E N D
Ngritja e kapaciteteve në sektorin e arsimit fillor (CDBE) në KosovëPunëtoria nr. 2: Rrugëtimi i Kosovës drejtë vlerësimit të nxënësve në PISA 2015: Nga taksonomia e Bloom-it tek testimi i bazuar në kompetenca Mustafë Kadriu - Hermann J. Abs - Keith Prenton - David Carroll - Linda UkimerajPrishtinë, 18 shtator 2013
Ndërlidhja e kornizës së vlerësimit të PISA-s me praktikën e arsimit Rritja e rëndësisë së arsimit në debatet publike Shembull: Si ka ndikuar PISA në zhvillimin e arsimit në Gjermani Vendimet për të shpenzuar më shumë mjete për arsim Tronditja dhe Pasojat nga PISA 2000 Reforma në kujdesin e fëmijërisë së hershme Futja në përdorim e testimit të standardizuar kombëtar të nxënësve Reformimi i programeve të edukimit të mësimdhënësve Reformimi i provimeve të centralizuara të maturës Llogaridhënia më e madhe e shkollave (drejtorët e shkollave) për rezultatet në arsim
Pasojat e PISA-s në fushën e zhvillimit të mësimdhënësve profesional dhe praktikës së mësimdhënësve Shembull: Nga skemat e përgjithshme në skemat e posaçme të lëndës së diagnostifikimit të kompetencave të nxënësve Nga taksonomia e Bloom-it tek testimi i bazuar në kompetenca
Mënyra klasike për organizimin e synimeve mësimore dhe detyrave të testeve Taksonomia nga Bloom-i dhe të tjerët. (1956), dhe Lorin Anderson dhe të tjerët (2001) • Dijenia – (të mbajturit mend) • Kuptimi – (të kuptuarit) • Aplikimi – (aplikimi në kontekstin e njohur apo të ri) • Analiza – (analizimi sipas kritereve të caktuara) • Sinteza – (krijimi i zgjidhjes për problemin) • 6. Vlerësimi – (të vlerësuarit)
Testet e PISA-s bazohen mbi Modelet e Kompetencave – Çka do të thotë kjo? • Kompetencat janë të dobishme për t’u marrë me problemet e jetës së përditshme në shoqëritë moderne, pra kërkohet më shumë se vetëm njohuritë e pastra. • Kompetencat janë specifike për fusha të caktuara, si matematika, leximi apo shkenca. Veç kësaj mund të përkufizohen edhe nënfushat. • Kompetencat përshkruhen në nivele, në mënyrë që synimet më të lehta mësimore të mund të dallohen nga synimet më të avancuara mësimore. • Pra, niveli i caktuar i kompetencave tregon diçka rreth synimeve të përafërta mësimore të nxënësit apo grupit të nxënësve, por jo atë se si të arrihet ky synim. • Nivelet e kompetencave bazohen në mënyrë empirike; prandaj ato integrojnë edhe vështirësitë e tjera të një çështjeje përtej vështirësisë së caktuar të fushës.
Shembuj nga PISA – Modeli i Kompetencave Nivelet në kuadër të Modelit të PISA-s të Kompetencës Matematikore PISA 2009 – Nxënësit mund të … PISA 2000 Krijimi i modeleve të ndërlikuara dhe përdorimi i argumenteve matematikore Krijimi i modeleve më gjithëpërfshirëse, përfshirë edhe teknologjinë e re Krijimi i modeleve siç kërkohet në nivelin e mesëm të ulëtKrijimi i modeleve elementareKalkulimet bazike ashtu siç janë mësuar në shkollën fillore
Shembulli nga PISA – Modeli i Kompetencave Nivelet në kuadër të Modelit të PISA-s të Kompetencës Matematikore Taksonomia e Bloom-it Nxënësit mund të … PISA 2009 – Nxënësit mund të …
Aplikimi i përbashkët i Taksonomisë së Bloom-it dhe Niveleve të PISA-s për Kompetenca Bloom: Aplikimi PISA: Niveli 2 (apliko algoritmin bazë) Bloom: Sinteza: Krijimi i strategjisë së re PISA: Niveli 6 (Përgjithësoni në formulë) Bloom: Vlerësoni dhe argumentoni PISA: Niveli 6 Shembulli A: Nëse 4 karrige mund të vendosen në 1 tavolinë, 6 në dy tavolinat e bashkuara, në atë rast sa karrige mund të vendosen në 5 tavolinat e bashkuara radhazi? ShembulliB: Ju lutem të zhvilloni formulën matematikore për të përllogaritur numrin e karrigeve për çfarëdo numri të tavolinave të vendosura radhazi. ShembulliC: Si keni arritur te kjo zgjidhje në mënyrë matematikore?
