SEÇME &YERLEŞTİRME YÖNTEMİ

1. SEÇME &YERLEŞTİRME YÖNTEMİ Ders 9 PSİKOTEKNİK TESTLER Yrd. Doç. Dr. Meral ELÇİ

2. KONU BAŞLIKLARI • YETENEK TESTLERİ • ZİHİNSEL YETENEK TESTLERİ • MEKANİK YETENEK TESTLERİ • PSİKOMOTOR YETENEK TESTLERİ • Fiziksel • Manipulatif • Algısal • Görsel • İşitsel • BÜRO İŞLERİ YETENEK TESTLERİ • KİŞİLİK TESTLERİ • Gözlemsel teknikler • Kişilik envanterleri • Projektif teknikler • HANGİ İŞLER HANGİ YETENEKLERİ GEREKLİ KILAR?

3. Zihinsel yeteneklerin ölçülmesinde kullanılan testler

4. 1. Bireysel Zeka Testleri Bireysel test uygulamasında, testi uygulayan kişi, testi alan kişi ile yüz yüze bulunur. Bu tarz testlerin uygulanması oldukça tecrübe ve beceri isteyen bir iştir. Zekâ Testleri: bireysel / grup • Bu tür testler klinik maksatlar için daha elverişlidir. • Genellikle küçük çocuklara uygulanır. Çok küçük, 2–3 yaşlarındaki çocuklara uygulanabilecek grup testleri yoktur. • Küçük çocuklara test uygulamak, ehliyetli bir test uygulayıcı olmayı, testin standartlarını bozmadan çocuklara cesaret vermeyi, gayrete getirmeyi, onları ilgi ile izlemeyi gerektirir.

5. Fransa Milli Eğitim Bakanı okullardaki normal öğretimi takip edemeyen, zihince geri öğrencilerin seçilmesi ve bunlar için özel okullar açılmasını istemiş ve psikolog ve eğitimcilerden oluşan bir grubu bu işlerle görevlendirmiştir. 2–16 yaşındaki çocuklara bireysel olarak uygulanan sözel/performansı ölçen Modern Standford –Binet zeka testi, ortalama 1–1,5 saatte yanıtlanabilir. Ancak testin bazı maddeleri sürelidir STANFORD-BİNET ZEKÂ TESTİ (STANDFORD-BINET INTELLIGENCE SCALE)

6. 2. Grup Zekâ Testleri • Grup testleri kısa sürede çok sayıda kişiye test uygulamak gibi pratik bir ihtiyaçtan doğmuştur. • Amerika Birleşik Devletleri 1917’de I. Dünya Savaşına girdiğinde, Robert M.Yerkes ve Otis Başkanlığındaki psikologlar, 1.5 milyon gencin genel zeka seviyesinin tespiti, bu seviyeye göre orduya alınması veya alınmaması, alınanların zeka seviyelerine göre orduda sınıflandırılması konusunda çalışma başlattılar. • Böyle bir çalışmanın bireysel zeka testleriyle yapılamayacağını anlayınca, Ordu Alfa ve Ordu Beta Testlerini geliştirmişlerdir. • Puanlamada ve uygulamada büyük kolaylıklar getiren, nesnel sorulardan oluşan iki formluk ordu testlerinin oluşmasına ön ayak olmuşlardır. Ordu Alfa okuma-yazma bilenler, Ordu Beta ise okuma-yazma bilmeyenler için geliştirilmiştir

7. Sözel olmayan mantık yürütme testlerinden (non-verbal reasoning test) Grup zeka testlerinden örnekler…

8. Cattell Zekâ Testi 2A-2B • B. Cattell tarafından oluşturulan test, 25 dakikada uygulanır. Her alt testtin süresi farklıdır. Testin eş değer iki formu (A ve B) vardır. Toplam 46 maddeden oluşan form A’nın alt testi aşağıda gösterilmiştir. • Seriyi tamamlama • Tasnif etme • Yerleştirme • Bireyden, 1. ve 3. alt testlerde her maddede belli bir kurala göre dizilmiş şekil serisini tamamlayacak şekli 5 şık içinden seçmesi; • 2. alt teste belli bir kurala göre dizilmiş şekil serisine uymayan şekli bulması ve • 3. alt testte ise her serideki örnek şeklin kuralına uygun olarak diğer şekillerden hangisine ‘nokta’yı koyacağını bulması istenir.

