320 likes | 883 Views
MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923). Milli Edebiyat akımını, 1911 yılında Selanik’te çıkarılmaya başlanan ‘ Genç Kalemler ” dergisi etrafında toplanan genç sanatçılar oluşturmuştur. Yapıtlarında Türkçülük fikrinin savunuculuğunu yapmışlardır. MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ.
E N D
MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923) • Milli Edebiyat akımını, 1911 yılında Selanik’te çıkarılmaya başlanan ‘Genç Kalemler” dergisi etrafında toplanan genç sanatçılar oluşturmuştur. • Yapıtlarında Türkçülük fikrinin savunuculuğunu yapmışlardır.
MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ • Dilde sadeleşme düşüncesi savunulmuş ve bu düşünce, yapıtlarda uygulanmıştır. • Türkçe, yabancı dillerin etkisinden kurtarılmaya çalışılmıştır. • Türkçe karşılıkları olan Arapça, Farsça sözcük ve tamlamaların kullanılmasına karşı çıkılmıştır. • Yazı dilinde İstanbul Türkçesinin esas alınmasının gerektiği ileri sürülmüştür. • Süslü, sanatlı ve özentili söyleyişten kaçınılmıştır. • Yapıtlarda yerli ve milli konulara yer verilerek Anadolu hayatı yansıtılmıştır. • Halk şiirinin nazım biçimleri kullanılarak, gerçek şiirimizin Halk şiiri, milli ölçümüzün hece ölçüsü olduğu ileri sürülmüştür.
MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ SANATÇILARI • Mehmet Emin Yurdakul • Fuat Köprülü • Ömer Seyfettin • Yakup Kadri Karaosmanoğlu • Halide Edip Adıvar • Reşat Nuri Güntekin • Refik Halit Karay Ziya Gökalp
ZİYA GÖKALP • Türkçülük akımını bir sisteme bağlayan ve bu sistemi yapıtlarında işleyen fikir adamıdır. • Milli edebiyatın fikir yönüyle temellerini oluşturmuştur. • Türk milletinin, dil, edebiyat, din ve ahlak yönüyle aynı kültürle yetişmiş kişilerden oluştuğuna inanır. • Turancılık idealinin savunucusudur. • Edebiyatı, görüşlerini yaymada bir araç olarak kullanmıştır. • Yapıtlarını halkın anlayabileceği şekilde, sade bir dille kaleme almıştır. ZİYA GÖKALP
ZİYA GÖKALP’İN YAPITLARI • Kızıl Elma, • Yeni Hayat, • Altın Işık: Şiir • Türk Töresi, • Türkleşmek-İslamlaşmak-Muasırlaşmak, • Türkçülüğün Esasları, • Malta Mektupları, • Türk Medeniyeti Tarihi: Düşünce alanındaki yazılarını içerir.
MEHMET EMİN YURDAKUL (1869 - 1944) • Türk edebiyatında milliyetçilik akımının şiirdeki ilk temsilcisidir. • Sade bir Türkçe ve hece ölçüsüyle toplumsal konularda şiirler yazmıştır. • Nazım biçimleri yönünden yeni olmayı benimsemiş, hece sayısı bakımından uzun ölçüleri kullandığı için söyleyişte düzyazıya yaklaşmıştır. • Şiirlerinde halkçılık ve milliyetçilik düşüncesi egemendir. Yapıtları: • Türkçe Şiirler, Tan Sesleri, Turan’a Doğru, Ey Türk Uyan,Türk Sazı, Ordunun Destanı: Şiir
FUAT KÖPRÜLÜ (1890 - 1966) • Önceleri Fecr-i Ati topluluğunda bulunmuş olan Sanatçı, tarih ve edebiyat alanında yapıtlar ortaya koymuştur. • Edebiyat tarihi konusunda uluslararası üne sahip bir bilim adamıdır. Yapıtları: • Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Nasrettin Hoca, Divan Edebiyatı Antolojisi, Türk Saz Şairleri, Türk Edebiyatı Tarihi, Türk Dili ve Edebiyatı Hakkında Araştırmalar, Hayat.ı Fikriye: Araştırma ve inceleme
ÖMER SEYFETTİN (1884 - 1920) • Olaylar arasında güçlü bağlar kurar. Dili sade, süsten ve özentiden uzaktır. • Son dönem Türk öykücülüğünün en büyük isimlerinden biri olan sanatçı, Yeni Lisan hareketinin savunucularındandır. • Öyküleri realisttir, konularını gerçek yaşamdan alır. • Amacı toplumsal yaşamdaki aksayan yönleri ortaya çıkarmak ve milli bilinci güçlendirmektir. • Öykülerinin bazılarında sosyal yaşamdaki gülünçlükleri karikatürize eder. • Çocukluk anıları ve kahramanlık, öykülerindeki önemli konulardandır.
