E N D
U posljednjih četrdesetak godina razvijene su nove i dinamičke aktivnosti: u nacrtima, operacijama i upravljanju informacijskim sustavima utemeljenim na uporabi računala. Dok su mnoge organizacijske aktivnosti i resursi dugo bili usmjereni na prikupljanje i obradu dokumenata, prodor računala umnogome je proširio mogućnosti obrade informacija.
Definicija obrade podataka • Obrada podataka obuhvaća ne samo brojčana izračunavanja već i postupke kao što su klasifikacija podataka ili njihovo premještanje s jednog mjesta na drugo općenito se pretpostavlja da takve operacije obavlja neka vrsta stroja, bez obzira na to što neki postupci mogu biti obavljeni ručno.
Ciklus obrade podataka • Ulaz • U tom se koraku inicijalni ili ulazni podaci u nekom prikladnom obliku pripremaju za obradu. Oblik podataka ovisi o stroju za obradu. • Obrada • U procesu obrade ulazni se podaci mijenjaju ili se najčešće kombiniraju s drugim informacijama da bi se dobili podaci u prikladnom obliku. • Izlaz • Na izlazu su skupljeni svi rezultati obrade podataka pojedinačni oblik izlaza ovisi o uporabi podataka.
Operacija obrade podataka • Obrada se sastoji od nekoliko temeljnih operacija izvršenih nekim redoslijedom, a ne nužno redoslijedom koji ćemo opisati. Operacije obrade su: zapisivanje, kopiranje, provjera, klasificiranje, uređivanje, pretraživanje i sažimanje te prikaz rezultata.
GRAFIČKA KARTICA je uređaj u računalu kojemu je svrha obrada i prikaz podataka tj. slike na monitoru. • Obrada podataka ima nekoliko faza koje ću prikazati ovako: • 1. Procesor šalje podatke prema grafičkoj kartici koje treba prikazati memorijskom sabirnicom • 2. Grafički procesor (GPU) obrađiva podatke (dio uloge obrade imaju i shaderi) te ih sprema u VRAM • 3. Čitanje podataka i prikaz na monitoru
Grafika, dizajn i multimedija • Grafički, dizajnerski i multimedijalni programi predstavljaju veliku grupu programa i mogu se klasifikovati na više načina. Jedna od klasifikacija je sledeća: • Desktop Publishing Software - odnosno softver za publikovanje i pripremu za štampu, tipični predstavnici su QuarkXPress i Adobe InDesign, • Graphics Editing Software - čiji je predstavnik Adobe Photoshop, • Vector Graphics Editor - čiji je predstavnik Adobe Illustrator, • Video Editing Software - softver za obradu video fajlova, čiji je predstavnik Adobe Premier, • Audio Editing Software - softver za obradu audio fajlova, čiji je predstavnik Adobe Audition, • Web Design Software - programi za Web dizajn, čiji je predstavnik Adobe DreamWeaver, • CAD programi - odnosno Computer Aided Design programi, čiji je tipični predstavnik Autodesk AutoCAD. • Između navedenih grupa softvera ne postoji stroga podela, jer su velikim delom programi međusobno kompatibilni. U prošlosti je ta podela bila mnogo konkretnija, dok danas većina ovih programa sadrži podršku za rad sa više različitih formata i ekstenzija.
Desktop publishing softver • Desktop publishing softver je softver za dizajn i kreiranje sofisticiranih dokumenata koji sadrže tekst i grafiku, pripremu i obradu dokumenata za štampu magazina, časopisa i sl. Daju visoko kvalitetna rešenja za komercijalnu štampu kombinacijom tekstualnih i grafičkih elemenata. Predstavnik ove grupe je Adobe InDesign, čija je verzija CS4 prikazana na sledećoj slici.
Adobe Systems • Adobe Systems je američka softverska kompanija sa sedištem u San Hoseu (San Jose) u Kaliforniji. Osnovana je u decembru 1982. godine i danas je lider na polju grafičkog i multimedijalnog softvera. Tipični predstavnik proizvoda kompanije Adobe je Photoshop, koji danas predstavlja standard za editovanje i obradu slike. Adobe Illustrator je program za rad sa vektorskom grafikom. InDesign je program za desktop dizajn i pripremu za štampu, dok se GoLive koristi za dizajn Web prezentacija. Od ostalih proizvoda kompanije Adobe tu su After Effects za kreiranje vizuelnih efekata, Audition za digitalnu obradu audio zapisa, Premiere za video obradu i još veliki broj ostalih programa.
Adobe Photoshop • Photoshop je najpopularniji program za digitalnu obradu slike i ima tzv. Cross platformsku kompatibilnost. Sadrži niz jedinstvenih alatki za rad, čija funkcionalnost je sve bolja sa pojavom svake nove verzije. Rad sa slojevima tj. Layer-ima je posebna mogućnost ovog programa i omogućava ubacivanje više slojeva na istu sliku. Posebno su zanimljivi filteri za kreiranje specijalnih efekata. Tu je i mogućnost ubacivanja teksta u sliku, a postoji i podrška za veliki broj različitih formata slika. Za uspešan rad u ovom programu potrebno je i poznavanje određenog broja prečica i komandi sa tastature. Poslednja verzija Photoshop-a ima oznaku CS4 i prikazana je na sledećoj slici.
Adobe Acrobat • Adobe Acrobat je proizvod kompanije Adobe, dizajniran za pregled, kreiranje, manipulaciju i upravljanje fajlovima u Portable Document Formatu (PDF). Najpoznatiji program iz ovog paketa je Adobe Reader, jedan on najraširenijih programa danas, besplatan je i koristi se za čitanje dokumenata u PDF formatu. • Razlog velikoj raširenosti je portabilnost ovog softvera i nezavisnost od hardvera i operativnog sistema. Još jedna velika prednost je mogućnost konvertovanja svakog dokumenta u PDF format. Na primer, možete kreirati dokument na Macintosh računaru, konvertovati ga u PDF fajl, tako da kasnije taj fajl možete čitati i na Linux ili Windows mašini. Pruža jednostavan i pregledan prikaz, mogućnost pretraživanja reči i selekcije teksta. Moguća je takođe i zaštita dokumenta od neovlašćenog otvaranja i editovanja, kao i elektronski potpis čime je moguće osigurati autentičnost nekog dokumenta.
CAD, CAM i CAE programi • CAD (Computer-Aided Design) programi su namenjeni za kreiranje, manipulaciju i analizu dizajna, modelovanje elemenata i definisanje geometrije dizajna. To su softverski sistemi koji koriste kompjutersku grafiku u cilju kreiranja, modifikacije i analize dizajna. Tipičan predstavnik je Autodesk-ov AutoCAD, koji je ujedno i najpopularniji program za projektovanje. • CAM (Computer-Aided Manufacturing) programi se koriste za planiranje, kontrolu i upravljanje proizvodnim procesima. • CAE (Computer-Aided Engineering) programi su programi namenjeni simulaciji i proučavanju rada proizvoda, testiranju i optimizaciji samog proizvoda. Navedene tri grupe proizvoda obično se vezuju zajedno, mada su širem krugu korisnika poznatiji CAD programi, jer se ostale dve grupe koriste u određenim industrijskim procesima.
Corel • Corel Corporation skraćenica od ("Cowpland Research Laboratory") je kompanija koja proizvodi računarski software, sa sjedištem u Ontario, Kanada, i koja je specijalizovana u procesiranju grafike, slično kompaniji Adobe Systems. Poznata je po svojim programima kao što su: CorelDRAW, Paint Shop Pro.