Platforma wyborcza

1. Platforma wyborcza Wybory do Sejmu RP i Senatu RP- 9 października 2011 r. 21 września 2011 r.

2. Licencje użytkowników • Licencja to wystawiony na akcję wyborczą osobisty certyfikat każdego użytkownika dopuszczający do pracy z systemem wyborczym (Kalkulator Wyborczy). • Licencję otrzymują: • koordynator gminny • operator „kalkulatora” w obwodzie • przewodniczący Obwodowej Komisji Wyborczej • Licencja jest chroniona osobistym hasłem użytkownika. Licencja

3. Licencje-Uwagi Podany login i hasło umożliwiają jednokrotne złożenie żądania wydania licencji. Licencje operatorów będą wykorzystywane w trakcie „Testów” oraz w „Noc wyborczą”. Wymagane jest wpisanie długiego hasła zabezpieczającego (przynajmniej 6 znaków),z użyciem minimum jednej dużej litery, jednej małej litery i jednej cyfry. Hasło nie może zawierać polskich znaków. Centrum Wydawania Licencji: https://wybory.kbw.gov.pl/certyfikaty Do wytworzenia licencji niezbędne jest posiadanie zainstalowanego komponentu Sun Java-Plugin w wersji 1.6 (6.0) lub nowszej oraz przeglądarki internetowej z włączoną obsługą javy i apletów.

5. Licencje-Sytuacje awaryjne W przypadku utraty/zdyskredytowania loginu i hasła do pobrania licencji bądź hasła zabezpieczającego samą licencję a także utraty samej licencji,koordynator gminny kontaktuje się niezwłocznie z pracownikiem Delegatury, który generuje nową parę: login + hasło i przesyła ją koordynatorowi gminnemu – plik z loginem i hasłem będzie formatu PDF i spakowany (zabezpieczony hasłem koordynatora).

6. Przeznaczenie programu Kalkulator Wyborczy:  sprawdzenie poprawności arytmetycznej wprowadzanych danych,  sygnalizowanie błędów w rozliczeniach, Kalkulatorwyborczy  wydrukowanie poprawnie sporządzonych protokołów głosowania w określonej liczbie egzemplarzy wraz z raportami,  przesłanie za pośrednictwem sieci Internet elektronicznej wersji protokołu głosowania,  wygenerowanie elektronicznej wersji protokołu głosowania na nośnik zewnętrzny.

7. Przygotowanie do pracy • Wygenerowanie certyfikatu operatora (www) • Pobranie i instalacja programu „Kalkulatora” • Wczytanie licencji • Załadowanie danych wyborczych (.klk) • Utworzenie protokołów – należy uważnie wybierać instytucję i nr obwodu – te czynności są nieodwracalne.

9. Uwaga!„Kalkulatory” bezpośrednio podłączone do Internetu (tzw. „Kalkulatory on-line”) powinny pobrać właściwe dane same. W przypadku „Kalkulatorów” nie podłączonych do Internetu (tzw. „Kalkulatory off-line”) oraz tych „Kalkulatorów on-line”, którym nie udało się pobrać danych, właściwy plik klk. należy wczytać z nośnika zewnętrznego dostarczonego przez koordynatora gminnego.

11. Gdy aplikacja sygnalizuje błędy lub błędy i ostrzeżenia operator drukuje zestawienie błędów i ostrzeżeń (funkcja „Wydruk raportu”). • Komisja zobowiązana jest szczegółowo przeanalizować zestawienie błędów i ostrzeżeń oraz skonfrontować z ustaleniami (arkusz pomocniczy, karty do głosowania) obliczenia wyników głosowania. Obowiązkiem komisji jest zlokalizowanie błędu i jego usunięcie przez wprowadzenie w odpowiednich rubrykach projektu protokołu prawidłowych danych liczbowych. Po wpisaniu poprawek operator zapisuje wprowadzone zmiany (funkcja „Sprawdź i zapisz”). Następnie operator dokonuje drugiego wprowadzenia protokołu (funkcja „Przejdź do potwierdzenia danych”), • Wydrukowane zestawienie błędów i ostrzeżeń podpisują wszyscy członkowie OKW uczestniczący w ustalaniu wyników głosowania. Zestawienie pozostaje w dokumentacji komisji!

