Understanding Mild Cognitive Impairment: Insights, Diagnosis, and Management

1. UNIVERSITEIT VAN PRETORIA

2. Geringeneurokognitieweinperking Dr Ilse du Plessis (MMedPsych) DepartementPsigiatrie WeskoppiesHospitaal

3. Uitleg van lesing • Inleiding • Normaleouderdomsverwantegeheueprobleme • Wat is Geringeneurokognitieweinperking? • Subtipes en progressie • Patofisiologie • Kwesbarepopulasie • Insidensie en prevalensie • Kliniesepresentering • Differensiële diagnose • Diagnosering • Prognose • Voorkoming, behandeling en opvolg • Samevatting

4. 1. Inleiding • Geringeneurokognitieweinperking (Mild cognitive impairment, MCI) • Vae term • Spesifieketoestand: • Diagnostiesekriteria • Spesifiekepopulasie • Implikasiesvirfunksionering en prognose

5. MCI • Geringeneurokognitieweinperking = stadium van kognitieweinperkingwaterger / meer is as normaleouderdomsverwanteveranderinge, maar funksioneleaktiwiteite is normaal •  Demensie Ouderdomsveranderinge MCI Demensie

6. Prodroom van demensie- vroeërintervensie • Aanvanklikspesifiekdeur Petersen en andergebruik m.b.t. Alzheimer se demensie • Probleem: pasiëntewatpresenteer met swakgeheue. • SCI = Subjektiewekognitieweinperking • Is dit `n pre-MCI stadium? • Nog glad niegoednagevorsnie

7. MCI • Geenduidelikedemarkasietussennormaleouderdomsverwanteneurokognietiewesimptome, geringeneurokognitieweinperking en demensienie • Kognitiewe en funksioneleinperking is progressief

8. Geheueverlies as presenterendesimptoom • MOEILIK! • Verbygaande? • Middels • Depressie / Angs • MCI

9. 2. Normaleouderdomsverwantegeheueverlies • Stabiel met ouderdom: • Semanties • feite, algemenekennis • Besonderhedesoos name maklikvergeet • Prosedures • meganiesemotorgeheue • Sjirugie………

10. Verminder met ouderdom: • Werkendegeheue • Episodiesegeheue • Prosesseringspoed • Prospektiewegeheue OP DIE PUNT VAN MY TONG!

11. 3. Wat is Gering Neurokognitieweinperking? • Petersen kriteria 1999 vir MCI • 1. Geheueverliessubjektief en met ko-lateraal • 2. Objektiewegeheueverlies • 3. Behoud van algemenekognitiewefunksie • 4. Niedemensienie

12. Kritiek teen die Petersen-kriteria • 1. Watterobjektiewetoets? • Met objektiewetoets is waarde van MCI veronderstelom >1,5 SD van normaalaftewees….. • 2. Subjektieweervaringnodig? • 3. Spesifiseernie “nuweaanvang” nie, en kandusverstandelikevertraginginsluit

13. 4. As op kontinuum is met demensie, kanfisieselewensaktiwiteitenogaltydalmalintaktwees? • Intakt: • Bad • Eet • Aantrek • Ingekortsubjektief: (nieroetine-aktiwiteitenie) • Beplanning van toere • Inkopies • Gebruik van publiekevervoer • Bestuur van skedules

14. Respons op kritiek: Petersen • MCI= progressiewegeheueverliesa.g.vprodroom van Alzheimer se demensieaanvanklik • Deesdaeverwysooknaprodroom van anderdemensies

15. Prodrome • Geheueverlies • Uitvoerendedisfunksie en persoonlikheidveranderinge • Visuoruimtelikedisfunksie

16. Kritiek teen Dx MCI • Is ditvroeëdemensie? Spesifiek AD • Onstabieletoestand met swakvoorspellingswaarevir AD • Neuropatologie: bewyse van AD voorSxe • 20-60% histologies AD • 20-40% salterugkeernanormaal

