1 / 25

Kobiety w powstaniu listopadowym

Kobiety w powstaniu listopadowym. Emilia Plater . Emilia Plater  herbu własnego Plater (ur.13 XI 1806r.-Wilnio,zm.23 XII 1831r.-Justianów) – polska hrabianka, kapitan Wojska Polskiego w czasie powstania listopadowego - bohaterka narodowa Polski, Białorusi i Litwy.

Download Presentation

Kobiety w powstaniu listopadowym

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Kobiety w powstaniu listopadowym

  2. Emilia Plater 

  3. Emilia Plater herbu własnego Plater (ur.13 XI 1806r.-Wilnio,zm.23 XII 1831r.-Justianów) – polska hrabianka, kapitan Wojska Polskiego w czasie powstania listopadowego - bohaterka narodowa Polski, Białorusi i Litwy

  4. jedna z pierwszych inicjatorek samodzielnego powstania na Litwie • jako kobieta nie została jednak dopuszczona do narad komitetu kierującego powstaniem w Wilnie. Podjęła sama plan zdobycia Dyneburga • obcięła swoje długie włosy, kazała uszyć stroje męskie. Uzbrojona w pistolety i sztylet wyruszyła walczyć w powstaniu • sformowany przez nią oddział partyzancki nie zdołał • jednak zdobyć Dyneburga • gen. D.Chłapowski nadał E. Plater honorowy stopień kapitana

  5. stanęła na czele 1 kompanii 1 Pułku Piechoty Litewskiej, przemianowanego następnie na 25 Pułk Piechoty Liniowej • kiedy gen. Chłapowski postanowił złożyć broń, postanowiła w celu kontynuowania walki przedostać się do Warszawy. • przez dziesięć dni w przebraniu chłopskim Platerówna i jej towarzysze szli do Królestwa • trudy wędrówki - zmęczenie, głód, bezsenność - okazały się jednak ponad siły fizyczne Emilii. • zmarła 23 XII 1831 r. Zwłoki jej zostały przewiezione do Kopciowa w dobrach Abłamowiczów (dzisiaj Litwa) na miejscowy cmentarz. Mogiła istnieje do dzisiaj

  6. ŚMIERĆ PUŁKOWNIKA A gdy konia już z izby wywiedli,Potem do niej wszedł ksiądz z Panem Bogiem;I żołnierze od żalu pobledli.A lud modlił się klęcząc przed progiem.Nawet starzy Kościuszki żołnierze,Tyle krwi swej i cudzej wylali,Łzy ni jednej - a teraz płakaliI mówili z księżami pacierze. Z rannym świtem dzwoniono w kaplicy;Już przed chatą nie było żołnierza,Bo już Moskal był w tej okolicy.Przyszedł lud widzieć zwłoki rycerza,Na pastuszym tapczanie on leży -W ręku krzyż, w głowach siodło i burka,A u boku kordelas, dwururka. Lecz ten wódz, choć w żołnierskiej odzieży,Jakie piękne dziewicze ma lica?Jaką pierś? - Ach, to była dziewica,To Litwinka, dziewica-bohater,Wódz Powstańców - Emilija Plater!   Adam Mickiewicz W głuchej puszczy, przed chatką leśnika,Rota strzelców stanęła zielona;A u wrót stoi straż Pułkownika,Tam w izdebce Pułkownik ich kona.Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze,Wódz to był wielkiej mocy i sławy,Kiedy po nim lud prosty tak płaczeI o zdrowie tak pyta ciekawy.Kazał konia Pułkownik kulbaczyć,Konia w każdej sławnego potrzebie;Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć,Kazał przywieść do izby - do siebie.Kazał przynieść swój mundur strzelecki,Swój kordelas i pas, i ładunki;Stary żołnierz - on chce jak Czarniecki.Umierając, swe żegnać rynsztunki.

  7. Zofia Kodrębska

  8. wstąpiła do wojska Królestwa Polskiego w przebraniu męskim Zofia Kodrębska (ur. 1798, zm. 21 sierpnia 1885 w Wieniatyczach koło Włodzimierza Wołyńskiego) • służyła pod nazwiskiem Wańkowicz w 8 pułku piechoty • pełniła obowiązki ordynansa płk. Jana Skrzyneckiego • za odwagę na polu walki, została awansowana na podoficera i odznaczona krzyżem Orderu Virtuti Militari • Jej płeć została rozpoznana w szpitalu polowym, dokąd trafiła ranna w nogę; zdołała jednak uprosić personel i utrzymać prawdę w tajemnicy

  9. Józefa Rostkowska

  10. wstąpiła do wojska w I 1831r. jako młodszy felczer • za zgodą naczelnego lekarza WP Jana Stummera figurowała w dokumentach jako mężczyzna -Józef Kluczycki. Józefa Rostkowska -ur. 19 III 1784r. lub 1798r. w Warszawie, zm. 18 VII1896r. w Aniche,we Francji • od VIII 1831r. była starszym felczerem w 10 pułku piechoty liniowej, gdzie służył jej przyszły mąż Daniel Rostkowski. • Walczyła pod Białołęką, Grochowem (dwukrotnie ranna), Dębem Wielkim, Ostrołęką, Wolą, w obronie Warszawy. • dnia 11 IX 1831r. otrzymała Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari. • po upadku powstania , wraz z mężem wyemigrowała do Francji

