ÇOKTAN SEÇMELİ TEST MADDELERİ

1. ÇOKTAN SEÇMELİ TEST MADDELERİ Prof. Dr. Nevzat BATTAL Doç. Dr. Önder ÇELİK Arş. Gör. Ezlam SUSAM

2. Bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak, istendik değişiklik meydana getirme sürecine ne ad verilir? A) Eğitim B) Öğrenme C) Hedef D) Öğretim E) Pekiştireç T E S T M A D D E S İ Madde Kökü Seçenekler veya Şıklar Çeldiriciler ÇOKTAN SEÇMELİ TESTLER 1. Kökü Soru Tipinde Olan Maddeler:Adından da anlaşıldığı gibi, bu tür sorularda madde kökü bir soru cümlesidir. Madde kökü, olumlu ya da olumsuz ifadeyle biten cümleden meydana gelebilir. Doğru Cevap

3. T E S T M A D D E S İ Göğüs ağrısıyla acil servise başvuran bir hastanın EKG’sinde aVR dışında tüm derivasyonlarda açıklığı yukarı bakan ST yükselmesi görülüyor. Tanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Akut perikardit B) Miyalji C) Q dalgasız AMİ D) Q dalgalı AMİ E) Aort diseksiyonu Madde Kökü Doğru Cevap Seçenekler veya Şıklar Çeldiriciler

4. Aşağıdakilerden hangisi taksonomideki bilişsel alanın kategorilerinden biridir? A) Kavrama B) (Gerekli Çeldirici) C) (Gerekli Çeldirici) D) (Gerekli Çeldirici) E) (Gerekli Çeldirici) Aşağıdakilerden hangisi taksonomideki bilişsel alanın kategorilerinden biri değildir? A) Kavrama B) Uygulama C) Analiz D) Sentez E) (Gerekli Cevap) • Kökü olumsuz biten maddelerde olumsuz yapan kelimenin altı çizilmeli ya da büyük harflerle yazılmalıdır. Ayrıca, seçeneklerde olumsuz ifade veya sözcükler bulunmamalıdır. Yoksa iş, bir kelime oyunu olur. Kökü olumsuz biten maddeler çeldirici bulmakta güçlük çekildiğinde sıkça kullanılır.

5. Perikardit için hangisi yanlıştır? • Perikarditte göğüs ağrısı pozisyonla değişmez, akut miyokard infarktüsünde (AMİ) ise öne doğru eğilmekle azalır. • Akut perikarditte (EKG)’de açıklığı yukarı bakan (konkav), AMİ’de ise açıklığı aşağı bakan (konveks) ST yükselmesi vardır. • Akut perikarditte Q dalgası görülmez ve ST değişikliği genellikle yaygındır. • Akut perikardite özgü dinleme bulgusu frotmandır. • Akut perikarditin en sık etkeni Coxacie ve ECHO viruslarıdır. • Cevap A

6. 2. Kökü Eksik Cümle Olan Maddeler:Bu tür maddelerde, madde kökü ile seçeneklerin her biri birleştirildiğinde gramer ve anlam bakımından tam bir cümle ortaya çıkar. Madde Kökü Test Maddesi Seçenekler ya da Şıklar Çeldiriciler Bir testteki maddelerin çoğunda yeterli bilgiye sahip olmayan cevaplayıcıların doğru cevabı bulmalarına yarayan ip uçları varsa, o testin; A) güvenirliği artar. B) ölçtüğü davranış sayısı azalır. C) güçlüğü artar. D) geçerliği düşer. Doğru Cevap

7. Yirmi dört yaşında, sigara içmeyen bir erkek, 5 gündür süren öksürük, dispne ve bol miktarda pürülan balgam çıkarma yakınmaları nedeniyle başvuruyor. Öyküsünden 9 yaşında pnömoni geçirdiği, o tarihten beri öksürük, balgam çıkarma ve zaman zaman hemoptizi yakınmalarının olduğu öğreniliyorsa tanı;A) kronik obstrüktif akciğer hastalığıdır.B) bronşiektazidir.C) α1-antitripsin eksikliğidir.D) aktif akciğer tüberkülozudur.E) bronşiyal astımıdır.Cevap B