17. MCI= heterogenetoestand • Elkeprogressiewedemensiemoet `n vroeëre stadium hê met minder simptomewatlewenstakebeïnvloed • (Whitehouse)

18. Internasionalewerksgroepkriteria (2004) BELLEN-klassifikasie • Individu is nienormaalnie, en ooknie dement nie • Daar is bewys van kognitieweagteruitgangobjektief of subjektief • Aktiwiteite van daaglikselewe is behoue, en komplekseinstrumentelefunksieskanintaktwees of minimaalingekort

19. 4. Subtipes en progressie • Simptome in aggeneem: • Geheue • Aandag • Werkendegeheue • Uitvoerendefunksie • Prosesseringspoed • Taal, semantiesekennis

20. 4 subtipes Amnesties vs non-amnesties Enkeldomeinvsveelvuldigedomein

21. Non-amnestiesegroepe is net so belangrik as die amnestiesegroepe, omdatdemensieookkanontwikkel! • Vergelyk die verskil in patogenese van toestandesooskortikale en subkortikaledemensie

22. 5.Patofisiologie • Hang af van subtipe: • Alzheimerse demensie • Parkinsonse demensie • Fronto-temporaledemensie • Demensie met Lewy-liggaampies • Vaskulêredemensie

23. 6. Kwesbarepopulasie • Ouderdom • Genetieserisiko (ApoE Ɛ4 allele) • Geslag: vrouensmeeralgemeen • Opleiding • Kognitiewereserwe • Drastieseragteruitganggesien as AD eerssimptomaties is

24. Kwesbarepopulasie • Hipertensie • Meer neurofibrillêreknope • Meer breinatrofie • Hoërrisikovirlakunêreinfarkte • Disfunksie van die bloed-breinskans • Vaskulêresiektes (TIA, CVI, AF)

25. Konsep van MCI-plus • Pasiënte met risiko-faktorevir MCI, ookverhoogderisikoom van MCI teprogreseernademensie • MCI-plus met voorspellers van vinnigekognitieweagteruitgang, • Ouerouderdom • Vaskulêrerisiko-faktore • Neurologiesesimptome • ApoEƐ4- genotipe

26. 7. Insidensie en prevalensie • Insidensie 3-23%, afhangend van die kohort (Petersen) • Hospitaal-kohort Mayo Clinic Study of Aging = 15%: amnestiesevorm 2 keermeeralgemeen (Roberts) • Gemeenskaps-kohort=38% (Unverzagt) • 50-70 per 1000 persoonjare (Luck, Lonie) • RISIKO`S: • 1.Ouderdom • 2.Lae vlak van opleiding • 3.Hipertensie

27. 8. Kliniesepresentering • Geskiedenis van pasiënt • Vaesubjektiewesimptome van geheueverlies • Taalprobleme (dysnomia) • Aandaggebrek (kannie op geselskapfokusnie) • Motorieseuitval • Afname in visioruimtelikeoriëntering (disoriëntasie in bekendeomgewing) • Onderskei van doofheid en blindheid • Duur van simptomeonbekend

28. Ondersoek • Geenspesifieketekens • Kykvirtekens van • Tiroïedsiekte • VitB12- gebrek • Veneriesesiektes • Sensoriese of motorieseuitval • Geestestoestand-evaluering (MSE)

29. Differensiële diagnose • Enigeiets in die breinomtrent! • Alzheimer se demensie • Serebrovaskulêresiekte • Parkinson se demensie • Fronto-temporaledemensie • MIV-infeksie • Metaboliese en endokrienetoestande (Tiroïed)

30. DDx (vervolg) • Ongewensteeffekte van middels en toksiene (Anticholinergemiddels, Alkohol) • Infeksies • Traumatiesebreinbeserings • Slaapversteurings • Vitamien B12-gebrek • Chroniesepsigologiese spanning

31. Depressieweversteurings • Algemeen in ouervolwassenes (15%) • Kognitiewesimptomeverbeter as die depressieopklaar (Pseudodemensie)