9. RAVEN’İN ZEKA TESTİ RAVEN’İN STANDART GELİŞİM MATRİSLERİTESTİ • Bu test, bireylerin analitik düşünme yeteneğini ölçen, problem çözmeye dayalı bir zeka testidir. • Analitik düşünme yeteneği, bir konuyu, sorunu ya da problemi hem alt başlıklarına ayrıştırıp tümden gelimle düşünmek, hem de her bir başlığı ayrı ayrı irdeleyip eleştirerek ve her biri arasındaki bağlantıları kanıtlarıyla ortaya koyarak, tüme varımla düşünmek ve değerlendirmektir. • Bu testte toplam 60 soru, 5 seri halinde verilir ve şunlar ölçülür: 1. Çabuk gözlem yapabilme, mantık yürütebilme ve gözlemlediklerinden yeni sonuçlara ulaşabilme kapasitesi 2. Figürler arasındaki ilişkiyi sezebilme ve mevcut ilişki sistemini tamamlayan figürü tahmin edebilme becerisi 3. Problemlerin "görünür olmayan" nedenlerini tespit edebilme becerisi 4. Karmaşık durumlar ve olaylar hakkında netlikle düşünebilme, bütünsel değerlendirme yapabilme ve bunlara ilişkin etkili kararlar verebilme becerisi 5. Kavramları kolaylıkla öğrenme becerisi RAVEN’İN İLERİ GELİŞİM MATRİSLERİTESTİ • Bireyleri cevap sürati ve yetenek bakımından iyi bir şekilde sınıflandırır. Test, 2 seriden oluşmuştur. İlk serinin 10, ikincisinin ise 20 (toplam 30) dakikada cevaplanması beklenilir.

10. PIRE’NİN ZEKA TESTİ • Mantık yürütmenin, esnekliğin ya da dar görüşlülüğün derecesini, zekanın analitik yapısını değerlendirebilen nümerik bir zeka testidir. • Sorularda “papaz, vale, kız” gibi kartlar yoktur, 1’den 10’a kadar sayılar vardır. • Soru kitapçığında, oyun kartlarından oluşan çeşitli desenler verilmiştir. Ancak desenler eksiktir, çünkü kartlardan biri (veya ikisi) kapatılmıştır. • Bireyden, deseni doğru bir şekilde tamamlayacak olan bu kart veya kartların ne olduğunu bulması beklenir. • Öncelikle bireyin doğru cevabı verebilmesi için mevcut kuralı kavrayabilmesi ve birden çok değişkene (renk, işaret, sayı) bakması gerekir. • Testteki cevapların tipi şans ihtimalini ortadan kaldırır. • Dört değişik işaretli, on kart arasında mümkün olabilecek 40 kombinasyon vardır. • Son sorularda, eksik olan iki kart vardır, böyle sorularda kombinasyon sayısı daha da artmaktadır

11. KOUTEYNIKOFF’UN DESEN TAMAMLAMA SERİLERİ ZEKA TESTİ • 11 yaş ve üstü bireylere uygulanabilen bir zeka testidir. • Kuralları keşfedebilme yeteneğini ölçer. Her problem, bir veya daha fazla kuralı içerebilen şekil serilerine sahiptir. • Test 53 problemden oluşmuştur ve süre 40 dakikadır.

12. KOUTEYNIKOFF’UN NÜMERİK SERİLER TESTİ • 11 yaş ve üstü bireylere uygulanabilen 25 dakikalık bir nümerik zeka testidir. • Sayı serilerini içeren testte 45 soru bulunmaktadır. Her bir soruda belli bir kurala göre sıralanmış sayı serileri vardır ve her seri bir veya birkaç ölçüte sahiptir. • Muhasebe elemanı, stok takip elemanı, banka gişe elemanı, satış işleri, bilgi giriş elemanı, ofis makineleri operatörü, sekreter, sigorta satış elemanı gibi temel matematik yeteneğinin öne çıktığı pozisyonlar için kullanılmaktadır. 288 144 72 ? 18 ? 4,5 2 3 4 6 6 9 ? 12 10 ?