8. 3. En Doğru Cevap Gerektiren Maddeler: Hatalı Örnek Aşağıdakilerin hangisi yazılı yoklamaların avantajlarından biridir? A) Çabuk planlanabilmesi *B) Üst düzeydeki zihin süreçleri ölçmeye uyarlanabilmesi C) Puanlamanın nesnel ve güvenilir olması D) Yeterli ve temsil edici bir örneklem almaya olanak vermesi Doğru Örnek Yazılı yoklamaların (essey) en önemli avantajı nedir? A) Geliştirilmesinin kolay olması B) Üst düzeydeki zihinsel yetenekleri ölçmeye uygulanabilmesi *C) Bilgileri örgütleme gücünü ölçmeye uygun düşmesi D) Hemen hemen bütün davranışları ölçmeye uygun düşmesi

9. Hatalı Örnek Doğru Örnek • Meme kanseri gelişiminde rol alan risk faktörü hangisidir? • Östrojen kullanımı • Sigara kullanımı • Alkol kullanımı • Yağdan zengin diyetle beslenmek • Aile hikayesi • Meme kanseri gelişiminde rol alan en önemli risk faktörü hangisidir? • Östrojen kullanımı • Sigara kullanımı • Alkol kullanımı • Yağdan zengin diyetle beslenmek • Aile hikayesi • Cevap E

10. Aynı derecede iki doğru seçenek, ister çeldirici, ister doğru cevap olsun, bu yapıdaki maddelerde kullanılmamalıdır. En doğru cevap maddesinde, kökte en doğru cevabın istenildiğini belirten kısmın altı çizilmelidir. Yoksa öğrenci yanılabilir. En doğru cevap maddesinde, "yukarıdakilerin hiçbiri" veya "yukarıdakilerin hepsi" ifadelerini içeren seçenekler bulunmamalıdır. Bu madde türü, bilginin ötesinde kavrama, uygulama, analiz gibi daha üst düzey zihinsel becerileri ölçmek için kullanılır.

11. 4. Ortak Bir Materyale Dayalı Maddeler Takımı Ortak Köklü Maddeler 21. ve 22. sorular için; Bir ABC üçgeninin C tepesinden geçen yüksekliği, hipotenüsü O noktasında keser. b=2a olduğuna göre şu soruları cevaplandırınız. 21. AOC üçgeninin alanı OBC üçgeninden kaç defa büyüktür? A) B) C) 2 D) 3 *E) 22. OA/ OB oranı neye eşittir? A) B) C) 2 D) 3 E) 4

12. 4. Ortak Bir Materyale Dayalı Maddeler Takımı • 21. ve 22. sorular için; • 58 yaşında erkek hasta, ani-şiddetli göğüs ağrısı, dispne ile acil servise getirilmiştir. Anamnezde kronik hipertansiyon öyküsü (+). TA: 85/40 mmHg, N:106/dk, sol karotis ve femoral arter atımı palpe edilemiyor. Oskültasyonda aort odağında 3/6 diyastolik üfürüm mevcut. EKG ve kardiyak enzimlerde belirgin değişiklik yok. TELE’de mediastinel genişleme ve pulmoner konjesyon bulguları mevcut. • 21. Hastanın tanısı nedir? • Konjestif kalp yetesizliği • Akut infektif endokardit • Akut miyokard infarktüsü • Aort diseksiyonu • Aort diseksiyonu • 22. Yukarıdaki hastada uygulanması gereken tedavi şekli hangisidir? • Koroner yoğun bakımda medikal tedavi • Antibiyotik tedavisi • Primer PTCA • Cerrahi tedavi • Antitrombotik tedavi Cevap D Cevap D

13. 5. Doğru Cevabı Gizli Olan Maddeler Hatalı Örnek: 132 sayısının karekökü aşağıdakilerden hangisine en yakındır? A) 11,2 B) 13,3 C) 11,4 *D) 11,5 E) 11,7 Yukarıdaki soru bu şekilde sorulmuş olsaydı karekök değil kareleri almayı bilen bir öğrenci doğru cevabı bulabilirdi. Doğru Örnek: 132 sayısının kare kökünü aldığınızda, virgülden sonraki ikinci basamak ne olur? A) 2 B) 3 C) 5 D) 7 *E) 8

14. Hatalı Örnek: Telefonu kim icat etmiştir? A) Bell B) Herfa C) Edison D) Marconi E) Erickson Doğru Örnek: Telefonu icat eden kişinin soyadı aşağıdakilerden hangisi arasında bir harfle başlar? *A) A- Ç B) D- F C) G- İ D) K-S E) Ş-T • Bu şekilde cevabı gizli olan maddeler, doğru cevabı eksik ya da yarım yamalak bilen öğrencilere ipucu vermemek için sıkça kullanılır.Bu soruları istenen yeterlikte öğrenen öğrenciler cevaplandırabilir. Yani bileni bilmeyenden daha güvenilir bir şekilde ayırır.

