Pedeutologia 2010/2011 Profesjonalizm

1. Pedeutologia 2010/2011Profesjonalizm Bogusława Dorota Gołębniak DSW we Wrocławiu dorota.golebniak@dswe.pl

2. Współczesne modele profesjonalizmu nauczycieli • Model tradycyjny • Model quasi-tradycyjny • Nowy profesjonalizm • Mądre nauczanie

3. Model tradycyjny • Charakter służby publicznej • Know how na bazie wiedzy akademickiej • Nadawanie statusu przez gremium wybitnych przedstawicieli • Autonomia • Moralny wymiar praktyk

4. Model quasi-tradycyjny / ‘nieomylny ekspert’ • Akcent na aplikacje wiedzy teoretycznej w praktyce • Jednokierunkowy wymiar w komunikowaniu się z innymi uczestnikami sytuacji edukacyjnej • Specjalistyczny język w kontaktach z klientami (żargon) • Ograniczona autonomia • Niechęć do zmian • ….

5. ‘Nowy’ profesjonalizm • Całościowość, kontekstualizm • Akcent na rozumienie, współpracę, otwarte komunikowanie się • Nieustanne poszukiwanie/przekształcanie osobistej teorii edukacyjnej (refleksyjność,badania w działaniu) • Etyczność

6. ‘Mocny’ profesjonalizm / ‘mądre’ nauczanie • Artykulatywny, polityczny wymiar praktyk edukacyjnych • Jedność myślenia i działania • Badania krytyczne typu praxis • - cel - strategie - materiał empiryczny - usytuowanie nauczycieli

7. Współczesne koncepcje nauczania a model profesjonalizmu Koncepcje scjentystyczne – quasi-tradycyjny • nauczanie jako rzemiosło • nauczanie jako zarządzanie uczeniem się • nauczanie jako wprowadzanie w dyscypliny naukowe Koncepcje nie-scjentystyczne wersja refleksyjna – nowy profesjonalizm: koncepcja refleksyjnej praktyki (D. Schön); koncepcja artyzmu profesjonalnego (D. Fish); nauczanie jako badania w działaniu (J. Elliott) wersja emancypacyjna – mądre nauczanie: nauczyciel radykalny pedagog (P. Freire); nauczyciel transformatywny intelektualista (H. Giroux); nauczyciel – tłumacz rzeczywistości (Z. Bauman)

8. Rdzeń profesjonalizmu. Kompetencje, kompetencja czy tożsamość? • wiedza i umiejętności • repertuar wiedzy, technik, cech osobowych, …) • tożsamość

9. Edukacja profesjonalna • nabywanie/konstruowanie wiedzy i umiejętności • edukacja psychologiczna • uczestnictwo we wspólnotach praktyki / konstruowanie świata/ów uczenia się

10. Edukacja nabywanie i uczestnictwo (kognitywizm) versus perspektywa socjokulturowa, uczenie się sytuacyjne

11. Kognitywizm • wewnętrzne zróżnicowanie (zakorzenienie w pozytywizmie, racjonalizmie i humanizmie) • główne pytanie: jak podmiot konstruuje znaczenia? • waga wiedzy wyjściowej • rozwiązywanie problemów jako kontekst konstruowania wiedzy (rozumowanie indukcyjne i dedukcyjne, • osiągnięcia edukacyjne – strukturyzowanie informacji • nowicjusze i eksperci • metapoznanie w znaczeniu samomonitorowania i samoregulacji

12. Sytuacyjne uczenie się • Zakorzenienie: • Teorie społeczne, socjologia, antropologia • Koniunkcja psychologii funkcjonalnej i pragmatyzmu • Powiązanie z wartościami społeczno-demokratycznymi

13. Sytuacyjne uczenie się • Akcent na kontekst i kulturowe podstawy praktyk • Perspektywa holistyczna • Różne formy wiedzenia • Triada: affordances – miejsce pracy – biografia • Biografia główną ramą edukacyjną

14. Podejście społeczno-kulturowe • (re) (de) i konstruowanie mikroprocesów kultury, w których każda jednostka – a więc także uczeń i nauczyciel, definiuje siebie

15. Podejście społeczno-kulturowe • uczenie się zachodzi w interakcjach między indywidualnym a społecznym środowiskiem • myślenie rozwija się dzięki zmianie sytuacji • uczenie się jest rodzajem mediacji (działaniem mediowanym), w którym kluczową rolę odgrywają artefakty kulturowe (kulturowe wytwory ludzkiej działalności – fizyczne i symboliczne, np. język, wiedza, metody, …) • wiedza w relacji do kontekstu • uczenie się to aktywne uczestnictwo w autentycznym działaniu czy projekcie

16. Orientacja na rezultat (od nowicjusza do eksperta) Orientacja na proces - poszukiwanie - stawanie się przez uczestnictwo we wspólnotach praktyki Edukacja wstępna. Program

17. Przedmioty akademickie Podręczniki kanon Integracja i holizm wokół kilku tematów Różnorodność źródeł Negocjowanie Edukacja wstępna. Treści

18. Przekaz i przyswajanie kontrola Konstruowanie wiedzy Pogłębianie osobistego rozumienia i zaangażowania na rzecz zmiany społecznej przez studiowanie przypadków (in. formy narracyjne – np. biografie) Działanie (zachęcanie do refleksji, podejmowania decyzji, rozwiązywanie problemów) Zachęta, „energetyzowanie” Kontrastowanie ideologii i teorii edukacji Edukacja wstępna. Styl pracy edukacyjnej

19. Sztywne plany zajęć Dominacja wykładów Bloki zajęć, „duże” sesje Naprzemiennośc zajęć teoretycznych i praktycznych Edukacja - formy

20. Pomiar: standardy, egzaminy, testy Ocenianie dla uczenia się (portfolio, projekty, konferencje) Edukacja n-li. Ocenianie

21. Kontakty formalne (respekt przez dyktat) Swobodna atmosfera respekt przez wzajemne słuchanie Deklarowanie własnych postaw i przekonań Akcentowanie moralnego wymiaru praktyki Styl pedagogiczny

22. Praktyka miejscem aplikacji i obiektem badań Wspólnoty praktyki Badania w działaniu Usytuowanie i rola praktyki

23. Literatura • Day Ch. (2004) Rozwój profesjonalny nauczyciela. Uczenie się przez całe życie, Gdańsk: GWP. • Gołębniak B.D. (1998) Zmiany edukacji nauczycieli. Wiedza – biegłość – refleksyjność, Poznań-Toruń: Edytor. • Gołębniak B.D. (2009) Aplikacje konstruktywizmu do poradoznawastwa. Inspiracje pedeutologiczne, w: A. Kargulowa (red.) Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu. W-wa: PWN.