220 likes | 352 Views
Klauzula wzajemnej uznawalności (wzajemnego uznawania) w przepisach dotyczących monitorowania i kontrolowania jakości paliw – na tle niektórych podobnych klauzul. Tomasz Makola – Rządowe Centrum Legislacji.
E N D
Klauzula wzajemnej uznawalności (wzajemnego uznawania) w przepisach dotyczących monitorowania i kontrolowania jakości paliw – na tle niektórych podobnych klauzul Tomasz Makola – Rządowe Centrum Legislacji Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Przedmiot prezentacji (ograniczony do zagadnień dotyczących swobodnego przepływu towarów) 1.Treść zasady wzajemnej uznawalności towarów. Traktatowe źródła tej zasady. 2. Zasadnicze środki służące zagwarantowaniu swobody przepływu towarów. Pomocne dokumenty. 3.Obszar polskich regulacji prawnych, w których jest stosowana klauzula wzajemnej uznawalności jako konsekwencja zasady traktatowej. Przykłady. 4.Przepisy dotyczące monitorowania i kontrolowania jakości paliw (biopaliw, biokomponentów itp.). 5.Projektowana nowelizacja ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Treść zasady wzajemnej uznawalności • Zasada wzajemnej uznawalności (wzajemnego uznawania towarów, wzajemnego uznania) oznacza dopuszczenie do rynku krajowego (obrotu na terytorium Polski) towarów dopuszczonych do obrotu na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, bez względu na to, czy dany towar spełnia szczegółowe wymagania techniczne wynikające z prawa polskiego. • Zasada ta jest wyprowadzona przez Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z jednej z podstawowych swobód UE, a mianowicie z zasady swobodnego przepływu towarów służącej kształtowaniu wspólnego rynku UE. Swoboda przepływu towarów – zob. art. 34 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dawny art. 28 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską). • Artykuł 34 TFUE formułuje zakaz ograniczeń ilościowych i środków o równoważnym skutku. • Ograniczenie tej zasady - jedynie w przypadkach określonych w art. 36 Traktatu. • Zasada ta ma bezpośredni skutek wertykalny, to znaczy zobowiązuje państwa członkowskie UE do powstrzymania się od wszelkich działań utrudniających dostęp towarów do rynku państwa członkowskiego. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Treść zasady wzajemnej uznawalności – cd. • Zasada ta odnosi się do towarów nieobjętych harmonizacją wynikającą z prawa wtórnego UE. W przypadku towarów objętych harmonizacją ich „byt” w obrocie danego państwa członkowskiego ocenia się przez pryzmat dyrektyw lub rozporządzeń UE dotyczących danych towarów, a nie w aspekcie art. 34 TFUE. • W zakresie towarów objętych częściową harmonizacją ustanowienie przez państwo członkowskie wymagań wykraczających poza minimalne wymogi wynikające z dyrektyw może być traktowane jako ograniczające swobodny przepływ towarów, a obrona takich regulacji musiałaby mieć za podstawę mocno udowodnione przez dane państwo względy ochrony interesu publicznego. • Praktyką legislacyjną pozwalającą na uniknięcie zarzutu naruszenia swobody przepływu towarów są różne działania legislacyjne państw UE, w szczególności wprowadzanie przepisów (klauzul) umożliwiających wprowadzanie na dany rynek towarów niespełniających wymagań określonych przez dane państwo, lecz dopuszczonych do obrotu przez inne państwo członkowskie UE. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
TRAKTATO FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ(wg wersji skonsolidowanej Dz. Urz. UE C 326 z 26.10.2012, str. 47) wyciąg Artykuł 34 Ograniczenia ilościowe w przywozie oraz wszelkie środki o skutku równoważnym są zakazane między Państwami Członkowskimi. Artykuł 36 Postanowienia artykułów 34 i 35 nie stanowią przeszkody w stosowaniu zakazów lub ograniczeń przywozowych, wywozowych lub tranzytowych, uzasadnionych względami moralności publicznej, porządku publicznego,bezpieczeństwa publicznego, ochrony zdrowia i życialudzi i zwierząt lub ochrony roślin, ochrony narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej, bądź ochrony własności przemysłowej i handlowej. Zakazy te i ograniczenia nie powinny jednak stanowić środka arbitralnej dyskryminacji ani ukrytych ograniczeń w handlu między Państwami Członkowskimi. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zasadnicze środki oraz instytucje pomocnicze służące gwarantowaniu swobody przepływu towarów, w tym ich wzajemnej uznawalności. Pomocne dokumenty. 1. System notyfikowania Komisji Europejskiej zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597), które wdraża dyrektywę 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, str. 37, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str. 337, z późn. zm.). Ten akt dotyczy obszaru tworzenia prawa. 2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 764/2008z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające procedury dotyczące stosowania niektórych krajowych przepisów technicznych do produktów wprowadzonych legalnie do obrotu w innym państwie członkowskim oraz uchylające decyzję nr 3052/95/WE (Dz. Urz. UE L 218 z 13.08.2008, str. 21). Ten akt dotyczy stosowania prawa, ale jestużyteczny także dla prawodawcy (zob. zwłaszcza motywy 20, 21, 23, a także art. 4) - zob.załącznik nr 1 do niniejszej prezentacji. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