  11. Antonina Tomaszewska

  12. roku wybuchu powstania Antonina miała 16 lat • wprost z klasztoru w Krożach Antonina podążyła do oddziałów powstańczych na Żmudzi • Antoninę przyjęto do jazdy żmudzkiej. • Szybko nauczyła się jazdy konnej i po- • sługiwania się lancą A.Tomaszewska-ur. w 1814r., zm. w 1883r. w Płocku • jej oddział powstańczy został włączony • w skład jednostek polskich • w bitwie pod Mankuniami jej jazda pokonała jazdę czerkieską • męstwem wykazała się w bitwach pod Szawlami i Powendeniami • została mianowana do stopnia podporucznika • od 1831r. do 1857r. przebywała na emigracji

  13. Barbara Bronisława Czarnowska 

  14. włączyła się w prace Towarzystwa Dobroczynności Patriotycznej Warszawianek Barbara Bronisława Czarnowska -ur. 4 XII 1810r. w Strudze, zm. 23 października 1891 w Warszawie • Jako pielęgniarka-ochotniczka opiekowała się rannymi i chorymi żołnierzami. • 18 kwietnia 1831 roku przebrana za mężczyznę zgłosiła się do obozu wojskowego na Pradze. Uzyskała przydział kadeta 1 Pułku Jazdy Augustowskiej • uczestniczyła w obronie Warszawy • walczyła w okolicach Sierpca, jesienią 1831r. • 3 X 1831 r. została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu wojennego Virtuti Militari

  15. Nie tylko z bronią w ręku…

  16. Amazonki

  17. działalność opiekuńczo – samarytańska nad rannymi • i chorymi powstańcami Amazonki • latem 1831r., gdy wróg zagra- żał stolicy stanęły do pracy • przy sypaniu szańców obronnych • służyły pomocą jeńcom – powstańcom polskim, których pędzono na Syberię i Kaukaz • pomagały więźniom w kazama- tach twierdz • pisały powstańcze odezwy, • działały w polityce i dyplomacji

  18. Klaudyna Potocka 

  19. zaznaczyła się swą pełną poświęcenia pracą nad pielęgnowaniem rannych Klaudyna Potocka-ur. 27 VIII 1801r. na zamku w Kórniku, zm. 8 VI 1836r. w Genewie • po upadku powstania osiedliła się w Dreźnie, gdzie spieniężywszy swe klejnoty, niosła pomoc emigrantom • dzięki zapisanym przez nią funduszom powstała • w Paryżu instytucja dobroczynna „ Czci • i chleba” roztaczająca opiekę nad • emigrantami • została pochowana na cmentarzu w Montmorency koło Paryża • w 1984 roku odznaczona została Gwiazdą Wytrwałości

  20. Emilia Sczaniecka

  21. wielkopolska działaczka społeczna i narodowościowa • po wybuchu powstania listopadowego przyjechała do Warszawy, gdzie wsławiła się jako organizatorka pomocy medycznej dla żołnierzy polskiej armii Emilia Sczaniecka herbu Ossoria - ur. 20 V 1804r.  w Brodach, zm. 11 maja 1896 w Pakosławiu • ukrywała emisariuszy i wspierała potrzebujących materialnie. • skazana przez rząd pruski na • więzienie i kary finansowe, została • ułaskawiona przez króla • później była także filantropką, ani-matorką działań narodowościowych • w zaborze pruskim

  22. Markietanki

  23. wędrowne handlarki podążające • za wojskiem • trudniły się zarobkowo naprawą mundurów, praniem, pielęgnowa-niem rannych Markietanki • handlowały alkoholem, żywnością, tytoniem, drobnymi rzeczami użytkowymi, ale także prowadziły gospodar- stwa swoich mężów-podoficerów • często można było spotkać • rodziny, w których ojciec był • szeregowym lub podoficerem, • matka markietanką, • a syn doboszem.

  24. Dziękujemy za uwagę Klasa III Gimnazjum im. Noblistów Polskich pod kierunkiem p. Jadwigi Dziułko

  25. Bibliografia: http://pl.wikipedia.org/wiki/Antonina_Tomaszewska http://pl.wikipedia.org/wiki/Barbara_Bronis%C5%82awa_Czarnowska http://pl.wikipedia.org/wiki/Emilia_Plater http://www.kawaleria-polska.pl/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=107 http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zefa_Rostkowska http://pl.wikipedia.org/wiki/Zofia_Kodr%C4%99bska http://www.oldartillery.pl/strona/pliki/Markietanki_w_Powstaniu_Listopadowym.pdf http://markietanka.blogspot.com/search/label/Markietanki http://pl.wikipedia.org/wiki/Emilia_Plater http://listening-thoughts.blogspot.com/2012/03/emilia-plater.html http://szczepnr6.strefa.pl/mat_pomoc/EmilPlat.htm http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zefa_Rostkowska http://www.zamkipolskie.com/gorec/gorec.html http://pl.wikipedia.org/wiki/Emilia_Sczaniecka http://blogmedia24.pl/node/37254 http://myvimu.com/tags/krakow

More Related