KAMU ZARARLARININ TAHSİLİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

1. KAMU ZARARLARININ TAHSİLİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK Nuh YAVUZ 29/08/2013 GÖREVDE YÜKSELME EĞİTİMİ.

2. KAPSAM • Genel Yönetim kapsamındaki kamu idareleri !(Düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç)! GENEL YÖNETİM SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİ YÖNETİM MAHALLİ KURUMLARI İDARELER GENEL BÜTÇELİ ÖZEL BÜTÇELİ DÜZENLEYİCİ VE İDARELER İDARELER DENETLEYİCİ KURUMLAR

3. KAPSAM • Düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde tespit edilen kamu zararlarından doğan alacakları kapsar

4. KAPSAMA GİRMEYENLER • 657 sayılı DMK(1. mad. 1. fıkra) memurların kullanımındaki taşınırların korunması ve her an hazır halde bulundurması için gerekli tedbirleri almamaları nedeniyle DEVLETE verdikleri zararlar, • Kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak KİŞİLERE verdikleri zararlar hakkında, Devlete ve Kişilere Memurlarca Verilen Zararların Nevi ve Miktarlarının Tespiti, Takibi, Amirlerin Sorumlulukları, Yapılacak Diğer İşlemler Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.

5. TANIMLAR • Kamu kaynağı :Borçlanma suretiyle elde edilen imkanlar dahil kamuya ait; • Gelirler • Taşınır ve taşınmazlar, • Hesaplarda bulunan para, alacak, • Her türlü değerler • Kamu zararı : Mevzuata aykırı karar, işlem, eylem veya ihmal sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksiltmeye neden olunmasıyla doğan zarar

6. TANIMLAR • Muhasebe yetkilisi : Muhasebe hizmetlerinin yürütülmesinden ve muhasebe biriminin yönetiminden sorumlu, usulüne göre alınmış sertifikalı yönetici • Rayiç bedel : Bir mal, iş veya hizmetin temin edildiği yer ve tarihteki normal alım ve satım bedeli. ( Piyasa değeri) • Strateji Geliştirme Birimi : Mali hizmetleri yürüten birimler. ( Strateji Geliştirme Daire Başk.-Strateji Geliştirme Başk.) • Üst yönetici : Bakanlıklarda müsteşar, MSB. Bakan, İl özel idarede vali, belediyelerde belediye başkanı, üniversitelerde rektör

7. KAMU ZARARININ BELİRLENMESİ • Karar, onay, sözleşme ve mevzuatında belirlenenden fazla ödeme yapılması, • İş yaptırılmadan, mal veya hizmet alınmadan önce ödeme yapılması (mevzuattaki istisnalar hariç, örnek avans verilmesi ) • Transfer niteliğindeki giderlerde fazla ödeme yapılması • Komisyon veya kişilerce rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla iş yaptırılması, mal veya hizmet alınması, • Kiraya verme, tahsis, yönetimi, kullanım ve elden çıkarılmasında mevzuata uyulmaması

8. KAMU ZARARININ BELİRLENMESİ • Görevlilere teslim edilen taşınırların zarara uğraması, ( Kanuna aykırı düzenleme) • Gelirlerin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun yapılmaması, • Mevzuata uygun işlem yapılmaması nedeniyle kamu idaresine faiz tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi mali külfetler, • Mevzuatta öngörülmediği halde ödeme yapılması.

9. KAMU ZARARININ TESPİT EDİLMESİ • 1- Kontrol, denetim veya inceleme • 2- Sayıştayca kesin hükme bağlama • 3- Adli, idari veya askeri yargılama sonucunda tespit edilir.