13. KOUTEYNIKOFF’UN NÜMERİK SERİLER TESTİ • Bireyden beklenen bu kuralları çözmesi ve eksik olan sayıları (her bir soruda iki adet) bularak boşlukları doldurmasıdır. • Bu testte, sayılar ilave edilebilir, bölünebilir, çarpılabilir, gerekirse ölçütü bulmak için bir veya birkaç sayı atlanabilir. • Kurallar bir problemden diğerine değişmektedir. Yapılması gereken bu kuralları bulmaktır.

14. Kohs Küpleri (Kohs Blocks) • Endüstride soyut örneklerden hareket ederek somut işlerde ilişkiyi yakalayabilme yeteneğini test etmek için, yaygın kullanılan bir testtir. • 16 adet birer yüzleri mavi, kırmızı, sarı ve beyaz ve iki yüzü de köşeleme olarak mavi-san ve beyaz-kırmızı yapılacak şekillerin resmedilmiş olduğu bir kitapçıktan oluşur. • Sekreter ve alt kademe yönetici seçimlerinde kullanılması uygundur.

15. B101- BONNARDEL’İN KÜPLERİ- Somut Zeka Testi • İş görenlerin somut (pratik ) zeka düzeylerini ölçümleyerek, kaza yapma eğilimlerini değerlendirir. • Fabrikalarda, maden ocaklarında, inşaat sahalarında ve yollarda olan endüstriyel kazalarda zeka faktörünün önemi büyüktür. • İş görenlerin pratik (somut) zeka düzeyleri yükseldikçe kaza yapma oranları azalmaktadır. • Tehlike anında karar verirken düşük somut zeka seviyeli insanlar belli tehlikelerden kaçarken doğru ve hızlı karar veremeyip, geleceği görememekte, gerekli önlemleri alamamakta ve düşüncesizce davranma eğiliminde olmaktadırlar.

16. Şekiller yoluyla soyutlama ve geometrik şekiller arasındaki ilişkiyi görebilme gücünü ölçen bu test, iş etkinlikleri sözcük ve sayılardan ziyade şekillerle uğraşmayı gerektiren alanlardaki başarıyı kestirmede kullanılır SOYUT KAVRAMA TESTİ

17. Şekiller arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları görebilme, cisimleri ve şekillerin döndürüldükleri zaman alacakları durumları göz önünde canlandırabilme, nesneleri görebilme ve görselleştirebilme yeteneğini ölçümler. UZAY İLİŞKİLERİ TESTİ

18. UZAY İLİŞKİLERİ TESTİ

19. Sözcüklerle ifade edilen kavramlar arasındaki benzerlik ve farklılıkları, birbiri ile ilgili sözcük çiftleri arasındaki ilişkileri görebilme ve sözcüklerle akıl yürütebilme yetenekleri ölçülmektedir. SÖZLÜ DÜŞÜNME TESTİ

20. Mekanik Yeteneklerin Ölçülmesinde kullanılan Testler

21. MEKANİK YETENEKLER Endüstride mekanikle ilgili işlerin çoğu fiziksel aktiviteyi gerektirse de, mekanik yetenek işlerin zihinsel ve bilişsel yönleri de kapsamaktadır. Hangi becerileri içerir? • Mekanik ilişkilerin kavranması • Aletlerin tanınması • Makine işletebilme • Cisimlerin uzayda, şekillerin düzlem üzerinde döndürüldüklerinde alacağı biçimleri tahmin etme Hangi mesleklerde aranır? • Çıraklık • Zanaatçılık • Teknik ressamlık • Marangozluk • Su tesisatçılığı • Makine, inşaat, elektrik, elektronik vb. mühendislik dalları • Teknisyenlik

