Teknoloji Edinmeyi Yönetmek Ali Akurgal

2. Teknoloji Edinmeyi Yönetmek Ali Akurgal

3. Bileşen, modül, ürün, sistem “Ürün”ün en geniş tanımı: Müşterinin para verip satın almayı arzu ettiği herhangi bir şey. • Bileşen (component / device) üretebilirsiniz. • Vida- somun-pul, transistör, petrokimya, çimento, sunta-MDF • Modül (unit / sub-assembly) üretebilirsiniz. • Hidrolik piston, baskı devre, plastik parçalar, bina-köprü-yol, kasa-raf-kapak • Ürün (product) üretebilirsiniz. • Uçak kanadının hareketli mekanizması, TV alıcıları-kameralar, konutlar-işyerleri, mobilya. • Sistem üretebilirsiniz. • Uçak, TV stüdyosu, mutfak donanımı, şehir kurma, iç dekorasyon • Giderek artan bir karmaşıklık (sophistication) var.

4. Ne durumdayız? Türkiye, en büyük yirmi ekonomi arasında, on dördüncü konumda. Büyük olasılık modül ile ürün arası bir yerlerdeyiz. Karmaşıklık (sophistication) kıyaslamasında, önümüzdeki ülkelerden açık bir farklılık görülüyor. Rusya ve Hindistan’la birlikte aynı eşiğin altında aynı puanı paylaşıyoruz, bizi 1 puan farkla Suudi Arabistan izliyor. Eşiği bir türlü aşamıyoruz. Ülkelerin ürünlerindeki karmaşıklık (sophistication) katsayısı, en ileri olan İsviçre’nin “100”, en geri olan Nijerya’nın “0” puan alınmasıyla “normalize” edilmiştir.

5. Hangi insan kaynağı ile? Eşiği aşacaksak, Modül ana işimiz olmamalı Ana işimiz ürün olmalı Ürünlerle sistem kurabilmeliyiz. O zaman, “ileri teknoloji gerektiren ürünlerin ihracattaki payı” artmış olacak; Bu nedenle de nitelikli işgücüne ihtiyaç doğacak; Eğitim sistemimiz de, umarım, bu ihtiyacı karşılayacak. 5 senede Almanya düzeyine gelir miyiz? Yoksa İtalya’da mı kalırız? Nitelikli işgücümüz de yok, nitelikli işgücüne pek ihtiyaç da!

6. Teknoloji nereden alınır? Teknolojiyi, ürünle birlikte transfer edecekseniz, başkalarının arge çalışmalarını katlayarak finanse ediyorsunuz demektir. Bu koşullarda da, o ürünle dünya pazarına çıkıp rekabetçi olamazsınız. Tek istisnâ, teknolojiye sâhip olan firmanın sizi “üretim üssü” olarak kullanmasıdır. Üretim üssü olarak kullanılmanın sonucu; orta gelir eşiğini (kişi başına yıllık 10.000USD gelir düzeyi) aşamamaktır. Türkiye neredeyse 10 yıldır bu eşiğe dayanmış, ama aşamamıştır. Teknoloji transferinin simgesi “know-how”dır. Halbuki, bir de “know-why” kavramı var. Bir şeyi neden öyle yaptığınızı biliyorsanız, eşiği aşma noktasına gelmişsiniz demektir. Günümüz sanayicisi, yaygın biçimde, teknolojiyi, “parasını bastırıp alınacak bir şey” olarak görmekte.

7. Teknoloji geliştirmek Teknolojiyi, “dostlar alışverişte görsün” diye yaratacaksanız, bundan para kazanamazsınız. Bir müşterim benden görenlerin ağzını açık bırakacak bir teknoloji bulmamı istedi. “Vay be!” Teknolojiyi yaratacak arge biriminin, akademik çevrelerle sıkı bir işbirliği olması, olmazsa olmaz bir koşuldur. Teknolojiyi yaratacak arge biriminin vizyonunu paylaşan bir pazarlama birimi ile el ele çalışması ticari başarının ön koşuludur. Ticari başarı için, sizin teknoloji geliştirmek için işe başladığınız zaman ile ürününüzün pazara çıkışı arasında geçecek 6-7 yıllık sürede pazarın istikrarı gerekmektedir. Yoksa, geçti Bor’un pazarı…. Küresel boyutta kabul görecek bir teknolojiyi dünyanın geri kalanından soyutlanmış olarak yaratamazsınız.

8. Sorularınız Teşekkürler ali@akurgal.com