10. 1-KONTROL DENETİM VE DENETİM SONUCUNDA KAMU ZARARININ DEĞERLENDİRİLMESİ . Kamu zararı ile ilgili Yazı, Rapor, kamu idaresine gönderilir. • - Merkezde ÜST YÖNETİCİ • Taşrada EN ÜST YÖNETİCİ • Harcama yetkilisinin görüşünü • alarak • DEĞERLENDİRİR

11. 1-KONTROL DENETİM VE DENETİM SONUCUNDA KAMU ZARARININ DEĞERLENDİRİLMESİ 1- . Dosyadaki Belgelerde Sorumlular belirlenir. Tahsil sürecine dahil edilecek sorumlular -Merkezde üst yönetici -Taşrada idarenin en üst yöneticisi Yaptıracağı inceleme ile belirlenir. (Yazı yada raporda belirlenmemiş ise)

12. SAYIŞTAY SORGUSU 1- . -Kamu zararına ilişkin sorgunun bir örneği üst yönetici veya en üst yöneticiye bildirilir. İdarece ihbar kabul edilerek; -kontrol, denetim, inceleme başlatılabilir, (Sayıştay sorgusu ilam çıkmadıkça kamu zararı değildir.)

13. KAMU ALACAĞI TAKİBİ 1- . -Yargı kararları ve Sayıştay ilamlarıyla tespit edilen kamu zararı alacağı - Değerlendirme sonucu tahsiline karar verilen kamu zararı alacağı -Merkezde Strateji Geliştirme Birimlerince -Taşrada Takibe yetkili idarece Takip edilir.

14. KAMU ALACAĞI TAKİBİ (ALACAK TAKİP DOSYASI) 1- . Merkezde Strateji Geliştirme Birimleri Taşrada takibe yetkili birimce

15. MUHASEBE KAYDI m Sayıştay ve mahkeme ilamlarında İlamların Kamu idaresine ulaştığı tarihten itibaren 5 iş günü içinde Kontrol ve denetim sonucu tespit Edilen kamu zararı değerlendirme sonucunun yazılı hale getirildiği tarihten itibaren 5 iş günü içinde, Merkezde Strateji- taşrada takibe yetkili birimce muhasebe Birimine gönderilir.

16. TEBLİĞ VE TAHSİL Kamu zararından doğan alacaklar; • Merkezde Strateji Geliştirme Birimlerince • Taşrada takibe yetkili birimlerce • Tebligat yapılır. • Tebligat, tebligat kanunu hükümlerine uygun yapılır. Kamu zararından doğan alacaklar.

17. TEBLİĞ VE TAHSİL • Kontrol, denetim ve inceleme sonucu tespit edilen kamu zararı sorumlulara ve ilgililere tebliğ işlemlerine değerlendirme işleminin tamamlandığı tarihten itibaren 5 iş günü içerisinde başlanır. • Tebliğde, tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde ödenmesi istenir. • Borç miktarı-sebebi-doğuş tarihi- faiz başlangıç tarihi- ödeme yeri- 7 günlük itiraz süresi- itiraz merci belirtilir. Kamu zararından doğan alacaklar.

18. TEBLİĞ VE TAHSİL • İtiraz merkezde Strateji Geliştirme Birimince, • Taşrada takibe yetkili birimin en üst yöneticisince 10 iş günü içerisinde sonuçlanır. • İtiraz ve itirazı değerlendirme süresi bir aylık ödeme süresini etkilemez. • Sayıştay sorguları ihbar kabul edilmesi halinde aynı usul geçerli • Kesinleşen Sayıştay ilamlarının tebliğinde Sayıştay Kanunu hükümleri uygulanır. Kamu zararından doğan alacaklar.

19. TEBLİĞ VE TAHSİL • Adli, idari ve askeri mahkemelerce hükme bağlanan ve taraflara tebliğ edilen kamu zararlarından doğan alacaklara ilişkin kararın kesinleşmesi beklenmeksizin, takip işlemlerine başlanır. • Yargılama sonucunda verilen tazmine ilişkin kararlardan kamu idaresini temsile yetkili hukuk birimince takip edilmeyenler, takip edilmek üzere temsile yetkili hukuk birimlerine intikal ettirilir. • alacaklar.