14. Operator zwraca uwagę komisji na występowanie ewentualnych ostrzeżeń. W tym celu operator drukuje zestawienie błędów i ostrzeżeń (funkcja „Zestawienie błędów i ostrzeżeń-wydruk roboczy”). Wydrukowane zestawienie błędów i ostrzeżeń podpisują wszyscy członkowie OKW uczestniczący w ustalaniu wyników głosowania. Zestawienie pozostaje w dokumentacji komisji! • Obwodowa komisja wyborcza jest zobowiązana szczegółowo przeanalizować występujące ostrzeżenia. W razie stwierdzenia ich zasadności dokonuje korekty danych liczbowych a operator zmiany te wprowadza i zapisuje (funkcja „Sprawdź i zapisz”).

18. Po dwukrotnym wprowadzeniu projektu protokołu (jeśli nadal występują ostrzeżenia), w sytuacji, gdy komisja stwierdzi prawidłowość danych liczbowych, wyjaśnienie przyczyn wystąpienia ostrzeżeń związanych z punktem 11 i 12 protokołu głosowania umieszcza (zapisuje) na zestawieniu błędów i ostrzeżeń (wydruku roboczym).Operator wpisuje wyjaśnienia podane przez komisję (w zakładce „Uwagi”) w nawiązaniu do tych punktów protokołu.W innym wypadku system uniemożliwi wydruk protokołu głosowania! • Operator wprowadza ewentualne dane opisane w punktach 13-16projektu protokołu (w zakładce „Uwagi”) i zatwierdza wszystkie uwagiza pomocą przycisku „Zapisz uwagi”.

21. Skład Obwodowej Komisji Wyborczej • Operator w zakładce „Skład Komisji Obwodowej” dla składu pobranego via Internet zaznacza check-box przy członkach OKW, którzy uczestniczyli w ustalaniu wyników głosowania (aby mogli znaleźć się na wydruku protokołu głosowania- domyślnie system zaznacza cały skład- i zapisuje przyciskiem „Sprawdź i zapisz skład”). • Dla „Kalkulatorów off-linowych” należy w tej zakładce wprowadzić ręcznie skład OKW, zaznaczyć pola check-box przy osobach, które uczestniczyły w ustalaniu wyników głosowania i zapisać przyciskiem „Sprawdź i zapisz skład”. • W przypadku braku składu OKW, system uniemożliwi wydruk protokołu głosowania!

23. Operator drukujepo 3 egzemplarzeprotokołu głosowania (funkcja „Wydruk” bądź „Drukuj”) – wraz zzestawieniem oraz zewentualnym raportem ostrzeżeń (jeśli jest) – zestawienie orazraport ostrzeżeń są drukowane jako załączniki do protokołu! Awaria drukarki lub inne przeszkody w wydrukowaniu protokołu głosowania nie zwalniają komisji posiadającej obsługę informatyczną z obowiązku wprowadzenia danych z protokołu do systemu informatycznego; • Wydrukowane protokoły są weryfikowane przez komisję poprzez porównanie wydruku protokołu głosowania ze źródłem (projektem protokołu). • Wszyscy obecni przy sporządzaniu protokołu członkowie komisji każdy egzemplarz na ostatniej stronie podpisują. • Każdy egzemplarz wydrukowanego protokołu opatruje się także pieczęcią obwodowej komisji wyborczej. • Podpisane zestawienie dołącza się do dokumentacji przekazywanej OKW (w kopercie z protokołem głosowania). • Podpisany raport ostrzeżeń dołącza się do dokumentacji przekazywanej OKW (w kopercie z protokołem głosowania).

