاملي افراد را ايجا د ميكند • خود درماني( اقدامات غير علمي ، مصرف بي رويه دارو OTC و.....) • درمانهاي خانگي (home remedies) خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

حيطه ها • اصلاح عادات و رفتارها و شیوه زندگی: الکل، تغذیه و فعالیت جسمانی و ورزش، کنترل استرس، مسئولیت پذیری درمقابل سلامت • ارزيابي علائم (تشخيص) • حفظ سلامت • درمان و مراقبت بيماريهاي مزمن • توانبخشي • بيماريها و مصدوميتهاي كوچك • مراجعات پزشكان عمومي • داروسازان و داروخانه ها • ترخيص از بيمارستان • بيماري حاد درمنزل خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

طيف • خود مراقبتي 100 درصد ( مسواك زدن) • مراقبت حرفه اي 100 درصد (جراحي اعصاب) • در صدهايي متفاوت از هر دو نوع مراقبت (ديابت) خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

حمايت • تامين ابزار ها ي تشخيص و درمان • تامين مواد آموزشي وآموزش كاركنان و مردم • گروههاي اجتماعي و سرمايه حامي • مشاركت همگاني خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

Components of the self care support خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

مولفه های موثر بر خود مراقبتی خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

توانمند سازي • توانمند سازي فردي بر تغيير و تبديل رفتار افراد به منظور اتخاذ يك سبك زندگي سالم به عنوان هدف اساسي ارتقاي سلامت تاكيد دارد . • توانمتدسازي جمعي : مبتني بر اقدام مشاركتي همه به منظور دستيابي به كنترل و تاثير بيشتر عوامل تعيين كننده سلامت و كيفيت زندگي در جامعه (برخي اين رااصل مي دانند) خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

توانمند سازي (ادامه) • والر اشتين : فرايند توانمند سازي جمعي ،اقدامي اجتماعي است كه مشاركت شهروندان ،سازمانها و محلات را به منظور افزايش كنترل فردي ،گروهي و جمعي وتقويت كارايي مردم و بهبود كيفيت زندگي آنان و عدالت اجتماعي ارتقا مي بخشد • بيشترين و ماندگارترين تغيير فردي ،تغييري است كه ماحصل فعاليت و مشاركت جمعي باشد (بعضي به حركت هردو با هم تاكيد دارند ) مورفي : توانمند سازي فردي و جمعي در ارتباط با يكديگرند و به يكي بدون ديگي نميتوان دست يافت خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

رويكردها به توانمند سازي • رویکرد سنتی: افراد دریافت کنندگان منفعل خدمات هستند • رویکرد مدرن: افراد شرکای فعال در ارتقای سلامت خود هستند در هردو رويكرد مشاركت ، توانمند سازي و افزايش اعتماد به نفس افراد در ارتقاي سلامت آنها موثر است خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

خود کار آمدی • تئوری اصلی : تئوری شناختی اجتماعی استاد Albert روانشناس معروف دانشگاه استانفورد Bandura١٩٧٧ خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

نتايج- خدمات • كاهش ويزيت اول و سرپايي و بعدي • كاهش ميزان بستري • كاهش طول دوره اقامت • كاهش وتنظيم مصرف دارو • كاهش غيبت از كار پزشكان • كاهش هزينه مراقبت بيماران مزمن • References for the research evidence • are available on website at • http://www.dh.gov.uk/Selfcare خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

نتايج- بيماران • بهبود کیفیت زندگی (استقلال و مدیریت علائمی مانند درد، اضطراب، افسردگی و خستگی) • احساس well being • افزايش رضايتمندي • منطقي شدن استفاده از خدمات • كاهش هزينه سلامت • برخي شواهد : • مطالعات متعدد روي بيماران مزمن • ارتريتي ديابتي ، قلبي ريوي و سكته مغزي ، آسم مطالعه پرايد در بيماران قلبي دژنراسيون ماكولا • نتايج : رفتار بهداشتي ، خود كارامدي ، كاهش ويزيت اورژانس كاهش درد ، 43 در صد كاهش ويزيت سرپايي، 5 به يك هزينه اثربخشي، نتايج مالي مثبت براي بيمه گران، افزايش سلامت رواني خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

