2. System podatków dochodowych Część pierwsza : PIT

1. 2. System podatków dochodowychCzęść pierwsza : PIT System podatkowy [2] System podatków dochodowych w Polsce

2. Miejsce podatków dochodowych w systemie podatkowym [2] System podatków dochodowych w Polsce

3. Polskie podatki dochodowe [2] System podatków dochodowych w Polsce

4. Cechy i zasady konstrukcji podatków dochodowych [2] System podatków dochodowych w Polsce

5. Funkcje podatku dochodowego Fiskalizm – stopień nadmiernego obciążenia podatkami ----------------------------------------- Klin podatkowy – stosunek obciążenia dochodu podatnika daninami ( podatki, składki) względem dochodu brutto --------------------------------------- Im większe: fiskalizm i klin podatkowy tym bardziej spada produktywność [2] System podatków dochodowych w Polsce

6. Przykład funkcji stymulacyjnej i społecznej w podatkach dochodowych Ulgi od dochodu (PIT) Ulgi od podatku (PIT) [2] System podatków dochodowych w Polsce

7. Wspomnienie po ulgach w PIT(1991 – c.a. 2007) [2] System podatków dochodowych w Polsce

8. Główne różnice w konstrukcji PIT w państwach UE [2] System podatków dochodowych w Polsce

9. Typy podatku dochodowego Unitarny i cedularny Dual incometax Unitarny = pobierany według jednakowych zasad i stawek od wszystkich dochodów ------------------------ Cedularny = pobierany według skali proporcjonalnej od dochodów sięgających określonego poziomu, a nadwyżka ponad ten próg zostaje opodatkowana stawką progresywną (supertax) [2] System podatków dochodowych w Polsce

10. Podatek liniowy (flattax) Pro Contra W podatku liniowym nie przewiduje się ulg i zwolnień z wyjątkiem kwoty wolnej od podatku. W związku z powyższym, podatek ten nie może pełnić funkcji pozafiskalnych. Może doprowadzić do konkurencyjności systemów podatkowych ( co ze wspólnym rynkiem UE?) • Podatek bezpośredni o jednolitej stawce dla osób fizycznych (czasem również dla osób prawnych). • Uproszczenie poboru podatku (zwłaszcza u źródła – pay as you earn). • Oszczędności dla administracji podatkowej. • w UE: EST, LTU, LAT, RUM, CZE, BUL, SVK + ISL, MNE, RUS, UKR [2] System podatków dochodowych w Polsce

11. Stawki PIT w UE(źródło: OECD Tax Database) [2] System podatków dochodowych w Polsce

12. Ewolucja stawek podatkowych w „starej UE” [2] System podatków dochodowych w Polsce

13. Mimima wolne od podatku • Cypr 19 500 EUR • Finlandia 12 600 EUR • Grecja 12 000 EUR • Luksemburg 10 335 EUR • Austria 10 000 EUR • Niemcy 7664 EUR • Wielka Brytania 5435 GBP • Belgia 6150 EUR • Dania 41 000 DEK • Polska 3091 PLN Minimum wolne od podatku: • Jest odliczane automatycznie, • Najczęściej jest ustalane kwotowe w ustawie, często jest zamrażane, tak jak progi podatkowe • Niekiedy wysokość minimum jest waloryzowana w odniesieniu do minimum socjalnego obowiązującego w danym kraju (Słowacja) lub do minimalnego miesięcznego wynagrodzenia (Portugalia) • W innych krajach (np. na Węgrzech) wysokość dochodu niepodlegającego opodatkowaniu zmniejsza się wraz ze wzrostem dochodów [2] System podatków dochodowych w Polsce

14. UE: Kierunki zmian w opodatkowaniu dochodów osobistych [2] System podatków dochodowych w Polsce

15. Stawki PIT w Polsce Stawki progresywne Stawki liniowe [2] System podatków dochodowych w Polsce

16. Podatek dochodowy od osób fizycznych w Polsce – wybrane zagadnienia System podatkowy [2] System podatków dochodowych w Polsce

