Wycieczka turystyczna-krajoznawcza do Twierdzy Osowiec

1. Wycieczka turystyczna-krajoznawcza do Twierdzy Osowiec

2. Twierdza Osowiec – rosyjska twierdza z drugiej połowy XIX wieku, położona na terenie osady Osowiec-Twierdza należącej do gminy Goniądz w powiecie monieckim, znana z 6,5-miesięcznej obrony podczas I wojny światowej. Nigdy nie została zdobyta – stąd jej późniejsze obiegowe określanie „rosyjskie Verdun”.

3. Osowiec Twierdza Położenie na mapie-Osowiec Twierdza

4. Budowa • W skład twierdzy wchodziły 4 forty: Centralny – fort nr 1, Zarzeczny – fort nr 2, Szwedzki – fort nr 3 i Nowy – fort nr 4. Pierwsze trzy forty projektował inż. woj. ppłk. Rościsław Krassowski, natomiast fort IV inż. woj. kpt. szt. Nestor Bujnicki, ten sam, który projektował Twierdzę Modlin. Fort IV był pierwszym i jedynym fortem w Imperium Rosyjskim, którego obiekty w całości wylewano jako betonowe monolity.

5. Budowa • Główną pozycję obronną stanowił fort Centralny, będący cytadelą twierdzy. Przedmoście na prawym brzegu rzeki Biebrzy tworzyła tzw. pozycja za rzeką z fortem nr 2, nazywanym Zarzecznym, oraz pozycje wysunięte „Sośnieńska” i „Las Białoszewski”. Twierdza Osowiec stanowiła prototyp współczesnego rejonu umocnionego oraz przykład skutecznego połączenia elementów fortyfikacji stałej ipolowej. Fort I był obiektem o niespotykanej wielkości (2,6 km w obwodzie). Na jego terenie oprócz budowli bojowych znalazły się dwupiętrowe ceglane koszary dla wojska, lazaret, baraki magazynowe, ceglane i drewniane domy dla kadry oficerskiej oraz cerkiew.

6. Fort I-Brama wjazdowa-tunel zachodni

7. Fort I (Centralny) Monument

8. Fort II (Zarzeczny)

9. Budynek Muzeum Twierdzy Osowiec

10. Forty • Fort I Centralny - zajęty przez Wojsko Polskie (Muzeum Twierdzy, teren fortu i podziemia fortu można zwiedzać z przewodnikiem po wcześniejszym uzgodnieniu), • Forty III Szwedzki i IV Nowy - zajęte przez Wojsko Polskie (niedostępne do zwiedzania), • Fort II Zarzeczny - kompletnie wysadzony przez wojska niemieckie w 1944, dostępny bez ograniczeń.

11. Forty

12. Dziękuję za uwagę!  Wyk.: Monika Chrzanowska