هدف نهايي بهبود شيوه زندگي • بهبود كيفيت زندگي كه سلامت مفهوم تلاشهاي فرد در راستاي تحقق اين هدف نهايي است (مدل كيفيت زندگي مركز ارتقاي سلامت دانشگاه تورنتو) خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

اهميت • بيماري هزينه براست و منابع خانواده و جامعه را مي بلعد • سير افزايش يابنده بيماريهاي مزمن و شرايط ناتوان كننده +اميد به زندگي بيشتر +افزايش ميانگين سن • افزايش بار بيماري قلبي ،سرطان ، مفصلي و رواني ، مسئول بخش عمده مرگ وناتوانی • بخش قابل توجهي از 10 عامل عمده مرگ ناشي از عوامل قابل تعديل اجتماعي و شيوه زندگي سالم است خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

اهميت (ادامه) • بسياري از مشكلات اصلي بهداشتي قابل پيشگيري يا به تعويق انداختن هستند • بعضي علل مرگ به سهولت قابل رفع (كمربند ايمني ) • رويارويي با برخي عوامل پيچيده تر است (عدم تحرك ، تغذيه مناسب و سيگار و مواد مخدر ) و ريشه اي فرهنگي و اجتماعي اقتصادي دارد خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

رويكردها • استراتژي سنتي : تكيه بر مراقبت باليني ويژه توسط متخصص ماهر • استراتژي نوين : توسعه اقدامات پيشگيري از بيماري و ارتقاي سلامت از طريق ايجاد شيوه زندگي سالم خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

انتظارات • نگاه ادغام يافته به كليه خدمات سلامت ميانسالان با خود مراقبتي جاري در همه اقدامات براي مراجعه كنندگان • افزايش سواد و دانش بهداشتي مردم • اشاعه فرهنگ خود مراقبتي و ايجاد تقاضا براي آن از طريق بازار يابي اجتماعي • توجه به اهميت نقش پزشكان در خود مراقبتي ( حمايت از تقويت حس اعتماد به نفس و مسئوليت پذيري مراجعين براي مشاركت در خود مراقبتي و دريافت اطلاعات لازم و نحوه استفاده از منابع اطلاعاتي و خارج شدن از رفتار پدر مابانه نسبت بهمراجعه كننده خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

خود مراقبتی و خانواده مراقبتی بخش دوم: الگوها در مرکز طب تسکینی اصفهان

الگوی سیستم خود مراقبتی در مرکز طب تسکینی اصفهان آموزش نحوه خودمراقبتی به بیمار: مشاوره و آموزش اینکه بیمار چگونه از خود مراقبت کند (انجام برخی پروسیجرهای پزشکی درمانی، مراقبت روحی-روانی از خود، تعاملات اجتماعی و خانوادگی و ...... ) خود مراقبتی تیم طب تسکینی بیمار خود مراقبتی بازخورد خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

الگوی سیستم خانواده مراقبتی در مرکز طب تسکینی اصفهان مراقبت از خانواده آموزش نحوه مراقبت از بیمار و خانواده به اعضای خانواده: مشاوره و آموزش فردی و گروهی و جلسه با اعضای خانواده در رابطه با نحوه مراقبت از بیمار و مدیریت بیمار و خانواده (انجام برخی پروسیجرهای پزشکی درمانی، مراقبت روحی-روانی از بیمار و خانواده، تعاملات اجتماعی و خانوادگی، مدیریت مسائل اقتصادی و ...... ) خانواده بیمار مراقبت از بیمار تیم طب تسکینی بیمار مراقبت از بیمار مراقبت از خانواده بازخورد خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده - دوره آموزش کوتاه مدت پرستاری مراقبت تسکینی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آذرماه 1392

سئوال؟

عنوان ارائه : خود مراقبتی و توانمندسازی خانواده Self Care and Family Care