17. PIT PL: problem obowiązku podatkowego i rezydencji podatnika NIEOGRANICZONY = PIT naliczany od dochodów krajowych i zagranicznych ( tzw. podatek rezydualny) Dotyczy: rezydentów, czyli osób fizycznych, które mają miejsce zamieszkania w Polsce, tzn.: • mają w Polsce ośrodek interesów życiowych [centrum interesów gospodarczych, centrum interesów osobistych], • przebywają w Polsce dłużej niż 183 dni -------------------------------------------------- Tie – breakerrules: • Stałe miejsce zamieszkania • Ściślejsze powiązania osobiste z danym krajem • Zwykłe przebywanie w danym kraju • Obywatelstwo danego kraju • Wzajemne porozumienie organów podatkowych dwóch państw OGRANICZONY = PIT naliczany od dochodów krajowych z: • pracy ( bez względu na miejsce wypłaty) • działalności gospodarczej • działalności wykonywanej osobiście • nieruchomości położonej w Polsce Dotyczy nierezydentów, czyli osób, które nie spełniają kryterium rezydenta [2] System podatków dochodowych w Polsce

18. Problem podwójnego opodatkowania Podwójne opodatkowanie ma miejsce gdy: • ten sam przedmiot opodatkowania, • ......jest w tym samym czasie, • ......objęty podatkiem tego samego typu, • ......na terenie jurysdykcji podatkowej dwóch państw. [2] System podatków dochodowych w Polsce

19. Wyłączenie (dochodu zagranicznego) z progresją Obowiązuje w umowach wiążących POL z : ALB, CAN, CHN, CRO, CYP, CZE, EST, FRA, GBR, GRE, ESP, IRL, JAP, LIT, LAT, GER, POR, RPA, ROM, SVK, SLO, TUR, UKR, SWE, ITA A: Trzeba zsumować dochód POL i dochód zagraniczny ( PODSTAWA OPODATKOWANIA). • Podstawę A należy podstawić do polskiej skali podatkowej i obliczyć w ten sposób PODATEK C: Należy ustalić Z DOKŁADNOŚCIĄ DO DWÓCH MIEJSC PO PRZECINKU stawkę podatkową ze wzoru: stawka C = podatek (B) / podstawa (A) D. Przez otrzymaną stawkę (C) należy pomnożyć dochód POL - stąd nazwa: wyłączenie dochodu zagranicznego, ostatecznie pod uwagę bierzemy tylko dochód polski, z tym że mnożymy go przez odrębnie wyliczoną stawkę, która jest wyższa („z progresją”) niż ogólna stawka ustawowa Przykład: rezydent X, rok 2013 Dochód POL = 25 000 zł Dochód FRA = 70 000 zł Oblicz PIT rezydualny A: 25 000 + 70 000 = 95 000 zł B: ( 95 000 – 85 528 ) x 32% + 14 839 = 17870 zł 17 870 C: ----------- = 18, 81 % 95 000 D:18,81 % x 25 000 = 4703 zł podatek rezydualny Gdyby obowiązywała metoda pełnego wyłączenia dochodu zagranicznego, wówczas: 25 000 zł x 18% - 556 zł = 3944 zł ……..co byłoby rzecz jasna korzystniejsze dla podatnika [2] System podatków dochodowych w Polsce

20. Proporcjonalne odliczenie (podatku zapłaconego za granicą) Obowiązuje w stosunkach między POL a : BEL, HOL, ISL, KAZ, MDA, RUS, USA, SYRoraz w przypadkach, gdy POL nie podpisała w ogóle żadnej umowy z innym państwem. • Trzeba zsumować dochód POL i dochód zagraniczny ( PODSTAWA OPODATKOWANIA). • Podstawę A należy podstawić do polskiej skali podatkowej iobliczyć w ten sposób PODATEK • Trzeba obliczyć udział dochodu zagranicznego w podstawie A i pomnożyć go przez podatek od łącznego dochodu B; • Od podatku B odejmujemy podatek faktycznie zapłacony za granicą ( o ile nie przekracza limitu C – stąd nazwa tej metody: nie zawsze można odliczyć c a ł y podatek zapłacony za granicą, wolno zrobić to tylko w dozwolonej proporcji) Przykład: rezydent Y, rok 2013 Dochód POL = 12 000 zł Dochód BEL = 50 000 zł ( podatek zapłacony w BEL = 10 000 zł) Oblicz PIT rezydualny A: 12 000 + 50 000 = 62 000 zł B: 62 000 x 18% - 556 = 10 604 zł 50 000 zł C: -------------------- x 10 604 zł = 8551 zł 62 000 zł D: 10 604 – 8551 = 2053 zł podatek rezydualny Gdyby obowiązywała metoda odliczenia pełnego, wówczas: 10 604 – 10 000 = 604 zł ……..co oczywiście byłoby korzystniejsze dla podatnika [2] System podatków dochodowych w Polsce

