ÖZEL DERS YAZILIMLARI ( Tutorials )

ÖZEL DERS YAZILIMLARI(Tutorials) Sibel Somyürek

Özel Ders Yazılımları • Özel ders, belli bir konu ya da kavramı öğretmeye yönelik programlardır. • İyi bir özel ders yazılımı • Bilginin sunumu • Öğrencinin kılavuzlanması • Alıştırma ve • Ölçme aşamalarını içermelidir.

Özel Ders Yazılımları • Bilgisayar destekli öğretimde en çok kullanılan yazılım türüdür. • Pek çok özel ders yazılımı sadece bilginin sunumuna odaklanmaktadır ancak bu yaklaşım doğru değildir.

Özel Ders Yazılımları • Tipik bir özel der yazılımının yapısı ve sırası: 1.Giriş Bölümü 2.Bilginin Sunulması 3.Soru ve cevap 6.Kapanış 5.Geri Bildirim 4. Cevabı Değerlendirme

Özel Ders Yazılımları 1.Giriş Bölümü 2.Bilginin Sunulması 3.Soru ve cevap 6.Kapanış 5.Geri Bildirim 4. Cevabı Değerlendirme

1. Giriş Bölümü • İlgi Çekme • Hedefler • Yönergeler • Önceki Bilginin Hatırlatılması • Öntest

1. Giriş Bölümü • İlgi Çekme amacıyla eğitsel yazılımlarda nelerden faydalanılabilir?

1. Giriş Bölümü /İlgi Çekme • İlgi çekici grafik ve animasyon kullanımı • Müzik • Sözlü ve yazılı mesajlar kullanımı

1. Giriş Bölümü • Öğrencileri neden hedeflerden haberdar etmek gerekir?

1. Giriş Bölümü/Hedefler • Genelde ilk ekranı ders sonunda öğrencilerin kazanacağı davranışları belirten hedefler takip eder. • Amaç, öğrencilerin öğretim sonunda kendilerinden ne beklendiği konusunda bilgilendirilmesidir. • Hedeflerin etkililiği öğrenme türü ve öğrenci özelliklerine göre değişir. • Hedefler ~ öğrenci yaşantıları

1. Giriş Bölümü/Yönergeler • Program içerisinde • ileriye nasıl gidileceği, • geriye nasıl dönülebileceği, • programın nasıl sonlandırılacağı, • soruların nasıl cevaplandırılacağı, • nasıl yardım alınacağı hakkındaki bilgileri içermelidir.

1. Giriş Bölümü/Yönergeler • Kullanılacak özel tuşlar açıklanmalı • Kısa cümleler kullanılmalı • Olumsuz ifadelerden kaçınılmalı • Teknik kelime ve kısaltma kullanmaktan kaçınılmalı • Ekranlar arasında ilerlemek ve yardım için kullanılan simgeler (ikonlar) ekranın altında yer almalıdır. • İkonların yerleşimi her ekranda aynı olmalıdır.

1. Giriş Bölümü/Önceki Bilginin Hatırlatılması • Önceki bilgilerin hatırlatılması hangi öğrenme yaklaşımı/yaklaşımları ve tekniklerine uygundur?

1. Giriş Bölümü/Önceki Bilginin Hatırlatılması • Ön örgütleyiciler • Yeni bilgiler önceki bilgilerle ilişkilendirildiğinde daha fazla öğrenim ve kalıcılık • Detaylı açıklama yerine kısa bir yazı veya grafik • Ders başında konunun ana noktalarını gösteren grafiksel bir özet bir hatırlatma imgesi vazifesi görebilir.

1. Giriş Bölümü • Konulara başlamadan önce öntest yapılmasının faydaları neler olabilir?

1. Giriş Bölümü/Öntest • Dersin öğrenci düzeyine uygun olup olmadığını belirlemeye yönelik tasarlanmış kısa bir testtir. • Öğrencinin derse hazır olup olmadığı • Derste kazandırılacak davranışlara önceden sahip olup olmadığı öğrenilebilir. • Öğrenci, düzeyine en uygun program kısmına gönderilebilir.

2. Bilginin Sunulması • Sunulan bilgiler yeterince kısa olmalı • Karmaşık bilgiler küçük adımlara parçalanmalı • Öğrenci her bir adımla ilgili etkinlikte bulunmalıdır. • Sunulan bilgi öğrencinin anlamasını kolaylaştıracak ve ilginin dağılmasına neden olmayacak genişlikte olmalıdır.

2. Bilginin Sunulması/ Bilgi (Metin) Yerleşimi • Eğitsel yazılımlarda kullanılan bilgilerin yerleşiminde dikkat edilmesi gereken noktalar neler olabilir?