22. Macquarrie Mekanik YetenekTesti (Macquarrie Test for Mechanical Ability) • 10 yaş ve üstü bireylere uygulanabilir. • Uygulama süresi 25 dakikadır ve her alt testtin süresi ayrıdır. • 30 saniye ile 2,5 dakika arasında değişen bir sürat testidir. • 7 alt testten oluşmaktadır: • Çizgi ve noktalama alt testlerigöz ve el koordinasyonunu ölçerken, diğer alt testler ise mekan kavrama yeteneğini tespit eder. • Bireyin kendi kendine yanıtlayabileceği, grup olarak da tatbik edilebilen uygulaması kolay bir testtir. Testin kullanımı için özel bir eğitim gerekmez. Her alt testtin yanıtlanması farklı farklıdır.

23. Her alt testtin yanıtlanması farklı farklıdır. Bireyden, • “çizgi” bölümünde labirenti andıran şeklin açık yerlerinden geçerek çıkışa varması; • “noktalama” bölümünde her dairenin içine mümkün mertebede hızlı bir şekilde 3’er nokta konması; • “noktalama (vurma)” bölümünde her dairenin içine bir nokta koyması; • “kopyalama” bölümünde şekilleri kopyalaması; • “yerleştirme” bölümünde büyük karedeki harflerden küçük karelerdeki noktalara karşılık olan harfleri yazması; • “tuğla” bölümünde üst üste dizilmiş tuğlalardan oluşan şekil üzerinde işareti olan tuğlaların kaç tuğla ile temas ettiğini bulması; • “takip etme” bölümünde ise 9 ayrı kutudan çıkan çizgileri gözü ile takip ederek her çizginin bitiş noktasını bulması istenir. Macquarrie Mekanik YetenekTesti

24. Mekanik Testi (Le Test Mecanique) • Bu test, mekanik olaylara ilişkin bilgiyi, cisimleri göz önüne getirebilme kapasitesini, algılama hızını, mekanik ilişkileri anlama ve kavrama yeteneğini ölçmeye yöneliktir. • P. Rennes tarafından geliştirilmiş bu testle bireylerin, mekanik problemleri çözmede pratik zekalarını kullanma düzeyi ölçülmektedir. • Kağıt-kalem testi şeklindedir ve grup olarak uygulanabilir. 20 dakika süren 37 maddesi olan bir testtir. Hangi koşucu dönemeci almak için daha hızlı koşmak zorundadır? Yanda, birbiriyle bağlantılı dört çark görülmektedir. En hızlı dönen çark hangisidir?

25. Bennett Mekanik Kavrama Testi (Bennett Mechanical Comprehension Test) • G. K. Bennett’in geliştirdiği bu test mekaniksel ilişkilerin yanı sıra pratik durumlardaki fizik kanunlarını anlamayı ölçer. • 30 dakika sürer ve güvenirlik oranı 0. 80 civarındadır. Hangi yük en az güçle kaldırılır? a) A b) B c) her ikisi de aynı gücü gerektirir

26. Purdue Mekanik Uyum Testi (Purdue Mechanical Adaptability Test) • C. H. Lawshe ve Joseph Tiffin tarafından geliştirilmiş test, 13-19 yaşındaki gençler ile yetişkinlerin mekanik ilgi ve yeteneklerini ölçmek üzere tasarlanmıştır. Genel marangozluk işlerinde kullanılan en uygun çekiç hangisidir?

27. BÜRO İŞLERİ YETENEKLERİ ÖLÇEN TESTLER

28. BÜRO İŞLERİ YETENEKLERİ (CLERICAL ABILITIES) Bu yetenek, genel zeka ile algısal motor yeteneğinin bir kombinasyonudur. • El becerisi (büro malzemeleri) • Benzerlik ve farklılıkları algılama hızı ve doğruluğu • Sözel ve sayısal zeka • İndeksleme • Tasnif etme • Düzenleme • Kayda geçirme • İnceleme & denetimcilik • Kağıt-kalem işleri

