Dane INFORMAC YJNE

2. Dane INFORMACYJNE • Nazwa szkoły: Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Jabłonowie Pomorskim • ID grupy: 96/47_MP_G1 • Kompetencja: Matematyka i przyroda • Temat projektowy: Czy wiem, co jem? • Semestr/rok szkolny: I / 2010/2011

3. AnkietaCzy wiesz co jesz? • W naszym gimnazjum postanowiliśmy przeprowadzić ankietę mówiącą o odżywianiu. Na jej podstawie chcieliśmy dowiedzieć się, czy nasi rówieśnicy odżywiają się prawidłowo, czy też spożywają nadmiernie niezdrowe jedzenie. • Według nas większość osób uczęszczających do naszej szkoły odżywia się nieprawidłowo. Teraz sprawdzimy, jaką nowinę przyniosą wyniki ankiet.

4. Wyniki ankiety • Na pytanie "Czy odżywisz się prawidłowo?" odpowiedź "TAK" zaznaczyło 60% ankietowanych osób. Można z tego wywnioskować, że wszystkie te osoby nie są świadome czym jest "PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE", gdyż 70% gimnazjalistów spożywa bardzo często niezdrową żywność i sięga po nią częściej, niż po owoce, czy inne zdrowe posiłki.

5. Wyniki ankiety

6. Wyniki ankiety Ankieta wykazała, że uczniowie odżywiają się nieprawidłowo, co potwierdziło nasze założenie. Niestety nie wprawia nas to w żadną radość, gdyż wciąż jeszcze mieliśmy nadzieję w naszych kolegów.

7. Choroby spowodowane złym odŻywianiem

8. Zgaga • Nieprzyjemne uczucie pieczenia w żołądku lub przełyku zazwyczaj występuje po przejedzeniu, spożyciu zbyt tłustych potraw, często także ostro doprawionych lub nadmiernie bogatych w węglowodany, palący ból lub dyskomfort promieniujący w kierunku ust.. • Zgaga nasila się po: • ciężkostrawnym posiłku, • nadmiernym wysiłku fizycznym, • zmianie pozycji ciała, • w trakcie prac wymagających schylania się.

9. Wymioty • Wymioty – gwałtowny wyrzut treści pokarmowej na zewnątrz z żołądka (bądź z żołądka i jelit) poprzez przełyk i jamę ustną, w wyniku silnych skurczów mięśni brzucha, przepony oraz klatki piersiowej. Często nudności poprzedzają lub towarzyszą wymiotom.

10. Biegunka • Biegunka to objaw kliniczny polegający na znacznym zwiększeniu liczby wypróżnień w ciągu doby, lub zmianą konsystencji stolca na płynną lub półpłynną. Biegunką określa się również stan, gdy nawet jednorazowo w stolcu pojawia się treść patologiczna, taka jak śluz, ropa lub krew. Biegunce towarzyszy wzmożona perystaltyka jelit i często kurczowe bóle brzucha. Stan chorobowy trwający do 10 dni określany jest jako biegunka ostra, natomiast utrzymywanie się objawów chorobowych ponad 10 dni nosi nazwę biegunki przewlekłej. W krajach Trzeciego Świata biegunka jest główną przyczyną śmierci niemowląt, zabijając ponad 1,5 miliona dzieci rocznie.

11. Warto zdrowo się odżywiać , aby zapobiegać chorobom

12. Bulimia • Bulimia (żarłoczność psychiczna– zaburzenie odżywiania charakteryzujące się napadami objadania się, po których występują zachowania kompensacyjne. Do najczęstszych zachowań należą: wywoływanie wymiotów, głodówki, użycie środków przeczyszczających, wykonywanie lewatyw, nadmierne ćwiczenia fizyczne

13. Anoreksja Jadłowstręt psychiczny – zaburzenie odżywiania się, polegające na celowej utracie wagi wywołanej i podtrzymywanej przez osobę chorą. Obraz własnego ciała jest zaburzony; występują objawy dysmorfofobii. Lęk przybiera postać uporczywej idei nadwartościowej, w związku z czym pacjent wyznacza sobie niski limit wagi. Dotyczy przeważnie (90–95% chorych) dziewcząt i kobiet między 14 a 20 r.ż. Po raz pierwszy opisał tę chorobę w połowie XIX wieku E. Lasčgue i W. Gull.