2. Bilginin Sunulması/ Bilgi (Metin) Yerleşimi • Yeni bir paragraf ekranın son satırında başlamamalı ve paragraf başlangıçları açık ve anlaşılır olmalı • Bir paragraf başladığı ekranda bitmeli, • Metin iki yana hizalanarak kelimeler arasında eşit olmayan boşluklar oluşturulmamalıdır. • Bir cümle aynı ekranda bitmeli ve satır sonlarında kelimeleri bölmekten kaçınmalıdır.

2. Bilginin Sunulması/ Bilgi (Metin) Yerleşimi • Satır aralıkları okumayı kolaylaştıracak şekilde düzenlenmelidir. • Tümü büyük harfle yazılmış metinleri okumak daha zordur. • Süslü yazı tipleri kullanmaktan kaçınılmalıdır • Başlık ve paragraf arasında en az bir boş satır olmalıdır.

2. Bilginin Sunulması/ Grafikler ve Canlandırmalar • Grafik • Animasyon • Diyagram • Çizelge • Harita • Resim

2. Bilginin Sunulması/ Grafikler ve Canlandırmalar • Görsel materyaller, sözel bilgileri tanımlamak, açıklığa kavuşturmak veya desteklemek amacıyla kullanılır. • Görsel materyaller, karmaşık bilgileri basitleştirerek bilgilerin daha kolay öğrenilmesini ve hatırlanmasını sağlar.

2. Bilginin Sunulması/ Grafikler ve Canlandırmalar • Etkiliği • bilginin özünü sunmalarına, • önemli noktaları ortaya koymalarına, • yazılı materyalde verilen yapısal ilişkileri açıklamalarına ve • özellikle BDÖ’de ilgili yazılı materyalle yan yana verilmelerine bağlıdır.

2. Bilginin Sunulması/ Grafikler ve Canlandırmalar • Aşırı ayrıntı ve gerçek resimlerden kaçınılmalıdır. • Karmaşık grafikler mümkünse basit parçalara bölünmelidir. • Öğrenci, sunulan grafiğin izleme süresini kontrol edebilmelidir. Canlandırmalar gerektiğinde tekrar edilebilmelidir. • Dikkat çekmek ve ayırt etmek için renk (en fazla 4) kullanılmalıdır.

3. Soru ve Cevap • ETKİLEŞİM BDÖ’in ve etkili bir öğretme – öğrenme sürecinin en önemli özelliğidir. • Soru • Cevap • Geri bildirim

3. Soru ve Cevap Sorular; • Ders başlamadan • Ders sırasında • Ders sonunda

3. Soru ve Cevap • Eğitsel yazılımlarda sorular hangi amaçlarla kullanılır?

3. Soru ve Cevap • Motivasyonu artırmak • Öğrenciye pratik yaptırmak • Verilen bilginin ne düzeyde anlaşıldığını öğrenmek • Öğrencinin dikkatini dersin önemli noktalarına çekmek • Dersin akış sırası için karar vermek

4. Cevabı Değerlendirme • Geri bildirim sağlamak • Dersin akışını belirlemek • Başarıya yönelik verileri kaydetmek

4. Cevabı Değerlendirme • Soruların değerlendirilme güçlüğü: • Tek bir cevap (çoktan seçmeli soru), • Birden çok seçenek (işaretleme soruları), • Sayısal cevap (aritmetik problem), • Tek bir sözel cevap, bir kelime gibi, • Çok sayıda sözel cevap, bir cümle gibi, • Sayısal artı sözel cevap.

5. Geri Bildirim • Geri bildirim, bir soruya cevap verildikten sonra öğrenciye sunulan mesajdır. • Ne kadar ve ne tür bilgi sağlanmalı? • Geri bildirimin etkililiği, öğrenciler tarafından anlaşılmasına ve cevapla ilgisine bağlıdır.

5. Geri Bildirim • Soruların değerlendirilme güçlüğü: • Tek bir cevap (çoktan seçmeli soru), • Birden çok seçenek (işaretleme soruları), • Sayısal cevap (aritmetik problem), • Tek bir sözel cevap, bir kelime gibi, • Çok sayıda sözel cevap, bir cümle gibi, • Sayısal artı sözel cevap.

6. Kapanış • Bir özel ders sonunda ders özetlenmelidir. • Özet, temel kavramların listesi ya da sunulan bilgileri özetleyen bir paragraf olabilir. • Öğrenciye başarı durumu hakkında genel bir değerlendirme ve • Sonraki çalışmalar için öneriler verilebilir.

Örnekler • Vitamin/ Canlılar ve Hayat

Örnekler • Akademedia/ Optik ve Işığın dalga Modeli

Örnekler • Cgtutorials / Photoshop

Kaynakça • Yalın, H. İ. (2006). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme.Nobel Yayın Dağıtım. Ankara • Alessi, S. M. ve Trollip, S. R. (2001). Multimedia For Learning. Allyn and Bacon, Boston, London, Toronto, Sydney,Tokyo, Singapore.

ÖZEL DERS YAZILIMLARI ( Tutorials )