Saturno devorando a un fillo.

1. Saturno devorando a un fillo. Tamara Mariño e David García 4ºESO C

2. Ficha técnica. • PINTOR: Francisco de Goya. • ANO: 1819-1823 • ESTILO ARTÍSTICO: Romanticismo. • TÉCNICA PICTÓRICA: Óleo sobre revoco trasladado a lienzo. • LONXITUDE: 146 cm • ANCHURA: 83 cm • LOCALIZACIÓN: Museo do Prado (Madrid, España)

3. Historia. • O cadro Saturno devorando a un fillo é unha das pinturas ao óleo sobre revoco que formou parte da decoración dos muros da casa de Francisco de Goya. • A obra, xunto co resto das <Pinturas negras> foi trasladada de revoco a lienzo, por Salvador Martínez Cubells. Sen embargo as obras no atraxeron compradores e el mismo as donou en 1876 ao Museo del Prado, donde actualmente expoñense.. • O fresco ocupaba un lugar a esquerda da ventá, no muro do lado este, oposto á entrada ó comedor do piso baixo da Quinta del Sordo. • Representa ao deus Crono, durante o acto de devorar a un de sus fillos.

4. Análisis do cadro. • O tema de Saturno está relacionado coa melancolía e a destrucción. Con expresión terrible, Goya sitúanos ante o horror caníbal das fauces abertas, os ollos en branco, o xigante avellentando e a masa informe do corpo sanguinolento do seu fillo. • O cadro non sólo alude ao deus Cronos, se non tamén ao que era rector do séptimo ceo e patrón dos septuagenarios, como o foi Goya. • O acto de comerse ao seu fillo veuse, coma unha figuración da impotencia sexual. • O fillo devorado con un corpo xa adulto, ocupa o centro de atención na composición. Non sólo o está o corpo atroz do neno, se non tamén mediante o encuadre escollido e a iluminación do claroscuro estraordinariamente contrastada, ás pernas do deus, sumidas a partir de o xeonllo na negrura, nun vacío inmaterial. • Emplea unha gama de brancos e negros, aplicada en manchas de cor grosas, solo rota polo ocre das carnacións e a chamada fúlgida en branco e vermello da carne viva do fillo.

5. Mitoloxía. • Saturno é o fillo mellor de Urano, o Ceo, e da antigua Tellus, a Terra tras derrocar ao seu pai Saturno obtivo do seu irmán maior Titán o favor de reinar no seu lugar. Titán puxo unha condición: que Saturno debía matar a toda a súa descendencia, para que á sucesión do trono reservaráse aos seus propios fillos. • Saturno casouse con Cibeles, con quen tuvo varios fillos que devorou ávidamente, como conveu con seu irmán. Sabendo ademais que un día sería a súa vez destronado por uno dos seus fillos, exixía á su muller que lle dese aos recén nacidos. Sen embargo, Cibeles logrou salvar a Xúpiter. Éste, unha vez adulto, fixo á guerra ao seu pai, derrotándoo e expulsándoo do ceo. Así a dinastía de Saturno perdurou en detrimento da de Titán. • Dícese que Saturno quedou reducido á condición de simple mortal, foi refuxiarse ao Lacio, onde puso orden entre os homes salvaxes e lles deu leis. Según a Teogonía de Hesíodo o seu reino foi a edade de ouro, dado que os seus pacíficos súbditos foron gobernados con suavidade. Restableceuse a igualdade de condicións: todos os homes estaban ao servicio de Zeus, ninguén poseía nada en propio e todas as cousas eran de Zeus, como se todos só tiveran un señor a quen honorar.

