HENRİ FAYOL

1. HENRİ FAYOL YÖNETSEL KURAM

2. HENRİ FAYOL’UN HAYATI • 1841’de İstanbul’da doğdu. • 1847 yılında Fransa’ya döndü ve “EcoleNationaleSuperieuredesMines” okulunu bitirdi. • 1860’da Commentry’de"Compagnie de CommentryFourchambeauDecazeville« de yardımcı mühendis olarak işe başaldı. • 1866’da batmak üzere olan Commentry şirketini kurtardı. • Hava Etkisi İle Maden Kömürünün Bozulması ve İçten Yanması, Maden İşletmeleri Nedeniyle Toprakların Kayması, CommentryKömür Havzasının Oluşması ve Delta Teorileri’ • Endüstriyel ve Genel Yönetim (Administration_Endustrielle et Générale)isimli kitabında yönetim anlayışını bütüncül bir şekilde ortaya koydu. • 1925 yılında 84 yaşında öldü.

3. HENRİ FAYOL’UN YAŞADIĞI DÖNEMİN ÖZELLİKLERİ • Avrupa’da İtalya birleşmesini tamamladı, Rusya serflere özgürlüklerini verdi. • Karl Marx’ın “DasCapital” eserinin I. cildini tamamladı. • Rusya’da Ekim Devrimi gerçekleşti ve Sovyetler Birliğinin kuruldu. • Amerika’da iç savaş patlak verdi. • Başkan Woodrow Wilson ABD'yi I. Dünya Savaşı‘na sokarak savaşın sonucunu İtilaf Devletleri'nin lehine değiştirdi.

4. HENRİ FAYOL’UN YÖNETSEL KURAMI • Yönetim ilkelerini kavramsal çerçevede bir araya getiren ilk düşünürdür. • 1916 yılında yayınlanan Endüstriyel ve Genel Yönetim (Administration Industrielle et Générale) kitabını yayınladı. • Eseri 1908’de Saint Etienne Madencilik Sanayi Birliği’nin verdiği konferansın geliştirilmiş halidir. • Yönetim sürecinde bilimsel örgütlenmeyi benimsemiştir. • Fayol işletmecilik eylemlerini teknik, ticari, mali, güvenlik, muhasebe ve yönetim olmak üzere altı grupta topladı. • Fayolyalnız yönetimi ele almış, diğerlerini ise “kolayca anlaşılır” olarak nitelemiştir. • Yönetim süreçlerini planlama, örgütleme, emretme, koordinasyon ve kontrol olarak gruplamıştır.

5. YÖNETİM SÜREÇLERİ : A. PLANLAMA • Öngörmek olarak tanımlar. Öngörmek, geleceği dikkatlice incelemek ve eylem programını ortaya koymaktır . • Planlamaya üst yönetici kademeleri ve alt yönetim kademeleri de önem vermeli ve katılmalıdır. • Uygulama yönünden geçerli olabilecek bir planda, Teknik, Devamlılık, Esneklik ve Gerçeklik olmalıdır.

6. B. ORGANİZE ETMEK • İşletmenin, sosyal ve materyal olmak üzere çift yapısını oluşturmaktır. • Bir işletmeyi organize etmek işleyişinde onu gerekli olan her şeyle donatmaktır . • eserinde organizasyona ilişkin bölümde insan kaynaklarına ilişkin konular üzerinde durmuştur. • Personelin istihdamı, ücretlendirme, formasyon, ödüllendirme ve isten çıkarma. • Kurmay personel, gerekli bilgi ve zamana sahip olan ve esas sorumluluğu yöneticiye yardımcı olan örgüt çalışanıdır.

7. C. KUMANDA ETMEK • Kumanda etmek personeli çalıştırmaktır. • Kumanda fonksiyonu birim yöneticileri tarafından yerine getirilir ve her yönetici kendi biriminden sorumludur. • Komuta eden yönetici şu özelliklere sahip olmalı: • Personeli tanımalı, • İşe yaramayanları işten çıkarmalı, • İşin gerçekleri ile çalışanların uyumunu sağlayabilmeli, • Örnek olmalı, • Süresel denetlemelerde bulunmalı, • Fazla ayrıntılarla ilgilenmemeli, • Birlik, enerji, inisiyatif ve sadakat kavramlarını çalışanlar işlemeli.

8. D. KOORDİNE ETME • Bütün çabaları ve bütün işlemleri uyumlaştırmak, birleştirmek ve birbirine bağlamaktır. • Araçları amaçlara uygun hale getirmektir. • Temel araçlar bütün birim yöneticilerinin katıldığı toplantılardır. • Eşgüdüm veya eşgüdümleme olarak da isimlendirilir. • Koordinasyondan beklenen örgüt birimleri arasındaki işbirliği ve uyumu gerçekleştirerek örgütün başarısını sağlamaktır.

9. E. KONTROL ETMEK • Kontrol fonksiyonu, her şeyin verilen emirlere ve var olan kurallara uygun şekilde olmasını gözetlemektir. • Amacı: örgütün isleyişindeki hata ve eksiklikleri ortaya çıkararak tamir etmek ve bir daha yapılmasının önüne geçmektir. • Her yönetici kendi ilke ve kurallarını ortaya koymalı. • Yöneticide en alt basamaklarda fiziksel yetenektir, basamaklarda yükseldikçe eğitimin rolü artar.

10. 14 TEMEL YÖNETİM İLKESİ

11. YÖNETSEL KURAMININ EĞİTİM YÖNETİMİNDE UYGULAMASI • Eğitim yönetiminde uygulanması yöneticilerin görev tanımlanması hususunda oldukça fazla yarar getirmiştir. • Yönetimi formal kalıba sokması,informalyanı çok kuvvetli olan eğitim kurumlarında, sadece formal bazda yönetim uygulama sıkıntılı olabilmektedir. • İnformalyapıyı görmemezlikten gelen yöneticiler ve onların emir ve kumanda ile yönetim şekilleri okul yönetiminde sıkıntılarına neden olmaktadır. • Yönetim süreçlerinde karar sürecinin önemini görememiş ve planlama başlamış, ancak okul yöneticisi önce neyi planlayacağına karar vermek zorundadır. • Fayol’un emretme ve kontrol gibi katı terimlerle tanımladığı görevleri, özellikle okul düzeyinde tam anlamıyla uygulanması problemlere yol açmaktadır.

12. YÖNETSEL KURAMINA GETİRİLEN ELEŞTİRİLER • Fayol yönetimi, altı temel eylemden biri olarak görmüştür. Halbuki yönetim, geri kalan beş eylemin planlanması, örgütlenmesi, koordinasyonu ve kontrolüdür. • Artık yönetimde emretme ve yöneltme kadar, teşvik, etki ve harekete geçirme görevleri de bulunmaktadır. • İnsan davranış ve psikolojisini ihmal etmiştir. • İnsanı ekonomik bir unsur ve adeta yönlendirilmesi gereken bir robot olarak algılamışlardır. • Örgütün fiziksel yapılarına öncelik verilmiş, beşeri faktör olan insan unsuru ihmal edilmiştir.

13. Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim. DURMUŞ SERDAR ŞENAY