15. Hatalı Örnek: • Üçlü tarama testinde cut-off değeri 0.004’ten büyük olduğunda amniyosentez endikasyonu konur. Buna göre aşağıdaki hangi değer saptandığında amniyosentez endikasyonu vardır? • 1/240B)1/350C)1/400 • D) 1/800 E) 1/1000 • Doğru Örnek: • Üçlü tarama testinde hangi cut-off değerinde amniyosentez endikasyonu vardır? • A) 1/240B)1/350C)1/400 • D) 1/800 E) 1/1000 • Cevap A

16. 6. Bileşik Cevap Gerektiren Maddeler Bir katı (K) maddesi ısıtıldığında, hepsi bir (S) sıvısı ile bir (G) gazına ayrışıyor. Bu maddelerden hangisi bir element olabilir? A) Yalnız G B) Yalnız S C) K ile G D) K ile S *E) S ile G

17. I. Viral hepatit B parenteral yolla bulaşır II. Viral hepatit B feka-oral yolla bulaşır III. Viral hepatit B çocukluk çağında alındığında %40-60 oranında kronikleşir IV. Yetişkin yaşlardan viral hepatit B’nin kronikleşme oranı %5-10 düzeyindedir V. Viral hepatit B kronikleşmez Viral hepatit B ile ilgili ifadelerden hangisi/hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I ve IV E) IV ve V Cevap D

18. Çoktan Seçmeli Madde Yazarken Dikkat Edilecek Kurallar • Her madde öğrenme ürünü olan ve dersin hedefleriyle doğrudan ilgili bulunan önemli bir davranışı ölçmelidir. Önemsiz ayrıntıları ölçmekten kaçınmalıdır. • Madde kökünde daha seçenekleri okumadan fark edilen tek ve temel bir fikir bulunmalıdır. • Hatalı Örnek: • İkinci Dünya Savaşı, • A) Milletler Cemiyeti'nin başarısızlığının sonucuydu. • B) Avrupa, Asya, Afrika'da geçti. • C) 1939-1945 yılları arasında oldu. • D) Amerika'nın gücünü denemek için çıkardığı bir savaştı.

19. Burada II. Dünya Savaşı'nın sorulabilecek bir çok yönü bulunmaktadır. Madde kökü açık değildir. Yani II. Dünya Savaşı'nın hangi yönünü (zamanı, sebebi, sonucu, katılan devletler, geçtiği kıtalar vb.) açıkça belirlenmelidir. Doğru Örnek İkinci Dünya Savaşı hangi yıllar arasında oldu? A) 1914-1917 B) 1929-1932 C) 1939-1945 D) 1946-1950 E)1951-1954

20. Hatalı Örnek Karın ağrısıyla başvuran 23 yaşında evli bayanda; • over kist rüptürü düşünülür. • apandisite yönelik tetkik istenir. • böbrek taşından şüphelenilir. • ailevi Akdeniz ateşi sorgulanır. • dış gebelik düşünülür. Doğru Örnek Sağ kasık ağrısıyla başvuran 23 yaşında adet gecikmesi ve vajinal kanaması olan evli bayanda ilk düşünülmesi gereken hangisidir? • Over kist rüptürü düşünülür. • Apandisite yönelik tetkik istenir. • Böbrek taşından şüphelenilir. • Ailevi Akdeniz ateşi sorgulanır. • Dış gebelik düşünülür. Cevap E

21. Madde kökünde yoruma açık sözcükler belirsizlikler ve bilmece gibi ne sorulduğu açık olmayan ifadeler bulunmamalıdır. Hatalı Örnek: Senenin en kısa gecesi hangi aydadır? A) Mart B) Haziran C) Eylül D) Aralık ( B veya D) Doğru Örnek: Kuzey yarımkürede senenin en kısa gecesi hangi aydadır? A) Mart *B) Haziran C) Eylül D) Aralık

22. Hatalı Örnek Üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası atriyoventriküler odakta 2/6 şiddetinde üfürüm saptanan olguda hangi kalp kapakçığının tutulduğu düşünülür? • Aort B) Mitral C) Triküspit D) Pulmoner E) Yukarıdakilerin hepsi Doğru Örnek A grubu Beta Hemolitik Streptokok ile üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası apekste middiyastolik üfürüm (Carey-Coombs) saptanan olguda hangi kalp kapakçığının tutulduğu düşünülür? • Aort B) Mitral C) Triküspit D) Pulmoner E) Yukarıdakilerin hepsi Cevap B

