Introductie tot het boekenvak:

1. Introductie tot het boekenvak: De boekhandel: een bedrijfseconomische benadering

2. Inleiding De boekenverkoop in Vlaanderen. • Locatie, locatie, locatie… • Het assortiment • De exploitatierekening • Strategische keuzes • Evoluties – uitdagingen – zekerheden… ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

3. De verkoop van boeken in Vlaanderen verloopt via: • de boekhandel • ‘branchevreemde’ kanalen • online-aanbieders • boekenbeurzen • boekenclubs • uitgevers ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

4. Ook onder de boekhandels zelf zijn verschillendetypes te onderscheiden: • algemene boekhandel • wetenschappelijke/academische boekhandel • gespecialiseerde boekhandel • jeugd- en kinderboeken • strips • reisgidsen en wegenkaarten • kunstboeken • literatuur • religie • ramsj • … ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

5. Vormen van exploitatie: • Zelfstandige boekhandels • Zelfstandige boekhandels in samenwerkingsverband (bvb voor gemeenschappelijke marketing, inkoop…) • Boekhandelketens • verkooppunten in eigen beheer • verkooppunten met zelfstandige ondernemers (franchise) ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

6. Onderscheid in eindafnemer: Business-to-Consumer (B2C)  Particulieren Business-to-Business (B2B) • Bedrijven • Overheidsinstellingen • Bibliotheken • Onderwijsinstellingen ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

7. 1. Locatie, locatie, locatie… Businessplan: • de stad of gemeente • de locatie • type en grootte van het handelspand ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

8. Voor een algemene boekhandel is onder meer bepalend voor de keuze van een stad of gemeente: • het aantal inwoners van de stad of gemeente zelf • het aantal potentiële inwoners dat zich voor niet-primaireaankopen op dit centrum richt • de gemiddelde koopkracht van de gemeente en omgeving • de aanwezigheid van bestaande verkooppunten van boeken ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

9. Indeling van straten en plaatsen volgens ‘gewicht’,recht evenredig met de hoogte van de huur- of koopprijzen van handelspanden. • A (AAA): zeer centraal gelegen • B: eerder centraal gelegen • C: buiten de stadskern gelegen De belangrijke winkelstraten en shoppingcenters in Vlaanderen zijn door vastgoedbedrijven geïnventariseerd en in categorieën ondergebracht. ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

10. Schematisch: ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

11. Illustratief voor een verschillende benaderingin locatiebeleid: ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

12. 2. Het assortiment Het beschikbare assortiment is hét onderscheidendvoordeel voor de boekhandel versus online-verkoop. In de boekhandel kan de consument boeken bekijken,betasten, vergelijken… Zien doet kopen… Het karakter en de ziel van een boekhandel wordt heelsterk bepaald door de keuze van de titels in het assortiment… ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

13. Maar, voorraad is duur en risicovol: • voorraadkapitaal en -rotatie • dervingsrisico • afschrijvingsrisico ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

14. a. Voorraadkapitaal- en rotatie: Een boekhandelsassortiment in een centrumstad met75.000 inwoners: 8.900 verschillende referenties in boeken en multimedia met een totale verkoopswaarde van 420.000 € ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

15. Essentieel voor een gezonde onderneming is een goede omloopsnelheid of rotatie. Rotatie of omloopsnelheid = totaal omzetcijfer voorraad aan verkoopswaarde Streefrotatie voor algemene boekhandels is minimaal3 (groeifase) en 4 (mature fase). ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

16. In het voorbeeld: Voorraad aan verkoopswaarde van 420.000 €: te realiserenomzet 1.680.000 € (rotatie: 4). Voor een startende boekhandel met een prognose jaar-omzet van ong. 500.000 € betekent dit een startinvesteringin voorraad van min. 165.000 € aan verkoopswaarde ofongeveer 120.000 € aan kostprijs. ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

17. Hoge rotaties: GrootdistributieGemiddelde rotaties: Algemene boekhandels Late rotaties: Wetenschappelijke boekhandels Gespecialiseerde boekhandels ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

18. Gevolg van een te lage rotatie: Zwaar kapitaalsbeslag in verhouding tot omzet en inkomsten. Gevolg van een te hoge rotatie: Stockbreuken Klanten- en inkomstenverlies. ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

19. Het 80/20-principe in de algemene boekhandel? Het 80/20-principe stelt dat 20% van het aanbod verant-woordelijk is voor 80% van de omzet of winst. Prioritaire vragen: Voor 20% van de voorraad: in welk volume?Voor 80% van de voorraad: met welke titels? Succesfactoren voor stockopvolging: • verkoopsgegevens per titel en per periode • knipperlichtsystemen i.f.v. het nemen van beslissingen • meten is weten: het schaprendement ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

20. b. Risico op derving: Boekhandelaars worden geconfronteerd met derving vangoederen en inkomsten ten gevolge van: • Diefstal door klanten • Diefstal door personeel • Fouten en vergissingen Het diefstalpercentage tegenover het omzetcijfer is o.a.afhankelijk van: • Locatie: plaats en stad • Structuur en overzicht van het handelspand • De productgroepen • Diefstalpreventie ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

21. c. Afschrijvingsrisico: Afschrijving heeft betrekking op de omloopsnelheid en op deouderdomsstructuur van de goederen. Opruimingsrisico ontstaat voor goederen: • die beschadigd zijn • die niet verkocht worden • zonder recht van retour Afschrijvingsregels worden per boekhandel, per bedrijf vastgelegd na goedkeuring door de bedrijfsrevisor. ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

22. 3. De belangrijkste componenten van de exploitatie- rekening in de boekhandel: Omzet - Kostprijs Omzet = Bruto Marge Bruto Marge - Uitgaven en kosten = Netto Resultaat ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

23. Omzet - Kostprijs Omzet = Bruto Marge

24. Bruto Marge - Uitgaven en kosten = Netto Resultaat

25. 4. Strategische keuzes.

26. 5. Evoluties in het Vlaamse boekhandelslandschap? Uitdagingen? • Diversifiëren of terugplooien op kernactiviteit of specialisatie • Digitale bedreigingen of opportuniteiten? - Het e-book? - Online-verkoop? • Stadscentrum én periferie? • Nederland - Vlaanderen ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

27. Zekerheden?  SERVICE als troef, als USP! • Bestelfaciliteiten (de ééntjes!) • Investeren in een breed assortiment. • Vakkennis – Opleiding en vorming. • Professioneel advies. • Persoonlijk contact. ‘Introductie tot het boekenvak: de boekhandel, een bedrijfseconomische benadering’

28. Introductie tot het boekenvak: De boekhandel: een bedrijfseconomische benadering