20. TEBLİĞ VE TAHSİL • Tebliğata rağmen süresi içinde rızaen ödenmemesi halinde alacak takip dosyası sürenin bitiminden itibaren 5 iş günü içerisinde Tahsili için Kamu idaresini temsile yetkili hukuk birimine gönderir.(Strateji Birimi- İlgili takip Birimince) • Sayıştay tarafından hesapların onanmış olması kamu zararının takip ve tahsiline engel değildir. • , • Kamu zararına aykırı işlem

21. SÜREÇ 1-Kontrol-denetim-inceleme 2-Sayıştay-adli idari yargı 3-Sorguların ihbar kabul edilmesi . 1-Harcama yetkilisinin görüşü alınır 2- Merkezde üst yönetici 3-Taşrada en üst yönetici (Dekan) DEĞERLENDİRİLİR 1-Yargı kararları da aynı birimlerce takip edilir.

22. 1-Alacak takip dosyası aynı birimlerce açılır 2- Takip ve tahsiline ilişkin tüm belgeler yer alır . 1-Sayıştay ilamı-yargı kararı idareye ulaştığı 2-Kont-denetim-inc. Değerlendirmenin yazılı Hale geldiği tarihten itibaren muhasebeleştirme belgesi 5 iş günü içinde Muhasebe birimine gönderilir. 1-Muhasebe birimince tahsilat izleme dosyası açılır.

23. 1-Sayıştay-adli idari tebligat kendi mevzuatı 2- Kont.-denet.-inc. Değerlemenin tamamlandığı Tarihten itibaren 5 iş günü içinde tebliğ işlemine Başlanır. ( SGB- Takibe yetkili birim) Tebliğ evrakında; 1 ay içinde ödeme 7 gün içinde itiraz Alacağa ilişkin bilgiler yer alır. . 1-İtiraz Merkezde Strateji-Taşra en üst yönetici 10 iş gününde sonuç Süre bitiminden itibaren 5 iş günü hukuk Müş.

24. ALACAĞIN GÜVENCE ALTINA ALINMASI 1- İcra İflas Kanununda ihtiyati haciz için öngörülen şartların varlığı ve 2- Kamu idaresi üst yöneticisinin gerekli görmesi halinde; - Mahkeme kararı veya ilam tebliğ edilinceye kadar Yetkili mahkemeden karar alınarak sorumluların mal, hak ve alacaklarına İHTİYATİ HACİZ konabilir.

25. ALACAĞIN GÜVENCE ALTINA ALINMASI • -İhtiyati haciz kararı verildiği tarihten itibaren 10 gün içinde İcra dairesinden kararın uygulanması talep edilir. • -Aksi halde ihtiyati haciz kararı kendiliğinden kalkar. • -İhtiyati haciz kararının uygulanmasında İcra Dairesinin gecikmesi halinde, temsile yetkili hukuk birimi İcra Dairesinin bağlı olduğu İcra Mahkemesine başvurarak kararın infazını talep eder.

26. TAHSİL ŞEKİLLERİ -Alacak zararın oluştuğu tarihten itibaren faizi ile birlikte tahsil edilir. ÖDEME ŞEKİLLERİ 1- Rızaen ve sulh yolu ile 2-Borçlar kanunu hükmüne göre takas suretiyle 3-2004 sayılı kanun hükümleri (İcra ve İflas Kanunu)

27. RIZAEN VE SULH YOLU İLE TAHSİLAT • -Rızaen yada sulh yoluyla ödenir. (gönüllü) • Oluştuğu tarih itibariyle 16 yaş büyükler için tespit edilen asgari ücretin brüt bir aylık tutarının yarısını geçmeyen alacaklar, • Merkezde üst yöneticinin, • taşrada idarenin en üst yöneticisinin izni • sorumlunun kabul etmesi koşuluyla, • tebliğ tarihini izleyen aybaşından itibaren aylığından kesilerek tahsil edilir. • -Bu tutarı aşan alacaklarda sulh işleminin kesinleştiği tarihi izleyen aybaşından itibaren aylığından • -Aylıklardan yapılacak kesinti tutarı bir aylık net ödemelerin dörtte birinden az üçte birinden çok olamaz.

28. TAKAS YOLU İLE TAHSİLAT -Borçlar kanunu hükümlerine göre takas yapılabilir. 1- Alacaklı idare ile sorumlu karşılıklı olarak borçlu alacaklı olmalı 2-Takas edilecek borç ve alacağın nakit olması 3-Takas edilecek borç ve alacağın vadesinin gelmiş olması 4-Takas yapılacağının yazılı hale gelmesi Borç ve alacaktan birisi şarta bağlı bulunuyorsa veya henüz vadesi gelmemiş ise takas yapılmaz.