23. Hatalı Örnek Aşağıdaki sinirlerden hangisinin trasesi en uzundur? • Peroneal B) Putendal C) Ulnar D) Vagus E) İschiadik Doğru Örnek Aşağıdaki kranial sinirlerden hangisinin trasesi en uzundur? • Troklear B) Abdusens C) Optik D) Vagus E) Olfaktor Cevap A

24. 4. Madde kökü yalın, açık ve basit bir dille ifade edilmelidir. Bir maddenin güçlüğü o maddenin anlatımının belirsiz ya da çetrefil oluşundan değil, onun üst düzeyde (değerlendirme, analiz, uygulama, kavrama) bir davranış ölçmesinden yada çeldiricilerin doğru cevaba yakın olmasından ileri gelmelidir. Hatalı Örnek: Merkezi bir fikre ilgilenebilecek muhtemel fakat yanlış ifadelerin yokluğu, aşağıdaki madde tiplerinden hangisini geliştirmede güçlük yaratır? A) Kısa Cevap B) Doğru-Yanlış *C) Çoktan Seçmeli D) Eşleştirmeli Doğru Örnek: Yanlış cevap yokluğu hangi madde tipini geliştirmede güçlük yaratır? A) Kısa Cevap B) Doğru-Yanlış *C) Çoktan Seçmeli D) Eşleştirmeli

25. Hatalı Örnek Adenokarsinom, Adenosquamoz karsinom, Seröz papiller karsinom, Clear cell karsinom, Musinoz adenokarsinom, Squamoz adenokarsinom ve Indiferansiye karsinom tipleri olan jinekolojik tümör hangisidir? A) Over B) Endometrium C) Vagen D) Vulva E) Serviks Doğru Örnek En sık histolojik alt tipi Adenokarsinom ve adenosquamoz karsinom olan jinekolojik tümör hangisidir? A) Over B) Endometrium C) Vagen D) Vulva E) Serviks Cevap B

26. 5. Eğer mümkün ise madde kökü maddenin büyük kısmını oluşturmalıdır. Bunun tersi bir uygulama aynı sözcüklerin her bir seçenekte tekrarlanmasına sebep olur. Seçeneklerin tümünde geçen kısımlar madde köküne alınmalıdır. Hatalı Örnek: Objektif testte, objektif terimi, A) ölçülecek olanı saptama yöntemiyle ilgilidir. B) test içeriğini seçme yöntemiyle ilgilidir. C) problemi sunma yöntemiyle ilgilidir. *D) cevapları puanlama yöntemiyle ilgilidir. Doğru Örnek: Objektif testte, objektif terimi aşağıdakilerin hangisiyle ilgilidir? A) ölçülecek olanın saptanmasıyla B) test içeriğinin seçilmesiyle C) problemin sunuluş biçimiyle * D) cevapların puanlanmasıyla

27. Hatalı Örnek Aşağıya baktığında çift gördüğünden şikâyet eden bir hastada hangisinin paralizisi olduğu düşünülmelidir? A) Optik sinir B) Okulamator sinir C) Troklear sinir D) Abdusens siniri E) Trigeminal sinir Doğru Örnek Aşağıya baktığında çift gördüğünden şikâyet eden bir hastada hangi sinirin paralizisi düşünülür? A) Optik B) Okulamator C) Troklear D) Abdusens E) Trigeminal Cevap C

28. 7. Bir maddenin cevaplandırılması, sunulan bir materyale bağlı ise ilgili materyal madde kökünden açıkça ayrılabilecek biçimde yazılmalıdır. 8. Testteki her bir madde başka maddelerin cevaplandırılmasında “ipucu” olmayacak bağımsız bir problemi içermelidir. Hatalı Örnek - Tevhid-i Tedrisat (Öğretimin Birliği) Yasası hangi yılda çıktı? .……. …….. …….. …….. …….. -1924 yılında çıkan Tevhid-i Tedrisat (Öğretimin Birliği) Yasası maksadı neydi?

