280 likes | 1.25k Views
Spierwerking als reactie op prikkels. Soorten spieren en spiercontractie. Welke soorten spierweefsel bestaan er?. Dwarsgestreepte spieren Geordende ligging filamenten; Spiervezels: meerdere celkernen; = skeletspieren. Soorten spierweefsel. Werking skeletspier. Energie spier.
E N D
Spierwerking als reactie op prikkels Soorten spieren en spiercontractie
Welke soorten spierweefsel bestaan er? • Dwarsgestreepte spieren • Geordende ligging filamenten; • Spiervezels: meerdere celkernen; • = skeletspieren. Soorten spierweefsel Werking skeletspier Energie spier Belang myoglobine • Gladde spieren • Geen geordende ligging filamenten; • Korte, spoelvormige cellen; • Eén celkern per spiercel; • = spieren die doorgangen regelen. • Hartspier (= speciale dwarsgestreepte spier) • Vertakte spiercellen; • Eén celkern per spiercel; • Spiervezels: zeer kort; • = hartspier.
Hoe werkt een skeletspier? Als een spier werkt, trekt ze samen. Soorten spierweefsel • Ontspannen spier: filamenten in de fibrillen zijn wat verder uit elkaar geschoven; • Samengetrokken spier (= activering) : myosinefilamenten haken zich vast aan de actinefilamenten waardoor ze in elkaar schuiven spier wordt korter en ontwikkelt kracht. Werking skeletspier Energie spier Belang myoglobine Sarcomeer ontspannen spier Sarcomeer samengetrokken spier • Hoe meer spiervezels je inzet, hoe krachtiger de spier. • Spiertraining: meer aanmaak van actine en myosine.
Energie voor spierwerking Energie is nodig om spieren te laten samentrekken. → Chemische energie (glycogeen) in spiervezels en lever; Soorten spierweefsel Werking skeletspier Energie spier Energievoorziening (lever) Energievoorziening (spierfibril) Belang myoglobine Leverglycogeen ↓ AFBRAAK Glucosemoleculen in bloed naar spiervezel ↓ VERBRANDING Chemische energie Spierglycogeen ↓ AFBRAAK Glucosemoleculen in spiervezel ↓ VERBRANDING Chemische energie Melkzuur: glucose wordt omgezet zonder zuurstofgas spierpijn.
Belang van myoglobine (U) Myoglobine = rood pigment, dat zuurstofgas kan binden, in cytoplasma van spiervezels. Soorten spierweefsel Werking skeletspier Energie spier • Rode spiervezels (type I): • Groot aantal myoglobinemoleculen; • Minder vlug vermoeid; • Trekken traag samen; • Leveren minder kracht. Belang myoglobine • Witte spiervezels (type II): • Minder myoglobinemoleculen; • Snel vermoeid; • Trekken snel samen; • Leveren veel kracht. Inspanning bepaalt of je vooral rode of witte spiervezels gebruikt.
Actinefilament Myosinefilament Biceps Triceps • Biceps: samengetrokken (geactiveerd); • Triceps: ontspannen. Werking van de spier
Glycogeen Verbranding Omzetting als reservestof Glucosemolecule
Biefstuk Myoglobine zorgt voor de rode kleur van spierweefsel en is belangrijk bij het zuurstoftransport in de spiervezels.
Een marathonloper kan heel lang dezelfde inspanning leveren door de aanwezigheid van een groot aantal myoglobinemoleculen in de spiervezels.
Een kogelstoter kan een explosieve kracht ontwikkelen. Vooral de witte spiervezels worden ingeschakeld.