29. Minnesota Büro İşleri Testi (Minnesota Clerical Test) • Büro işlerinde süratli ve doğru iş yapma yeteneğini ölçen test, D. M. Andrew& D. G. Paterson tarafından geliştirilmiştir. Yazman, müfettiş ile hızlı algılama ve sembolleri ustalıkla yönetmeyi gerekli kılan diğer benzeri mesleklere personel seçiminde sıklıkla kullanılır. İki alt testten oluşur: • Sayı benzerliği(number comparison):bireyden-her biri 3 ile 12 rakamdan oluşan–200 çift sayının gözden geçirilmesi istenir. Eğer iki sayı çifti birbirine eşitse, iki sayının arasındaki boşluğa “” işareti konur • İsim benzerliği (name comparison). İsim benzerliği karşılaştırmasında da aynı mantık yürütülür ve yine 200 isim çifti verilir. • Alt testlerden ilkine 7, ikincisine 8 dakika süre verilir. Puanlama her ne kadar doğru cevap üzerinden yapılsa da, değerlendirmede “hız” çok önem taşımaktadır. • Nitekim, dikkatli iş görenler her zaman başarılı olamayabilir. Çünkü hatadan kaçınmak için soruları çok yavaş cevaplandırıp zaman sıkıntısı yaşayabilir.

30. Örnek Soru: 2 sayı ve iki isim çiftlerinden aynı olanı işaretleyin. 79542…………..7952 5794367…………5794367 Los Angeles Times……….. Los Angeles Times John C. Linder ……. John C. Lender

31. Ofis Yetenekleri Testi (OST Office Skills Test) • 11 boyutu içeren ve uygulanması kolay bir testtir. Katipler, daktilo veya bilgisayar kullananlar, sekreter ve stenograflar ile kütüphane görevlilerinin seçiminde kullanılabilir. Alt boyutlar: • Kontrol etme, denetleme (Checking) –isimleri ve sayıları doğru bir şekilde kontrol etme yeteneği. Aşağıda sayısal verileri kontrol etme testinden bir örnek görüyorsunuz

32. Aşağıda Sözel verileri kontrol etme testinden bir örnek görüyorsunuz. Burada yapılması gereken, bir makalenin el yazısı ile yazılmış referans listesini, “daktilo edilmiş kopyası” ile kontrol etmek, hata varsa yuvarlak içine almaktır. References Buxted J.R. (1984) Finding your feet: New approaches ot ambulatory therapy.  American Journal of Ambulance Medicine, 4, 6, 31-42. Papandreus A. A. and Lee Wu C. (1985) Pain and Training. British Journal of Sport Psychology, 2, 2,256-282. Williams B. (1981) Metatarsal distress: The perils of overtraining.  Sporting medicine, 4, 1, 92-98. Ofis Yetenekleri Testi

33. Kodlama (Coding) – yanlışsız bir şekilde anlaşılır kodlar kullanabilme yeteneği • Doldurma (Filing) – farklı çeşitte doldurma sistemine sahip dosyalara bilgileri doğru bir şekilde girebilme yeteneği. • Form doldurma - bir bütün olarak verilmiş bilgileri bir forma doğru bir şekilde kaydetme yeteneği. • İmla ve gramer hatalarını bulma – dilin doğru kullanımının sınanması 6.Sayısal yetenek–tüm sayılarla (kesirli, ondalıklı, yüzdelikli) toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemlerini doğru yapabilme yeteneği Ofis Yetenekleri Testi

34. Bu örnekte imla ve gramer hatalarını bulmanız ve bu hatalarla ilgili olarak açıklama yapmanız istenmektedir. Testin süresi 8 dakikadır. Ofis Yetenekleri Testi

35. Ağızdan verilmiş talimatları not edebilme (Oral Directions) – bir kayıt cihazından dinletilen bir sunumu not edebilme ve ilgili soruları bu not yardımıyla yanıtlayabilme yeteneği • Noktalama işaretlerini doğru kullanma– uygun noktalama işaretlerini kullanabilme ve büyük küçük harf ayrımını doğru yapabilme yeteneği • Okuduğunu anlama (ReadingComprehension) –yazılı talimatları anlama yeteneği • Kelimeleri harf harf söyleme (Spelling) – ofis ortamında karşılaşılabilecek kelimelerin harflerini düzgün bir sırayla söyleme yeteneği. • Kelime hazinesi– ofis iletişiminde kullanılacak sözcükleri anlama yeteneği Ofis Yetenekleri Testi