21. Ulga abolicyjna przy unikaniu podwójnego opodatkowania Założenia ulgi: 1/ metoda odliczenia proporcjonalnego jest dla podatnika mniej korzystna niż wyłączenie z progresją, 2/ podatnik nie ma żadnego wpływu na wybór metody rozliczenia z zagranicą, gdyż ten określony jest w umowie dwustronnej między Polską a innym krajem, 3/ zatem podatnicy, którzy podlegają metodzie odliczenia proporcjonalnego są dyskryminowani w stosunku do tych rozliczających się według wyłączenia z progresją ( = zrównajmy ich prawa)! Ulga abolicyjna = różnica między podatkiem rezydualnym obliczonym metodą odliczenia proporcjonalnego a podatkiem rezydualnym obliczonym metodą wyłączenia z progresją; ulgi tej nie stosuje się w przypadku dochodów uzyskanych w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową jak np. Hongkong, Monako, Andora, Liechtenstein, Panama. Przykład: w 2013 roku podatnik pracował w Polsce i Holandii. Jak będzie rozliczał swój PIT rezydualny? 1/ najpierw oblicza podatek rezydualny metodą odliczenia proporcjonalnego ( niekorzystną); jest to podatek faktyczny, gdyż taki typ rozliczenia obowiązuje między POL a HOL 2/ potem oblicza podatek rezydualny metodą wyłączenia z progresją ( korzystną); jest to podatek hipotetyczny, gdyż ta metoda rozliczenia nie jest przewidziana między POL a HOL, 3/ różnica (1) minus (2) = ulga abolicyjna, 4/ ulga abolicyjna jest odejmowana od podatku faktycznego obliczonego w (1). [2] System podatków dochodowych w Polsce

22. Zwolnienie części przychodów osiągniętych za granicą RP Fragment ustawy o PIT Wzór praktyczny Obliczając należny podatek podatnika, pamiętając, że: Art.11 / 3. Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik, i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski. Art. 21: Zwalnia się od podatku dochodowego………………. …........20) część przychodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1 [REZYDENTÓW], przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody ze stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30 % diety, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju [2] System podatków dochodowych w Polsce

23. PIT PL:Warianty opodatkowania przedsiębiorców [2] System podatków dochodowych w Polsce

24. PIT od przedsiębiorców „PIT klasyczny” (tzw. zasady ogólne) „PIT liniowy” PIT = 19 % ( P dg – K dg – ZUS) – NFZ Gdzie: P = przychód K = koszty ZUS = składka na ubezpieczenie społeczne NFZ = składka na ubezpieczenie zdrowotne [2] System podatków dochodowych w Polsce

25. Karta podatkowa [2] System podatków dochodowych w Polsce

26. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych [2] System podatków dochodowych w Polsce

27. Problem opodatkowania dochodówspółek i ich wspólników [2] System podatków dochodowych w Polsce

28. Porozumienia cenowe.Problem podmiotów powiązanych [2] System podatków dochodowych w Polsce

29. Jak uniknąć ryzyka kar za transfer pricing? [2] System podatków dochodowych w Polsce

30. Urzędowy wymiar podatku PIT(na przykładzie opodatkowania dochodów nieujawnionych) [2] System podatków dochodowych w Polsce

31. 2. System podatków dochodowychCzęść druga - CIT System podatkowy [2] System podatków dochodowych w Polsce

32. CorporateIncomeTax [2] System podatków dochodowych w Polsce

33. Podstawowe stawki CIT w państwach UE(za: TaxationTrends in the EU, Eurostat) [2] System podatków dochodowych w Polsce

34. CIT – obowiązek podatkowy • Jak określić siedzibę osoby prawnej? • Rezydenci = nieograniczony obowiązek podatkowy • Nierezydenci = ograniczony obowiązek podatkowy Zakres podmiotowy według ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych. Art. 1. 1. Ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych i spółek kapitałowych w organizacji, zwanych dalej "podatnikami". 2. Przepisy ustawy mają również zastosowanie do jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej, z zastrzeżeniem ust. 1 i 3. 3. Przepisy ustawy mają również zastosowanie do spółek niemających osobowości prawnej mających siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. [2] System podatków dochodowych w Polsce