29. Hatalı Örnek Aşağıdaki kranial sinirlerden hangisinin trasesi en uzundur? • Optik B) Olfaktör C) Okulamator D) Troklear E) Fasial Cevap D .……. …….. …….. …….. …….. En uzun kranial sinir olan troklear sinir aşağıdakilerden hangisini innerve eder? A) Kalp kası B) Levator kas C) İnce bağırsak D) Ses tellerini E) Süperior oblik kas Cevap E

30. 9. Bir maddenin doğru cevabının seçimi, bir kaynağa ya da bir otoriteye bağlı kalınarak yapılacaksa bu durum madde kökünde belirtilmelidir. Ferdinand Tönnles'in sınıflamasına göre aşağıdakilerin hangisi bir cemaat olamaz? A) Köy B) Aile C) Arkadaş grubu D) Kavim *E) Öğretmenler derneği WHO 2010 Semen Analizi Kriterlerine göre mililitredeki sperm sayısı (Milyon/mL) ne olmalıdır? A) 10 B) 15 C) 18 D) 22 E) 25 Cevap B

31. 10. Gerekli ve yeterli bilgi sahibi olmayan cevaplayıcıların doğru cevabı bulmalarına yarayacak “ipuçları” vermekten kaçınmalıdır. Bunu sağlamak için aşağıdaki kurallara uyulmalıdır. a. Seçeneklerin her biri ifade, konu ve gramer bakımından madde köküyle tutarlı olmalıdır. Tutarsızlıklar ya bir çeldiricinin hemen elenmesine ya da doğru cevabın bilgisiz öğrencilerce bulunmasına neden olabilir. İpucu verilmemesi için uygun durumlarda "Doğru Cevabı Gizli Olan Madde" türü kullanılmalıdır. b. Seçeneklerde daima, asla, her, bütün, hiçbir, genellikle, bazen, bazı gibi özgül belirleyiciler kullanılmamalıdır. Bu tür belirleyiciler ipucu verebilir. Daima, asla, her, bütün, hiçbir sözcüklerinin yer aldığı yargılar genellikle YANLIŞTIR. Genellikle, bazen, bazı gibi sözcüklerin yargılar ise hemen her zaman DOĞRU olma eğilimindedir. Test tekniğini bilenler için bu durum İPUCUDUR.

32. c. Her maddenin seçeneklerinden ikisi ya da üçü aynı anlamda olursa, bunların hepsi hemen hemen doğru cevap olma şansını yitirir. Bu tür çeldiriciler kolayca elenebilir. Aşağıdakilerden hangisi, başarı testi puanlarında aranacak en önemli niteliktir? A) Tutarlılık B) Güvenirlik *C) Geçerlik D) Nesnellik E) Kullanışlılık Burada A ve B seçeneklerindeki terimlerin ikisi de aynı anlamdadır. İkisi birden doğru olamayacağından hemen elenebilir. Aşağıdakilerden hangisinde losyon kullanılması uygun değildir? A) Varisella B) Suçiçeği C) Herpes zoster D) Zona E) Vitiligo

33. d. Bir ders kitabından hiç değiştirilmeden alınan bir ifadeyi doğru cevap yapma, doğru cevabı kalıplaşmış bir ibareyle ifade etme doğru cevabın bulunması için ipucu olabilir. Doğru cevaplar bir sistem içerisinde sıralanmamalıdır. e. Uygun ve ayırt edici çeldiriciler bulmak kolay değildir. Dikkatli bir öğretim üyesi yazılı yoklamalarda, stajlarda, alıştırmalarda, ödevlerde öğrencilerin yaptığı hataları ve yanılgıları önceden kaydedip bunları soru yazarken çeldirici olarak kullanabilir. f. Bir maddede her birinin karşıtı iki ifade seçenek olarak kullanılmamalıdır. Böyle maddelerde bu iki seçeneğin dışındakiler hemen elenebilir. Doğru cevap bu seçeneklerden birisidir.

34. g. Seçeneklerin uzunlukları birbirine yakın olmalıdır. Özellikle doğru cevap çeldiricilerden daha uzun ya da daha kısa olmamalıdır. Bazı öğretmenler genellikle doğru cevabı çeldiricilerden daha uzun yazma eğilimindedir. Çeldiricilerin yazılmasında gösterilen çaba ve özen, en az doğru cevabı yazarken gösterilen çaba ve özene denk olmalıdır. Bazı öğretmenler çeldiriciler üzerinde özen göstermezler. Bu durum hatalıdır. Bütün seçenekler eşit çekicilikte olmalıdır. h. Her bir seçeneğe yaklaşık olarak eşit sayıda doğru cevap düşmelidir. Öğretmenler çoğunlukla doğru cevabı B ve C seçeneklerinde yoğunlaştırmaktadır.