cd. poprzedniej strony 3. Publikacja pt. „Swobodny przepływ towarów. Przewodnik stosowania postanowień traktatowych regulujących swobodny przepływ towarów” Opracowany i sporządzony przez Dyrekcję C, Polityka Regulacyjna DG ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu, Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2010 Adres internetowy: http://ec.europa.eu/enterprise/policies/single-market-goods/files/goods/docs/art34-36/new_guide_pl.pdf „Przewodnik” jest przydatny dla organów administracji rządowej pod kątem tworzenia prawa,a zarazem użyteczny w szerszym zakresie dla każdego, kto chce mieć kompendium wiedzy z zakresu swobodnego przepływu towarów. Powołano w nim bogate orzecznictwo ETS. 4. System SOLVIT System pozasądowego rozwiązywania problemów – sporów z administracją publiczną innego państwa członkowskiego powstałych w związku z niewłaściwym stosowaniem prawa UE. W Polsce Centrum SOLVIT działa w Ministerstwie Gospodarki (Departament Spraw Europejskich). SOLVIT dotyczy sfery stosowania prawa; odnosi się do konkretnych interesów obywateli i przedsiębiorców. Adres internetowy : www.mg.gov.pl/Wspieranie+przedsiebiorczosci/Instrumenty+rynku+wewnetrznego/Solvit Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Obszary polskich regulacji prawnych, w których jest stosowana klauzula wzajemnej uznawalności lub klauzule podobne służące realizacji zasady traktatowej. Przykłady. 1. Ustawy: • z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380, z późn. zm.) – załącznik nr 2, 2) z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1321, z późn. zm.) – zob. załącznik nr 3, 3) z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U.z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.), 4) z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach (Dz. U.z 2004 r. Nr 243, poz. 2441, z późn. zm.) – zob. także rozporządzenia wykonawcze do art. 9a tej ustawy (zob. załącznik nr 4), 5) z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz.914, z późn. zm.) – zob. załącznik nr 5, 6) z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. Nr 147, poz. 1033) – zob. załącznik nr 6, Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Obszary polskich regulacji prawnych, w których jest stosowana klauzula wzajemnej uznawalności jako konsekwencja zasady traktatowej. Przykłady. Ustawy – cd.: 7) z dnia 1 kwietnia 2011 r. Prawo probiercze (Dz. U. Nr 92, poz.529), 8) z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981, z późn. zm.) – zob. załącznik nr 7 Rozporządzenia: • Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 maja 2007 r. w sprawie warunków, trybu i sposobu wydawania zezwoleń na wprowadzenie dotychczas niestosowanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej technologii chowu zwierząt(Dz.U. z 2007 r. Nr 101, poz.682) – klauzula zapewniająca równe traktowanie, ale niebędąca raczej sensu stricto klauzulą uznawalności ( zob. załącznik nr 8). 2. RozporządzeniaMinistra Gospodarki dotyczące różnych paliw oraz biokomponentów. Brak regulacji ustawowej w tym zakresie. Wykaz rozporządzeń – następna strona. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Rozporządzenia Ministra Gospodarki dotyczące wymagań jakościowych dla paliw oraz biokomponentów: 1)z dnia 28 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań jakościowych dla sprężonego gazu ziemnego (CNG) (Dz. U. Nr 251, poz. 1850), 2)z dnia 28 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań jakościowych dla gazu skroplonego (LPG) (Dz. U. Nr 251, poz. 1851), 3)z dnia z dnia 4 stycznia 2007 r. w sprawie wymagań jakościowych dotyczących zawartości siarki dla olejów oraz rodzajów instalacji i warunków, w których będą stosowane ciężkie oleje opałowe (Dz. U. Nr 4, poz.30), 4)z dnia 22 stycznia 2007 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych stosowanych w wybranych flotach oraz wytwarzanych przez rolników na własny użytek (Dz. U. Nr 24, poz. 149), 5) z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz. U. Nr 221, poz. 1441 oraz z2012, poz. 136), 