Mr. M.G.J. Maas-Cooymans

1. BRZO dag 15 mei 2014 Mr. M.G.J. Maas-Cooymans

2. Wat en wie? Seveso/Brzo: een kader voor de bescherming van 1) mensen buiten de inrichting, de bescherming van het milieu, 2) de bescherming van mensen binnen de inrichting, 3) de rampenbestrijding en de informatieverstrekking door de overheid aan de bevolking. Gedeelde verantwoordelijkheid: Brzo-bedrijven, verschillende bevoegde gezagen: RUD, Inspectie SZW, Veiligheidsregio/brandweer, OM, ketenpartners, brancheorganisaties, en…?

3. Huidige situatie, heeft het Brzo domein een probleem? Of is het oude wijn in nieuwe zakken? De SevesoII-richtlijn is in zijn huidige vorm tot stand gebracht naar aanleiding van onderzoek door de Europese Commissie: in 90 % van de gevallen lag de oorzaak van een ongeval in slecht beheer, zoals een gebrekkige organisatie, een ontoereikende opleiding of het niet rekening houden met de mogelijkheid van menselijk falen. Seveso III (meer of minder Brzo bedrijven) inzet op meer middelen voor toezicht, uitwisselen informatie, informeren en participatie publiek en timing inspectie en handhaving

4. Identificatie problematiek 2013, conclusie Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli): • De veiligheid bij enkele honderden meest risicovolle bedrijven in Nederland, en • het toezicht en handhaving daarop behoeft verbetering • bedrijven zijn zelf primair verantwoordelijk, en zouden daarop ook aangesproken moeten worden door de branche en de keten

5. Problemen bestuursrechtelijke handhaving? Handhaving van een zorgplicht: waar het gaat om veiligheid en risicobeheersing gaat het om maatwerk. Op voorhand is niet uitputtend te omschrijven wanneer een situatie veilig en beheerst is. Noopt tot ‘open normen’. Invulling is dus niet op voorhad vast te pinnen en hangt in grote mate af van kennisniveau, visie op veiligheid en risicobeheersing. Versnippering: verschillende toezichthouders –op nationaal (rijks-) en decentraal (provinciaal en gemeentelijk) niveau- kijken met hun eigen blik en veiligheidsnormen, vanuit verschillende wettelijke kaders naar hetzelfde bedrijf. De coördinatie is onvoldoende.

6. Oplossingen Genoemd in adviezen en rapporten: • de vorming van zes Regionale Brzo Uitvoeringsdiensten • bijbehorende uitvoerende en bestuurlijke afspraken • opheffen onderscheid tussen interne veiligheid (arbeidsomstandigheden) en externe veiligheid (milieu) in de regelgeving, via de nieuwe Omgevingswet, aanpassen Wabo (verbetering vergunningverlening, toezicht en handhaving TK 2013-2014, 33 872, nr 1-3) • ‘prikkelende instrumenten’

7. Oplossingen Maar ook: A. Communicatie (onderhandelingstoezicht/horizontaal toezicht?) B. kennisniveau bedrijven/overheid – breed gedragen gezamenlijke visie op veiligheid en risico’s C. Betrekken bedrijfsleven bij opstellen regels en implementatie (slecht voorbeeld = PGS 29, rol branches?) D. Afstemming vergunningverlening (dichtregelen of ruimte laten), creëren duidelijke regels, transparantie en rechtszekerheid

8. Discussie: Wat helpt (niet)? • zorgplicht Brzo invullen via PGS/NFPA enz.? • communicatie via sanctiebeschikkingen? • Nieuw beleid: openbaar maken sanctiebeschikkingen per 1 mei 2014 in Rijnmond gebied? ‘naming and shaming’ • (negatief) prikkelen bedrijven (juni 2014: advies Rli financiële zekerheidstelling/verplichte verzekering milieuschade Brzo bedrijven)

9. Een casus: doel handhaving – bewijslast overtreding? Artikel 23 Brzo: ‘Een inrichting of een onderdeel daarvan mag niet in werking worden gebracht of gehouden, indien degene die de inrichting drijft duidelijk onvoldoende maatregelen heeft getroffen ter voorkoming van zware ongevallen of ter beperking van de gevolgen daarvan, voor zover het betreft de bescherming van de veiligheid en de gezondheid van de in het bedrijf, de inrichting onderscheidenlijk het betrokken onderdeel daarvan werkzame werknemers.’ 

10. Hoe nu verder? Verbinden Kennisoverdracht (Ploum Brzo-specials) Beroepsopleiding Brzo Volg: www.brzoplus.nl/www.rli.nl/www.infomil.nl ?