35. 11. Seçeneklerin birbirini içermemesine özellikle dikkat edilmelidir. Aksi taktirde maddenin birden çok doğru cevabı olabilir. • Hatalı Örnek: • Hangi yaşam dönemindeki parmak emme en büyük psikolojik travmayı ortaya çıkarır? • Çocukluk çağı B) Okulöncesi çağ *C)Ergenlik öncesi çağ D) Ergenlik çağı E) Ergenlik sonrası çağ • A, B, C şıklarının üçü de doğru cevap olabilir. Çünkü C şıkkı hem B hem de A şıkkını içerir. B seçeneği A'yı içerir. Doğru Örnek: Hangi yaşlar arasında parmak emme en büyük psikolojik travmayı ortaya çıkarır? A) 0-2 B) 3-4 *C) 5-12 D) 13-20 E) 21-daha yukarı

36. Hatalı Örnek Gebeliğin hangi döneminde maruz kalınan ilaçların teratojen etkisi daha fazladır? • İlk üç ay B) İlk altı ay C) Fetal dönem D) Üçüncü trimester E) Embriyonel dönem Cevap A, B, C, E Doğru Örnek Gebeliğin hangi döneminde maruz kalınan ilaçların teratojen etkisi daha fazladır? • 1-3 ay B) 3-5 ay C) 5-7 ay D) 7-8 ay E) 8-9 ay Cevap A

37. 13. "Yukarıdakilerin Hepsi" ve "Yukarıdakilerin Hiçbiri" ifadelerinin seçenek olarak kullanılması özel bir özen gerektirir. Aynı madde kökünde yukarıdakilerin hepsi ve yukarıdakilerin hiçbiri ifadeleri birlikte kullanılmamalıdır. Çünkü ifadeler birbirinin karşıtıdır. Onların biri diğerini çürütür. Yukarıdakilerin hepsiseçeneği doğru cevap olarak ya da çeldirici olarak kullanıldığında ortaya bazı sakıncalar çıkar. Şöyle ki öğrenci seçenekleri okurken ilk seçeneği okuduğunda doğru olduğunu görünce diğer seçeneklere bakmadan ilk seçeneği işaretleyebilir. Özellikle sabırsız ve telaşlı öğrenciler. Bu durumda ise öğrencinin telaş ve sabırsızlığı karışır. Testin geçerliği düşmüş olur. Öte yandan seçeneklerin doğruluğundan tam olarak emin olmayan kısmî bilgi sahibi bir öğrenci test maddesini doğru cevaplayabilir. Aynı şekildeYukarıdakilerin hepsiseçeneği çeldirici olarak kullanıldığında seçeneklerden ikisinin yanlış olduğunu sezen öğrenci yukarıdakilerin hepsi seçeneğini işaretleyebilir.

38. Yukarıdakilerin hiçbiriseçeneğinin doğru cevap olarak kullanıldığı bir madde, yanlış seçenekleri tanıma gücünden başka bir şey ölçmeyebilir. Belli cevapların yanlışlığını tanıma, kişinin doğruluğunun ne olduğunu bildiğinin güvencesi olamaz. Özellikle belli problemlerin çözümü yoluyla doğru ve sayısal bir sonuç bulunmasını gerektiren maddelerde"Hiçbiri"seçeneği doğru cevap olarak kesinlikle kullanılmamalıdır. Bu durumu bilen bir öğrenci için"hiçbiri"seçeneği çeldiricilik fonksiyonunu kaybeder. "Yukarıdakilerin Hepsi"ve"Yukarıdakilerin Hiçbiri"ifadeleri madde kökü eksik cümle olan sorularda seçenek olarak kullanılmamalıdır. Yoksa anlamı ve gramer yapısı bozulur.

39. Pencere camlarının bazen içi, bazen dışı buğulanır. İçi buğulandığında; *A) dışarısı içerden soğuktur. B) içeri dışardan soğuktur. C) içeri ile dışarı eş sıcaklıktadır. D) içerdeki havada su buharı fazladır. E) yukarıdakilerin hiçbiri • En doğru cevap gerektiren maddelerde yukarıdakilerin hepsi ve yukarıdakilerin hiçbiri ifadelerinin ikisi de kullanılmamalıdır. Çünkü yukarıdakilerin hepsi ifadesi, en doğru cevap kavramıyla çelişir. Bu tür maddelerde yukarıdakilerin hepsi seçeneği kesinlikle doğru cevap olamaz. Dolayısıyla çeldiricilik fonksiyonunu yitirmiş olur. • Yukarıdakilerin hiçbiri seçeneğinin en doğru cevap maddesinde doğru cevap olduğu hemen daima savunulabilir. Çünkü anahtar cevabın, madde kökünde sorulan soruya verilebilecek bütün cevapların en iyisi olma zorunluluğu yoktur.

