BIRLESMIS MILLETLER IKLIM DEGISIKLIGI ER EVE S ZLESMESI BMID S ve T RKIYE Dr. Mustafa SAHIN Daire Baskani BMID S Ulusa

1. 1 BIRLESMIS MILLETLER IKLIM DEGISIKLIGI �ER�EVE S�ZLESMESI (BMID�S) ve T�RKIYEDr. Mustafa SAHINDaire BaskaniBMID�S Ulusal Odak Noktasi RIO S�ZLESEMELERI KAPSAMINDA T�RKIYE�NIN KAPASITESININ DEGERLENDIRILMESI PROJESI (NCSA) 23 Subat 2009, Ankara

2. 2 BMID�S

3. 3 Iklim Degisikligi �er�eve S�zlesmesi Haziran 1992 de yapilan BM Cevre ve Kalkinma Rio Konferansinda imzaya a�ilmistir. BMID�S 21 Mart 1994 yilinda resmen y�r�rl�ge girmistir. BMID�S

4. 4 BMID�S

5. 5 BMID�S

6. 6 BMID�S

7. 7 BMID�S ve T�RKIYE 2001 yilinda Marakeste ger�eklestirilen 7. Taraflar Konferansinda (COP.7), �S�zlesmenin Ek-I listesinde yer alan diger taraflardan farkli bir konumda olan T�rkiye�nin �zel kosullarinin taninarak, isminin EK-I�de kalarak EK-II�den silinmesi� y�n�nde karar alinmistir. T�rkiye S�zlesmeye 24 Mayis 2004 tarihi itibariyle taraf olmustur.

8. 8 KTOTO PROTOKOL� Kyoto Protokol�; 1997 yilinda imzaya a�ilmis ve 2005 yilinda y�r�rl�ge girmistir. AB dahil su an 182 �lke ve 1 Ekonomik Topluluk Protokole taraftir. BMID�S� nin sera gazi emisyonlarinin azaltilmasina veya sinirlandirilmasina y�nelik hukuki a�idan baglayici belgesidir. Protokol�n Ek-B listesinde yer alan �lkelerin toplam sera gazi emisyonlarini 2008-2012 d�neminde (ilk y�k�ml�l�k d�nemi), 1990 yili (temel yil) seviyesinin ortalama en az %5 altina indirmesini taahh�t etme zorunlulugu bulunmaktadir.

9. 9 KYOTO PROTOKOL�

10. 10

11. 11 2012 SONRASI IKLIM REJIMI 2 Ana Eksende s�rd�r�lmektedir. BMID�S // Uzun D�nemli Isbirligi Ge�ici �alisma Grubu-(AWGLCA) Bali eylem plani(2012 sonrasi m�zakerelerin kapsam, y�ntem ve takvimi)(COP13) Ortak Vizyon, Azaltim, Uyum, Teknoloji Transferi ve Finansman KP // EK-1 �lkeleri i�in Ilave Taahh�tler Ge�ici �alisma Organi-(AWG) Protokole taraf EK-I �lkelerinin ileriki d�nem salim azaltim veya sinirlama y�k�ml�l�klerinin belirlenmesi Eksenlerin Ortak Hedefi :2009 sonunda ger�eklestirilecek COP 15 i�in yeni anlasma metninin �lkelerin ulusal kosularini ve kaygilarini dikkate alacak sekilde d�zenlenmesi saglamak ve her �lke i�in onaylanabilir hukuki bir belge olmasini temin etmektir.

12. 12

13. 13 2012 SONRASI T�RKIYE�NIN BEKLENTILERI Ortak Vizyon Ger�ek�i, esnek, katilimci, t�m �lkelerin ihtiya�larini dikkate alacak sekilde kapsayici, d�s�k karbonlu teknolojiye ge�isin saglanabilmesi i�in tesvik mekanizmalarini i�eren.. Azaltim �lkelerin ekonomik gelismislik ve ulusal kapasitelerine g�re farklilastirilmalari, farklilasmada yeni kriterlerin belirlenmesi , dinamik, esitlik�i ve esnek bir sistem.. Adaptasyon Uyum planlarinin gelistirilmesi ve ulusal planlara entegrasyonunu, �esitli tesvikler ile mali ve teknik destek saglanmasi.. Teknoloji Transferi Yeni bir teknoloji transferi mekanizmasinin olusturulmasi ve bu mekanizmadan saglanan destegin salim azaltim ve teknolojiyi kullanma potansiyellerine g�re kullanilmasi Finansman Iklim degisikligi ile m�cadelede mali fonlarin yetersiz kalmasi sebebiyle yeni ve yenilik�i mekanizmalarin olusturulmasi, t�m taraflarin erisimine a�ik olacak sekilde gelistirilmesi�

