330 likes | 819 Views
David L. Nelson and Michael M. Cox. Lehninger Principles of Biochemistry Fourth Edition. Chapter 22: Biosynthesis of Amino Acids, Nucleotides, and Related Molecules. Taugaboðefni og hormón Mörg taugaboðefni og hormón eru amín sem myndast við dekarboxýleringu á amínósýrum
E N D
David L. Nelson and Michael M. Cox Lehninger Principles of Biochemistry Fourth Edition Chapter 22: Biosynthesis of Amino Acids, Nucleotides, and Related Molecules Amínósýrur og boðefni
Taugaboðefni og hormón Mörg taugaboðefni og hormón eru amín sem myndast við dekarboxýleringu á amínósýrum eða hýdroxýleruðum amínósýrum, einkum arómatískum Amínósýrur og boðefni
•Histidín histamín + CO2 •Tryptófan 5-OH-tryptófan 5-OH-tryptamín (serótónín) + CO2 •Týrósín dopa (hýdroxý-týrósín) dópamín + CO2 •dópamín noradrenalín (hýdroxý-dópamín) adrenalín (meþýl-noradrenalín) Amínósýrur og boðefni
Adrenalín, noradrenalín og dópamín eru katekólamín, þ. e. amín leidd af katekóli (1,2-díhýdroxýbensen) Amínósýrur og boðefni
Í Parkinsonskvilla er skortur á dópamíni í nigrostriatalbrautum heilans Ekki er unnt að gefa dópamín vegna þess að það er hlaðið Gefið er dópa með dekarboxýlasahindra sem virkar utan miðtaugakerfis og mónóamínoxídasahindra sem virkar í miðtaugakerfi Amínósýrur og boðefni
Gamma-amínósmjörsýra (GABA) er taugaboðefni sem myndast frá glútamati GABA auðveldar flæði klóríðjóna Bensódíasepín (valíum), alkóhól og barbitúröt magna áhrif GABA Amínósýrur og boðefni
Skortur á amínboðefnum (katekólamínum og serótóníni) er talinn eiga þátt í depurð (depression) Amínósýrur og boðefni
Mónóamínoxidasar gera taugaboðefni óvirk, hindrar þeirra auka framboð amínboðefnanna Endurupptaka boðefna er einnig mikilvæg til að gera þau óvirk Amínósýrur og boðefni
Önnur lyf (prozac, flúoxetín) hindra endurupptöku serótóníns í taugafrumur Þau auka þannig framboð þess sem boðefnis Þessi lyf eru kölluð selective serotonin reuptake inhibitors (SSRI’s) Talið er að offramleiðsla dópamíns eigi þátt í geðklofa (schizophrenia) Amínósýrur og boðefni
Nituroxíð Æðaþelsfrumur (endothelial cells) framleiða nituroxíð (nitric oxide, NO) frá arginíni og þá myndast einnig sitrullín Amínósýrur og boðefni
Nituroxíði má ekki rugla saman við tvínituroxíð (nitrous oxide, N2O, hláturgas, glaðloft) eða niturtvíildi (NO2, NOx, gulbrún gastegund í reyk frá verksmiðjum og bílum) Nituroxíð er gas, sem er skammlíft og hvarfagjarnt (frír radikal, stakeind) Amínósýrur og boðefni
Nituroxíð er “endothelium-derived relaxing factor” (EDRF), slökunarþáttur æðaþels Það veldur slökun sléttra vöðva með því að virkja boðkerfi sem stjórnast af gúanýlsýklasa Þá myndast hringað GMP (cyclic GMP) Amínósýrur og boðefni
Talið er að nituroxíð sé einn helsti þáttur í stjórn blóðþrýstings Talið er að nítróglýserín virki með því að losa nituroxíð Ýmsar afleiður arginíns, t. d. N-meþýlarginín, hindra myndun nituroxíðs Amínósýrur og boðefni