40. Özellikle hesaplama sonunda elde edilen ve tam sayı olmayan değerlerden oluşuyorsa hiçbiri seçeneği kesinlikle kullanılmamalıdır. Böyle durumlarda hiçbiri seçeneği her zaman doğru cevaptır. • 143 sayısının karekökü en yaklaşık olarak aşağıdakilerden hangisidir? • A) 11,1 B) 11,5 C) 11,8 D) 11,9 *E) Hiçbiri 14. Çoktan seçmeli maddelerde seçenek sayısı dört ya da beş olmalıdır. Ancak beş seçenek yapmak için çeldiricilik fonksiyonu olmayan bir seçenek eklemek o maddeyi daha iyi yapmaz.Seçeneklerin sayısı ilkokul 2.ve 3. sınıflar için üçlü, ilkokul 4., 5., 6., 7. ve 8. sınıflar için dörtlü, lise ve üniversite için beşli olacak şekilde düzenlenmelidir. 15. Seçenekler, okuma ve algılama kolaylığı sağlaması bakımından belli bir esasa göre sıralanmalıdır.

41. Aşağıdaki korelasyon katsayılarından hangisi en yüksek yordayıcı değere sahiptir? *A) -·90 B) -·50 C) ·30 D) ·85 E) ·90 Burada seçenekler küçükten büyüğe doğru sıralanmıştır. • 16. Seçenekler okunmasını ve algılanmasını kolaylaştıracak aynı zamanda kâğıttan tasarruf sağlayacak bir düzende sunulmalıdır. • Kökü eksik cümle olan maddelerin seçenekleri kesinlikle alt alta sıralanmalıdır. • 17. Seçeneklerin belirlenmesinde büyük harfler (A, B, C, D, E) kullanılmalıdır. Bazı öğretmenler (a,b,c,d,e) gibi küçük harflerle (1,2,3,4,5) gibi rakamları kullanmaktadır. Bunların bazı sakıncaları vardır. Rakamlarla soru numarası karışabilir. Küçük harflerin birbirine karışması mümkündür. Örneğin; a,e,c harfleri karışabilir. Seçeneklerin harflerinden sonra parantez kullanılmalıdır. Nokta işareti kullanılmamalıdır.

42. 18. Seçenekler arasında sadece tek bir doğru ya da en doğru cevap bulunmalıdır.“En doğru”cevap maddelerinde, doğru cevap gerçekten en doğru olmalıdır. Yanlışlar arasından doğru değil, doğrular arasından en doğru seçilmelidir. 19. Madde yazarken yazım ve imlâ kurallarına uyulmalıdır. Madde kökü soru cümlesi ise soru işareti konulmalı ve her bir seçenek büyük harfle başlamalıdır. Seçenekler her zaman tam bir cümle olmayacağından tam bir cümle olmayan seçenek ifadelerinin sonunda nokta koymaya gerek yoktur. Tam cümle olan seçeneklerin sonuna nokta konulmalıdır. Madde kökü eksik cümle olduğunda cümlenin o kısmının bitiminde hangi noktalama işareti konulması gerekiyorsa o işaret konulmalıdır. Gerekmiyorsa hiçbir işaret konulmamalıdır. Eksik cümle maddelerinde her bir seçenek küçük harflerle başlamalı ve seçenek sonuna nokta konmalıdır. 20. Bir maddenin yarısı bir sayfada diğer yarısı öbür sayfada olmamalıdır. Bu durum okumayı ve doğru cevabı seçmeyi güçleştirir.

43. Çoktan Seçmeli Testlerde Şans Faktörünü Önleme Pb: Şans başarısından arıtılmış puan D: Öğrencinin doğru cevaplandırdığı madde sayısı Y: Öğrencinin yanlış cevaplandırdığı madde sayısı a: Testteki maddelerin her birindeki seçenek sayısı Örneğin; Her biri 5 şıklı 100 çoktan seçmeli maddeli bir testte; 60 doğru cevap, 32 yanlış cevap, 8 boş (cevapsız) bırakıldığında, bu öğrencinin düzeltilmiş puanı nedir? 5 seçenekli sorularda, 4 yanlış 1 doğruyu, 4 seçenekli sorularda, 3 yanlış 1 doğruyu götürür.