32. Simptomekananderspresenteer as in jongerpopulasie • Vaesomatiesesimptome • Angs • Onvermoëomtekonsentreer • Swakgeheue • Slaapversteurings • Aptytveranderinge • Gebrekaanbelangstelling • Motiveringsafname

33. Depressieweversteurings • Demensie en depressiekompleksetweerigting-assosiasie • Algemeengemis as komorbiedetoestande • Herhaaldedepressiespesifiekskadelik. • 2 of meerdepressiewe episodes verdubbel die risikovirdemensie

34. Depressie en demensie • Framingham data: 50% verhoogderisikovirdemensie as depressiebasaalteenwoordig is • 17-jaar opvolgstudie (Saczynski) • 22% van depressiewepasiënte het demensieontwikkelteenoor 16% van eutemiesepasiënte

35. 10. Diagnose • > 39 toetse • Omvattend: MOCA 26/30 • 90% sensitief • 87% spesifiek • Visuo-ruimtelikefx, uitvoerend, benoeming, herroeping, aandag, taal, abstraktedenke, oriëntasie • Nie-omvattend: Folstein MMSE met horlosie-tekening by • 45% sensitief • 69% spesifiek

38. 11. Prognose

39. Prognose • MCI 7x groterkansomAlzheimersteontwikkel • Tempo: • 10-15% per jaar in MCI • Algemenepopulasie 1-2% • Verhoogdemortaliteit • MCI 50% verhoog • AD 3x hoër

40. Faktore met voorspellingswaarde: ProgressienaAlzheimers • Graad van geheue-probleem • Atrofie op MRI • Heelbrein • Hippokampus • (Hipometabolisme in temperopariëtale areas) • Apolipoproteïen E –status • Subtipe van MCI (multi-domeinamnestiesetipe) • SSV-biomerkers • Lae Aβ- • Verhoogde tau- en/of gefosforileerde tau-proteïen

41. 12.Voorkoming, behandeling en opvolg • Behandelbydraende en onderliggendetoestande (Bv. HT) • Geenmedikasie al spesifiekgetoetsnie • Primêre en sekondêrevoorkoming: • Diëet • Kognitieweoefening • Fisieseoefening

42. Algemenemaatreëls: Diëet • Meditireensediëetnogsteedssuperieur • Hoëinname: vrugte, groente, graan, bone, olyfolie, neute en sade • Matigeinname: suiwel, vis, hoender en wyn • Laeinname: rooivleisen eiers

43. Dieëtmaatreëls • Vitamien D: neurosteroïed • Bloubessiesap(polifenole: anthosianieneinvloed op breinseine) • Nitrate en vasodilatasie • Omega-3 vetsure: verbetergeheue en kognitiewefunksie

44. Algemenemaatreëls: Kognitieweoefeninge • Gebruikdit of verloordit! • Intellektuelegeselskap • Soduko • Blokkiesraaisels

45. Algemenemaatreëls: Fisieseoefeninge • Fisieseaktiwiteite Verhoog • serebralebloedvloei • neurogenese • sinaptieseplastisiteit • weerstand teen skade Verlaag • Inflammasie

46. Algemenemaatreëls: Fisieseoefeninge • Hoeveel, wanneer? • Loop, swem, ryfiets • 3 of meerkere per week • Vouens: Weerstandsoefeninge

47. Algemenemaatreëls Vermysosialeisolasie!

48. Medikasie • Terapeuties • Donepezil gemengderesultate • SGS-742 (GABA(B)-reseptor-antagonis) belowend • Pirecetannieoortuigendnie (Noötropies)

49. Medikasie • Vertragingvan progressie • Donepezil en Vitamien E in Apo EƐ4 • Galantamienen Rivastignien en rofecoxibnieoortuigendnie

50. Medikasiewatditergermaak: • Anticholinergies • Benzodiasepiene • Hipnotika