6. Francisco de Goya. • (Fuentedetodos,Zaragoza,30 de marzo do 1746-Burdeos,Francia, 15 abril de 1828) A súa obra abarca a pintura do caballete e mural, o grabado eo debuxo. En todas esas facetas desarrollou un estilo que da comenzo ao Romanticismo. O arte groyesco supón o comenzo da pintura comtempóranea. • Traso o seu lento aprendizaxe na súa terra natal e no ámbito estilístico do barroco tardío e as estampas devotas, viaxa a Italia en 1770 donde traba contacto co incipiente neoclasicismo. Xunto cun pintoresquismo costumbrista rococó derivado do novo traballo como pintor de cartóns para os tapices da manufactura real de Santa Bárbara. • Unha grave enfermidade que le aquexa en 1793 levalle a acercarse a unha pintura mais creativa e orixinal, que expresa temáticas menos amables que os modelos que pintou para a decoración dos palacios reales. • Ademais reflexa o convulso periodo histórico en que vive, particularmente da Guerra de Independencia, da que la serie de estampas de Los desastres de la guerra é casi un reportaxe moderno das atrocidades cometidas e componen unha visión exenta de heroísmo onde as víctimas son sempre os individuos de calquera clase e condición. • Gran oportunidade ten su ‘’Maja desnuda’’, xenerada en torno á identidade da fermosa retratada. Ao final do conflicto hispano-francés pinta dous grandes cadros a propósito dos sucesos do levantamiento do dous de maio. • Pero a súa obra culminante é a serie de pinturas ao óleo sobre o muro seco con que decorou a súa casa de campo, Las Pinturas Negras. Nelas Goya anticipa a pintura comtemporánea e os variados movementos da vanguarda que marcarían o século XX.

7. O xuramento dos Horacios.

8. Ficha técnica. • Pintor: Jacques-Louis David. • Ano: 1784. • Estilo artístico: Neoclasicismo. • Técnica pictórica: Óleo sobre lienzo. • Lonxitudu: 330 cm. • Anchura: 425 cm. • Localización: Museo do Louvre-París (Francia.)

9. Tema simbólico. • O tema da obra é o cumplimento do deber por encima de calquera sentimiento persoal. Representa aos Horacios romanos, quenes según Tito Livio eran trillizos masculinos destinados á guerra contra os Curiacios. Conforme se acercaba a Revolución Francesa, aumentaron as pinturas que instaban a lealdade ao estado máis que o clan o a iglesia. • Na pintura, os tres irmáns expresan a súa lealdade e solidaridade con Roma. Son homes deseosos d entregar a súas vidas polo deber patriótico. Eran símbolos das máis altas virtudes da República; as mulleres, do máis tenro corazón, quedánse na casa chorando e están satisfeitas con agardar. • As madres e irmáns mostránse vestidas de seda, que parecen desfacerse en tenras expresións de dor. • Esta pintura ocupa un lugar extremadamente importante no corpo da obra de David en na historia da pintura francesa. A historia tomáse de Livio. Estamos na época das guerras entre Roma e Alba, en 669 ad.C. Decidiuse que a disputa entre as dúas cidades debe resolverse mediante unha forma de combate inusual por dous grupos de tres campeóns cada un. Os dous grupos son os tres irmáns Horacio e os tres Curiacios. Sabina, está casada con un dos Horacios, mentres que unha das irmás dos Horacios, Camila, está prometida a un dos Curiacios.A pesar dos lazos entre as dúas familias, o pai Horacio exhorta aos seus fillos a loitar contra os Curiacios, e eles obdecen, a pesar do lamento das mulleres.

10. Técnica simbólica. • Este cuadro mostra o estilo artístico neoclásico, e emplea varias técnicas que son típicas nel: • O paisaxe e o fondo non está moi resaltado, mentres que as figuras en primer plano están remarcadas para acentuar a súa importancia. • O uso de colores apagados mostra á importancia da historia detrás da pintura sobre o cadro en sí. • O cadro está claramente organizado, mostrando o simbolismo do número tres e do propio momento, estructurándose geométricamente. • O foco sobre detalles claros e duros, e a ausencia do uso dos golpes de pincel, predilectos do arte Rococó. • As pinceladas son invisibles, para mostrar que o cadro é máis importante que o artista. • A calidade gélida do cadro tamén pretende mostrar a racionalidad, a diferencia do estilo Rococó. • A única emoción que se mostra é das mulleres,ás que se lles permitía sentir, mentres que os homes tiñan que cumprir co deber. • O feito de que tamén representara unha historia moralmente complexa ou perturbadora leva a que se lle clasifique coma unha obra se arte neoclásica. • Predominio do debuxo sobre o color.

11. Traballo realizado polos alumnos de 4ºC: Tamara Mariño Díaz. David García Seijo.