29. İCRA YOLU İLE TAHSİLAT • -İcra İflas Kanunu hükümlerine göre yapılır. • -Öncelikle tapu, banka, vergi dairesi, trafik şubesi ve sosyal güvenlik kurumundan mal varlığı araştırması yapılarak takip dosyası hazırlanır. • -İcra takibi yapılmak üzere temsile yetkili hukuk birimine gönderilir. • Takipten vazgeçme onayı Genel Bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde 4353 sayılı kanuna göre (MÜLGA) Diğerlerine kendi mevzuatına göre alınır.

30. TAKSİTLENDİRME -Taksitlendirme süresi azami 5 yıldır. -Genel bütçe kapsamında kamu idarelerinde taksitlendirme 4354 sayılı kanun çerçevesince (MÜLGA) -Taksitlendirmeye üst yöneticiler yetkili. Bu yetki devredilebilir..

31. KAMU ZARARININ OLUŞTUĞU TARİH FAİZ BAŞLANĞICI -Vezne ve ambar açıkları, muhasebe mutemedi açıklarında, açığın meydana geldiği tarihte, bu bilinmiyor ise olayın tespit edildiği tarihte. -Fazla ödemelerde, transfer niteliğindeki yersiz fazla ödemede, ödemenin yapıldığı tarihte -Taşınırların kaybedilmesi, zarar görmesi halinde olayın meydana geldiği tarihte, bilinmiyor ise olayın tespit edildiği tarihte ?? -Yersiz ödemelerde ödemenin yapıldığı tarihte -Gelirlerde söz konusu işlemin zaman aşımına uğradığı tarihte, -Hakedişlerden eksik kesintilerde tahsilat tutarının kaydedilmesi gerektiği tarihte, ZARAR OLUŞUR. -

32. FAİZ -Faizin başlangıç tarihi kural olarak zararın oluştuğu tarihtir.. -Sayıştay, adli, idari ilamlarda faiz başlangıcı için hüküm varsa belirtilen tarih, yoksa karartarihi -Borç aslına faiz dahil edilerek, tekrar faiz yürütülemez. -Ödenen tutarlar borç aslı ve faiz orantılı şekilde tahsil edilir.

33. ZAMANAŞIMI • -Zamanaşımı on yıldır. • -Zamanaşımı zararın oluştuğu tarihi takip eden mali yılın başında işlemeye başlar ve onuncu yılın sonunda biter. • Borç aslı zamanaşımına uğramış ise faizleri de zamanaşımına uğrar. • Zamanaşımına uğramış alacaklar rızaen ödenirse ödeme kabul edilir.

34. ZAMANAŞIMINI KESEN VE DURDURAN HALLER -Zamanaşımı Borçlar kanununda belirlenen hallerde kesilir. Zamanaşımı kesildiğinde kesilme tarihinden itibaren yeniden zamanaşımı süresi başlar. - Zamanaşımı Borçlar Kanununda belirlenen hallerde durur. Bu durum ortadan kalktığında kaldığı yerden devam eder.

35. KAMU ZARARINDAN DOĞAN ALACAKLARIN SİLİNMESİ -Merkezi yönetim bütçe kanununda gösterilen tutara kadar olanların kayıtlardan çıkarılmasına Genel bütçe kapsamındaki idarelerde Maliye Bakanı, diğer idarelerde üst yöneticiler yetkilidir. (Özel hükümler saklı)

36. KAMU ALACAKLARININ TAKİBİ • -Alacakların süresi içinde ödenmemesi halinde alacak takip dosyası takibat yapılmak ve dava açılmak üzere, Genel Bütçe kapsamındaki idarelerde o yerdeki Muhakemat Müdürlüğüne, yada hazine avukatlığına, hazina avukatım bulunmayan yerlerde dava ve icra işleri kamu idaresi yöneticileri tarafından takip edilir. • Diğer birimlerde dosya hukuk birimine gönderilir.