Shembulli i çështjes së trungut nga Testi i Matematikës në PISA(Trungu është një situatë e cila ofron nisjen e detyrës në vijim) Bujku planifikon mbjelljen e trungjeve të mollës. Ai dëshiron t’i mbjelli ato në rendet simetrike. Me qëllim që t’i mbrojë pemët e tija nga fryma, ai dëshiron të mbjell edhe pisha në të gjitha anët e pemishtes. Diagrami në vijim paraqet modelin për mbjelljen e të dyja llojeve të trungjeve. Modeli i përgjithshëm është i pavarur nga numri i rendeve të trungjeve të mollës (n): x = pisha = trungu i mollës
V 696 IV 604 III 512 II 421 I 329 Çështja në nivelin III: (Rishkallëzuar në nivelin 2 që nga PISA 2006)Krijimi i modelit siç është kërkuar në nivelin e mesëm të ulët (standardi i mundshëm minimal i arsimit për të gjithë popullsinë) Detyra 1 Plotësoni tabelën në vijim: 547 (0,50 / 0,48) Bloom: Aplikimi
V 696 IV 604 III 512 II 421 I 329 Çështja në nivelin IV(niveli i synuar për arsimin e mesëm të ulët) Detyra 2 Ekzistojnë dy formula të cilat mund të përdoren në mënyrë që të përllogaritet numri i trungjeve të mollës dhe pishës për modelin e përshkruar: Numri i trungjeve të mollës = n² Numri i pishave = 8n Me n kemi shënuar numrin e rendeve të trungjeve të mollës. Ju lutem përllogaritni vlerën e n që duhet të jetë numri i barabartë i trungjeve të mollës dhe pishave. Shkruani se si e keni përllogaritur këtë vlerë. 655 (0,25 / 0,25) Bloom: Analiza
V 696 IV 604 III 512 II 421 I 329 Çështja në nivelin V (Në PISA 2000): Krijimi i modeleve komplekse / përdorimi i matematikës gjatë argumentimit / Detyra 3 Supozojmë se bujku dëshiron të mbjell një pemishte shumë më të madhe duke mbuluar shumë rende të trungjeve të mollës, çka do të rritej më shpejtë: Numri i trungjeve të mollës apo numri i pishave. Shpjegoni se si keni mbërri deri te zgjidhja e juaj. 722 (0,08 / 0,10) Bloom: Sinteza/Vlerësimi
Krahasimi i Taksonomisë të synimeve mësimore (Bloom-i dhe të tjerët) dhe Modeli i PISA-s i kompetencave për Matematikë dhe Pasojat • Modelet e PISA-s të kompetencave ofrojnë më shumë informata rreth vështirësisë së detyrës, sepse ato integrojnë gjithashtu edhe karakteristikat e rastësishme të çështjes (p.sh. mënyrën e përfaqësimit). • Modelet e PISA-s të kompetencave nuk dëshmojnë si të gabuar Taksonominë e Bloom-it, por i afrohen më shumë synimeve mësimore të lëndëve të caktuara. • Fotografia e ofruar rreth asaj se çka duhet të bëhet në klasa dhe shkolla, duhet të paraqitet më precize. • Është më lehtë që të ndërlidhet detyra e testit si dhe rezultatet e testit me mësimdhënien dhe mësimnxënien e veçantë të lëndës. • Kërkohen përpjekjet shtesë, sepse mësimdhënësit duhet të trajnohen në modelet specifike të kompetencave për lëndët, ndërsa më parë një Taksonomi ka mjaftuar.
Shtoni:Pse ka logjikë që të kemi kompetenca si synime mësimore? • Pasja e synimeve mësimore të cilat ndërlidhen me testet e kompetencave u mundësojnë mësimdhënësve që të tregojnë suksesin e mësimdhënies së tyre. • Pasja e synimit i mbanë mësimdhënësit larg nga vetëm kallximi i tregimeve që nxënësve të tyre u pëlqen të dëgjojnë, apo thjeshtë shoqërimi i nxënësve me aktivitete interesante. • Pasja e kompetencave si synime mësimore ndihmon në strukturimin e njësive mësimore në një mënyrë progresive. • Pasja e synimeve mësimore të strukturuara mirë, i informon palët e interesit lidhur me pritjet e shkollës: • Se janë bazë për vlerësimin e nxënësve • Se orientojnë mësimdhënien e mëtejme
Pse vështirësia e detyrës nuk e paraqet gjithmonë nivelin e pritur: Ekzistojnë shumë faktorë kufizues (cf. Kleinknecht dhe të tjerët 2011)