14. ________ ________ - Białka - Tłuszcze - Węglowodany - składniki odżywcze- Witaminy - Składniki mineralne - Woda - Kwasy organiczne

15. Substancje w pożywieniu • Substancje te powinny być zawarte w surowcach lub dodane w procesie technologicznym, w celu uzyskania pełnowartościowego wyrobu gotowego, będącego produktem gotowym.Rola, jaką spełnia pokarm - Zaopatruje organizm w składniki potrzebne do budowy i odbudowy komórek i tkanek nowych oraz zastępowania i odbudowy komórek uszkodzonych.

16. Produkty spożywcze • Produkty spożywcze dostarczające podstawowe składniki pokarmowe: Mięso ,Jaja BUDULCOWE • Ryby (białka)DróbMlekoNasiona roślin strączkowych słodycze Margaryna (tłuszcze)MasłoTranŚwieże owoce REGULUJĄCEŚwieże warzywa (witaminy) Prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka zależy w dużej mierze od ilościowego i jakościowego składu pożywienia.

17. Witaminy Znaczenie witamin dla zdrowia człowieka odkryto dopiero w XX wieku. Są to związki organiczne, które nie są wytwarzane w ciele człowieka, a bez których człowiek nie może żyć.Witaminy muszą być dostarczane do organizmu razem z pokarmem i pełnia rolę wspomagającą dla procesów przemiany materii, poprawiają działanie enzymów i białek katalizujących Źródłem witamin są owoce, warzywa, mięso i ryby. Związki te są najlepiej przyswajalne w postaci naturalnej.

18. Podział witamin Witaminy rozpuszczalne w wodzie- witamin B, C, PP, H. Nadmiar tych witamin jest usuwany z moczem, więc muszą być uzupełniane na bieżąco. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – witamina A, D, E, K. Witamin te pełnia bardzo ważną rolę w regeneracji błony komórkowej lecz ich nadmiar może być szkodliwy

20. Witamina D • Witamina D, podobnie jak pozostałe witaminy, pełni bardzo ważną rolę. Pobudza wchłanianie wapnia i fosforu, a także zapobiega nadmiernemu wydalaniu tych pierwiastków z moczem.Została uzyskana z tranu.Jest on przede wszystkim budulcem naszych kości i zębów, które zawierają wapń w dwóch postaciach: związanej na stałe, a także "wymiennej".

21. Witamina C • Po co organizmowi tak dużo witaminy C, kiedy łapie nas przeziębienia? Witamina C jest potrzebna do produkcji kolagenu – białka, które tworzy pod nabłonkiem dodatkową warstwę utrudniającą przedostawanie się wirusów do organizmu.Witamina ta pełni funkcję wspierania białych ciałek krwi. Jest niezbędna do produkcji limfocytów. Limfocyty niszczą zainfekowane Komórki,odich sprawności zależy jak szybko .

22. Białka • Białka to związki wielkocząsteczkowe, które składają się z aminokwasów połączonych ze sobą wiązaniami peptydowymi . W skład białek wchodzą pier- wiastki:C,H,O, N,S a także P, Mg, Cr, Fe i inne • Białka pełnią funkcję budulcową. Źródłem białek jest np: mleko, mięso, jaja, soja, fasola czy ser np. parmezan zawiera aż ok 40% białek.

