400 likes | 949 Views
Herpesviruslar-1. Dr Gökhan Aygün Tıbbi Mikrobiyoloji AD. Herpesvirus . İkosahedral simetrili (162 kapsomer) Tümü yapısal olarak benzer (150-200 nm) Zarflı* (Nukleus zarından alınan tek zarf örneği). ( Linda Stannard, University of Cape Town, S.A.). Herpesvirus yapı. Herpesvirus.
E N D
Herpesviruslar-1 Dr Gökhan Aygün Tıbbi Mikrobiyoloji AD
Herpesvirus İkosahedral simetrili (162 kapsomer) Tümü yapısal olarak benzer (150-200 nm) Zarflı* (Nukleus zarından alınan tek zarf örneği) (Linda Stannard, University of Cape Town, S.A.)
Herpesvirus • Lineer çift iplikçikli DNA • 125-240 kbp • Virionda 35 üzerinde protein var • Zarf (envelope) üzerinde viral glikoproteinler Fc reseptörleri • Virus spesifik enzimleri kodlar (DNA polimeraz, helikaz-primaz, timidin kinaz, protein kinaz, transkripsiyon faktör)
Replikasyon • Nukleustareplikasyon • 18-70 saat sürebiliyor • Sitopatik etki ve hücrede değişim farklı: * Yuvarlaklaşan hücreler * Multinükleer dev hücreler ve çekirdek içi inklüzyonlar (HSV,VZV) * Yavaş ilerleyen sitopatik etki * Çekirdek ve sitoplazmada oluşan inklüzyonlarla dev hücreler (CMV)
Replikasyon • Hücreye giriş için reseptör: glikozaminoglikan (özellikle heparan sülfat) • Viral zarf glikoproteinleri • Replikasyon sırasında çok sayıda virusa özgü enzim kodlanır !!! *DNA polimeraz * Timidin kinaz
Prodüktif/Latent enfeksiyon LAT geni Micro RNA yapıları
Herpesvirus Enfeksiyonları • Tümü latent enfeksiyon yaparlar • İmmunsupresiflerde ciddi enfeksiyon tablosu • Transplantasyon olgularında ve intrauterin enfeksiyonlarda en önemli sorun : CMV • Solunum yoluyla bulaşan, en bulaşıcı: VZV • Onkogenetikviruslar: EBV: Nazofarenksca, BurkittLenfoma,… HHV-8: Kaposi sarkomu
Herpes Simpleks Virus (HSV) • 1919-1920 insan lezyonlarından alınan örnekler tavşan korneasına aktarılarak üretilmiş • Latent lezyonlarla ilişkisi 1940 lar • HSV-1 ve HSV-2 ayrımı 1961 Yaklaşık % 50-70 homoloji var. Antijenik benzerlikler var
Herpes Simpleks Virus (HSV) • Glikoprotein D…nötralizan antikor uyarıcısı • Glikoprotein C… kompleman reseptörü (c3b) • Glikoprotein E… Antikorların Fc kısmına bağlanır • Glikoprotein G…Tip spesifik (gG-1… HSV-1) (gG-2…HSV-2)
Herpes Simpleks Virus (HSV) • Sekresyonlarla temas ile bulaşır • HSV-2 sıklıkla cinsel temasla ya da genital yoldan doğum sürecinde bulaşabilir • Dış koşullara ve dezenfektanlara dayanıksızdır • Otoinokülasyon ile farklı bölgelere bulaşabilir
HerpesSimpleksVirus (HSV) Primer enfeksiyon • Asemptomatik • Gingivostomatit • Genital herpes • Herpetik dolama • Göz enfeksiyonları • …………………
Keratokonjunktivit • Tekrarlar ve körlük!! • Folliküler • Preauriküler LAP • Dendritikülserasyonlar
HSV ansefalit • Akut sporadik başlangıç • Temporal lop tutulumu • BOS da eritrosit varlığı • Yüksek mortalite • BOS HSV-DNA (+) • Asiklovir mortaliteyi azaltıyor
Genital herpes • Çoğu HSV-2 • Asemptomatik • Tekrarlayan ağrılı vezikül/ülser • + aseptik menenjit !!! Neonatal Herpes !!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Sezeryan endikasyonu
Neonatal herpes • En sık doğum sırasında bulaş • Her zaman semptomatik • Mortalite % 50 civarında • Lokalize cilt mukoza lezyonları • Ansefalit • Sistemik enfeksiyon
Mukokutanöz tutulum • Herpes labialis • Herpetik dolama • Ekzema herpeticum • Yanık yarası ??? • Latent ( HSV-1 trigeminal ganglion) (HSV-2 sakral ganglion)
HSV Tanı • Tanıda TZANCK testi ile multinükleer dev hücreler (füzyon) • İntranükleer inklüzyonlar ( Cowdry A) • Kültür, antijen, PCR
HSV tedavi • Tedavide ASİKLOVİR etkilidir. Famsiklovir, valasiklovir yeni geliştirilen asiklovir türevleridir. • Asiklovir (nukleosidanalogu) Viraltimidinkinaz ile aktif forma dönüşür Viral DNA polimerazinaktive olur • Vidarabin (alternatif) • Idoksiüridin, tromantadin, trifluridintopikal tedavide kullanılabilen toksik ajanlar.
VARİCELLA ZOSTER VİRUS • Suçiçeği / zona • Bulaşma solunum yoluyla olur !!! • (Solunum izolasyonu). • Derideki lezyonlar da bulaştırıcı. • Deri lezyonları kabuklanana kadar bulaştırıcı
Su çiçeği • Makül, papül, vezikül, püstül, kabuklanma • Tüm evrelerde lezyonlar, gövdede daha belirgin (çiçekten farkı !!!) • interstisyel pnömoni (dev hücreli pnömoni) • Serebellar tutulumlu ansefalit (ataksi), Reye sendromu (Aspirin) bakteriyel infeksiyon
Zona; Dermatomla sınırlı bölgede ağrı ........... Eritemli zeminde tipik lezyonlar • postherpetik nevralji • Trigeminus dalları(ganglion geniculi) tutulursa Ramsay-Hunt sendromu
Konjenital VZV • İlk trimesterde ise bebekte anomali (konjenitalvarisellasendromu: kortikalatrofi, korioretinit) • Bebekte neonatalvarisellaolabilir. Doğum öncesi 5 gün ve 48 saat sonrası annede suçiçeği gelişmişse bebekte çok ağır klinik tablo riski !!!
VZV tedavi • Tedavide asiklovir . • İmmünsuprese olgularda varicellazosterimmunglobulini (VZIG) ve asiklovir • 12 yaş üstü ve komplike olgularda asiklovir! • Canlı Aşı (VZV/Zoster aşısı) • Neonatal VZV...... VZIG/IVIG • Solunum izolasyonu
HHV-6 • HHV-6 / HHV-7 ***Ekzantema subitum, roseala infantum, 6.hastalık ***GVHD
Roseala infantum (6. hastalık) Üç gün süren yüksek areş sonrası makülopapüler döküntü ile ateş düşer
HHV-8 • HHV-8 : Kaposi sarkom (HIV) Castleman sendromu MM?