30. október 2008 Laufey Elísabet Gissurardóttir Ráðgjaþroskaþjálfi

1. 30. október 2008Laufey Elísabet GissurardóttirRáðgjaþroskaþjálfi Hugmyndafræði og vinnubrögð

2. 1935 Lög um almannatryggingar 1967 Lög um fávitastofnun ríkisins 1979 Lög um aðstoð við þroskahefta 1992 Lög um málefni fatlaðra Hvað segir sagan okkurViðhorf og hugmyndafræði birtast í lögum og reglum samfélagsins

3. 1960 – 1970 Tími mikilla umróta í vestrænum þjóðfélögum. Kenningar um ,,Normaliseringu/aðögunarstefnu” verða til. 1970 – 1980 Farið að rýna í innra starf altækra stofnana og reynt að ,,laga” þær. Aðlögunarstefnan, ” og ,,samskipan” verða áberandi. Hugmyndafræði í málefnum fatlaðra

4. 1980 – 1990 Altækar stofnanir þarf að leggja niður Samskipan viðkennd (búseta, leikskólar vinnustaðir) Kenningar um ,,Gildis-aukandi félagslegt hlutverk” (GFH) verða áberandi. 1990 – 20?? Viðhorf til fatlað fólks breytast Fatlað fólk fer í auknu mæli að móta hugmyndafræðina og hafa áhrif á eigið líf. Fötlun fer að fá nýja skilgreiningu meðal fræðimanna og almennings. Samfélag án aðgreiningar, tryggt aðgengi og full samfélagsleg þátttaka á eigin forsendum Hugmyndafræði í málefnum fatlaðra

5. Byggir á mannúð og jafnrétti Fjallar um lífsskilyrði fatlaðs fólks Beinir athygli að manneskjunni Einstaklingsmiðuð þjónusta Aðlögunarstefnan,,Að allir fatlaðir búi við sambærileg lífsskilyrði og almennt gerast í samfélaginu”

6. ,,Eðlilegir” lífshættir Vakna til verkefna, vinnuvika, helgar, frístundaiðkun, hátíðir, orlof. Allir þurfa andlega og líkamlega næringu, hvatningu og tilbreytingu. Samskipan = samfélagsleg þátttaka á eigin forsendum Grundvallaraþættir aðlögunarstefnunnar

7. Gildisaukandi félagslegt hlutverk Almenningur • Jaðarhópar • Fatlaðir • Fátækir • Aldraðir • Nýbúar • Velmetið fólk • Stjórnendur • Ríkir • Embættisfólk

8. Góður efnahagur, velgengni, færni Góð heilsa Æska og útlitsfegurð Margir valmöguleikar Virðing Hverra manna þú ert Þættir sem einkenna samfélagslega velmetið fólk

9. Fólk sem býr við líkamlegar/andlegar skerðingar Fólk sem býr við samfélagslegar skerðingar Fátækt fólk, minnihlutahópar, Fólk sem hefur útlit og/eða hegðar sér utan ,,viðurkenndra” marka Fólk sem er í áhættuhópi með að dæmast á jaðar samfélagsins

10. Staðsetning þjónustuúrræða Vanmetnir hópar hlið við hlið Skipulag og útlit þjónustuúrræða Stofnanaleg hús, kjarnar, vinna og heimili í sama húsi Þjónustuúrræði fá sérstök nöfn Sólheimar, Sólborg, Sunnuhlíð Þættir sem stuðla að ,,útskúfun” fólks frá samfélaginu.

11. ,, Að nota beri allar hugsanlegar aðferðir sem samfélagið hefur yfir að ráða til að ýta undir það, að fólk sem dæmt hefur verið á jaðar samfélagsins fái eins jákvæð hlutverk og ímyndir og unnt er í samfélaginu.” Boðskapur hugmyndafræði Wolfensberger

12. Hugmyndarfræði um normaliseringu og tekur mið af útfærslu Wolfensberger um virt og vel metin hlutverk Notendastýrðri þjónustu (brukermedvirkning) þar sem þjónustunotandinn hefur áhrif á þjónustuna sem hann fær Hugmyndarfræði

13. Styrkja jákvæða persónulega færni einstaklingsins og ímynda í samfélaginu Það að vera velmetinn felur í sér að taka þátt í einhverju sem er talið jákvætt og eftirsóknavert. Fötlunin væri ekki vandamálið heldur viðhorf safélagsins Hugmyndir ganga út á að nýta almena þjónustu og tilboð í samfélaginu Wolfengsberger

14. Læknisfræðilegur skilningur - Skerðing er fötlun Breska félagslega líkanið um fötlun -Skerðing er líffræðileg - Fötlun félagsleg Í hnotskurn

15. Valdefling og sjálfræði Að ráða eigin lífi

16. Lífsgæði Borgaraleg réttindi Mannréttindi Grundvallarbreytingar á viðhorfum og uppbyggingu stoðþjónustu Valdefling snýst m.a. um

17. Valdefling er m.a. talin felast í Því að fólk fái sjálft að skilgreina - hver/hvað það er - líf sitt, langanir, aðstæður og þarfir Sjálfsákvörðunarrétti Að hafa vald til að taka ákvarðanir um eigið líf óháð því hvað hentar þjónustustofnunum Fullum mannréttindum og almennum lífsgæðum Valdefling

18. Lyklavöld og læstir staðir Ýmis ,,forréttindi” Val að sjónvarps og útvarpsrás Hvert skal fara? Hvernig verður kvöldið? Hvern hitti ég, við hvern á ég samskipti? Hvað er í matinn? Hvert fer ég í sumarfrí? Hver ræður heima hjá mér?Hver ræður í vinnunni minni?

19. Að tala upphátt, segja það sem manni finnst Að standa vörð um rétt þinn, þekkja rétt sinn Að velja á milli hluta Hafa val Að vera sjálfstæður Búa ekki við forræðishyggju Að taka ábyrgð á sjálfum sér Valdefling felur í sér

20. Hvernig stuðla ég að valdeflingu þeirra sem ég starfa fyrir?

21. Samskipti snúast ekki eingöngu um orðanotkun heldur einnig hegðun í ólíkum aðstæðum Neikvæð viðhorf eða fordómar eru oft á tíðum byggðir á þekkingarleysi Rannsóknir hafa sýnt fram á að með aukinni menntun og fræðslu breytist viðhorf til fólks með fötlun Virðing og samskipti

22. Hvernig vil ég láta koma fram við mig sem fullorðna manneskju? Hvernig vil ég að sé talað til mín? Hvernig vil ég að talað sé um mig? Hvað vil ég að aðrir viti um mig og mín einkamál? Virðing og samskipti

23. Umhverfi sendir ákveðin skilaboð um stöðu fólks í samfélaginu Mikilvægt að gera umhverfið aðlaðandi sem hæfir velmetnu fólki Virðing og umhverfi

24. Lagaleg aðkoma Mannréttinda yfirlýsing sameinuðu þjóðanna Lögræðislögin Lög um málefni fatlaðra Siðferðileg aðkoma Sjálfræði Velferð Sjálfsákvörðunarréttur

25. Takk fyrir