1 / 59

Fascisme gisteren en vandaag

Fascisme gisteren en vandaag. Inhoud. De opkomst van het fascisme in Duitsland. Wat doet het fascisme eens aan de macht? Het voorbeeld van Duitsland. Het programma van het VB en het FN. Gelijkenissen met Bush en Hitler? Hoe efficiënt strijd voeren?. Einde van WO I, 14-18.

carnig
Download Presentation

Fascisme gisteren en vandaag

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Fascisme gisterenen vandaag

  2. Inhoud • De opkomst van het fascisme in Duitsland. • Wat doet het fascisme eens aan de macht? Het voorbeeld van Duitsland. • Het programma van het VB en het FN. Gelijkenissen met Bush en Hitler? • Hoe efficiënt strijd voeren?

  3. Einde van WO I, 14-18 De opkomst van het fascisme in Duitsland: De Franse en Duitse bourgeois sturen de arbeiders de strijd in voor hun profijt De enthousiasme van de Duitsers om de Fransen te gaan bevechten in 1914

  4. Een echt bloedbad…

  5. Niet voor iedereen…

  6. Resultaat: de Russische revolutie oktober 1917 De revolutionaire macht onder leiding van Lenin en de communisten beantwoorden de eisen van het volk: vrede (het einde van de oorlog), brood en herverdeling van het land

  7. Resultaat: de Spartakus-revolutie in Duitsland, november 1918 Karl Liebnecht ( + 1919) Verbroedering tussen arbeiders en soldaten in Berlijn, 1918 Rosa Luxembourg (+ 1919)

  8. Een tegenslag voor de revolutionaire beweging… De socialisten richten Frankische korpsen van bourgeois en grootgrondbezitters op, die de revolutie bloedig zullen neerslaan; en later bij de eerste supporters van Hitler zullen zijn. De leiders van de sociaal-democraten (de Socialistische Partij), Erbert en Noske, besluiten de resterende troepen, trouw aan de regering terug te halen van het front om de revolutie te vernietigen.

  9. De revolutionaire beweging in Europa groeit maar mislukt… Legende : Finse revolutie Revolutionaire stakingen Hongaarse revolutie Mislukte revoluties Duitse revolutie Russische revolutie Revolutie die stand houdt

  10. Het verdrag van Versailles in januari 1919…

  11. … en de herontwikkeling van het Duitse nationalisme • Belgische en Franse soldaten bezetten het Ruhr-gebied om zo gratis steenkool te verkrijgen uit dit groot industrieel gebied. Deze politiek wakkert het Duits nationalisme sterk aan, terwijl de oorlog slechts net beëindigd werd. Hitler maakt hier dikwijls dankbaar gebruik van. Franse soldaten bezetten Duitsland na de oorlog.

  12. De bourgeoisie is verontrust, hoe moeten ze de arbeidersklasse onder controle houden ? • De ‘Nieuwe strekking’: « De ideologen en de politieke vertegenwoordigers van de ‘moderne’ vertegenwoordigers van de imperialistische bourgeoisie in Duitsland – die we voornamelijk aantreffen in de nieuwe industrieën rond chemie en elektriciteit – waren er zich rond de eeuwwisseling al van bewust dat de grote en de kleine bourgeoisie niet alleen de kapitalistische orde kon onderhouden, maar dat ze ook een massabasis in de arbeiderklasse moesten vestigen. Het is tijdens dit proces van verandering van een revolutionaire sociaal-democratie naar een reformistische sociaal-liberale beweging dat ze de mogelijkheid van een dergelijke steun ontdekken. Deze vertegenwoordigers van de Duitse monopolistische bourgeoisie zagen in de instemming van de Duitse sociaal-democratie en die van haar vakbonden inzake hun standpunt qua verdediging van het vaderland op 4 augustus 1914 een sterke bevestiging dat hun beleid juist was. »

