190 likes | 569 Views
IZAKI BIZIDUNAK. AURKIBIDEA. - Izaki bizidunok nolakoak garen - Zelula eta zelula motak - Zelulen aurkikuntza. IZAKI BIZIDUNAK NOLAKOAK GAREN. - 5 Erreinu: moneroak, protoktistoak,onddoak,landareak eta animaliak. -Hiru ezaugarri komun: -Antzeko osaera kimikoa:
E N D
AURKIBIDEA - Izaki bizidunok nolakoak garen - Zelula eta zelula motak - Zelulen aurkikuntza
IZAKI BIZIDUNAK NOLAKOAK GAREN -5 Erreinu: moneroak, protoktistoak,onddoak,landareak eta animaliak. -Hiru ezaugarri komun: -Antzeko osaera kimikoa: -Konposatu ez-organikoa: molekula bakunak dituzte. Adib: ura, gatz mineralak… - -Konposatu organikoa: molekula konplexuak. Adib: ADNa, proteinak…
-Hiru bizi funtzio: -Elikadura: izaki bizidunak substantziak eta energia trukatzen dugu ingurunearekin. -Erlazioa:izaki bizidunak inguruneko aldaketak hauteman eta erantzun egokia ematen dute. -Ugalketa:izaki bizidunok gure ezaugarri bereko ondorengoak sortzen dtugu
-Zelulaz osaturik gaude: -Zelula: izaki bizidunek duten eta hiru bizi funtzioak bete ditzakeen unitaterik txikiena da. -Bi izaki bizidun mota: -Zelula bakarra -Zelula anitzekoak
ZELULAK ETA ZELULA MOTAK Mikroskopioa: zelula ikusteko beharrezkoa da, zelulak mikroskopioak direlako. Zelula guztien oinarrizko egiturak -Mintz plasmatikoa: zelula inguratu eta kanpoarekiko substantzia trukea erregulatzen duen hodi oso mehea da.
-Zitoplasma: zelularen barrua betetzen duen likido lodia da. -Material genetikoa(ADNa):zuntz itxurako substantzia da eta zelularen jarduera kontrolatzen du.
Zelula motak: - Prokariotoa: zitoplasman dute ADNa. Zelula horma zurruna izaten dute, finbriak edo frageloak harizpiak ere izaten dituzte. Zelula horien organulu bakarra erribosomak dira.
Eukariotoak: ADNanukleoandute.Proktotistoen, onddoen, landareen eta animalienzelulakdira. Mota askotakoorganuluakdituzte: erribosomak(proteinaksortu) edomitokondrioak(zelulekbehardutenenergiasortu). - Landareenzelulak: kloropastoakdituzte eta uraerabiltzendutenbakuolohandiak ere zelula horma zurruna. - Animalienzelula: zentriolo( parte hartzendut zelulakzatitzendirenean) izenekoorganuluak dituzte eta zilioak eta frageloakeratzendirenean ere bai.
ZELULEN AURKIKUNTZA XIX.Mendean Matthias Schliden, Theodor Schwann eta Rudolf Virchow teoria zelularra bildu zuten. -Gertaera historiko nagusiak:
ROBERT BROWN • Noiz jaio zen? -1773ko abenduaren 21ean jaio zen Montrosse, Escosian. -Zer ikasi zuen? -Medikuntza ikasi nuen Edinburgoko unibertsitatean, zirujau gisa aurkeztu zen Fenables Erregimentuan.
Zer aurkitu zuen? -1831an landareen zelulen nukleo eukariotoa identifikatu zuen. -Hori aurkitu eta 28 urte geroago hil zen 83 urterekin.
MARCELLO MALPHIGHI -Noiz jaio zen? - 1628ko martxoaren 10ean Crevacoren, Boloniatik gertu jaio zen. -Noiz hasi zen unibertsitatean? -17 urterekin hasi zen, Boloniako unibertsitatean medikuntza ikasten pixka bat geroago laga behar izan nuen familiaren arazoengatik eta geroago berriro bueltatu.
-Zein aurkikuntza egin zituen? -Landareen ebaketarako globuluei behatu nien. -1691an Erromara bidaiatu zuen Inocencio XII. Izendatu zutelako. Hiru urte geroago Palacio del Quirialen hil zen 66 urterekin.
MIKROSKOPIO OPTIKOA -Begi hutsez ikusi ezin daitezkeen gauza txikiak begiratu eta astertzeko balio duen tresna optikoa da. Anton van Leeuwnhoek mikroskopio optiko sinplea asmatu zuen 1674. -7 atal ditu: - Zati optikoa - Objetiboa - Zati mekanikoa - Okularra - Diafragma - Lagina - Kondentsadorea
MIKROSKOPIO ELEKTRONIKOA Argi izpiak erabili ordez elektroi izpiak erabiltzen dituen tresna elektrikoa da. Mikroskopio honetan gauza optikoan baino 200 aldiz handiago ikusten dira. -3 atal ditu: - Elektroi zanoia - Elektroi izpia - Lagina
EGILEAK: ANNE BENITEZ & JULENE OLALLA