90 likes | 419 Views
Laueov metod difrakcije X-zraka na kristalu. Uslov za konstruktivnu interferenciju:. → Bragov zakon. n l = 2dsin q.
E N D
Uslov za konstruktivnu interferenciju: → Bragov zakon
nl = 2dsinq • d je karakteristično za svaki kristal i to nam je nepoznato, l i q možemo mijenjati, tako što mijenjamo vrstu zračenja ili rotiramo kristal, u ovisnosti od toga imamo razne metode difrakcije; • Do difrakcije ce doći samo pod određenim uglom i odgovarajućim talasnim dužinama.
Ako smanjimo talasnu dužinu moramo smanjiti i ugao da bi došlo do difrakcije. Laueov metod se sastoji u tome da ugao, pod kojim obasjamo monokristal, ne mijenjamo, tj ugao držimo fiksiranim ali snop x-zraka koji koristimo mora biti snop kontinualnog spektra talasnih dužina. Laueov metod
Uzorak monokristala ne mora biti veći od 1 mm, važno je samo da snop propustimo prvo kroz kolimator ( dugačka cijev s malim otvorom) i da onda takav kolimisani snop pada na monokristal. • U zavisnosti od osobina monokristala tj. od udaljenosti ravnina – d reflektovat će se samo oni zraci koji zadovoljavaju Bragov zakon difrakcije.
Na filmu ( danas se to radi pomoću detektora) dobiju se tamne tačke na mjestima gdje je Bragov uvjet zadovoljen. • Međutim, zacrnjenja su vrlo neravnomjerna, jer ovise “od koje talasne dužine dolaze”. • Danas se Laueova metoda koristi za određivanje orjentacije monokristala i njegove simetrije, za proučavanje stepena nesavršenosti kristala pod djelovanjem mehaničkih i toplotnih uticaja. • Na slici je prikazan Laueov dijagram Cink-sulfata:
Laueova šara za enzim Rubisko dobijena pomoću izvora X-zraka širokog energetskog spektra (kontinualni oblici umesto tačaka). Laueova šara dobijena za mineral beril, pomoću monohromatskih X-zraka