  13. De bourgeoisie is verontrust, hoe moeten ze de arbeidersklasse onder controle houden ? • De ‘harde strekking’ : Tegenstanders van deze strekking waren de vertegenwoordigers van de ‘harde strekking’, van de repressieve politiek; die iedere toegeving aan de organisaties van de arbeidersklasse weigerden. Deze vertegenwoordigers bevonden zich vooral in de zware industrie en – natuurlijk – onder de grootgrondbezitters (de jonkers). De enige verenigingen waartoe ze de arbeiders zich lieten aansluiten waren de ‘Werkverein’ (fabriekscomités), onder leiding van het patronaat. Deze positie ontwikkelden zij voor de Eerste Wereldoorlog. Maar de Russische en de Duitse revolutie liet ook de meest kortzichtige jonkers en militaristen inzien dat de leidende klassen incapabel waren om hun imperialistische doelen te vervullen zonder de steun van een belangrijk deel van de arbeidersklasse. De Oktoberrevolutie joeg de Duitse bourgeoisie angst aan omdat zij het bewijs vormde dat het proletariaat de macht van het aantal had verworven maar ook – ten minste in Rusland – de politieke volwassenheid om met de bourgeoisie de ‘eindstrijd’ aan te gaan.

  14. Het dubbel objectief van de ‘harde strekking’ van de bourgeoisie : • De arbeidersbeweging vernietigen • Op deze manier de brede lagen van de arbeiders voor zich te winnen

  15. Meerdere onvruchtbare pogingen… • Duitse Partij van het vaderland (1917) : Een mislukking omdat deze partij rechtstreeks bestuurd werd door de vertegenwoordigers van de bourgeoisie, waardoor de arbeidersmassa zich er niet wou bij aansluiten en enkel een antikapitalistische visie ontwikkelde. • Vrij comité voor een Duitse arbeidersvrede (eind 1917): Wilhelm Wahl (stichter) had de bedoeling het blok van sociaal-democratische arbeiders te doorbreken met de hulp van sociaal-imperialistische propaganda die zich bediende van een antikapitalistische demagogie, maar dit enkel tegen het kapitalisme van de buitenlandse mogendheden, en zeker niet tegen de Duitse kapitalisten.

  16. Maar nog steeds geen fascistische arbeidersbeweging… Een oplossing?? • Kapp en Gellert stichten « de Duitse partij der arbeiders en werknemers ». Hun doel ? • «De arbeidersbeweging moet geen aanhangsel zijn van de Partij van het Vaderland, maar een onafhankelijke partij; want het is slechts met een dergelijk vooruitzicht dat zij zich tegen de sociaal-democratie zal keren». • «Het leiden van een duurzame ommezwaai van de arbeidersbeweging naar de patriottische zijde» • In augustus 1920 houdt deze partij op te bestaan… De troepen van Kapp in actie tijdens de anti-arbeiders putsch in 1920

  17. De Duitse Arbeiderspartij (januari 1919) • Zelfde doelen als de vorige twee organisaties • Kende dezelfde problemen als de andere partijen Stichter = Drexler Hitler = lid van deze partij.

  18. De Nationaal-Socialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP) • De partij die erin zal slagen de Duitse arbeiders te nationaliseren door : • Het vernietigen van de traditie van strijd van de arbeiders. • Met demagogie en nationalisme de brede lagen van de arbeiders voor het fascisme te winnen. « Het feit dat de economische kringen uit de hoogste klasse grootschalig zijn ingegaan op de uitnodiging bewijst het belang dat de ntionaal-socialistische beweging onder leiding van Adolf Hitler reeds heeft gewonnen. « De economie moet meer aandacht besteden aan deze beweging die op de eerste plaats werkzaam is onder de arbeiders om hun Duitse geest te winnen». Uittreksel uit « Reinisch-Westfälische Zeitung », de krant van het mijnenpatronaat uit het Ruhr-gebied in 1926.