44. DİKKAT! • Çoktan seçmeli madde yazma konusunda bu bölümde söylenenleri öğrenmiş olmakla iyi bir madde yazarı olunabilmesi garanti edilemez. Olsa olsa belki kötü test maddesi yazmadan kişiyi alıkoyabilir. • İyi çoktan seçmeli madde yazabilmek için bir öğretmende ( madde yazarında) şu özellikler bulunmalıdır: • Madde yazılan alanı çok iyi bilmelidir. • Çoktan seçmeli madde yazım teknik ve yöntemlerinden haberdar olmalıdır. • Program geliştirme, özellikle hedefler( bilişsel, duyuşsal, devinişsel) ve hedef davranışlar konusunda yeterli bilgilere sahip olmalıdır. • Testin yazılacağı dili kullanmada becerili olmalı. • Testin uygulanacağı öğrencilerin gelişim düzeyini iyi bilmelidir.

45. Ayrıca madde yazarlığı tıpkı bir sanatçı gibi bir de yaratıcılık ister. Bütün bunlarla birlikte öğretmenler; a) Bu bölümde açıklanan kurallara bağlı kalarak soru yazmaya çalışırsa, b) Yazdığı test maddelerini, bu konuda kendilerinden daha iyi olanlara inceletirse, c) Kendisi de başkalarınca hazırlanan çoktan seçmeli test maddelerini öğrendikleriyle karşılaştırarak eleştirirse oldukça yeterli bir madde yazarı olabilir.

46. ÇOKTAN SEÇMELİ SORU YAZMA VE İNCELEMEDE GÖZ ÖNÜNDE TUTULACAK NOKTALAR I. SORU YAZMA TEKNİĞİ YÖNÜNDEN: A. Sorunun Tümüyle İlgili Olarak 1. Soruyla yoklanan davranış önemli midir? 2. Davranışın en geçerli yoklanma yolu bu mudur? 3. Sorunun cevaplanma kolaylığı, yoklanan davranışın öğrenilme derecesine uygun mudur? B. Sorunun Köküyle İlgili Olarak: 1. Anlatım, açık seçik ve sınırlı mıdır? 2. Gerekli bilgiler tam verilmiş, gereksiz bilgilerden kaçınılmış mıdır? 3. Soruda okuma güçlüğü, ilgili yaş-sınıf düzeyine uygun mudur?

47. C. Sorunun Seçenekleriyle İlgili Olarak 1. Anlatım paralelliği sağlanmış mıdır? 2. Anlatım, açık seçik ve sınırlı mıdır? 3. Anlatım, kökle bağlantılı mıdır? 4. Seçeneklerin birbirinden bağımsızlığı sağlanmış mıdır? D. Doğru Cevapla İlgili Olarak: 1. Belli ve tek bir doğru cevap var mıdır? 2. Doğru cevap olarak bu cevap mı belirlenmiştir? 3. Çeldiriciler, doğru cevap olamayacak ifadeler midir? 4. Doğru cevabı bulma kolaylığı, yoklanan davranışta aranacak düzeye uygun mudur? E. Çeldiricilerle İlgili Olarak: 1. Çeldiricilerin elenmesi, yoklanan davranışın öğrenilmiş olmasını gerektirmekte midir? 2. Çeldiriciler, doğru cevaba ipucu vermeyecek şekilde midir?

48. II. ANLATIM (İFADE) YÖNÜNDEN: A. Soru, Türkçe yazım kurallarına uygun şekilde ifade edilmiş midir? B. Soru, olabildiğince yalın ve doğrudan bir anlatımla sunulmuş mudur? C. Sorudaki anlatım biçimi, ilgili yaş-sınıf seviyesine uygun mudur? III. BİLİMSEL DOĞRULUK YÖNÜNDEN: A. Soru kökünde verilen bilgiler doğru mudur? B. Soru kökünde, açık, belirgin ve cevaplanabilir bir soru mu sorulmaktadır? C. Kökte sorulan sorunun cevabı tek midir; bu cevap seçenekler arasında verilerek doğru cevap kabul edilmiş midir? D.Çeldiricilerin tümü kendi başlarına doğru fakat kökteki sorunun cevabı olamayacak ifadeler midir? E.Çeldiriciler, soruyla yoklanan davranışı öğrenmemiş olanlara doğru görünebilecek nitelikte midir?