23. Cukry • Cukry zwane też węglowodanami lub sacharydami, składają się z węgla, wodoru i tlenu. • Wzór ogólny na cukry CnH2mOm • Podział cukrów proste złożone monosacharydy glukoza disacharydy polisacharydy sacharoza skrobia

24. Tłuszcze • Tłuszcze wstępują w przyrodzie w stanie naturalnym: w organizmach zwierzęcych (słonina, łój, tran) i roślinnych (rzepak, oliwki, słonecznik, len). • Są to estry wyższych kwasów tłuszczowych i glicerolu. • Związki te pełnią funkcję energetyczną.

25. Podział tłuszczów • Ze względu na pochodzenie: zwierzęce( słonina) i roślinne(olej) • Ze względu na stan skupienia: stałe (słonina) i ciekłe( tran, olej, oliwa) • Ze względu na budowę cząsteczki: nasycone (tristearynian glicerolu) i nienasycone (trioleinian glicerolu)

26. Oprócz podstawowych składników żywność w dzisiejszych czasach zawiera wiele innych związków chemicznych. Czy wiesz, że ….. • Przeciętny Polak spożywa w ciągu roku ok. 2 kg środków chemicznych zawartych w żywności • Produkty spożywcze naszpikowane są konserwantami, aromatami, substancjami słodzącymi i różnymi innymi chemikaliami • CHEMICZNE ULEPSZACZE SĄ WSZEDZIĘ! MA TO NIEBAGATELNY WPŁYW NA NASZE ZDROWIE

27. Dlaczego? Po co chemia w żywności? • Po to, aby produkty wyglądały przez najbliższe miesiące jak świeże, co nie znaczy, że tak zawsze jest!!! • Po to, aby produkty wyglądały przez najbliższe miesiące jak świeże, co nie znaczy, że tak jest!!! • Po to, aby produkty wyglądały przez najbliższe miesiące jak świeże, co nie znaczy, że tak jest!!!

28. Przykłady produktów zawierających chemikalia • LODY - smakosze lodów z pewnością nie zdają sobie sprawy, jakie substancje chemiczne dodawane są do ich ulubionego smakołyku, gdyż producenci lodów nie muszą podawać składników i dodatków używanych do ich produkcji.Rezultatem tego jest nafaszerowany substancjami chemicznymi wyrób. W skład lodów mogą wchodzić następujące substancje:

29. glikol dwuetylenowy – składnik płynów niezamarzających i rozpuszczalników do farb, stosowany w lodach jako substancja emulgująca, • aldehyd C-17 – w przemyśle używany do produkcji barwników anilinowych, mas plastycznych i gumy, lodom nadaje smak wiśniowy • piperonal – środek stosowany do zabijania wszy, lodom nadaje smak i zapach wanilii,

30. A co z chlebem? • Większość piekarzy stosuje do produkcji chleba tzw. polepszacze. Są to substancje dodawane do ciasta, które skracają proces produkcji i polepszają wygląd pieczywa. • Piekarze mają do dyspozycji wiele substancji. Niektóre produkowane są z gipsu, mydła, a nawet świńskiej szczeciny. Piekarz nie musi czekać aż ciasto wyrośnie, może je wsadzić do pieca po kilkunastu minutach od rozczynienia, a pieczywo będzie puszyste i rumiane. Chleb, który na drugi dzień jest czerstwy i bez smaku, bez wątpienia zawiera "polepszacze”.

31. A co z chlebem? • Pieczywo wypiekane tradycyjnymi metodami zachowuje świeżość przez kilka dni i nie jest jak z waty. Oczywiście, spożywanie ulepszonego pieczywa nie jest obojętne dla zdrowia. Substancje zawarte w polepszaczach mają niekorzystny wpływ na żołądek i jelita. Niszczą błonę śluzową układu pokarmowego i mogą osadzać się na ściankach naczyń krwionośnych.