27. Przewodniczący OKW uwierzytelnia (podpisuje) w „Kalkulatorze” protokół swoją licencją (funkcja „Podpisz protokół”). • Po podpisaniu protokołów operator dokonuje zapisu danych z protokołów głosowania (funkcja „Zapisz protokół na dysku”). • Jeżeli OKW posiada łącze internetowe, to operator dokonuje transmisji danych (dopiero po wprowadzeniu obu protokołów). • W przypadku problemów z wysłaniem wyników drogą elektroniczną, dokonuje się 5–cio krotnej próby transmisji w odstępach 5–cio minutowych. • Operator zapisuje protokoły (.prt) i kopię zapasową danych (OKW_321.kz) na dykietę/CD oraz wysyła mailem do Koordynatora. • Operator umieszcza nośnik w odpowiednio opisanej kopercie np.: Gmina Toruń, Obwód głosowania nr 321z siedzibą w Siedzibie, ul. Przy Ulicy 12/3oraz przekazuje Przewodniczącemu OKW.

28. Podpisujemy, zapisujemy na nośnik oraz wysyłamy protokół klikając prawym przyciskiem myszki przy konkretnym protokole.

29. … możemy podpisać także zbiorczo.

31. Uwaga! • Jakiekolwiek zmiany protokołu elektronicznego (wycofanie protokołu) powodują konieczność powtórzenia wszystkich czynności i drukowania od nowa wszystkich egzemplarzy protokołu głosowania w całości! • Na każdej stronie protokołu musi być ten sam symbol kontrolny, zgodny z wersją elektroniczną przesłaną na serwery.

35. Należy pamiętać, że liczba uprawnionych do głosowania w obu protokołach (sejmowym i senackim) musi być taka sama!Podczas wprowadzania drugiego z protokołów, jeżeli taka rozbieżność wystąpi system będzie sygnalizował to jako błąd,który należy wyeliminować!

36. Dodatkową (nową) funkcjonalnością kalkulatora jest Zestawienie dotyczące liczby osób głosujących na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania oraz rozliczenie głosowania korespondencyjnego, które (drukowane wraz z protokołem) będzie zawierało:- liczbę osób głosujących na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania (dla wszystkich obwodów)- rozliczenie kopert (dla obwodów wyznaczonych do głosowania korespondencyjnego)

38. Przewodniczący OKW dostarcza do siedziby Obwodowej Komisji Wyborczej): - koperty z protokołami głosowania w obwodziewraz z załącznikami(osobno do Sejmu RP i Senatu RP), - kopertę z nośnikiem (z obydwomazapisanymi protokołami i kopią zapasową) • Operatorzy pozostają na stanowiskach do momentu uzyskania informacji od Koordynatora Gminnego, że dane z obwodu zostały prawidłowo zaimplementowane w systemie elektronicznym KBW.

39. Testy ogólnokrajowe: 27 września i 4października • W dniu testów do godziny 11:00 proszę o przesyłanie raportu z przygotowania do testu na adres: wyb-046301@um.torun.pl • Wysyłka protokołów powinna mieć miejsce między godziną 13.00 a 15.00 (ze wzmożoną wysyłką protokołów między 13.45 a 14.15 - w celu sprawdzenia obciążenia serwerów). • W uzasadnionych przypadkach można wysyłać protokoły testowe wcześniej, po uzyskaniu zgody Koordynatora Gminnego. Po co ten test? • Sprawdzenie komputera w lokalu • Sprawdzenie dostępu do internetu w lokalu • Sprawdzenie działania drukarki: • Poprawność drukowania polskich liter • Poprawność drukowania kodu kreskowego u dołu strony • Sprawdzenie „wytrzymałości” serwerów KBW • Sprawdzenie nas samych

