21 feb 2014, conferentie ‘naar eerlijke en duurzame voedsel en landbouw systemen

1. Lokale producten in de ‘sociale catering’ 21 feb 2014, conferentie ‘naar eerlijke en duurzame voedsel en landbouw systemen Greet Goverde, Platform Aarde Boer Consument Ingrid Cremer, Centrum Biologische Landbouw

2. www.aardeboerconsument.nl Vooral: lobbyen voor een ander landbouwbeleid. ‘Vrije markt’ past niet bij landbouw! Meer regulering nodig: quota’s, voorraden aanleggen…. Gaat tegen EU filosofie in, dus niet opgenomen in beleid 2013 - 20. Dus: (ondanks subsidies): te lage prijzen, slecht voor de boer • De helft op het minimum inkomen of minder. • 7 per dag stoppen, 4 vanwege ‘de bank’. Rendementsverdeling in de keten, 2000 - 2009: Melkveehouders 2% Bijna 60% gaat naar: • Toeleveranciers (veevoer etc.) 14% • Verwerkers 18% • Supermarkten 24%

3. De Zandloper EU: 503 miljoenconsumenten 5 verwerkers 5 distributeurs 5 supermarktketens 11 mboeren ………………………………………………………………………………………………….. Voedselsoevereiniteit! Door beter beleid of ‘van onderop’: ‘Buurman Boer’ (zie website) : supermarkten omzeilen: leveren aan burgers, instellingen, gemeentes?

4. Burgers vragen om verandering:Drie moties in de Tweede Kamer • O.a. een op ons verzoek (‘Samenwerkingsverband Regionale Versketens’): opgepakt door SP: motie v. Gerwen • Uitkomst: zie pianoo.nl: criteria voor aanbesteding catering: - biologische producten en SPN (Streekproducten Nederland’) mogen wél criterium zijn, - ‘lokaal geproduceerd’ mag niet

5. EU Services Directive(met dank aan Annemiek Canjels, prov. Limburg, FoodLinks project) • Richtlijn2006/123/EC van het Europees Parlement en de Raad (= lidstaten): • Verbiedthet stellen vanspeciale eisendie de Vrije Markt belemmeren,of het voortrekken van bepaalde bedrijven • Maar mag bepaaldepublieke belangen veilig stellen(bijv. gezondheid, veiligheid, milieu)

6. Evaluatie: EU ‘Foodlinks’ project Het aanbesteden verloopt nog moeizaam: • beleidsmakers die het beleid willen veranderen,( bijv. verduurzamen, werkgelegenheid bevorderen etc.) hebben niet veel contact met: • de mensen die verantwoordelijk zijn voor de financiën, de ‘aanbesteders’. Die zijn huiverig. • Maar uitde ‘case-studies’ in ‘Foodlinks’ bleek dat de kosten niet erg omhoog gaan als het aanbesteden vergroend wordt, en dat er mooie resultaten kunnen worden behaald.(Malmö, Tukums in Letland, etc.)

7. ‘Creatief’ aanbesteden (bijv. ‘30% voor de prijs, 70% andere criteria’, daarop kunnen kandidaten ‘scoren’.) • - nietvermelden: ‘plaatselijke boeren’’(‘die in Afrika zijn nog armer’). - ‘Minder vervuiling door minder vervoer’ is nog maar de vraag. (p.s.niet te bang zijn: ‘er is nog nooit een rechtszaak geweest’) • creatief omgaanmet criteria: - versvoedsel eisen, ‘seizoensgebonden’, of ‘kleine CO2 voetafdruk’, - specifieke producten zoals ’verse uitloop eieren’, ‘duurzame’ vis, etc. - welzijn (lokale werkgelenheid)gehandicapten(producten van zorgboerderij) (Je kunt TEVOREN al leveranciers in kaart brengen, en de aanbesteding op hen toesnijden. ) • omMKB kansen te geven: pakketten ‘opsplitsen’: In Den Haag bijv.: 4 ‘kavels’: kant en klaar lunches voor vergaderingen (bijna 100% bio) / koel en vries / droge kruidenierswaren / brood en banket.

8. Stedennetwerk Stadslandbouw:Agenda Stadslandbouw

9. Agenda Stadslandbouw: 7 voornemens (plus 4 vragen aan de overheid), ondertekend door 19 gemeentes.o.a.: - Onze gemeente geeft het goede voorbeeld door regionale- of stadslandbouwproducten op te nemen bij de aanbesteding van de eigen catering; - Onze gemeente stimuleert andere (semi-)overheidsinstellingen (zoals ziekenhuizen of grote onderwijsinstellingen) om dit voorbeeld te volgen. Deze twee goede voornemens zijn aangevinkt door: Rotterdam, Den Haag, Nijmegen, Dordrecht, Ede (Amersfoort: EU stedennetwerk ‘URBACT’: zelfde doestellingen)

10. Resultaten na een jaar: ‘moeizaam’ Rotterdam:veel ‘klanten’, grootschalig. Veel schijven. Eigen service-bedrijf, landelijke cateraar Eurest, landelijke leverancier/serviceberijf Deli XL; lastig Den Haag: eigen catering. Bezig met nieuwe regels: ‘CO2 neutraal, en MKB stimuleren’. 4 ‘kavels’; Begonnen m. brood/banket van lokaal bedrijf Nijmegen: boeren(- coöperatie Oregional) willen wel, gemeente (nog) niet; incidenteel. (‘Veel gepraat, weinig resultaat’.) Grote cateraar Albron Dordrecht:nieuwe regels samen met Drechtsteden. Nog geen lokale catering, wel Fair Trade. Grote cateraar Albron. Ede: het bedrijfsrestaurant is uitbesteed aan een ondernemer. Ede betrekt vlees van het plaatselijke bedrijf ‘Ecofields’ Amersfoort: ’ Vitam restaurant’, (Vitam = landelijk, duurzaam maar niet regionaal) biedt wel handfruit van Willem &Drees. Incidenteel SPN

11. Vragen/ initiatieven • Stimuleert de gemeente instellingen om ‘lokaal’ aan te besteden? ( R’dam wel, anderen - nog - niet. ) • Lokaal en/of biologisch? • Heeft men gezocht naar groepen boeren, bijv. onder ‘Buurman Boer’? (per provincie, zie site Platform ABC) ………………………………………………………….. diverzio.nl (koks), vredeseilanden.be/duurzame-grootkeukens Biologischelandbouw.org : Milieuwinst op het Menu, Proef de Smaak van Flevoland <einde deel 1>