32. Najczęściej spotykane konserwanty o szkodliwym działaniu • E-200-jest to tak zwany utwardzacz, używa się go do zagęszczania masy serowej, marmolady, lub do utwardzania margaryny. Wywołuje najczęściej reakcje alergiczne. • E-211-beznoesan sodu-dodawany do napojów na przykład.: Coca-Cola, Pepsi. Powoduje silne reakcje alergiczne/uczulające. • E-230-237-środki chemiczne używane przy zabezpieczeniu owoców cytrusowych podczas transportu. Owoce są spryskiwane substancją chemiczną, która zabezpiecza je przed zepsuciem. Powoduje silne zatrucia pokarmowe, uczulenia

33. Najczęściej spotykane konserwanty o szkodliwym działaniu • E-249-250-azotyn sodu i azotyn potasu. Stosowane są do peklowania wędlin. Zabezpieczają wędliny przed bakteriami wywołującymi jad kiełbasiany. Z jednej strony chronią nasz organizm przed zatruciem, ale mają też szkodliwy wpływ na nasze zdrowie. Azotyny wytwarzają rakotwórcze nitrozaminy, które powstają w wysokiej temperaturze podczas peklowania. Dlatego należy unikać podgrzewania potraw zawierających pekle, ponieważ wtedy wytwarza się spora ilość takich substancji rakotwórczych.

34. Czy jest więc jakiś plus z dodawania konserwantów? Tak! Mniej szkodliwe jest spożywanie żywności zakonserwowanej( oczywiście takiej, gdzie termin ważności nie jest zbyt długi) niż spożywanie zepsutych produktów.

35. Gospodarka energetyczna organizmu człowieka

36. 1. Gospodarka energetyczna organizmu człowieka Potrzeby energetyczne to najważniejsze potrzeby żywnościowe człowieka. Jest ona potrzebna do utrzymania stałej temperatury ciała, wszystkich przemian zachodzących w organizmie a także do wykonywania pracy fizycznej. Jedynym źródłem energii dla człowieka jest energia zawarta w pożywieniu.

37. 2. Podstawowa przemiana materii Gdy człowiek znajduje się w spoczynku to w jego organizmie zachodzą podstawowe przemiany – kataboliczne i anaboliczne. Jest to podstawowa przemiana materii. U zdrowych dorosłych osób wynosi 1 kcal / 1 kg masy ciała w czasie 1 godziny, czyli dla 70 kg masy ciała 1680 kcal na dobę. Przyjmuje się, że zdrowy dorosły człowiek potrzebuje na podstawową przemianę materii 1500-1600 kcal.

38. Ponadpodstawowa przemiana materii Jeżeli człowiek nie znajduje się w stanie spoczynku lecz jest w ruchu potrzebna jest dodatkowa energia. Ponadpodstawowa przemiana materii dostarcza energię dla poruszania się, pracy fizycznej, jest też związana z warunkami bytowania.

39. Wydatki energetyczne kcal/h mężczyzny o masie 70kg • Sen 65 kcal/h • Siedzenie przy biurku 100 kcal/h • Lekkie ćwiczenia fizyczne 170 kcal/h • Powolny spacer (4 km/h) 200 kcal/h • Forsowne ćwiczenia fizyczne 290 kcal/h • Szybki marsz (6 km/h) 300 kcal/h • Bieganie (8,5 km/h) 570 kcal/h • Wchodzenie na schody 1100 kcal/h

40. Dostarczenie energii dla organizmu Doświadczalnie ustalono, że: 1 g białka dostarcza 4 kcal (16,7 kJ) 1 g tłuszczu dostarcza 9 kcal (37,7 kJ) 1 g węglowodanów dostarcza 4 kcal (16,7 kJ) 1 g czystego alkoholu dostarcza 7 kcal (29 kJ) 1 kcal = 4,18 kJ1 kJ = 0,24 kcal Znając ilość gram spożytego białka, węglowodanów i tłuszczu możemy wyznaczyć ilość energii dostarczonej dla organizmu.

41. Co to jest kaloria? • Kaloria (łac. calor – ciepło) — historyczna jednostka ciepła, obecnie gdy ciepło jest utożsamiane z energią jest pozaukładową jednostką energii (skrót cal); często używana jest jednostka wielokrotna kilokaloria (skrót kcal); 1 kcal = 1000 cal.

42. Czy wiesz ile kalorii jadasz?

43. Produkty słodkie • Nazwa produktu • 3Bit • Baton Mars • Baton MilkyWay • Baton Snickers • Baton Twix • Cukier • kcal/100g • 530kcal • 451kcal • 448kcal • 497kcal • 483kcal • 406kcal

44. Napoje • Nazwa produktu • 7UP • Coca-Cola • Jabłko-mięta • Pepsi Light • Sprite • kcal/100g • 43 kcal • 42 kcal • 39 kcal • 1 kcal • 43 kcal

45. Oczywiście wszystko co jemy jest w naszym organizmie rozdrabniane, częściowo wchłaniane i wydalane. A odbywa się to w układzie A odbywa się to w układzie pokarmowym, który składa się z następujących narządów: jama ustna gardło przełyk żołądek pokarmowym, który składa się z :

46. Narządy układu pokarmowego człowiek C.D.: Jelito cienkie • Jelito grube • Gruczoły układu pokarmowego • Dwunastnica • Jelito czcze • Jelito kręte • Wyrostek robaczkowy • Jelito ślepe (kątnica) • Okrężnica • odbytnica • Ślinianki • Wątroba • Trzustka

47. Wsystkie wymienione narządy są Bardzo ważne, ale za szczególnie intersując • Wątroba to największy gruczoł organizmu człowieka. U dorosłej osoby ważyok. 1,5-2kg. Wciągu minutyprzez wątrobę przepływa 1,5 litra krwi, w ciągu godziny ok. 100 litrów. Zwiększenie temperatury krwi przynajmniej o jeden stopień, dziesięciokrotnie zwiększa jej bakteriostatyczne właściwości. A więc kilka słów o wątrobie

48. Ważna rola wątroby • Jak wiemy wątroba odgrywa bardzo ważną rolę w procesie trawienia; produkuje żółć, która wydzielana jest do dwunastnicy. Pod wpływem wysokiego ciśnienia, agresywna żółć zalewa i uszkadza trzustkę, zwłaszcza wysepki, Langergansa, które produkują insulinę. Bardzo ważną rolą wątroby jest rozkład alkoholu, jednak przy dużej ilości i częstym spożywaniu może uszkodzić wątrobę. • Jest to jedna z przyczyn powstania cukrzycy. Z tego powodu wzrasta koncentracja żółci w pęcherzu i przewodach żółciowych dwadzieścia, a nawet i więcej razy. Krystalizacja cholesterolu, bilirubiny, produktów metabolizmu, jest przyczyną powstania kamieni żółciowych.

49. Wątroba a trawienie • Odpady przemiany materii, odkładają się w zakolach naczyń wątrobowych, doprowadzając do degradacji hepatocytów -komórek wątroby, tym samym, prowadząc do zachorowania całego układu • Zatkane naczynia krwionośne, zastoiny układu limfatycznego, niedrożność, powodują stłuszczenie, dyskenzję i marskość wątroby. Organ ten wykonuje około 500 funkcji i odgrywa jedną z najważniejszych ról w życiu człowieka.

50. Objawy chorobotwórcze wątroby: • Wątroba jest w stanie bardzo długo bezobjawowo walczyć z patologicznym obciążeniem, dlatego większość z nas nawet nie podejrzewa, że może mieć problemy z nią związane. Potrzebny jest cały szereg czynników, żeby nasz organ zaczął błagać o litość. Do objawów intoksykacji wątroby możemy zaliczyć nawet pozornie niezwiązane z nią objawy: • nadwrażliwość, • migrena, • tendencje do wysokiego ciśnienia, • osłabienie potencji u mężczyzn, • zaburzenia miesiączkowania u kobiet, • bóle stawów, zwłaszcza kolan, • rozmaite dermatologiczne zachorowania, • zimne ręce i nogi.