ÖMER SEYFETTİ’İN YAPITLARI • İlk Düşen Ak, • Yüksek Ökçeler, • Bomba, • Gizli Mabet, • Bahar ve Kelebekler, • Beyaz Lale, • Diyet, • Kaşağı, • Yalnız Efe, • Nadan: Öykü • Efruz Bey: Roman (uzun öykü)
YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU (1889 - 1974) • Fecr-i Ati topluluğunda bulunduğu sürece bireysel bir sanat anlayışına sahip olmuştur. • İlk yapıtlarında mistik bir hava sezilir, 1916’dan sonra yurt gerçeklerini ve milli duyguları işlemiştir. • Yapıtlarında sağlam bir gözlemcilikle güçlü bir realizm görülür. • Yapıtları teknik olarak mükemmeldir, karakterleri başarıyla canlandırır. • Romanlarında Tanzimat’tan Cumhuriyet’e kadar olan dönemde Türk toplumundaki değişiklikleri işlemiştir. YAKUP KADRİ http://egitimvaktim.com
YAKUP KADRİ’NİN YAPITLARI • Kiralık Konak: Tanzimatla başlayan Batılılaşmanın toplumumuzdaki etkisi ve üç kuşakta meydana getirdiği değişim anlatılır. • Hep O Şarkı: Abdülazjz devrindeki yaşamı yansıtır. • Bir Sürgünde: Il. Abdülhamit’e karşı Paris’e kaçan Jön Türkler anlatılır. • Nur Baba: Tekkelerin toplumda sebep olduğu yıkımlar anlatılır. • Hüküm Gecesi: Il. Meşrutiyet’ten sonraki parti kavgalarını anlatır. • Sodom ve Gomore’de, İstanbul’un işgali sırasındaki yozlaşan toplumsal yaşam; • Yaban’da; Kurtuluş Savaşı’nda Anadolu köylüsünün durumu ve aydın-halk çatışması
YAKUP KADRİ’NİN DİĞER YAPITLARI • Ankara’da; yeni kurulan Ankara’nın durumu; • Panorama’da, inkılaplarla birlikte politika, toplum ve yaşamı ele alınır. • Bir Serencam, Rahmet, Milli Savaş Hikayeleri: Öykü • Erenlerin Bağından, Okun Ucundan: Mensur şiir • Vatan Yolunda, Zoraki Diplomat, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları: Anı YAKUP KADRİ
HALİDE EDİP ADIVAR (1884 - 1964) • İlk zamanlar İngiliz edebiyatının etkisinde romanlar yazmış, bu romanlarında aşkı işlemiş, kadın psikolojisi üzerinde durmuştur. • Sonraları Türkçülük akımını benimsemiş, romanlarında Kurtuluş Savaşı’nı işlemiştir. • Gözlem, betimleme ve tahlillerde başarılıdır. • Dağınık, düzensiz bir üslubu vardır, dili kullanmada başarılı değildir. • Romanlarında kahramanları, genellikle üstün özelliklere sahip kadınlardır. HALİDE EDİP
HALİDE EDİP’İN YAPITLARI • Sinekli Bakkal, Tatarcık, Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Handan, Seviyye Talip, Yeni Turan:Roman • Dağa Çıkan Kurt, Harap Mabetler:Öykü • Kenan Çobanları, Maske ve Ruh: Tiyatro • Türk’ün Ateşle İmtihanı, Mor Salkımlı Ev:Anı • İngiliz Edebiyatı Tarihi: İnceleme
REŞAT NURİ GÜNTEKİN (1889 - 1956) • Ününü “ Çalıkuşu” adlı romanıyla kazanmıştır. • Yapıtlarında, yanlış Batılılaşma anlayışını, batıl inançları, yurdun çeşitli yörelerindeki yaşam sahnelerini işlemiştir. • Romanlarında güçlü bir gözlemciliğe dayanan realizm ve canlı bir üslup vardır. • Yapıtlarına konuşma dili egemendir. REŞAT NURİ GÜNTEKİN
REŞAT NURİ GÜNTEKİN’İN YAPITLARI • Çalıkuşu, Dudaktan Kalbe, Gizli El, Acımak, Eski Hastalık, Yaprak Dökümü, Akşam Güneşi, Damga, Miskinler Tekkesi, Bir Kadın Düşmanı: Roman • Tanrı Misafiri, Sönmüş Yıldızlar, Boyunduruk: Öykü • Hançer, Eski Borç, Gözdağı, Balıkesir Muhasebecisi, Taş Parçası, İstiklal: Tiyatro • Anadolu Notları: Gezi yazısı
REFİK HALİT KARAY (1888 - 1965) • İlk yazılarında günlük hayatı dile getirmiş, hayatın gülünç yanlarını karikatürize ederek anlatmıştır. • Sosyal yaşamdaki çarpıklıkları zeki ve nükteli bir biçimde anlatmıştır. • Öykü ve romanlarında insanların kurnazlık ve çıkarcılık yönlerini ortaya koymuştur. • Yapıtlarında mizah ve eleştiri vardır. Yapıtlarının en önemli özelliği hicivdir. • Yapıtlarında kişileri kendi sosyal çevreleri içinde ele alır, konuşma dilini kullanır. • Çok güçlü bir gözlemcidir. REFİK HALİT
REFİK HALİT’İN YAPITLARI • Memleket Hikayeleri, Gurbet Hikayeleri: Öykü • Sürgün, Nilgün, Çete, Bugünün Saraylısı,Kadınlar Tekkesi, İstanbul’un İçyüzü, Anahtar: Roman • Deli, Kirpinin Dedikleri, Sakın Aldanma İnanma Kanma: Hiciv ve mizah yazılarını içerir.
MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNİN BAĞIMSIZ SANATÇILARI MEHMET AKİF ERSOY YAHYA KEMAL BEYATLI
MEHMET AKİF ERSOY • 1921de ulusal marş güftesi seçmek için açılan yarışmada şiiri, oybirliğiyle “İstiklaI Marşı” olarak seçilmiştir. • Şiirlerinde, aruzu Türkçeye büyük bir ustalıkla uygulamıştır ve Türk aruzu haline getirmiştir. • Nazmı nesre yaklaştırmıştır. • Şiirlerinde yalnız dini konuları işlemekle kalmamış, savaş sonrası toplum hayatının çöküntülerini ve ıstıraplarını anlatmıştır. • Toplumun kurtuluşunun dine sarılmakla olacağını savunmuş ve ahlaki, didaktik şiirler yazmıştır. MEHMET AKİF ERSOY
MEHMET AKİF ERSOY • Dini lirizm, şiirinin en önemli özelliğidir. • Büyük bir betimleme ve öyküleme yeteneğine sahiptir. • Manzum öykülerinde toplum yaşamını sergiler. • Dilde sadeleşmeden yana olan tutumunu, her şiirinde biraz daha yalın bir söyleyişi benimseyerek somutlukla ortaya koymuştur. • Geleneksel edebiyata bağlı olduğu kadar, Batı kültürünün değerleriyle de etkileşimi kabul etmiş; ancak Doğuya ya da Batı’ya tamamen öykünmeye şiddetle karşı çıkmıştır. MEHMET AKİF ERSOY
MEHMET AKİF ERSOY’UN YAPITLARI • Safahat, Hakkın Sesleri, Süleymaniye Kürsüsünde, Fatih Kürsüsünde, Hatıralar, Gölgeler, Asım: Şiir • Hasta, Küfe, Meyhane, Seyfi Baba, Hasır, Mahalle Kahvesi: Manzum Hikaye
YAHYA KEMAL BEYATLI (1884 - 1958) • Aruz ölçüsünü Türkçeye başarıyla uygulamış ve eski nazım biçimleri ile yeni konular işlemiştir. • Parnasizmin edebiyatımızda en önemli temsilcisidir. • Neoklasizmin (Klasik zevk ve üslubu yeniden canlandIrma) ülkemizdeki temsilcisidir. • Şiirde dile, sözcüklerin özenle seçilerek yerli yerinde kullanılmasına, biçim mükemmelliğine, ahenk ve uyağa önem vermiştir. • Şiirlerinde duygu, düşünce ve hayali ustalıkla kaynaştırmıştır., • Pek çoğuna öykü karakteri verdiği lirik-epik şiirlerinin konularını aşk, tabiat, deniz, ölüm ve sonsuzluktan almıştır. YAHYA KEMAL BEYATLI
YAHYA KEMAL BEYATLI (1884 - 1958) • “Ok” adlı şiiri hariç, bütün şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır. • Türk tarihinin, Türk sanatının başarılı geçmişini, çevresinin güzelliğini ve bunlar karşısındaki kişisel duygularını dile getirmiştir. • Türk tarihinin başarılarla dolu dönemlerine, özellikle Osmanlı dönemine hayrandır ve bunu şiirlerinde açıkça görmek mümkündür. YAHYA KEMAL BEYATLI
YAHYA KEMAL’İN YAPITLARI • Kendi Gök Kubbemiz, Rübailer ve Hayyam Rubailerini Türkçe Söyleyiş, Eski Şiirin Rüzgarıyla: Şiir • Edebiyata Dair, Aziz İstanbul, Eğil Dağlar, Tarih Musahabeleri: Deneme, makale, söyleşi • Siyasi ve Edebi Portreler: Biyografi • Çocukluğum, Gençliğim, Siyasi ve Edebi Hatıralarım: Anı