6) z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych (Dz. U. Nr 19, poz. 98), 7) z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biokomponentów, metod badań jakości biokomponentów oraz sposobu pobierania próbek biokomponentów (Dz. U. Nr 249, poz. 1668), Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wybrane przykłady Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska wyciąg Art. 171b. Wprowadzać do obrotu można, z wyłączeniem przepisów art. 166 i 167 oraz przepisów wydanych na podstawie art. 169 i 170, produkty: 1) zgodnie z prawem wyprodukowane lub dopuszczone do obrotu w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej albo w Republice Turcji; 2) zgodnie z prawem wyprodukowane w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) będącym stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Przepis ten wszedł w życie z dniem 1 maja 2004 r. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach - wyciąg Wersja na dzień 1 maja 2004 r. Art. 2a. Przyrządy pomiarowe wprowadzone do obrotu w państwach członkowskich Unii Europejskiej, zgodnie z przepisami obowiązującymi w tych państwach, dopuszcza się do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. (wprowadzony ustawą z dnia 29 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o systemie oceny zgodności oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 170, poz. 1652) Wersja na dzień 6 lipca 2004 r. Art. 2a. Przyrządy pomiarowe wprowadzone do obrotu w państwach członkowskich Unii Europejskiej, zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej, dopuszcza się do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. (w brzmieniu wprowadzonym ustawą z dnia 27 maja 2004 r. o zmianie ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. Nr 141, poz. 1493) Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ustawa z dnia 1 kwietnia 2011 r. Prawo probierczewyciąg Art. 4. Wyroby z metali szlachetnych mogą być, z zastrzeżeniem art. 6, wprowadzane do obrotu i być przedmiotem obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełniają co najmniej 1 z następujących warunków: 1) są oznaczone: a) polskimi cechami probierczymi, b) cechami probierczymi, których obowiązek uznawania wynika z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych, c) cechami probierczymi, na podstawie których dopuszczono wyroby z metali szlachetnych do obrotu w państwach członkowskich Unii Europejskiej, w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub w Republice Turcji; 2) posiadają świadectwo badania. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200, z późn. zm.)wyciąg Obowiązek spełniania wymagań jakościowych Art. 3. 1. Paliwa transportowane, magazynowane, wprowadzane do obrotu oraz gromadzone w stacjach zakładowych powinny spełniać wymagania jakościowe określone dla danego paliwa, ze względu na ochronę środowiska, wpływ na zdrowie ludzi oraz prawidłową pracę silników zamontowanych w pojazdach, ciągnikach rolniczych, a także maszynach nieporuszających się po drogach. 2. Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzeń, wymagania jakościowe dla: 1) paliw ciekłych, biorąc pod uwagę wartości parametrów jakościowych, określone w odpowiednich normach w tym zakresie; 2) biopaliw ciekłych, biorąc pod uwagę stan wiedzy technicznej w tym zakresie wynikający z badań tych paliw, a także doświadczeń w stosowaniu biopaliw ciekłych; 3) gazu skroplonego (LPG), biorąc pod uwagę wartości parametrów jakościowych, określone w odpowiednich normach w tym zakresie; 4) sprężonego gazu ziemnego (CNG), biorąc pod uwagę wartości parametrów jakościowych, określone w odpowiednich normach w tym zakresie. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz.U. Nr 221, poz.1441 oraz z 2012 r., poz. 136)wyciągKlauzula dotycząca uznawalności § 1a.Wymagań jakościowych dla paliw ciekłych określonych w rozporządzeniu nie stosuje się do paliw ciekłych, o których mowa w §1, wyprodukowanych lub wprowadzonych do obrotu w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, w Turcji lub wyprodukowanych w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zgodnie z przepisami obowiązującymi w tych państwach, pod warunkiem że przepisy te zapewniają ochronę zdrowia oraz życia ludzi i zwierząt, środowiska, a także interesu konsumentów w stopniu odpowiadającym przepisom niniejszego rozporządzenia. Przepis ten dodano z dniem 15 lutego 2012 r. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biopaliwa ciekłew wybranych flotach i wytwarzane przez rolników – ustawa i rozporządzenie Ustawa o systemie monitorowania […] (wyciąg): Art. 4. 