  19. De politiek van de NSDAP van Hitler (1): In 1922 schrijft Hitler een brief aan een groep ondernemers met de vraag om financiële steun. Zijn argumentatie toont aan dat hij perfect de noden van de leidende klassen die hij aanschreef gevat had. Hij schreef: « Zijn doel (van de NSDAP) in het kort: het verbieden en uitroeien van de marxistische filosofie. De middelen moeten zijn: 1) een onvergelijkbare organisatie voor propaganda en educatie, die iedere mogelijkheid om het volk te beïnvloeden benut, 2) een sterke organisatie zonder gewetensbezwaren en met een brutale vastberadenheid klaar om iedere daad van terreur van het marxisme te beantwoorden met een tien maal zo sterke reactie, de aanvalstroepen (Sturmabteilungen, SA) van de beweging. » Hij vervolgt: « Zolang ook maar een deel van het volk deze notie van de staat en de nationale identiteit verwerpt, is iedere heropleving onmogelijk. (…) Meer dan 40% van ons volk staat onder invloed van het internationale marxisme. Dit is een verbijsterende waarheid omdat men onder die 40% de meest actieve en de meest werkzame elementen van dit moment rekent. »

  20. De politiek van de NSDAP van Hitler (2): Op 28 februari 1926 spreekt Hitler de grote industriëlen en handelaars van Hamburg toe. Hij zegt er dit: « Meer dan de helft van de volwassen mannelijke en vrouwelijke inwoners zijn bewust anti-Duits. … Het vraagstuk van het herstel van Duitsland hangt af van de vernietiging van de marxistische wereldvisie in Duitsland. Indien deze visie niet vernietigd wordt, zal Duitsland nooit heropleven. Wij hebben 15 miljoen mensen die er, bewust en vrijwillig, een antinationale visie op na houden; en zolang deze 15 miljoen, die het meest levendige en meest sterke deel van de bevolking vertegenwoordigen, niet in de schoot van het algemene nationale bewustzijn terugbrengen, is ieder gesprek over het herstel en de heropleving van Duitsland gekakel zonder enige betekenis. (...) De vernietiging en uitroeiing (van de marxistische wereldvisie) is iets dat fundamenteel verschilt met het doel dat de bourgeoisiepartijen zich tot doel hebben gesteld. De bourgeoispartijen hebben als doel niet deze uitroeiing maar slechts een electorale overwinning. »

  21. De reactie van het patronaat: politieke en financiële steun (1) • Een taakverdeling naar het hart van de politieke bourgeoisie… In augustus 1930 beschrijft de krant van de DNVP (Deutschnationale Volkspartei) de door haar gewilde taakverdeling tussen de nazipartij en de DNVP: « Een versnelde politieke ontwikkeling in de zin van nationaal-rechts kan slechts verwezenlijkt worden indien de DNVP op een zo groot mogelijke manier alle milieus van de bevolking die resoluut nationalist zijn, maar ook diegene die de private economie gunstig gezind zijn, hergroepeert en wanneer het nationaal-socialisme erin slaagt de internationaal-socialisten tot nationaal-socialisten om te vormen. »

  22. De reactie van het patronaat: politieke en financiële steun (2) • Het geval Thyssen : In 1927 is de kas van de NSDAP leeg.Rudolf Hess, strateeg gevormd aan de school van K. Haushofer (1869-1946), zelf gevormd in de cel van de Zweed Rudolf Kjellen, theoreticus van de geopolitiek en van de superioriteit van Duitsland (1864-1922), daarna secretaris van Hitler, wordt door Hitler belast met de giften en dient, onder deze titel, als tussenpersoon met de industriëlen Thyssen, Flick (die tot de vriendenkring van Himmler behoort) en Emil Kirdof. In 1928 doet Thyssen een overschrijving van 800 000 marks (2 miljoen euro) via de Bank voor Handel en Scheepvaart aan de nazipartij voor de aankoop van Barlow Palace in de Briennerstrasse, door Hitler omgedoopt tot het "Bruine Huis" wanneer hij er zijn hoofdkwartier vestigt. Fritz Thyssen wordt officieel lid van de nazipartij in 1931. Hitler met Thyssen, die later de nazi-minister van economie zal worden.