35. CIT: podatkowa grupa kapitałowa [2] System podatków dochodowych w Polsce

36. CIT: zjawisko podwójnego opodatkowania Podwójne opodatkowanie ma miejsce gdy: • ten sam przedmiot opodatkowania • ......jest w tym samym czasie • ......objęty podatkiem tego samego typu • ......na terenie jurysdykcji podatkowej dwóch państw Aby uniknąć podwójnego opodatkowania stosujemy przepisy bilateralnych umów międzynarodowych – o tyle, o ile przewidują korzystniejsze stawki lub metody odliczania podatków - a w innych wypadkach wdrażamy ustawową metodę proporcjonalnego odliczenia podatku zapłaconego za granicą ( inne nazwy: metoda zaliczenia/ metoda kredytu podatkowego) Art. 20. 1 ustawy o CIT . Jeżeli REZYDENCIosiągają również dochody poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i dochody te podlegają w obcym państwie opodatkowaniu, dochody te łączy się z dochodami osiąganymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym wypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi zapłaconemu w obcym państwie. Kwota odliczenia nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie. [2] System podatków dochodowych w Polsce

37. Problem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania a CIT 1. Przepisy umów międzynarodowych mogą wprowadzać odmienne zasady opodatkowania podmiotów zagranicznych; zgodnie z Konstytucją RP ratyfikowane umowy międzynarodowe mają pierwszeństwo przed ustawami, jeśli ich treść nie da się pogodzić z przepisami umów; takie umowy międzynarodowe stanowią bowiem część krajowego porządku prawnego i są bezpośrednio stosowane 2. Według ogólnych, najczęściej powtarzających się zasad tychże umów: • oddziały lub przedstawicielstwa podmiotów zagranicznych, zlokalizowane w POL traktuje się jak podmioty krajowe, o ile są one w POL prowadzone w formie „zakładu”, czyli stałej, samodzielnej i wyodrębnionej placówki ( np. biuro, inne miejsce zarządzania, filia spółki, kopalnia, fabryka, magazyny, warsztaty), służącej prowadzeniu przedsiębiorstwa lub zawierającej umowy na rzecz tego zagranicznego przedsiębiorstwa • dochody z nieruchomości – co do zasady opodatkowane są w państwie położenia nieruchomości (”u źródła”) • dochody z ruchomości – odwrotnie, objęte są podatkiem obowiązującym w państwie siedziby podmiotu uzyskującego te dochody ( z wyjątkiem sytuacji, gdy te dochody są uzyskiwane przez zakład podmiotu zagranicznego, znajdujący się w POL) • dochody z należności licencyjnych, dochody z odsetek i dochody z dywidend – mogą być opodatkowane zarówno w kraju wypłaty dywidendy (” u źródła”), jak też w kraju, w którym siedzibę ma podmiot uzyskujący te dochody; przy dywidendach częste w umowach są przepisy o tym, że stawka podatku CIT nie może przekraczać oznaczonego poziomu, najczęściej wyznaczanego relacją udziałów beneficjenta dywidendy w kapitale spółki wypłacających dywidendę [2] System podatków dochodowych w Polsce

38. CIT: systemy obliczania podatku [2] System podatków dochodowych w Polsce

39. CIT: obliczanie podatku w systemie kumulacji dochodów [2] System podatków dochodowych w Polsce

40. CIT: problem dywidend Dywidendy „wypłacane z obszaru UE” Dywidendy „wypłacane spoza UE” [2] System podatków dochodowych w Polsce

41. Rok podatkowy w CIT Wariant 1: rok kalendarzowy ( 1 stycznia – 31 grudnia) Wariant 2:kolejnych 12 miesięcy kalendarzowych Wariant 3:skrócony (pierwszy) rok podatkowy dla rozpoczynających DG w trakcie roku kalendarzowego ( np. od 16.04.2013): 1.01.13 16.04.13 31.12.13 Wariant 4:przedłużony (pierwszy) rok podatkowy dla rozpoczynających DG w II połowie roku kalendarzowego ( np. od 1.08.2013): 1.01.13 1.08.13 31.12.13 31.12.14 Wariant 5:pierwszy rok podatkowy po zmianie poprzedniego roku np. z 12 kolejnych miesięcy na okres innych kolejnych 12 miesięcy ( np. z okresu marzec – luty na maj – kwiecień) 1.03.12 28.02.13 1.05.14 30.04.14 Pierwszy nowy rok po takiej zmianie musi mieścić się w granicach 12 – 23 miesięcy [2] System podatków dochodowych w Polsce

42. Ulgi / płatność CIT Ulgi w CIT Tryb płatności CIT Miesięczne zaliczki na podatek CIT – opłacane do 20 dnia następnego miesiąca Roczny podatek CIT – obliczony w zeznaniu podatkowym, które musi być złożone w terminie 3 miesięcy od zakończenia roku podatkowego [2] System podatków dochodowych w Polsce