170 likes | 1.27k Views
MAKROEKONOMİK ANALİZ 2. TÜKETİM. İçerik. Mutlak Gelir Hipotezi Nispi Gelir Hipotezi (Dusenberry, 1949) Zamanlar Arası Tüketim Seçimi (Fisher) Ömür Boyu Gelir Hipotezi (Modigliani, 1950) Sürekli Gelir Hipotezi (Friedman, 1957) Rastsal Yürüme (Random Walk). MUTLAK GELİR HİPOTEZİ.
E N D
MAKROEKONOMİK ANALİZ 2 TÜKETİM Doç. Dr. Yeşim Kuştepeli İKT 5034-Bahar 2011
İçerik • Mutlak Gelir Hipotezi • Nispi Gelir Hipotezi (Dusenberry, 1949) • Zamanlar Arası Tüketim Seçimi (Fisher) • Ömür Boyu Gelir Hipotezi (Modigliani, 1950) • Sürekli Gelir Hipotezi (Friedman, 1957) • Rastsal Yürüme (Random Walk) Doç. Dr. Yeşim Kuştepeli İKT 5034-Bahar 2011
MUTLAK GELİR HİPOTEZİ • Keynes’in “Genel Teori’de tüketim hakkında yaptığı üç varsayım: • Faiz haddinin tüketim üzerinde belirleyici bir rolü olmadığı • Harcanabilir gelir artışının tüketim artışının büyük olduğu • Harcanabilir gelir arttıkça ortalama tüketim düştüğü • Tüketim bulmacası: çapraz kesim analizi ile aile bütçesi verilerine dayalı çalışmalar, geliri yüksek olan ailelerin daha fazla tükettikleri, c>0 olduğu, geliri daha yüksek olan ailelerin daha fazla tasarruf yaptıkları ve c<1 olduğu ve geliri daha da yüksek olan ailelerin daha çok tasarruf yaptıkları, gelir arttıkça ortalama tüketimin azaldığı sonuçlarına ulaşmıştır. Doç. Dr. Yeşim Kuştepeli İKT 5034-Bahar 2011
MUTLAK GELİR HİPOTEZİ • Kısa dönem zaman serilerine dayalı çalışmalarda, mutlak gelir hipotezini teyit eden sonuçlar elde edilmiştir. • Kuznets (1946) –uzun dönem zaman serileri analizine göre mutlak gelir hipotezine karşıt sonuçlar bulmuştur. • Kısa dönem analizi ve çapraz kesim analizi, mutlak gelir hipotezini onaylarken, uzun dönem analizi onaylamamaktadır----tüketim bulmacası • Mutlak gelir hipotezinin geçerli olduğu “büyüyen” bir ekonomide gelir artınca tüketim az artarsa G artmalıdır (I sabit kabul edilirse). Eğer G/Y artmaz ise ekonomi durgunluğa girer. Doç. Dr. Yeşim Kuştepeli İKT 5034-Bahar 2011
NİSPİ GELİR HİPOTEZİ(Dusenberry, 1949) • Bireylerin tüketim kararları bağımsız değildir; o bireyin ait olduğu gruptaki nispi gelir durumuna bağlıdır. • Ortalama tüketim eğilimi bireyin gelir dağılımındaki yerine bağlıdır. Ortalama tüketim eğilimi, gelir muntazam bir şekilde arttıkça değişmez. • Kısa dönemde iktisadi dalgalanma nedeniyle gelir değişince, tüketim sadece cari gelire değil önceki dönemin en yüksek gelir düzeyine bağlı olarak da değişir. Doç. Dr. Yeşim Kuştepeli İKT 5034-Bahar 2011
NİSPİ GELİR HİPOTEZİ(Dusenberry, 1949) • Nispi gelir hipotezine göre gelir azalınca tüketimde meydana gelen azalma, gelir artınca meydana gelen artıştan küçüktür---mandal (takoz) etkisi • Mutlak gelir hipotezi ve nispi gelir hipotezinin mikro temelleri yoktur. • Ömür boyu gelir hipotezi ve sürekli gelir hipotezi, gelecekteki geliri de hesaba katar. Bu husus, 1930 yılında I. Fisher tarafından zamanlar arası tüketim geçimi analizinde ortaya konmuştur. Doç. Dr. Yeşim Kuştepeli İKT 5034-Bahar 2011
Zamanlar arası Tüketim Seçimi (Fisher) • Tüketici gelecekteki veya bugünkü gelirde meydana gelen değişmenin tüketim üzerindeki etkilerini her iki döneme yayarak hafifletir - tüketim düzleştirmesi • Bu analizde kişilerin gelecekte elde edecekleri gelir karşılığında borçlanma imkanına sahip oldukları kabul edilir. • Ama bu mümkün olmayabilir - borçlanma - likidite sınırlaması Doç. Dr. Yeşim Kuştepeli İKT 5034-Bahar 2011
ÖMÜR BOYU GELİR HİPOTEZİ (Modigliani, 1950) • Kısa dönemde servet veri iken tüketim gelire bağlı değişir. • Uzun dönemde servet artınca tüketim fonksiyonu yukarı kayar, ortalama tüketim eğilimi değişmez. • Ömür boyu gelir hipotezine göre ülkeler arasındaki tasarruf farklılıklarının nedenleri: • Beklenen yaşam süresindeki farklılıklar • Nüfusun yaş yapısındaki farklılıklar • Sosyal güvenlik sistemindeki farklılıklar Doç. Dr. Yeşim Kuştepeli İKT 5034-Bahar 2011
SÜREKLİ GELİR HİPOTEZİ (Friedman, 1957) • Ölçülen gelir, sürekli gelir ile geçici gelirin toplamıdır. Tüketim sürekli gelirin bir fonksiyonudur. • Sürekli gelir hipotezine göre, harcamalarda meydana gelen değişiklikler, hasılada mutlak gelir hipotezine kıyasla daha küçük dalgalanmalara yol açar; ekonomi daha istikrarlıdır. Maliye politikası daha az etkindir. • Ricardocu eşdeğerlik: bugünkü ve gelecekteki hükümet alımları veri iken, hükümetin vergilerde bugün bir indirim yapması, kişisel tasarrufu ve tüketimi etkilemez. Bunun nedeni, sürekli gelirin değişmemesidir. Doç. Dr. Yeşim Kuştepeli İKT 5034-Bahar 2011
Rastsal yürüme (random walk) • Hall, 1970—rasyonel bekleyişlerin eklenmesi • Tüketimin değişmesi için sürpriz olayların olması gerekir - tüketimin rastsal yürümesi • Gelirdeki beklenmeyen değişmeler tüketimi etkiler - aşırı duyarlılık Gelirdeki beklenen değişmeler tüketimi etkilemez - aşırı düzleştirme • Faiz haddindeki değişimler • ikame etkisi ve gelir etkisi • Faiz haddindeki değişme sonucu tüketimde nasıl bir değişiklik olacağı, ikame ve gelir etkilerinin toplamlarına bağlıdır. Doç. Dr. Yeşim Kuştepeli İKT 5034-Bahar 2011