  23. De reactie van het patronaat: politieke en financiële steun (3) • Het geval Krupp : Alfred Krupp (1907-1967), lid van de SS sinds 1933, martelt door dwangarbeid meer dan 100 000 gevangenen in Auschwitz en in Silésie. Men schat dat er 70 000 stierven. Waneer Hitler Krupp benoemt tot minister van de oorlogseconomie in 1943, legt Krupp deze straf op aan ongeveer 45 000 Russische burgers in de ijzergieterijen van Krupp en aan ongeveer 120 000 gevangenen in de steenkoolmijnen van de staat.

  24. De nazi’s in de Duitse verkiezingen sinds hun ontstaan…

  25. Hoe konden ze de macht grijpen ? Een programma van ‘linkse’ taal … Redacteuren (van Drexler, EFRO en Hitler) sloten er echter enkele punten in waarin de werknemers vetrouwde eisen konden zien zoals ‘eisen van de werkers’. Aldus kon men punt 7 («wij eisen dat de Staat zich ertoe verbindt om zich eerst zorgen te maken over de mogelijkheden van bestaan en om werk te zorgen voor de burgers») beschouwen als vervanging van de eis van het recht op werk. Maar punt 11 moest het in het bijzonder ‘socialistisch’ luiden. Men eiste er «de afschaffing van de inkomsten die zonder straf en zonder werk zijn verkregen». Dat leek om zich er te vergissen aan het wachtwoord van de arbeiderspartijen: «Wie niet werkt, eet niet». In ieder geval zei de tweede zin van punt 11: «Afschaffing van de pacht».Punt 12 was in het bijzonder bestemd voor de arbeiders: «Wij eisen zonder voorbehoud de confiscatie van alle winsten van de oorlog», evenals de volgende punten: «Wij eisen de nationalisatie van alle reeds gesocialiseerde ondernemingen (trusts).»Punt 13: «Wij eisen een deelname aan de winsten in alle grote ondernemingen.» Punt 14: «Wij eisen een gulle uitbreiding van de pensioenen.»

  26. Hoe konden ze de macht grijpen ? De tactiek tegenover de nationalisering van de arbeiders… • Breken van de eerste stakingen :

  27. Hoe konden ze de macht grijpen ? De tactiek tegenover de nationalisering van de arbeiders … • Verwijten van joden (dieven, machtswellustigen…)

  28. Hoe konden ze de macht grijpen ? De tactiek tegenover de nationalisering van de arbeiders … Oprichten van « ondernemingscellen ». Deze NSBO hebben geen recht op staken… Onder de druk van verschillende ver-tegenwoordigers van de industrie-gebieden, besloot een buitengewone zitting van het congres van Neurenberg van NSDAP in 1929 om over te gaan tot de bouw van een organisatie met cellen in ondernemingen over te gaan, de NSBO. Tot in augustus 1932, was de houding van NSBO ten aanzien van de stakingen: geen enkele financiële steun aan de stakers. Zijn hoofdtaak was het gevecht tegen ‘het marxisme in de bedrijven’, dat wil zeggen vooral tegen de vakbonden.

