90 likes | 346 Views
Genetics 2. Ailléilí. F oirmeacha éagsúla den ghéin (= tréith chéanna ) chéanna . M.s. tá géin ann a thugann an cód do dhath na súl , is féidir foirmeacha éagsúla den ghéin seo a bheith ann a thabharfaidh an cód do dhath donn , dath gorm & srl .
E N D
Ailléilí • Foirmeachaéagsúla den ghéin (=tréithchéanna)chéanna. • M.s.tágéinann a thugann an cód do dhathnasúl, is féidirfoirmeachaéagsúla den ghéinseo a bheithann a thabharfaidh an cód do dhathdonn, dathgorm& srl. * Tugtarailléilíarnafoirmeachaéagsúlaseo.
núicléas StruchtúrCrómasóim • Snáth de DNA • déanta as 60% próitéin (hiostón) &40% DNA. • De ghnáth 2 cóip de gach géin sa crómasóim i láthair crómasóm crómaitin Hiostóin (próitéiníeagrúcháin) Héilics DNA
Crómasóim • Bíonndháthacarcrómasóim le fáilsa chill. Deirtear go mbíonnnacealla seodioplóideach. • Dágcuirfí an dáthacarcrómasómseo araghaidh ó gachtuiste go dtían páistebheadh an t-ábharoidhreachtaagdúblú ó ghlúin go glúin. • Mar seo: faightearcrómasómamháin ins nagaiméití. Deirteargo bhfuilnaceallaseo, le crómasómamháin, haplóideach.
Cromasóim Dioplóideach: (2n) Cillinabhfuiltacardúbailtecrómasóim. = gachceallseachasna ____________ Haplóideach (n):Cillinabhfuiltacarsingilcrómasóim, na ta-on chealla mar seona : ____________
Géinte/ Ailléilí: Géin-cuidbídeach/códsaDNA a léirionn TRÉITH AMHÁIN (prótéinamháin) i orgánaigh. Bíonn2 foirmeachado géinceannaagainn le haghaidh GACH tréith. Ceann ó n-athair, ceann ó mháthair Ailléilí= an ainmataagainn do na 2 cinnáílgéinteceanna.
Téarmaí: Géin-píosade crómasóm a rialaíonntréithfaoileith. Ailléil– Foirméagsúla don géincéanna (faighteariad san áitcéannaarcrómasómcosúla – locas) Ceannasach- Cuireannsécosc a oibriúailléilcúlaitheach. Bíonn a éifeacht le feiceáilmátásé i láthairuairamháinnó 2 uair. Cúlaitheach– Cuireannailléilceannasachisteach air an géinseo. Níbhíonn an éifeachtag an ailléil ach amháinnuairatásé i láthairfaoidhó.
Géinitíopaí - nagéin as a bhfuilorgánachdéantai.enagéinatá i láthair i orgánach. Féinitíopaí – Cuma, cruth an orgánach. Éifeachtfisiceachdéanta de bharrimoibriú an géinitíopaí leis an timpeallacht. Homaisigeach – 2 ailléil mar an gcéanna (CeannasachnóCúlaitheach) Heitreaisigeach - 2 ailléiléagsúil
Mendelian Traits in Humans Dominant Recessive Hazel or green eyes Blue or grey eyes Freckles No freckles Dimples No dimples Normal chin Receding chin Broad nose Narrow nose Abundant body hair Little body hair Broad lips Thin lips High blood pressure Normal blood pressure Webbed fingers Normal fingers Dwarfism Normal growth Migraine Normal A blood type O B blood type O Rh factor (+) No factor (Rh -) Dimples No dimples Free earlobes Attached earlobes Baldness (male) Not bald Roll tongue Can not roll tongue