14. 14 T�RKIYE�NIN TEMEL G�STERGELER A�ISINDAN MEVCUT DURUMU

15. 15 TEMEL G�STERGELER �lkemiz; Iklim Degisiklinin olumsuz etkilerinden en �ok etkilenecek b�lgeler arasinda yer alan Akdeniz Havzasinda yer almaktadir. (IPCC 4.Degerlendirme Raporu-2007) OECD, AB VE BMID�S EK-I �lkeleri arasinda en y�ksek n�fus artis hizina sahiptir. Insani Kalkinma Endeksine g�re 2005 verilerine g�re 177 �lke i�inde 84. siradadir. Sanayilesme seviyesi diger OECD & BMID�S EK-I �lkeleri ile karsilastirilabilir seviyede degildir.

16. 16 TEMEL G�STERGELER OECD & BMID�S EK-I �lkeleri arasinda; kisi basi sera gazi emisyon, k�m�latif emisyon ve kisi basi birincil enerji t�ketimi miktarinda en d�s�k degere sahiptir. 2006 yili kisi basi sera gazi emisyonu degeri 4.55 ton CO2 esdegerdir. Avrupa Birligine �ye 27 �lkenin 2006 yili kisi basi sera gazi emisyon miktari ortalamasi 10.4 ton CO2 esdegeridir. BMID�S EK-I �lkeleri arasinda 1990-2006 yillari arasi en y�ksek sera gazi emisyonu artis oranina sahiptir. (%95)

17. 17 IKLIM DEGISIKLIGI I. ULUSAL BILDIRIM

18. 18 SERA GAZI EMISYON ENVANTERI 

19. 19 SERA GAZI EMISYON ENVANTERI 

20. 20 SERA GAZI EMISYON ENVANTERI 

21. 21 SERA GAZI EMISYON ENVANTERI 

22. 22 SERA GAZI EMISYON ENVANTERI 

23. 23 Y�R�T�LMEKTE OLAN PROJELER �T�rkiye�nin Iklim Degisikligine Uyum Kapasitesinin Artirilmasi� Projesi - �OB, UNDP �Sekt�rel Sera Gazi Azaltim Potansiyelleri ve Maliyetleri� Projesi � DPT �Iklim Degisikligi Eylem Plani� Projesi � �OB, UNDP �T�rkiye�nin Uluslar arasi Iklim Degisikligi M�zakerelerine etkin katilimi ve G�n�ll� Karbon Piyasalarina y�nelik kapasitesinin gelistirilmesi� Projesi- �OB,DPT,UNDP �Iklim Degisikligi II. Ulusal Bildirimi hazirlanmasi� projesi � �OB,UNDP �Rio S�zlesmeleri (Iklim Degisikligi, ��llesme, Biyo-�esitlilik) arasinda sinerjinin gelistirilmesi� projesi � �OB, UNEP

24. 24 MEVCUT �ALISMALAR �K�resel Isinmanin Etkileri ve Su kaynaklarinin S�rd�r�lebilir Y�netimi� Arastirma Komisyonu Raporu TBMM, 2008 �Kyoto Protokol� Esneklik Mekanizmalari ve diger Uluslar arasi Emisyon Ticareti Sistemleri� �zel Ihtisas Komisyonu Raporu � �OB,2008 �Iklim Degisikligi ve Yapilan �alismalar� Raporu- �OB,2008

25. 25 SONU� VE DEGERLENDIRME �lkemizde Rio S�zlesmelerinin Ulusal Odak Noktalari�nin Bakanligimiz b�nyesinde yer almasi, hedeflenen sinerjinin olusturulmasi ve ileriye d�n�k adimlar atilmasi i�in olduk�a �nemli bir firsat sunmaktadir. Bu proje kapsaminda; ger�eklestirilecek g�r�s alisverisinin, isbirliklerinin artirilmasina katkida bulunmanin yani sira, ulusal d�zeyde y�r�t�len �alismalarla uluslar arasi s�re�lerde y�r�t�len �alismalar arasindaki esg�d�m� de arttiracaktir. 

26. 26 TESEKK�RLER