37. PSİKOMOTOR YETENEKLERİN ÖLÇÜLMESİNDE KULLANILAN ÖLÇÜM ARAÇLARI

38. PSİKOMOTOR YETENEKLER • Zihin –kas işbirliğini gerektiren yeteneklerdir. • Zihnin kaslara hükmedebilme gücü

39. Verilen görevin niteliğine göre bazı işlerde kasların, diğer bazı işlerde ise zihnin işlevselliği daha önemli olabilir. • Basit işler daha fazla kas, daha az zihinsel faaliyet gerektirirken karmaşık nitelikli görevlerde bunun tersi geçerlidir. Psikomotor yetenekler

40. PSİKOMOTOR YETENEKLERİ ÜÇ GRUPTA İNCELEMEK MÜMKÜNDÜR

41. Statik güç (static strenght) Dinamik güç (dynamic strenght) Bedensel güç (trunk strenght) Uzanma esnekliği (extent flexibility) Dinamik esneklik (dynamic flexibility) Güçlü vücut dengesi (gross body equilibrum) Güçlü vücut koordinasyonu (gross body coordination) Dayanıklılık (stamina) 1.Fiziksel Yetenekler

42. Reaksiyon Zamanı (reaction time):Tek bir uyarana doğru ve çok hızlı bir şekilde davranımda bulunabilme yetisidir. Seçimli reaksiyon zamanı (choice reaction time):Birden fazla uyarana doğru tepkiyi verebilme yetisidir. Bilek/parmak hızı (wrist-finger speed):Bu yeti, parmakların ve ellerin hafif vuruş (tapping) ile bileklerin dönme hareketini kapsar 2. Manipulatif yetenekler

43. El becerisi (manual dexterity):Tek eli veya her iki eli kolla beraber ustalıkla, koordineli bir şekilde hareket ettirebilme yetisidir. Alet kullanımı, büyük parçaların toplanması, paketleme gibi işlerde aranan bir özelliktir. El becerisi bir ölçüde parmak becerisine de bağlıdır. Ancak yetenekte, parmaklardan ayrı olarak bileğini ve avuç içini kullanma mahareti de bulunmaktadır. Bu yeteneğin ölçüldüğü testlerde adaydan, belli büyüklükteki blok parçaların makineden sökülmesi, dağıtılması ve tekrar yerine takılması istenir. Kol Becerisi :kol hareketleri ve kolun kullanılma yeteneği ile alakalıdır. Bu yeteneği ölçmek için adaydan, genellikle büyük parçaları kaldırması, taşıması ve kol hareketleriyle bir başka yere yerleştirmesi istenir. Kol/bacak hareket hızı (speed of limb movement): Hızlı hareket edebilme yetisidir. Manipulatif yetenekler

44. Parmak becerisi (finger dexterity):Parmakları kullanarak küçük nesneleri kavrama, işleme, kontrollü değişimlerini yapabilme yeteneğidir. Elektrik devrelerini kurma, küçük parçaları ünitelerle birleştirme, saat yapma gibi işlerde parmakların koordineli kullanımı büyük önem taşır. Bu yeteneği ölçmek için bireyden küçük çivileri özel olarak hazırlanmış deliklere sokması istenir. Başka örneklerde belirli somunları çeşitli büyüklüklerdeki cıvatalara takma da söz konusu olabilir. İki Elin Koordinasyonu: Bu yetenek, yavaş fakat daha karmaşık hareketlerin yapılmasını gerektirir. Bir el sağ-sol hareketleri kontrol ederken, diğer el ileri-geri hareketleri kontrol eder. Her iki el hedefe ulaşmak için aday kimi zaman eş zamanlı kimi zamanda değişik hızlarda çalışmak zorundadır. 2. Manipulatif yetenekler

45. El-Kol ve Ayak Koordinasyonu: Genellikle motorlu araç sürücüleri için ölçümlenir. Bu yeteneği ölçmek için bireye seri olarak çeşitli uyarıcılar gönderilir. Bu uyarımların niteliğine göre el-kol veya ayağıyla tepkide bulunması istenir. Puanlar bazen tepki zamanına göre, bazen de hata sayısına göre belirlenir. Hız Kontrolü (rate control): Sürekli hareket eden bir obje veya hedefin, hızını ve yönünü iyi tespit edip, doğru zamanda, ilerisini düşünerek motor uygulamalar yapabilme yetisidir. Takip ve önceden seziş gerektiren işlerde oldukça gerekli bir özelliktir. 2. Manipulatif yetenekler

46. Nişan alma (aiming):Çember içine ufak noktalara vidaları ustalıkla yerleştirme yetisini içerir. Araştırmalar ateşli silahlar nişancılığıyla kımıldamazlık yeteneği arasında yüksek korelasyon olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca bu yetenekten radyo parçaları montajı, daktilo yazımı, telefon operatörlüğü, paketleme ve motor sökme işlerinde yararlanılır El-kol durağanlığı (arm-hand steadiness):Güç ve hızın minimal olduğu durumlarda ellere ve kollara isabetli ve durağan pozisyonlar verebilme yetisidir. İplik geçirme, film şeridini projeksiyon makinesine takma, nişancılık gibi işlerde oldukça önemli bir yetidir. Kol kımıldamazlığı (titrememesi) testlerinde birey küçük bir metal çubuğu kıvrımlı dar bir yolda her iki tarafa değmeyecek şekilde hareket ettirmek zorundadır. Metal çubuk her iki taraftan birine değdiğinde elektronik bağlantılı araç hata yazar. 2. Manipulatif yetenekler

47. Manipulatif psikomotor yeteneklerin ölçülmesinde kullanılan ölçüm araçları

48. PRG- REAKSİYON ZAMANI TESTİ • İş görenlerin çalışma esnasında gerekli tepkiyi verememeleri veya gecikmeleri iş kazalarının nedeni olabilir. • Basılması gereken bir düğmeye veya pedala olması gereken zamanda basamama, otomatik bir makinenin altına işlenecek parçayı zamanında koyamama istenmeyen iş kazalarını doğurabilir. ALT TESTLERİ: • BASİT REAKSİYON ZAMANI TESTİ • KARMAŞIK REAKSİYON ZAMANI TESTİ

49. PRG- BASİT REAKSİYON ZAMANI TESTİ • Bu testler kol hareketlerinin hızını, bilek ve parmak hareketlerinin tepki zamanını ölçer. • Söz konusu bu yeteneklerin ölçümünde bireye karşısında gördüğü bir ışığa veya duyduğu bir sese mümkün olduğunca hızlı bir biçimde tepkide bulunması söylenir. • Birey tepki düğmesine bastığında arada geçen zaman, ne kadar bir sürede karşılık verdiğini gösterir. • Genelde uyarıcı işaretler düzensiz aralıklarla gönderilir. • Bu yetenekten otomobil kullanma ve benzeri işlerde yararlanılır. Hızlı tepki gösterme, doğru tepki gösterme yeteneğinden farklıdır. • Doğru tepki göstermede ayrımsal tepki zamanı önemlidir. Tepki hızı çok iyi öğrenilmiş rutin görevlerde önemlidir. Bu cihazla, reaksiyon zamanının mili-saniyeler bazında ölçülebilmesi mümkündür.

50. PRG- KARMAŞIK REAKSİYON ZAMANI TESTİ • Reaktif stres toleransını, dikkat bozukluklarını ve hızla değişen sürekli görsel ve işitsel uyaranlar karşısındaki reaksiyon hızını ölçen bir testtir. • Tehlikeli bir durumdailk adım vaktinde fark etmektir-İşaretler • İkinci olarak, anormal durum fark edildiğinde, hızla uygun reaksiyonun verilmesi gerekir -Direkt Işıklar • Üçüncü olarak, tepki kendini her duruma adapte etmelidir-Ters Işıklar