1. Biopaliwa ciekłe stosowane w wybranych flotach oraz wytwarzane przez rolników na własny użytek powinny spełniać wymagania jakościowe określone dla danego biopaliwa ciekłego ze względu na ochronę środowiska. 2. Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia, wymagania jakościowe dla biopaliw ciekłych stosowanych w wybranych flotach oraz wytwarzanych przez rolników na własny użytek, biorąc pod uwagę stan wiedzy technicznej w tym zakresie. Rozporządzenie (wyciąg): §2.Wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych stosowanych w wybranych flotach, określonych w rozporządzeniu, nie stosuje się do biopaliw ciekłych, wyprodukowanych lub wprowadzonych do obrotu w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, w Turcji albo wyprodukowanych w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - będącym stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zgodnie z przepisami obowiązującymi w tych państwach, pod warunkiem że przepisy te zapewniają ochronę środowiskaw stopniu odpowiadającym przepisom niniejszego rozporządzenia. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projektowana nowelizacja ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (wg projektu z dnia 15 lutego 2013 r.)wyciąg 4) w art. 3: c) po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu: „3. Wymagań jakościowych dla paliw określonych w rozporządzeniach wydanych na podstawie ust. 2 nie stosuje się do paliw, wyprodukowanych lub wprowadzonych do obrotu w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, w Turcji lub wyprodukowanych w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zgodnie z przepisami obowiązującymi w tych państwach, pod warunkiem że przepisy te zapewniają ochronę zdrowia oraz życia ludzi i zwierząt, środowiska, a także interesu konsumentów w stopniu odpowiadającym przepisom rozporządzeń wydanych na podstawie ust. 2.” Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
cd. projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw 18) w art. 26: […………………] c) dodaje się ust. 2 w brzmieniu: „2. Metod badania jakości paliw określonych w rozporządzeniach wydanych na podstawie ust. 1 nie stosuje się do paliw, wyprodukowanych lub wprowadzonych do obrotu w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, w Turcji lub wyprodukowanych w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zgodnie z przepisami obowiązującymi w tych państwach, pod warunkiem, że przepisy te zapewniają ochronę zdrowia oraz życia ludzi i zwierząt, środowiska, a także interesu konsumentów w stopniu odpowiadającym przepisom rozporządzeń wydanych na podstawie ust. 1.” Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Próba określenia rekomendacji dotyczących optymalnego ukształtowania klauzuli wzajemnej uznawalności w przepisach ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw Wyjściowe problemy- merytoryczne, traktatowe: • Znaczący obszar wymagań jest objęty harmonizacją wynikającą z tzw. dyrektywy benzynowej tj. dyrektywy 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia z dnia 13 października 1998 r. odnoszącej się do jakości benzyny i olejów napędowych oraz zmieniającej dyrektywę Rady 93/12/EWG (Dz. Urz. WE L 350 z 28.12.1998, str. 58, Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 23, str. 182). W pozostałym zakresie są różne normy w państwach UE odbiegające od norm polskich. Czy takie odrębności mogą mieć skutki ze względu na pożądany poziom ochrony zdrowia, środowiska, konsumentów (eksploatacja silników); czy art. 36 TFUE mógłby być zastosowany ? • Czy przepis art. 3 ust. 2 (wg projektu) będzie w pełni wykonalny ? Kwestia dostępności i analizowania przepisów państw UE, EFTA-EOG, Turcji pod kątem zapewnienia równego bezpieczeństwa. Problem wymiany informacji, współpracy jednostek kontroli, laboratoriów badawczych itp. Kwestia kosztów. • Czy będzie zapewniona kontrola paliw ? Kwestia metodologii kontroli – nieadekwatność metod krajowych do parametrów jakościowych wynikających z norm państw trzecich. Jakie metody kontroli i kto będzie ją wykonywać od strony badawczej ? Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Konsekwencje legislacyjne: • Pełna (absolutna) klauzula ? Czy przesłanki wyłączające (art. 36 TFUE) ? Jak szeroko określone ? • Zapewnienie kontroli (projektowane brzmienie art. 26 ust. 2); czy konieczne jest rozwinięcie przepisów w tym zakresie w odniesieniu do procedur kontroli paliw pochodzących spoza Polski ? Co zrobić w sprawie metodologii badań ? Czy wprowadzenie obowiązków w zakresie informowania byłoby zasadne ? Czy wystarczające byłyby mechanizmy rozporządzenia WE nr 764/2008 ? • Inne ? Do dyskusji ! Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dziękuję za uwagę Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego