320 likes | 661 Views
İmmün Sistemi Baskılanmış Konak: LABORATUVAR YAKLAŞIMI. Prof. Dr.Özay Arıkan Akan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi Merkez Mikrobiyoloji Laboratuvarı. Alt solunum yolu mikrobiyolojisi. TANI ( taklitçi klinik durumlar ) ETKENİN TESPİTİ ( Klinik/radyolojik bulgular
E N D
İmmün Sistemi Baskılanmış Konak: LABORATUVAR YAKLAŞIMI Prof. Dr.Özay Arıkan Akan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi Merkez Mikrobiyoloji Laboratuvarı
Alt solunum yolu mikrobiyolojisi • TANI(taklitçi klinik durumlar) • ETKENİN TESPİTİ(Klinik/radyolojik bulgular etkene spesifik değil) • TEDAVİ BAŞARISI(atipik mikroorganizmalar, antibiyotik direnci) • EPİDEMİYOLOJİK VERİLERİN TOPLANMASI
Laboratuvar tanısı Mikrobiyolojik yaklaşım • Mikroskopi • Kültür (kan, balgam ve solunum yolu sıvıları) • Serolojik testler • Nükleik asit amplifikasyon testleri (ör. PZR)
Mikrobiyoloji Laboratuvarı • Hızlı • Güvenilir • Tekrarlanabilir • Kesintisiz hizmet.
KALİTELİ HİZMET Doğru örnek Doğru yerden Doğru teknikle Doğru zamanda Doğru miktarda • Doğru transport sistemine
Febril nötropenik hastaların en az %75’inde akciğer tutulumu saptanmakta ve bunların ancak %50’sinde mikrobiyolojik olarak etken tespit edilmektedir. Tanı sınırları
Örnek alımı zor (klinik silik, genel durum bozuk) Nötropenik ise PNL yok Flora bakterileri etken olabilir Nazlı ve dirençli bakteriler görülebilir Serolojik antikor yanıtı iyi değil İmmunbaskılanmış hastada laboratuvar tanıda problemler
Bakteri I.grup S.pneumoniae H.influenzae M.catharalis Gram negatif basiller Enterobactericeae Acinetobacter Pseudomonas aeruginosa Stenotrophomonas maltophilia S.aureus nonfermenterler Bakteri II grup. Nocardia, Legionella, M.pneumoniae Chlamydophila pneumoniae, Mycobacterium tuberculosis Nontuberküloz mikobakteriler Mantar türleri: Candida, Aspergillus, Cryptococcus, Zygomycetes grubu , Pneumocystis jirovecii Dematiaceous molds Fusarium- Scedosporium- Geothricum candidum.- Trichosporon Viral etkenler: RSV- influenza-parainfluenza Adenovirus coronavirus, metapneumovirus, Herpes virusler Parazitler: Strongloides stercoralis Toxoplasma gondii Enterocytozoon bieneusi Etkenler
ARADIĞINI BİLMEYEN BULDUĞUNU ANLAYAMAZ
İmmunsupresse hasta pnömonilerinde %15-30 pozitif Özellikle bakteriyel etyolojinin ön planda olduğu Febril nötropeni, Kalp akciğer transplantasyonları erken dönemi Kan kültürleri CollinBA, Clin Infect Dis N Am 1998
Manuel ve otomatize kan kültürü sonuçları karşılaştırılması Klinik çalışma, 1442 kan kültürü seti. %16,14 örnek pozitif Zaman(saat) Saleh, A.F. et al. 8th ECCMID 1997
İdrarda antijen • L.pneumophilaserogrup1: • Duyarlılık %70-90, özgüllük %99-100 • S.pneumoniae • duyarlılık %72-80, özgüllük %90-95 • Histoplazmozveblastomikozyöntem ELİSA
Nazofaringeal sürüntü ve aspiratlar Balgam Viral infeksiyon, M.pneumoniae ve Chlamydophilia tanılarında Solunum yolu örnekleri
Avantajları KOLAY HIZLI UCUZ Dezavantajları Balgam çıkaramama ÜSYF BULAŞI (%20-25) Bazı mo.lara yetersiz İncelemesi uzmanlarca Standart balgam incelemesiGram boyama ve Kültür • Uygun örnek- uygun transport • Red kriterleri • P. jirovecii, M. tbc ve bazı bakteriler için indüklenmiş balgam örneği • İmmunsupresse hastalarda entübe ise endotrakeal aspirat spontan yerine balgam yerine geçer.
Baughman RP et al In:Pulmonary infections in immunocompromised patients, 2009
Bronkoskopik Standart bronş lavajı BAL PSB (korunmuş fırça ile örnekleme) Nonbronkoskopik Trakeal / transtrakeal aspirasyon Kör korunmuş fırçalama Kör korunmuş bronş lavaji Teleskopik kateterle distal hava yolu aspirasyonu Biyopsi (kapalı plevra, transtorasik, torakoskopik ve torakotomik) Avantajları Distal hava yollarına ulaşır Duyarlılık ve özgüllük yüksek? Kantitatif kültürler ile tanısal standardizasyon sağlar Dezavantajları Uygulama zorluğu Pahalı Lokal anesteziklerin antibakteryel etkisi Endikasyonlar ? Tekrarlanabilirliği ? (Sınır değerlere dikkat) Komplikasyonlar Pnömoni tanısında invaziv yöntemler
İmmunokompromize hastalarda pnömoni tanısı Baughman RP et al In:Pulmonary infections in immunocompromised patients, 2009
Mycobacterium tuberculosis • Direk yayma (ARB) • Kültür: klasik:(4-8 hafta) altın standart, • Seroloji ? • PZR Balgam örnek sayısı: Ardışık 2 örnekte tanı %95 Value of examining three acid-fast bacillus sputum smears for diagnosis of pulmonary tuberculosis. J Clin Microbiol 2000; 38:4285
İnvaziv Aspergillozisde tanı • Galaktomannan antijen (serum ve BAL) • 1-3)-B-D-glukan • PZR: duyarlılık % 45-93 özgüllük %72-100 Galaktomannan • GMI >0.5 duyarlılık %100 özgüllük %97.5 • Metaanaliz: duyarlılılık %79 özgüllük %86 • Sıklık: haftada iki kez • Hasta grubu: hematolojik malignensi ve allogeneik KİT nötropenik hastalarda • BAL’dakiduyarlılık serumdanyüksek (%85-100 vs %73- 83) Wheat LJ, Walsh T. Eur J Clin Microbiol Inf Dis 2008 Klont R CID 2004
Beta glukan • Panfungal? -Zygomycosis and Cryptococcosis- • Aspergillus -Candida ayırımı yapamaz • ECIL 2010 • Maliyet • Yalancı pozitif reaksiyonlar