  29. Hoe konden ze de macht grijpen ? De tactiek tegenover de nationalisering van de arbeiders … « De meest eervolle taak van de nationaal-socialisten in de fabrieken is de strijd voor onze beweging en vernietiging van de vijand. Ongeacht de vorm waar onder de vijand voorkomt - dat het om KPD, RGO of de semi-marxistische sociaal-democratische en christelijke vakbonden gaat die hun aanhangwagen zijn - ons gevecht betreft al deze groepen. (…) Elke nationaal-socialist wordt bovendien verplicht om de identiteit van elke marxistische vertegenwoordiger in de onderneming op te stellen, los van zijn nuance, en om zijn exact adres te leveren. Telkens als het mogelijk is, moet hij een foto van deze personen proberen te verkrijgen. (...) Als de werkgever lid is van onze partij, heeft hij het recht om voortdurend op de hoogte gebracht te worden. Het zal aldus mogelijk zijn om elke onderneming, de één na de ander, van de schadelijke elementen te ontdoen en een groot aantal onze kameraden van de partij zullen er aldus werk vinden. Een dergelijk register van adressen zal eveneens van een groot belang zijn na onze machtsovername. (...) Het is eveneens belangrijk om aan de Heren, onze kameraden, de werkgevers, aan te geven dat, tegenover eventuele absoluut noodzakelijke dalingen van de lonen, de nationaal-socialistische werknemers een ander inzicht in de economische situatie zal tonen dan een werknemer dat door de marxisten wordt opgewekt. » Tekst uit het congres van NSBO. Insigne du NSBO

  30. Twee belangrijke gebeurtenissen wijzigen de tactiek van de nazi’s… De crisis van 1929 vergroot … zo ook de klassenstrijd Betoging van de KPD in Berlijn op 1 mei 1929 700 000 à 6 000 000 werklozen

  31. De ultieme strijd om de macht… • Het electorale verlies 1932 De nazi’s moesten absoluut de verloren stemmen terugwinnen vooraleer ze de macht konden grijpen.

  32. De oplossing ? Totale steun aan haar eerste (en quasi laatste) staking … De algemene staking van het vervoer in november 1932 In oktober '32, verspreid de NSBO pamflet, getiteld: «Erkenning van de staking als middel van bestrijding van het beleid inzake verarming.» Men kan eveneens er lezen: «Elke actie van weerstand van de kameraden van ons volk die door het laatste dringende besluit van Mijnheer von Papen worden getroffen, wordt niet alleen moreel, maar ook economisch gerechtvaardigd. Daarom plaatst de nationaal-socialistische organisatie zich van cellen van ondernemingen aan het hoofd van de Duitse werknemers. (...) In deze weerstand, geven wij evenmin de staking op! (...) Het is onze staking tegen von Papen en zijn hoge financiën! (...) Elke staking die tegen het beleid inzake ellende van het systeem wordt gerechtvaardigd en is onze steun onder al zijn vormen waard. Gezien de defecten van de vakbonden, hebben wij de directie van het gevecht genomen.» (Vu les défaillances des syndicats, nous avons pris la direction du combat.)

  33. 1933 : De machtsgreep (1) • Steun van rechts en de katholieken om een regering te vormen.

  34. 1933 : De machtsgreep (2) • Hitler laat het parlement (de Reichstag) afbranden en steekt het op de communisten De volgende dag al worden 4000 militanten van de Kommunistische Partij Duitsland, de KPD, gearresteerd, net als een groot aantal leiders van links. Ze worden vermoord of naar de eerste deportatiekampen gestuurd. De KPD wordt ontbonden, hun kranten krijgen een verschijningsverbod en hun vergaderingen worden verboden.

  35. 1933 : De machtsgreep (3) • Hitler onderdrukt de vakbonden en de andere partijen. De eerste concentratie-kampen (bv. Dachau) worden gebouwd. Men plaatst er de communisten, de socialisten, democraten en syndicalisten.

  36. 1933 : De machtsgreep (4) • Verbod op vakbonden Op 1 mei 1933, dag van de Arbeid, geeft Hitler een toespraak waarin hij de vakbondsleiders looft… De volgende dag geeft hij aan zijn stoottroepen het bevel het gebouw van de vakbonden te omsingelen en geeft hij een toespraak waarin hij de vakbonden verbiedt… De Duitse arbeiders moeten 13 jaar wachten (tot het eind van de oorlog) op het herkrijgen van het recht om zich onafhankelijk van hun patroons te organiseren!

