Diabetes II

1. Diabetes II Prof.R.Rubens Universiteit Gent

2. Doel: Behandeling diabetes mellitus • Acute symptomen verwijderen • Complicaties vermijden • Geen hypoglycemie • Nooit 100 % fysiologisch in feite : palliatie wel zo normaal mogelijke glycemie • Curatie: transplantatie eventueel (?)

3. Methodes Behandeling DM • Dieet • Perorale antidiabetica • Insuline • Lichaamsbeweging • Omgeving en sociale maatregelen

4. Voedings– en dieetleer • Voedingsleer: studie van voedsel versus levende organismen • Dieetleer (τό διαίτημα = levensmiddel, levenswijze) zeer oude discipline, de grondslag van de behandeling van elke ziekte sinds eeuwen. Het belang als therapie is kleiner geworden wel meer preventie (uitzondering metabole ziekten)

5. Dieet Algemeen • Gebaseerd op fysiopathologie en biochemie, getoetst met RCT, rekening houden met gewoonten van patiënt, concreet • KENNIS arts: • Evaluatie voedingsgewoonte • Samenstelling voeding: bromatologie • Behoefte van patiënt kennen • Erkennen professionaliteit dietiste

6. Lichaamssamenstelling • Referentiepersoon is man of vrouw in gematigd klimaat met matige fysische activiteit en BMI tussen 20 en 25 • Body Mass Index of Quetelet index: BMI = gewicht / lengte² (kg/m²)

7. BMI • <16 : ernstige eiwit-energie malnutritie • 16-17 matig ernstige eiwit-energ. malnutr. • 17-18,4 : matige eiwit-energie malnutritie • 18,4-20 : ondergewicht • 20-25 : normaal • 25-30 : overgewicht • 30-40 : obesitas • >40 : morbiede obesitas

8. Samenstelling Lichaam (gez man 70 kg) • Water: 60 % Intracel. 40 %, Extracel 20 % • Eiwit: 17 % • Vet: 15- 17 % • Rest 6 % : Koolhydraten : 1,5 % Mineralen 4-6 %

9. Aandeel lichaamsgewicht

10. Energiebehoefte • Groei en in stand houden van celmassa • Fysiologische functies houden (tp vb) • Mechanische arbeid • Eenheden : cal en Kcal of Cal 1 cal = 4,185 Joule en 1 Joule = energie om 1 kg te bewegen over 1 m door een kracht van 1 Newton = 107 erg = 107 dyne * cm

11. Leeftijd Gestalte Gewicht Geslacht Lean body mass Houding Temperatuur Ziekte of zwangerschap Bij man : 1 Kcal /kg/u: 1680 Bij vrouw: 0,9 Kcal/kg/u: 1296 Basaal Metabolisme

12. Energiebehoeften • Constant gewicht • BM : 0,9 of 1 Kcal/kg/uur • Physical activity level (PAL) * 1.5 tot 2,1 • Toevoegen van thermisch effect voeding: 6 à 10 % van BM (100 tot 150 Cal) • Leeftijd : na 40 jaar – 5 % per decade na 60 jaar – 10 % per decade

13. Lichaamsvet • Totaal L.G.= lean body mass + vet • LBM = vetvrije massa en essentieel lichaamsvet of metabool actief weefsel en botmineralen

14. Meting van lichaamsvet • Directe meting : « waterbad » : Archimedes Dus A gewicht persoon B Volume persoon via bad ergo d = A/B densiteit vet 0,9 en densiteit LBM 1,1

15. Meting van Fat Free Mass • Vetmassa bevat geen water • Vetvrije massa bevat 73 % water • Dus FFM = Total body water / 0,73 • Lichaamsvet = L.G – FFM • Verder : RX, NMR, Echografie, huidplooidikte, bio-electrische impedantie, dexa

16. Behoeften voeding • Referentie inname : gemiddelde + 2sd • Drempel inname : gemiddelde – 2sd

17. RDA: recommended dietary allowance (US) RNI: Reference Nutrient intake (UK) PRI : Population reference intake (EU) RDI : reference daily intakes (US) RDA: reference daily amounts ADH: aanbevolen dagelijkse hoeveelheden Terminologie

18. Gezonde Voeding • Energie verband met activiteit • Vet : max 30 % • Koolhydraten : 55 % • Voedingsvezels : 18 g/dag • Alcohol max 7 % van energie • Natrium : 1,6 g/dag = 4 g keukenzout

19. Koolhydraten (4 Kcal/g) • Monosacchariden: triosen,tetrosen, pentosen(vb d-xylose),hexosen • Hexosen: glucose, fructose, galactose, mannose. • Disachariden: • Saccharose: glucose + fructose • Lactose: glucose + galactose • Maltose: glucose + glucose

20. Polysacchariden • Zetmeel(plant) amylose en amylopectine • Dextrines:5 glucose moleculen • Glycogeen(dier): glucose vertakt • Cellulose: niet verteerbaar plantaardig

21. Vetten • Samenstelling: triglyceriden, fosfolipiden en sterolen • Voornaamste voedingsbron(9 Kcal/g) • Bron van essentiele vetzuren en vetoplosbare vitamines • Verzadigde en onverzadigde vetzuren

22. Eiwitten • Stikstofbron • Essentiële aminozuren: leucine, isoleucine,lysine,methionine,phenylalanine,threonine, tryptofaan, valine en histidine(kind) • Beperkte maar noodzakelijke caloriebron(4 kcal/g)