40. Kopie zapasowe (awaryjne) • Kalkulator przechowuje wszystkie dane wyborcze w katalogu wskazanym pod koniec instalacji (domyślnie C:\dane_wyborcze) • aplikacja dysponuje funkcjami do tworzenia i odtwarzania z kopii zapasowej • Kopie zapasowe mogą służyć do przenoszenia danych między kalkulatorami np. z kalkulatora off-line do kalkulatora on-line • Kopia podpisanego protokołu po przeniesieniu na inny komputer nie wymaga ponownego podpisywania

41. … i co wtedy … ? • Problemy z licencją: • jeślinieprzezstronę https://pw.kbw.gov.pl/certyfikaty to przez program (kalkulator) • uważnewprowadzanieidentyfikatoraużytkownikaihasła • „zaginęła” licencja –> nie można wprowadzić/podpisać protokołu • Udałosięwprowadzićpoprawnedane, ale: • niemożnawydrukowaćprotokołu • niemożnawysłaćprzez internet popodpisaniu • Niemożnazapisaćnadyskietkę/CD • … Jak nie wiesz co zrobić to zawsze możesz do nas zadzwonić. Na pewno pomożemy.

42. Najczęstsze problemy • Nieaktualne pliki kalkulatora lub danych (.klk) • Weryfikuj uważnie sumę kontrolną MD5 instalatora - zaraz po pobraniu z internetu • Patrz na datę danych wyborczych • Nie „dwuklikaj” na plik danych wyborczych (.klk) – to nie ma sensu. • Pamiętaj o odinstalowaniu starego kalkulatora przed zainstalowaniem nowego oraz o usunięciu z dysku starych danych wyborczych. • Sprawdź skład komisji – bez tego nie zapiszesz ani nie wydrukujesz protokołu. • Zwróć uwagę jakie pliki będziesz nagrywał na CD i wysyłał mailem. • Komunikaty są po polsku – przeczytaj zanim zadzwonisz. • Dodatkowa karta (załącznik) do protokołu zawierająca zestawienie dot. osób głosujących na podstawie zaświadczenia. • Komisja często nie rozróżnia kart ważnych i nieważnych od głosów ważnych i nieważnych – pomóżmy im 

43. Zasada liczenia kart/głosów Karty wyjęte z urny(np. 100) Liczba kart wyjętych z urny (łączna) = liczba kart ważnych (np. 90)+ liczba kart nieważnych (np. 10) Karty ważne(np. 90)Liczba kart ważnych = liczba głosów ważnych (np. 70)+ liczba głosów nieważnych (np. 20) Karty nieważne(np. 10) (Odkładamy na bok) Głosy nieważne(np. 20) (Odkładamy na bok) Głosy ważne(np. 70)Liczba głosów ważnych = partia AAA (np. 30)+ partia BBB (np. 20)+ partia CCC (np. 10)+ …. Może to komuś to pomoże …

44. Jeśli chcesz zobaczyć rozszerzenia nazw plików:w oknie eksploratora meny: Narzędzia -> Opcje folderów -> Widok (2’ga zakładka)

45. Sprawdzenie sumy kontrolnej Temu plikowi trzeba policzyć sumę kontrolną … i już widzisz rozszerzenia 

46. Sprawdzenie sumy kontrolnej

47. Kontakty: • Adresy i telefony wsparcia w UMT: • http://www.um.torun.pl/wybory2011 • Zapasowy serwer: http://www.kbwdeltorun.pl • Koordynator Gminny: Piotr Konstantytel.: 56 - 611 87 69 • tel.kom.: 606 298 059 e-mail: wyb-046301@um.torun.pl • Wydział Informatyki UMT: tel.: 56 - 611 87 02 • Ewa Malinowska: • Krzysztof Mikut: • Seweryn Walentynowicz: tel.kom.: 883 394 019 • Adam Warejko: tel.kom.: 606 639 101