  37. Het fascisme aan de macht: een patronale macht (1) • Enorme privé ondernemingen met een monopolie op fabricatie en verkoop, gesteund door de staat Staalindustrie-groep Thyssen-Krupp IG Farben (chemie) : Bayer, Hoechst…

  38. Het fascisme aan de macht: een patronale macht (2) • Verlaging van het levensniveau van de arbeiders In 1937 in Berlijn eet men 1 keer per dag… Terwijl men langer moet werken, zijn de lonen geblokkeerd en daalt het levens-niveau

  39. Het fascisme aan de macht: een patronale macht (3) • Verlaging van de werkloosheid door een « militarisatie » van de arbeid en grote militaire werken

  40. Het fascisme aan de macht: een militaire macht

  41. Het fascisme aan de macht: een antidemocratische macht • De ketterverbrandingen: het verbranden van de boeken van communisten, socialisten, democraten en katholieken die er een andere visie dan de nazi’s op nahouden

  42. Het fascisme aan de macht: een racistische macht • Theorie van de superioriteit der rassen, aanvallen op en vervolgen van de joden « Joden! Jullie zijn verboden ». Illustratie uit een kinderboek uit 1936…

  43. Conclusie: wat is het fascisme ? « Het fascisme is de openlijke terroristische dictatuur van de meest reactinaire, meest chauvinistische en meest imperialistische elementen van het financierskapitaal ». Definitie van Georgi Dimitroff op de VIIe Communistische Internationale in 1932 Dimitroff, bestuurde van de Communistische Internationale, vervolgt : « Het fascisme is de macht van het financierskapitaal zelf. Het is de georganiseerde terroristische bloedige onderdrukking van de arbeidersklasse, de revolutionaire boeren en de intellectuelen. Het fascisme in buitenlandse politiek is het chauvinisme in zijn meest groteske vorm, een bestiale haat tegen andere volken cultiverend ».

  44. Het programma van het Front National in België in 2005 (1) Aanvallen van de vakbonden: het corporatisme en het solidarisme. Geen sociale klassen meer die elkaar bevechten…

  45. Het programma van het Front National in België in 2005 (2) De lonen worden gelinkt aan de winsten van de ondernemingen… Wanneer het bedrijf failliet gaat, gaan de werknemers ook failliet…

  46. Het programma van het Front National in België in 2005 (3) Zowel armen als rijken betalen dezelfde belastingen! Algemeen genomen verrijken de rijken zicht steeds meer, en worden de armen steeds armer. De sociale zekerheid (deels gefinancierd door de belastingen) wordt ondergefinancierd.

  47. Het programma van het Front National in België in 2005 (4) Het pensioen wordt gedeeltelijk betaald door de privé. Het is dus niet meer de maatschappij die moet toezien op het welzijn van diegene die de staat dienen, maar het is aan uzelf om te besparen op uw loon om te kunnen overleven wanneer je stopt met werken...

  48. Het programma van het Front National in België in 2005 (5) Minder geld voor de staat = minder geld voor pensioenen, sociale zekerheid, openbare diensten (openbaar vervoer, onderwijs,...) en de gezondheidzorg.Het is een vermageringskuur voor het volk en een vergrotingskuur voor de burgers.

  49. Het programma van het Front National in België in 2005 (6) Geen mogelijkheid van sociale ontplooiing voor de vrouwen buiten de kinderen, haar echtgenoot en huishoudtaken.

  50. Het programma van het Front National in België in 2005 (7) Gedaan met rock-, hip-hop- of metalconcerten, met de alternatieve cultuur, huizen van jongeren, kritische films, mengeling van de tradities, progressieve boeken, interculturele dagen, mengeling van de culturen...

More Related